ترجیح دغدغه های اقتصادی بر بازی های سیاسی

دیپلماسی ایرانی : فرانسوا اولاند رئیس جمهور جدید فرانسه، روزهای  شلوغی را در ابتدای به قدرت رسیدن خود تجربه کرد. از اجلاس جی 8 در کمپ دیوید، نشست شیکاگو و اولین دیدار با باراک اوباما همتای امریکایی اش  تا سفر به افغانستان  همه موضوعاتی بود که ساعات کاری رئیس جمهور فرانسه را به خود اختصاص داد. کشور فرانسه که یکی از  قطب‌های مهم یوروست، با به قدرت رسیدن فراسوا اولاند از جناح چپ‌گرای این کشور، طعم جدیدی از اقتصاد را تجربه می‌کند. هرچند که پیشنهادات فرانسوا اولاند مورد موافقت آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان قرار نگرفته، اما اولاند همچنان سعی می‌کند تا سیاست‌های جدید اقتصادی را حداقل در داخل فرانسه اجرا کند. دیپلماسی ایرانی از دکتر پیروز ایزدی، کارشناس مسائل اروپا، درباره تغییر در سیاست خارجی فرانسه پس از اولاند گفتگویی داشته است که در زیر می‌خوانید:   

آیا پس از روی کار آمدن فرانسوا اولاند، رئیس جمهور جدید فرانسه و حضور او در نشست‌های مهم اخیر، تغییری در سیاست خارجی فرانسه مشاهده می‌کنید؟

اگربه دنبال تغییر فاحشی در سیاست خارجی فرانسه باشیم،تنها ‌می‌توان به دو مورد اشاره کرد:

1.     در زمینه مسائل اتحادیه اروپا: اولاند برای برون رفت از بحران‌های مالی پیشنهادهایی را ارائه کرده که اکثر آنها با مخالفت آلمان روبرو شده است و رقابتی میان آلمان و فرانسه درگرفته است. چراکه فرانسه بیشتر به دنبال این است که مولفه رشد را وارد پیمان مالی جدید بکند و تاکید بر سیاست‌های کینزی و یا سیاست‌هایی که باعث رونق اقتصادی از طریق تزریق پول و سرمایه می‌شود، دارد تا بتوانند از طریق به راه انداختن پروژه‌های اقتصادی و رونق بیشتر، کشورهای بحران زده اروپایی را از این وضعیت نجات دهند. این پیشنهادات بیشتر بر مساله رشد تاکید کرده است. بدین معنا که اوراق بهادار اروپایی منتشر شود و از این طریق هم بدهی کشورها تامین شده و از سوی دیگر بتوانند در پروژه‌های زیربنایی به ویژه در بخش‌های انرژی و شهرسازی و توسعه زیرساخت‌ها از آنها استفاده کنند.

از دیگر پیشنهادات این بوده است که اساسنامه بانک مرکزی اروپا تغییر کند تا بتواند به طور مستقیم به دولت‌ها وام دهد. همچنین کمک بانک سرمایه‌گذاری اروپا برای تامین هزینه‌های پروژه‌های زیربنایی افزایش پیدا کند. اما آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان با انتشار اوراق قزضه اروپایی که این بدهی‌ها را میان کشورهای اروپایی سرشکن می‌کند، مخالفت کرده است و بیشتر طرفدار اصلاحات ساختاری و سیاست‌های ریاضتی اقتصادی است. از این منظر اختلاف نظری در اتحادیه اروپا وجود دارد.

2.     مساله مهم دیگر در رابطه با افغانستان بود. با توجه به سفری که فرانسوا اولاند به افغانستان داشت نیز همان قولی را که در جریان مبارزات انتخاباتی خود داده بود، مطرح کرد که تا پایان سال 2012 فرانسه نیروهای امنیتی خود را از افغانستان خارج خواهد کرد. اولاند نشان داد که در این زمینه هم بسیار جدی است.

آیا می‌توان گفت به طور کلی با توجه به ارائه دیدگاه‌های اولاند در قبال مسائل افغانستان در نشست شیکاگو شاهد تغییر در مسائل سیاسی امنیتی فرانسه هستیم؟

خیر ، نمی‌توان گفت تغییر فاحشی کرده است. در نشست شیکاگو توجه بیشتر به مساله افغانستان بود. فرانسه نیز اعلام کرد که حضورش در این کشور بیشتر محدود به تربیت نیروهای امنیتی افغانستان خواهد بود.

با توجه به نشست اخیر 1+5 در بغداد، آیا سیاست فرانسه در قبال ایران تغییر کرده است؟

خیر، تغییر خاصی مشاهده نمی‌شود. همانطور که در ابتدای انتخاب فرانسوا اولاند هم گفته شد، سیاست فرانسه در مقابل ایران تغییر اصولی نکرده است، تنها تغییری که می‌توان انتظار داشت از نظر رویکرد، سبک یا لحن رئیس جمهور این کشور در برابر ایران است. به عبارت دیگر لحن تندی که نیکولا سارکوزی، رئیس جمهور پیشین فرانسه نسبت به ایران داشت، وجود ندارد که این مساله نیز دو علت دارد: 1. اولاند همانند سارکوزی به دنبال این نیست که در صحنه بین‌المللی از طریق پیشگام شدن در ابتکارات خود را مطرح کند.2. توجه فرانسه در این دوران جدید بیشتر  به حل مشکلات اقتصادی است.

به طور خلاصه می توان گفت تاکید اولاند بیشتر بر حل مسائل اقتصادی داخلی و اتحادیه اروپاست تا مسائل سیاسی و امنیتی.

به نظر شما تا چه اندازه اولاند از استقلال عمل در سیاست خارجی خود برخوردار است؟

فرانسوا اولاند تجربه سیاست خارجی نداشته است. بنابراین در این زمینه بیشتر لوران فابیوس که به عنوان وزیر امور خارجه فرانسه انتخاب شده است، نقش آفرینی خواهد کرد.

اگر در مقایسه با دوران سارکوزی قصد داشته باشیم که درباره استقلال رئیس جمهور فرانسه صحبت کنیم، باید گفت که نیکولا سارکوزی بیشتر به دنبال این بود تا در جامعه بین‌المللی نقش آفرینی کند و فضا را برای خودش باز کند، در نتیجه سیاست همسویی با امریکا را در پیش گرفت که در استانداردهای فرانسه بیش از حد به امریکا نزدیک شده بود، در حالیکه فرانسوا اولاند نرمال‌تر است. به عبارت دیگر نه سیاست‌های مغایر با امریکا در پیش خواهد گرفت، بلکه با امریکا همراهی خواهد کرد،اما نه به شدتی که نیکولا سارکوزی عمل می‌کرد.

تهیه‌کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی/14