نشست مونیخ، آوردگاه عرض اندام حقانیت ایران در برابر نشست شکست خورده ورشو

دیپلماسی ایرانی: نشست امنیتی مونیخ یکی از مهمترین و پرسابقه ترین نشست های سیاسی و امنیتی در جهان به شمار می رود که هدف آن بررسی آینده تحولات جهان است، در نشست امسال نیز که با مشارکت گسترده مقام‌های کشورهای مختلف برگزار شد و بیش از 30 رییس دولت و نزدیک به 50 وزیر امور خارجه از سرتاسر جهان در کنار ده ها مقام ارشد نظامی در آن شرکت کردند، مهمترین محورهای مورد توجه، ارزیابی جایگاه اتحادیه اروپا در تحولات جهانی، نحوه همکاری با ایالات متحده در کنار بررسی پیامدهای آغاز دوره ای تازه در نظم جهانی و رقابت قدرت ها بود. 

بر خلاف سالهای گذشته که همه سخنرانیهای مقامات حاضر تم همکاری و مشارکت برای رتق و فتق امور جهانی را داشت، نشست امسال متأثر از سیاستهای دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا بیشتر رنگ و بوی رقابت، طعنه زنی و دست انداختن داشت. 

«آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان، به نیابت از کشورهای اروپایی در این اجلاس امنیتی سخنرانی کرد و بارها به ترامپ تاخت. وی بدون ملاحظه حضور «ایوانکا ترامپ» و «جراد کوشنر» دختر و داماد ترامپ که در سالن سخنرانی حضور داشتند، سیاستهای رییس جمهوری آمریکا در رقابت تجاری با اروپا و نیز کاهش نقش امریکا در ناتو را به سخره گرفت؛ رویکردی که از قضا با تشویق مکرر حضار هم مواجه می شد. 

هر چند مقامات آمریکایی جمهوری خواه و دموکرات مختلفی از آمریکا در نشست امنیتی امسال مونیخ حاضر شده بودند، اما سخنرانان اصلی ایالات متحده به نوعی «مایک پنس»، معاون رییس جمهور آمریکا، «جو بایدن»،  معاون باراک اوباما و «لیندسی گراهام»، سناتور جمهوریخواه آمریکایی بودند که سخنرانی آنها نشان داد اختلافات گسترده تنها بین آمریکا و اروپا نیست، بلکه  فضای سیاسی داخلی آمریکا نیز از شکاف عمیق سیاسی رنج می برد. بایدن در سخنان خود خطاب به حضار تاکید کرد که ترامپیسم دوام زیادی نخواهد داشت و رهبری آمریکا در جامعه جهانی بازخواهد گشت.  گراهام،  سناتور جمهوریخواه نیز اگر چه تلاش ترامپ برای تغییر سیاست خارجی آمریکا را ستایش کرد، اما با این وجود از تصمیم ترامپ در زمینه خروج نظامیان آمریکایی از سوریه و افغانستان بدون مشورت با متحدان انتقاد کرد و گفت که با آن مخالف است.

بنابراین به وضوح می توان نتیجه گرفت که نشست امنیتی مونیخ که پیش از این محل تجمع سیاستگذاران جهان برای همفکری و تبادل نظر در زمینه جهان درحال تغییر و طیف گسترده ای از موضوع های مهم جهانی در حوزه رقابت و همکاری بود، امسال به عرصه نمایش اختلافات عمیق آمریکا و اروپا و البته طعنه و کنایه به دونالد ترامپ تبدیل شد. 
البته اختلافات آمریکا و اروپا تنها به مناسبات دوجانبه آنها ختم نشد، نکته مهم دیگر در رابطه با کنفرانس امنیتی مونیخ امسال، تبدیل این نشست به عرصه تقابل آمریکا با اروپا بر سر ایران بود؛  نمایندگان آمریکایی حاضر در این نشست تلاش کردند از نشست امنیتی مونیخ هم همچون کنفرانس ورشو، برای تاختن به ایران استفاده کنند به طوری که مایک پنس در دیدار با آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان گفت آمریکا و اروپا، باید برای مقابله با ایران، در کنار هم باشند و بار دیگر از کشورهای اروپایی خواست تا از تضعیف تحریم‌‌های آمریکا علیه ایران دست بردارند، اما این خواسته باز هم با مخالفت اروپا روبه رو شد و آنگلا مرکل، تاکید کرد که حفظ برجام کمک بیشتری برای کنترل به گفته او «نقش مخرب ایران در منطقه» می‌کند.

جلوه بارز و مهم دیگر نشست مونیخ برای ایران، حضور پررنگ و سخنرانی اثر گذار وزیر امور خارجه کشورمان در این نشست بود؛ سخنرانی که تارنمای پولیتیکو آن را «مسحور کننده» خواند. وزیر امور خارجه کشورمان روز یکشنبه در کنفرانس امنیتی مونیخ، تلاشها برای اعمال فشار مجدد بر ایران و کشاندن بحث به سوی برنامه موشکی ایران را ناکام گذاشت، نسبت به تلاش اسرائیل برای جنگ افروزی و عواقب رفتارهای آمریکا در منطقه که خطر درگیری نظامی را افزایش می‌دهد، هشدار داد و برای کشورهای اروپایی خط و نشان کشید که با سابقه ای که در جنگ ایران و عراق از خود به جا گذاشته اند، حق ندارند در کسوت «بازجو» با ایران برخورد کنند. 

به این ترتیب به نظر می رسد بعد از نشست سطح پایین و بی دستاورد ورشو، نشست مونیخ آوردگاهی برای عرض اندام و بیان حقانیت ایران در مجامع بین المللی بود و توانست جبهه سستی که با رهبری آمریکا و اسرائیل برای تحت فشار قرار دادن برنامه موشکی ایران و ایجاد اجماع علیه کشورمان درست شده بود را از هم گسیخته و دستاوردهای دیپلماتیک برجسته ای در عرصه سیاست خارجی ایران رقم بزند.