اذعان واشنگتن به قدرت نظامی تهران
حتی در صورت شکست مذاکرات جنگ با ایران بعید است
نویسنده: عباس قیداری
دیپلماسی ایرانی: از زمان حملات 11 سپتامبر و آغاز جنگ علیه تروریسم، احتمال جنگ با ایران همواره مطرح بوده است. تاکنون این اقدام به دلایل متعددی، از جمله اولویت‌بندی راهبردی افغانستان و عراق توسط واشنگتن، رخ نداده است. اگر آمریکا یا اسرائیل دو دهه پیش به ایران حمله می‌کردند، با کشوری مواجه می‌شدند که نیروهای مسلح ناکارآمد و مجهز به تجهیزات نظامی فرسوده و قدیمی داشت. اما ایران به رغم تحریم‌ها و محدودیت‌های متعدد، توانسته با آموختن و گاه کپی‌برداری از فناوری‌های ارتش آمریکا در عراق و افغانستان، توانایی‌های رزمی خود را بهبود بخشد.
ایران همزمان از چندین راهبرد موثر برای افزایش توان بازدارندگی خود استفاده کرده است، از جمله افزایش بودجه تحقیق و توسعه صنایع دفاعی و نیروهای مسلح (به ویژه برای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)، تغییر ماهیت دکترین نظامی و تاکید بر تاکتیک‌های نامتقارن و کم‌هزینه، توسعه و گسترش تاسیسات هسته‌ای، ایجاد و تقویت گروه‌های شبه‌نظامی متحد در لبنان، عراق، افغانستان، یمن، سوریه و نوار غزه و دستیابی به سطحی غیرقابل برگشت از قدرت هسته‌ای.
ایران با استفاده از این راهبردها و بهره‌برداری از اشتباهات دشمنان خود به بازیگری کلیدی در خاورمیانه تبدیل شده و بارها منافع آمریکا، اسرائیل و رقبای عربش را به چالش کشیده است. این افزایش قدرت به جایی رسید که نیروهای مسلح ایران مستقیماً با نیروهای آمریکایی مقابله کردند. سرنگونی پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک در 20 ژوئن 2019 و شلیک موشک‌های بالستیک به پایگاه هوایی عین الاسد عراق در 8 ژانویه 2020 به تلافی ترور سپهبد سلیمانی نمونه‌هایی از این رویارویی است.
با تغییر دولت در ایران و روی کار آمدن ابراهیم رئیسی، تیم جدید دیپلماسی ایران اصول تیم قبلی مبنی بر حسن نیت، اعتمادسازی و خوش‌بینی را که به ایجاد فضای سازش و تفاهم منجر می‌شود را کنار گذاشته است. همزمان با این تغییر رویکرد، برگزاری رزمایش بزرگ پیامبر اعظم 17 توسط سپاه پاسداران تصویری از افزایش چشمگیر سرعت و قدرت رزمی قایق‌های تهاجمی تندرو، موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد و میان‌برد دقیق‌تر که موفق به اصابت اهداف بیشتری شدند، خودروهای زرهی مدرن مانند تانک مدرن کرار، بهبود ظرفیت‌های جنگ الکترونیکی و استفاده گسترده و موثر از پهپادهای انتحاری علیه اهداف کوچک را به نمایش گذاشت.
به علاوه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با چندین موشک بالستیک دوربرد و کوتاه‌برد و همچنین پهپادهای انتحاری، یک ماکت در اندازه واقعی از تاسیسات اتمی دیمونای اسرائیل را در قلب بیابان‌های مرکزی ایران مورد اصابت قرار داد. سرلشکر غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم الانبیاء، اخیرا در مصاحبه‌ای اعلام کرد که اگر ایران مورد حمله قرار گیرد، «نیروهای مسلح جمهوری اسلامی بدون درنگ، تمامی مراکز، پایگاه‌ها، مسیر و فضای استفاده شده برای عبور و مبداء تجاوز را بر اساس طرح‌های عملیاتی تمرین شده مورد حمله کوبنده قرار خواهد داد.»
اسرائیل که همیشه حق خود برای انجام اقدام پیشگیرانه علیه ایران را محفوظ می‌داند، در روزهای اخیر لفاظی‌هایش علیه تهران را کاهش داده است. نفتالی بنت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، در 28 دسامبر 2021، اندکی پس از پایان رزمایش سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد که «اسرائیل مخالف هیچ توافقی نیست. معامله خوب، خوب است.»
مقامات نظامی آمریکا به قدرت نظامی رو به رشد ایران به ویژه در زمینه موشک‌های بالستیک اذعان کرده اند. ژنرال کنث مک‌کنزی (Kenneth McKenzie)، فرمانده سنتکام به نیویورکر گفته است: «موشک‌های ایران به تهدیدی فوری‌تر از برنامه هسته‌ای آن تبدیل شده‌اند. اکنون ایرانی‌ها می‌توانند به طور مؤثر در سراسر پهنا و عمق خاورمیانه دست به حمله بزنند. آنها توانمندی حملات دقیق و حجیم را دارند.»
عوامل دیگری هم وجود دارند که جنگ با ایران را ناخوشایند می‌کنند. دولت جو بایدن به دلیل استقرار گسترده نیروهای نظامی روسیه در مرز اوکراین و همچنین تهدیدهای چین برای تایوان، اکنون بیشتر بر وضعیت امنیتی شکننده در شرق اروپا متمرکز شده است.
ایالات متحده به طور کامل از افغانستان خارج شده و ماموریت نیروهای محدود خود در عراق را کاهش و تغییر داده است. ثبات تقریبی بحران سوریه نیز انگیزه اسرائیل برای ایجاد یک درگیری حتی محدود با ایران را کاهش می‌دهد. حتی اگر مذاکرات وین شکست بخورد و تنش‌ها همچنان بالا باشد، درگیری نظامی بعید است، زیرا به یک وضعیت باخت – باخت برای تمام طرفین منجر می‌شود.
منبع: شورای آتلانتیک / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11
نظر شما :