طعنه فلسطینی ها و انتقاد اسرائیلی ها به جای خوشامدگویی به پاپ
پاپ بندیکت شانزدهم پس از یک سفر زیر ذره بینی در اسرائیل که بدرقه آن با انتقادهای مقامهای ارشد اسرائیلی همراه بود، وارد فلسطین شده است. محمود عباس در مراسم استقبال از رهبر کاتوليک‌هاى جهان در بيت لحم بر ضرورت تحقق صلح عادلانه و فراگير بر اساس معيار تشکيل دو کشور مستقل فلسطين و اسرائیل تاکيد کرد.
محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين در مراسم استقبال از پاپ بنديکت شانزدهم، رهبر کاتوليک‌هاى جهان ضمن خوشامدگويى به پاپ تاکيد کرد، شما از مشکلات و درد و رنج مردم فلسطين در 61 سال اشغالگرى و خواسته‌هاى آنها برای تحقق عدالت و صلح بر اساس عدالت مطلع هستيد. شما هم اکنون در خاک مقدسى حضور داريد که به جاى ساخت پل‌هاى ارتباطى در آن ديوار حايلى ساخته مى‌شود که موجب انزواى ساکنان آن شده است.
وى با اشاره به اقدامات رژيم اشغالگر عليه مسلمانان و مسيحيان در سرزمين‌هاى اشغالى و وادار کردن آنها به مهاجرت از خاک سرزمين‌شان عنوان کرد، اماکن مقدس ما اکنون به جاى اين که مکانى براى عبادت مومنان باشند، به مراکز گردشگرى تبديل شدهاند. شما از اوضاع بيت‌المقدس اطلاع کامل داريد و مى‌دانيد که با توجه به ساخت ديوار حايل مسلمانان و مسيحيان کرانه باخترى براى زيارت کليساى القيامه و مسجد الاقصى نمى‌توانند وارد بيت‌المقدس شوند. همان طور که مى‌دانيد شهروندان بيت‌المقدس با قلع و قمع حقوق و مصادره اراضى شان روبه‌رو هستند.
وى با تاکيد بر هويت عربى بيت‌المقدس اظهار کرد، بيت‌المقدس عربى براى فلسطينيان ارزشمند و پايتخت ابدى فلسطين است. ما خواهان تحقق صلح هستيم و در عين حال بر ضرورت احترام به حقوق بشر تاکيد داريم. با توجه به حمايت‌هاى جامعه بين‌المللى از راهکار تشکيل دو کشور مستقل فلسطين و اسرائیل ما نيز از تشکيل کشور فلسطين که بتواند در امنيت و ثبات در کنار اسرائیل زندگى کند، حمايت مى‌کنيم. ما خواهان راهکارى عادلانه براى تحقق صلح هستيم که در آن تضمينى براى حق بازگشت آوارگان فلسطينى بر اساس قطعنامه‌هاى سازمان ملل متحد وجود داشته باشد. کشورهاى عربى و علاوه بر آنها 57 کشور عربى و اسلامى نيز بر اين مساله که بيت‌المقدس بايد پايتخت کشور فلسطين باشد، تاکيد دارند و ما همچنان براى تحقق حقوق مان پافشارى مى‌کنيم؛ به رغم تمامى قربانيانى که در اين راه اعطا کرده و مشکلاتى که در حمله اخير اسرائیل به غزه متحمل شده‌ايم.
محمود عباس بار ديگر با خوشامدگويى به پاپ گفت: «آمال، اهداف و روياهاى ساکنان اماکن مقدس اين است که روزى فرا برسد در اين سرزمين نه مانع امنيتى وجود داشته باشد نه ديوار حايل نه اسير و نه آواره، بلکه همه ساکنان اين منطقه نيز مانند مردم ديگر مناطق جهان از زندگى مرفه برخوردار باشند و شاهد رشد و شکوفايى اين سرزمين پاک باشند. اکنون زمان آن فرا رسيده است تا مشکلات ملت فلسطين پايان يابد و صلح و دوستى محقق شود.»
پاپ نيز در سخنانى در اين مراسم وجود روزنه‌هاى اميد براى تحقق ثبات بين فلسطين و اسرائیل را خواستار شد و تاکيد کرد، چنانچه صلح در اين سرزمين محقق شود فرصت بهترى براى تمامى ساکنان اين منطقه ايجاد خواهد شد و به نفع دو ملت خواهد بود. فلسطينيان خواستار ممانعت از ويرانى و تحقق امنيت هستند و ما نيز در اين سرزمين حضور يافتيم تا براى تحقق صلح و حمايت از فلسطينيان تلاش کنيم. ما اميدواريم که سرانجام صلح در اين سرزمين محقق شود.
پاپ بنديکت شانزدهم نيز از فلسطينى‌ها خواست تا با هر گونه تحريک براى متوسل شدن به اقدامات خشونت بار و تروريسم مقابله کنند.
رهبر کاتوليک‌هاى جهان تاکيد کرد، من از تمام جوانان در سراسر اراضى فلسطينى امروز اين خواهش را دارم که اجازه ندهيد تلفات و تخريب‌هايى که شاهد آن بوده‌ايد باعث ايجاد نفرت در قلب‌هايتان شود. در عوض بگذاريد آنچه که تجربه کرده‌ايد عزم شما را براى ايجاد صلح بيشتر کند.
پاپ از جامعه جهانى نيز خواست تا براى ايجاد راه حلى براى درگيرى چند دهه‌اى خاورميانه از نفوذ خود استفاده کند.
پاپ پس از ورود به کرانه باخترى گفت: «من از تمام طرفين اين درگيرى طولانى مى‌خواهم تا هرگونه اختلاف و شکاف را که هنوز در راه آشتى وجود دارد، کنار بگذارند و با سخاوتمندى و شفقت بدون هر گونه تبعيض با يکديگر مذاکره کنند. همزيستى عادلانه و صلح آميز بين مردم خاورميانه تنها مى‌تواند از طريق وجود يک فضاى همکارى و احترام متقابل که در آن حقوق و کرامت تمام افراد به رسميت شناخته شود، وجود داشته باشد. به ويژه از جامعه جهانى مى‌خواهم تا از نفوذ خود استفاده کند و راه حل اين درگيرى را مشخص کند.»
پاپ همچنين از ايجاد يک کشور فلسطينى به طور علنى حمايت کرد و خطاب به محمود عباس، گفت: «آقاى رئيس جمهور! واتيکان از حق ملت شما براى داشتن يک کشور مستقل فلسطينى در سرزمين اجدادى شما که در صلح و امنيت با همسايگانش و در چارچوب مرزهاى به رسميت شناخته شده بين‌المللى به سر برد، حمايت مى‌کند.»
وى همچنين با اعلام اين که از رنج پناهندگان فلسطينى خبر دارد با آنها ابراز همبستگى کرد و گفت: «من نيز در غم خانواده‌هايى که بى‌خانمان شدهاند شريکم. امروز از اردوگاه آوارگان فلسطينى عايده ديدن خواهم کرد تا همبستگى خود را با مردمى که چيزهاى بسيار زيادى را از دست داده‌اند، اعلام کنم.»
رهبر کاتوليک‌هاى جهان همچنين با فلسطينيانى که عزيزان خود را از در جنگ اخير غزه از دست داده‌اند، ابراز همدردى کرد و خواستار کمک بين‌المللى در بازسازى اين منطقه شد.
وى ابراز اميدوراى کرد که بهبودی شرايط امنيتى باعث ايجاد آزادى بيشتر رفت و آمد براى فلسطينيان شود.
اما آمدن پاپ واتیکان به خاورمیانه با استقبال مسلمانان مواجه نشد. بسیاری از ناظران ورود پاپ با کفش به مسجد جامع امان در اردن را تقبیح کرده و از این حرکت پاپ انتقاد کردند. آنها همچنین از این که پاپ از گفتههای پیشین خود که توهینی با پیامبر اکرم (ص) بود، از مسلمانان عذرخواهی نکرده به شدت از او انتقاد کردند. اسماعیل هنیه نخست وزير دولت حماس یکی از این افراد بود. وی از پاپ بنديکت شانزدهم خواست به خاطر اظهاراتش در سال 2006 که توهينى به اسلام و رسول اکرم (ص) بوده، عذرخواهى کند. اسماعيل هنيه نخست وزير دولت حماس در نوار غزه در نشست دولت خود از پاپ بنديکت شانزدهم رهبر کاتوليک‌هاى جهان خواست به جاى سفر به سرزمين‌هاى اشغالى به نوار غزه سفر کند و از آنچه هولوکاست واقعى است و ملت فلسطين در نوار غزه با آن روبرو هستند، مطلع شود.
اسماعيل هنيه از پاپ بنديکت شانزدهم خواست، به کوره‌ى آدم سوزى که در نوار غزه در طول جنگ اخير صورت گرفت اذعان و از ساکنان نوار غزه حمايت کند.
نخست وزير دولت حماس درباره ديدار پاپ با خانواده گلعاد شليط سرباز اسرائيلى اسير شده نیز گفت: «پاپ بندیکت شانزدهم بايد به ياد آورد که بيش از 11 هزار اسير فلسطينى در بند زندان‌هاى اسرائيلى هستند. تشکيلات خودگردان فلسطين با هماهنگى امنيتى با اسرائيل در جنگ اخير عليه نوار غزه همکارى کرده بود. اظهارات و مواضع شديد برخى رهبران رام‌الله و ديگران دال بر نادانى سياسى و فقدان يک مرجعيت مناسب و مانعى مهم در حفظ وحدت ملى است.»
همزمان با آغاز سفر پاپ به فلسطین نيروهاى پليس فلسطينی در آماده باش کامل قرار گرفتند. پاپ بنديکت شانزدهم از مسجد قبة الصخره نیز بازديد کرد و با شيخ محمد حسين مفتى بيت‌المقدس ديدار کرد و خواستار مذاکرات صادقانه با هدف برقرارى عدالت و صلح ميان يهوديان و مسلمانان شد.
انتقاد شدید به جای خداحافظی
ظاهرا ابراز دلخوریهای اسرائیلیها پایانی ندارد. آنها در حالی که پاپ هنوز در اسرائیل بود از وی به شدت انتقاد میکردند، پس از رفتن وی نیز ترجیح دادند، انتقاد را جایگزین واژه بدرقه برای پاپ قرار دهند. پاپ که قصد داشت به دلیل رفتارهای اسرائیلیها سفر به اسرائیل را لغو کند، با فشار و جریانهای تبلیغاتی تند رسانهها و مقامهای اسرائیلی در نهایت پذیرفت به اسرائیل بیابد اما هم در مراسم استقبال هم در طول سفر و هم پس از بدرقهاش اسرائیلیها چنان رفتار کردند که برخی ناظران تحلیل کنند، آنها در صدد انتقام از رهبر واتیکان هستند. پاپ بنديکت شانزدهم به خاطر سخنانش درباره هولوکاست مورد انتقاد رهبران مذهبى و سياسى اسرائیل قرار گرفت؛ مناقشه‌اى که مى‌تواند درخواست وى براى صلح و آشتى در خاورميانه را تحت الشعاع قرار دهد.
سفر هشت روزه پاپ بنديکت شانزدهم رهبر کاتوليک‌هاى جهان به اردن اسرائیل و فلسطین با دقت و به گونه‌اى طرح‌ريزى شده که مغاير با نظرات و حساسيست‌هاى يهوديان، مسلمانان و مسيحيان نباشد. براى مثال وى روز سه‌شنبه هم از ديوار غربى که مقدس‌ترين مکان يهوديان است و هم از قبة الصخره مکان مقدس مسلمانان که حضرت محمد (ص) از آنجا به معراج رسيده، بازديد کرد.
اما با اين وجود منتقدان اسرائيلى گفتند که پاپ بنديکت شانزدهم که در آلمان متولد شده، به خاطر نقش اصلى کشورش در نابودى شش ميليون يهودى ابراز تاسف نکرده است!
هانوچ دائوم، ستون نويس روزنامه يديعوت آحارونوت نوشت، از شما (پاپ) خواسته نشد که يک کار بى‌سابقه و قهرمانانه انجام دهيد. تمام آنچه از شما انتظار مى‌رفت، يک جمله مختصر، قاطعانه و ملموس بود. تمام آنچه که شما بايد انجام مى‌داديد، ابراز تاسف بود. اين همه چيزى بود که ما مى‌خواستيم بشنويم.
اين واکنش به سفر پاپ باعث شد که دفتر مطبوعاتى واتيکان روز سه‌شنبه به دفاع از پاپ بپردازد.
فدريکو لومباردى سخنگوى واتيکان، در جمع خبرنگاران گفت: «اين غير واقع بينانه است که از پاپ انتظار داشته باشيم يک سرى عبارات و نظرات مورد انتظار را در هر مقصدى بيان کند.»
لومباردى خاطر نشان کرد که پاپ 82 ساله قبلا به بسيارى از نگرانى‌هاى منتقدان پرداخته است. براى مثال بنديکت در سال 2006 در آشويتز، اردوگاه کار اجبارى يهوديان در دوران آلمان نازى، گفت که اين براى يک مسيحى و يک پاپ از آلمان، بسيار سخت و ناراحت کننده است که اردوگاه مرگ ساخته شده توسط نازى‌ها را ببيند. آنها فکر مى‌کنند او (پاپ) بايد هر چيزى را هميشه تکرار کند ولى اين ممکن نيست.
نظر شما :