10 اشتباه رسانه ای در مورد جنگ علیه ایران

 دیپلماسی ایرانی: من، استفان والت، اخیرا گفت و گویی در خصوص پوشش رسانه ای جنگ علیه ایران داشتم که موجب شد توجه کلی من به این موضوع معطوف شود. متاسفم که بگویم اغلب سازمان های جریان ساز خبری بار دیگر ما را در سراشیبی قرار داده اند. هرچنداشتباه این جریان سازی رسانه ای به اندازه زمانی که دولت بوش در سال 2002 به عراق حمله کرد، فاحش نیست اما روند پوشش رسانه ای در مورد ایران ناامید کننده است. در زیر به 10 اشتباهی اشاره می کنم که در مورد پوشش های رسانه ای جنگ علیه ایران انجام می شود.

1. جریان سازی جنگ: زمانی که سازمان های رسانه ای برجسته به انتشار مقاله هایی در خصوص قریب الوقوع یا محتمل بودن جنگ علیه ایران اقدام می کنند، در واقع افکار عمومی را مجاب می کنند که این جنگ زود یا دیر اتفاق می افتد و افراد را به جستجو برای گزینه های بهتر ترغیب می کنند. نمونه های این مقاله ها را می توان در نوشتاری از جفری گولدبرگ در مجله آتلانتیک و رونان برگمن در مجله نیویورک تایمز  یافت که هر دو به عقیده مقامات اسرائیلی در خصوص اینکه زمان در مورد برخود با ایران رو به پایان است ، اشاره کرده اند.

2. سخن پراکنی در خصوص برنامه هسته ای ایران: چهره جنگ در پوشش رسانه ای علیه ایران بیشتر تمایل دارد تا به برنامه هسته ای تسلیحاتی ایران اشاره کند. سازمان های جاسوسی آمریکا همچنان بر این باورند که ایران برنامه هسته ای فعالی در این زمینه ندارد و آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز از قضاوت در این مورد خودداری کرده است. اما مقاله هایی در تایمز و واشینگتن پست بارها و بارها به ماهیت نظامی برنامه های هسته ای ایران اشاره کرده اند که توجیهی برای اقدام نظامی خواهد بود .

3. اشاره به مواضع احمدی نژاد: یکی از مباحث کلی که در مورد اقدام نظامی اسرائیل علیه ایران مطرح می شود، مواضعی است که محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران در خصوص هولوکاست و نابودی اسرائیل مطرح کرده است. این در حالی است که در اینجا بحث میزان نفوذ احمدی نژاد در سیاست امنیت ملی جمهوری اسلامی و قدرت وی به میان می آید. با وجود اظهارات احمدی نژاد مقام معظم رهبری در ایران بارها اعلام کرده است که سلاح هسته ای مغایر با قوانین اسلام است.

4. نادیده گرفتن موقعیت ایران: باید گفت که ایران نیز مانند هر کشور دیگری دارای ضعف هایی است اما در عین از پتانسیل قابل توجهی برخوردار است و می تواند نفوذ خود را افزایش دهد. اما بودجه دفاعی ایران یک پنجاهم بودجه دفاعی آمریکاست . ایران نمی تواند حمله ای جدی علیه همسایگانش انجام دهد و بحث بستن تنگه هرمز نیز در همین طیف قرار می گیرد. پوشش رسانه ای معمولا ایران را یک تهدید پدیدار توصیف می کند و این در حالی است که تحلیل هایی در مورد توانایی نظامی محدود جمهوری اسلامی ارائه نمی شود.

5. مطرح نشدن این سئوال که چرا ممکن است ایران بمب بخواهد: بحث جنگ با ایران با این تصور مطرح می شود که تهران می خواهد از سلاح هسته ای برای اهداف ناهنجار استفاده کند. اما 9 قدرت هسته ای جهان نیز به منظور افزایش قدرت بازدارندگی سلاح هسته ای تولید کرده اند چرا که با تهدید های بیرونی مواجه بودند و می خواستند بقای خود را تضمین کنند. ایران نیز دلایلی برای نگرانی دارد. دو قدرت هسته ای در همسایگی جمهوری اسلامی به سر می برند، روابط ایران با تنها ابرقدرت جهان بسیار بد است و بیش از 12 پایگاه نظامی آمریکا در اطراف ایران قرار دارد. سوء قصد به جان دانشمندان هسته ای ایران نیز نگرانی دیگر مقامات جمهوری اسلامی است.

6. مطرح نشدن این سئوال که چرا ایران ممکن است بمب نخواهد: گمانه زنی ها در مورد اهداف هسته ای ایران در حالی مطرح می شود که اغلب این موضوع که ممکن است ایران غیر هسته ای بهتر باشد، نادیده گرفته می شود. همانگونه که بارها گفته شده؛ رهبر ایران سلاح هسته آی را مغایر با قوانین اسلامی توصیف می کند. در صورتی که ایران به سلاح هسته ای دست یابد این احتمال وجود دارد که همسایگانش نیز در راهی مشابه گام بردارند که در نهایت به ضرر ایران خواهد بود. به گمان من ایران یک گزینه هسته ای مکنون می خواهد نه سلاح هسته ای واقعی. اما با این حال بحث های محدودی در این زمینه در پوشش زمینه ای مطرح می شود.

7. اغراق در توانمندی های اسرائیل: موضوع کلی حمله اسرائیل به ایران حتی در شرایطی که آمریکا آن را همراهی نکند در حالی مطرح می شود که برآورد ها نشان می دهد اسرائیل از توانایی هدف قرار دادن تمامی برنامه های هسته ای ایران برخوردار نیست. در صورتی که اسرائیلی ها نتوانند تاسیسات هسته ای زیر زمینی فردو در ایران را هدف قرار دهند، آنگاه این حمله در متوقف کردن برنامه های هسته ای ایران موفق نخواهد بود. به همین دلیل است که اسرائیل قصد دارد به نوعی آمریکا را درگیر جنگ کند و موضوع اقدام نظامی یکجانبه اسرائیل علیه ایران بیشتر به یک وهم و خیال می ماند.

8. سخن پراکنی بدون استدلال: روزنامه نگاران باید به کارشناسان و مقامات اجازه بیان دیدگاه های خود را بدهند اما این به معنی بیان مواضع بدون استدلال نیست. اما متاسفانه در مواردی به آنها اجازه طرح هر دیدگاه و موضعی بدون بیان دلایل داده می شود. در واقع هر موضوعی به عنوان خوراک به رسانه ها تزریق می شود و این در حالی است که ممکن است منبع و استدلال مناسبی در پس پرده وجود نداشته باشد.

9.وضعیت بشریت: آنچه که در جنجال رسانه ای در مورد اقدام نظامی علیه ایران مورد توجه قرار نمی گیرد از بین رفتن زندگی مردم ایران است. در صورت حمله به تاسیسات هسته ای ایران، ریسک سرایت مواد رادیواکتیو و تحت تاثیر قرار دادن زندگی مردم عادی و همچنین کشته شدن شمار زیادی وجود دارد.

10. آیا دیپلماسی می تواند عمل کند؟ آخرین اشتباه رسانه ها این است که در مقالات خود کارایی دیپلماسی را اندک می داند چرا که در گذشته در بوته آزمون قرار گرفته و به شکست رسیده است. اما این نکته فراموش می شود که ایالات متحده در 3 دهه گذشته ارتباطی با مقامات ایرانی نداشته و در واقع دیپلماسی به طور جدی مورد استفاده قرار نگرفته است.
تهیه کننده: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10