خرابکاری سیاسی در توافق هسته‌ای با ایران

آمریکا و ایران در 18 ژانویه گامی دیگر به سوی یک توافق جامع هسته ای برداشتند اما باید جهشی صورت بگیرد. مذاکره کنندگان راه حل های سازنده ای پیشنهاد کرده اند اما به شدت و سریعا لازم است که یک مصالحه سیاسی اصلی انجام شود.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از نیویورک تایمز، اگر تا ماه مارس توافقی صورت نگیرد، ممکن است مذاکرات به بن بست برسد. کسانی که مخالف دیپلماسی ایران و غرب هستند همین حالا هم همگی با هم پایان دادن به این روند را دنبال می کنند. هرچه زمان بیشتری باشد آنها فرصت های بیشتری خواهند داشت.

اخلال گران از تهران، واشنگتن و تل آویو حمله می کنند. برخی از آنها به دنبال محدود کردن توانایی باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا (یا هر کسی که جانشین وی شود) در ارائه یک بسته معقول لغو تحریم به ایران هستند. برخی دیگر سعی می کنند فشارها بر ایران را افزایش دهند و دولت را مجبور به واکنش شتابزده در مقابل ناآرامی های منطقه کنند. تندروها در آمریکا و ایران مذاکرات هسته ای را فرصتی برای امتیازگیری داخلی می دانند و تلاش خود برای عقب نشینی از یک معامله بزرگ را تشدید می کنند.

با وجود آنکه دولت اوباما خود را وقف دیپلماسی چندجانبه با ایران کرده، دایما تحت فشار کنگره بوده است. قانون گذاران قدرتمند آمریکایی، گروه های بانفوذ لابی گر و نخست وزیر اسرائیل بارها خواستار تشدید فشارهای اقتصادی بر ایران شده اند. این اقدام نه تنها با منافع آمریکا در حفظ انجماد برنامه هسته ای ایران در تضاد است بلکه از ارزش توافقی که میان ایران و فرانسه، انگلیس، روسیه، چین، آمریکا و آلمان صورت گرفته نیز می کاهد.

تهدیداتی که از سوی قانون گذاران آمریکایی برای اعمال تحریم های بیشتر بر ایران مطرح می شود، روح مذاکرات را مسموم کرده و باعث شده ایرانیان در مورد توانایی و تمایل آمریکا در پایبندی به وعده هایش دچار تردید شوند. همین مسئله تندروهای ایران را تحریک کرده و باعث شد آنها هم تهدیدات خودشان را مطرح کنند و از افزایش ظرفیت غنی سازی در صورت تصویب تحریم های جدید سخن بگویند.

باراک اوباما در سخنرانی وضعیت کشور تصریح کرد که هرگونه پیشنهاد افزایش تحریم علیه ایران را وتو خواهد کرد. با وجود آنکه مقامات تهران این حرکت را مثبت ارزیابی کردند، اما این نکته را نیز به خاطر دارند که لایحه کنگره ای که اوخر سال 2013 ارائه شد از حمایت نسبتا کافی برای عبور از سد تهدید وتو برخوردار است. با توجه به اینکه جمهوری خواهان در هر دو اتاق کنگره در اکثریت هستند و با توجه به دعوت جان بینر، سخنگوی مجلس نمایندگان از بینامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل برای سخنرانی در کنگره برای سومین بار، ایران نگران است که وتوی اوباما کافی نباشد.

مارس، ماه مهمی برای تمامی طرف ها خواهد بود. نتایج انتخابات اسرائیل می تواند از شدت مخالفت تل آویو با مذاکرات جاری با ایران بکاهد. بلوکه کردن هرگونه توافق هسته ای، برای نتانیاهو یک سرمایه گذاری شخصی است. تعدادی از رقبای سیاسی وی لزوما دارای شوق و حرارت وی در این مسئله نیستند. آنها توافق هسته ای را آنقدرها تهدیدآمیز نمی دانند و بیشتر برای حفظ اتحاد مستحکم اسرائیل با اروپا و آمریکا که به دنبال توافق با ایران هستند، ارزش قایل می شوند. اگر نتانیاهو از رقیبی که به اندازه او جنگ طلب نیست، شکست بخورد دولت اوباما راحت تر می تواند اسرائیل را در مورد هرگونه توافقی با ایران قانع کند، ضمن اینکه فشارهای اسرائیلی بر کنگره نیز کمتر خواهد بود.

ماه مارس برای حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز نمادین خواهد بود. او مشتاق است که با خبری خوب در مورد تحریم ها و تعامل با غرب، سال جدید ایرانیان را با یک تغییر روانی آغاز کند. این مسئله می تواند برای میانه روهایی که به دنبال تقویت موقعیت خود در انتخابات آتی مجلس هستند نیز در زمان خوبی رخ دهد.

در ماه نوامبر که مذاکرات برای دومین بار تمدید شد، روحانی از مردم ایران، مقامات سیاسی و رهبر معظم ایران خواست که امیدوار و صبور باشند. آنها این خواسته وی را پذیرفتند اما تداوم مذاکرات به صورت نامحدود بدون آنکه لغو تحریم ها به طور محسوس رخ دهد، از تحمل آنها خارج خواهد بود.