مفاد توافق ایران و ۱+۵ در بخش هوانوردی

۲۴ تیر ۱۳۹۴ | ۲۰:۴۸ کد : ۱۹۵۰۰۵۹ سرخط اخبار
براساس بخشی از توافق برنامه جامع اقدام مشترک ایران و کشورهای ۱+۵ برای اولین بار پس از سه دهه تحریم غیرعادلانه، ممنوعیت خرید هواپیمای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازها فراهم خواهد شد.

به گزارش خبرانلاین روز گذشته برابر ۱۴ جولای ۲۰۱۵ شاهد فرجام طولانی ترین ماراتن دیپلماسی قرن ۲۱ بودیم و بر سر برنامه جامع اقدام مشترک ایران و کشورهای ۱+۵ توافق شد.

یکی از بخش هایی که طی ۳۶ سال گذشته از انقلاب اسلامی ایران مورد تحریم های ظالمانه قرار گرفت، صنعت هوانوردی کشور بود که به طور مستقیم با جامعه بین الملل در ارتباط است.

سر باز زدن از ارائه اسناد و مدارک هوانوردی مرتبط با نوع هواپیماها به ایران، ممانعت از سوخت رسانی به هواپیماهای ایرانی در برخی فرودگاه های دنیا، عدم فروش مستقیم هواپیما و قطعات آن به کشور، جلوگیری از ارائه خدمات به هواپیماهای ایرانی و تامین تجهیزات کمک ناوبری فرودگاه های ایران بخشی از تحریم های وضع شده علیه صنعت هوانوردی ایران در سال های متمادی پس از تحریم بود.

تحریم هایی که گرچه منجر به کاهش خدمات تجاری و بازرگانی، افزایش عمر ناوگان هوایی کشور و عدم رقابت ایران با کشورهای منطقه در این بخش شد، اما نتوانست صنعت هوانوردی کشور را زمین گیر کند.

وضعیت تحریم های وضع شده علیه صنعت هوانوردی به قدری بود که به گفته یکی از مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری در گذشته، حتی برخی فرودگاه های دنیا از باد کردن لاستیک هواپیماهای ایرانی خودداری می کردند که این موضوع می تواند عمق تحریم های ظالمانه علیه بخش هوانوردی ایران را نشان دهد.

تامین و خرید هواپیما توسط ایرلاین ها یکی از جدی ترین چالش های صنعت هوانوردی در دوران تحریم بود که عمر ناوگان هوایی ایران را به حدود ۲۲ سال افزایش داد که بر اساس توافق برجام طلسم ۳۶ ساله ممنوعیت خرید هواپیما شکسته شد.

البته در این مدت شرکت های هواپیماساز دنیا به صورت ضمنی آمادگی خود را برای تعامل و مراودات با ایران نشان می دادند اما با توجه به اینکه از طرف جامعه بین الملل با تهدید مواجه می شدند امکان همکاری با ایران را نداشتند. در مجموع به رغم تمام این مشکلات صنعت هوانوردی جمهوری اسلامی ایران توانست بخش عمده ای از نیازهای خود را از بازارهای بین المللی به طور غیر مستقیم تامین کند.

ضمن اینکه آسمان امن و موقعیت ژئوپلتیک ایران فضای را مناسبی را برای عبوری ایرلاین های خارجی فراهم کرده بود به طوریکه حتی در مقاطعی به رغم تحریم های بین المللی اما هواپیماهای اروپایی و آمریکایی از آسمان ایران عبور می کردند و این مجوز به آنها داده می شد.

لغو ممنوعیت خرید هواپیماهای مسافری بعد از سه دهه

اما از روز گذشته که شاهد فرجام برنامه جامع اقدام مشترک ایران و کشورهای ۱+۵ بودیم بر اساس توافق حاصل شده تحریم های بخش هوانوردی کشور بعد از سه دهه برداشته خواهد شد و می تواند آغازی برای فصل جدیدی از مرودات بین المللی ایران و جهان در صنعت هوانوردی باشد.

بر اساس اهم موارد مندرج در برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و کشورهای ۱+۵ که در سایت وزارت امور خارجه ایران منتشر شده است است، مولفه هایی که در پی خواهند آمد خلاصه ای از برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و ۱+۵ است که در تاریخ ۲۳تیر ۱۳۹۴ بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای ۱+۵ مورد توافق واقع شد.

در نتیجه این توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ایران و ۶ کشور بزرگ دنیا، تحریم های اقتصادی و مالی در حوزه های بانکی، مالی، نفتی، گازی، پتروشیمی، تجاری، بیمه، حمل و نقل وضع شده توسط اتحادیه اروپایی و آمریکا که به بهانه برنامه هسته ای ایران بود، در ابتدای اجرای توافق به طور یک جا لغو می شوند.

بر اساس توافق برجام، برای اولین بار پس از سه دهه تحریم غیرعادلانه، ممنوعیت خرید هواپیمای مسافربری مرتفع و امکان بازسازی ناوگان هوایی کشور و ارتقای ایمنی پروازها فراهم خواهد شد.

بر اساس یکی از این بندها که مرتبط با صنعت هوانوردی است، تحریم ها و تدابیر محدود کننده در خصوص دسترسی به فرودگاه های اتحادیه اروپایی برای هواپیماهای باری ایرانی لغو می شود.

همچنین «ایالات متحده، اجازه فروش هواپیماهای مسافری و قطعات و خدمات مربوطه به ایران؛ مجوز اینکه اشخاص غیرآمریکایی که در مالکیت یا کنترل اشخاص آمریکایی هستند، به نحو منطبق با این برجام با ایران مشارکت کنند و مجوز واردات فرش و مواد غذایی از مبدا ایران به آمریکا را صادر خواهد کرد. »

چراغ سبز هواپیماسازان غربی

براساس گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، مروادات بین المللی ایران در بخش هوانوردی فقط یک طرفه به سود ایران بخواهد بود به طوری که خبرگزاری رویترز اخیرا در گزارش خود اعلام کرد «شرکت های هواپیماسازی غربی به دنبال معاملات میلیارد دلاری با ایران در صورت توافق در برنامه هسته ای هستند تا یکی از نوید بخش ترین بازارهای هواپیمایی دنیا از قرنطینه خارج شود. »

در بخشی از این گزارش آمده بود: «بدینوسیله شرکت های ایرباس، بویینگ و دیگر سازندگان هواپیما می توانند حدود ۲۰ میلیارد دلار سود کنند و برای ایران نیز به معنای رهایی از هواپیماهای قدیمی است. »

این عبارات نشان می دهد افزایش مبادلات بازرگانی و تجاری با ایران تنها به نفع جمهوری اسلامی ایران نیست بلکه منفعت طرف های خارجی را نیز به دنبال دارد؛ در همین زمینه وزیر راه و شهرسازی در سفر اخیر خود به فرانسه در آکادمی دیپلماتیک بین المللی این کشور با اعلام ظرفیت سرمایه گذاری ۸۰ میلیارد دلاری در حوزه حمل ونقل ایران به فرانسوی ها هشدار داد چنانچه موضع خود را در قبال ایران تغییر ندهند با خطر از دست دادن این فرصت روبرو خواهند بود.

ورود حساب شده ایران در بازارهای بین المللی

وزیر راه و شهرسازی چندی پیش نیز در مراسم سالگرد تاسیس شرکت فرودگاههای کشور یادآور شد: «تحریم ها به ما آموخت که چگونه باید با جامعه بین المللی مذاکره و معامله کرد، بنابراین ایران پای هر معامله ای نمی نشیند. »

روند اجرای توافق

بر اساس توافق برنامه جامع اقدام مشترک، بر اساس تفاهم صورت گرفته ابتدا شورای امنیت اقدام به صدور قطعنامه جدید برای تایید برجام و لغو قطعنامه های قبلی می کند.

- سپس اتحادیه اروپایی و آمریکا تصمیمات توافق شده برای لغو تحریم های مالی و اقتصادی مرتبط با هسته ای را اتخاذ خواهند کرد.

- متعاقبا ایران اقدامات لازم را برای اجرای تعهدات خود وفق برجام آغاز می کند.

- اتحادیه اروپایی و آمریکا نیز تمهیدات لازم برای اجرایی کردن تعهداتشان و تدوین دستورالعمل ها و آیین نامه های اجرایی لازم و توجیه مراجع ذیربط دولتی و موسسات و بنگاه های اقتصادی اتخاذ خواهند کرد.

- این اقدامات متناظر به نحوی انجام خواهد شد که در "روز اجرای توافق" همزمان با تایید اقدامات ایران توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی، اجرای کلیه تحریم های مقرر شده متوقف خواهد شد.
 

کلید واژه ها: صنعت هوانوردی برنامه جامع اقدام مشترک برجام اتحادیه اروپایی ناوگان هوایی


نظر شما :