بازرسی‌ها‌ را‌ در‌ چارچوب‌ پروتکل‌ الحاقی‌ پذیرفته‌ایم

۳۱ تیر ۱۳۹۴ | ۲۱:۱۸ کد : ۱۹۵۰۳۲۵ سرخط اخبار
رئیس سازمان انرژی اتمی از تفاهم با چین برای ساخت دو نیروگاه جدید هسته ای در سواحل مکران خبر داد.

به گزارش ایلنا، علی اکبر صالحی در گفت وگو با خبرگزاری صدا وسیما گفت: ما در دو - سه سال آینده شاهد خواهیم بود که چهار نیروگاه هسته ای همزمان در کشورمان می سازیم و حدود 20 هزار مهندس هسته ای در آن مشغول به کار می شوند. این غیر از متخصصان دیگری است که از خارج از کشور در این عرصه فعالیت خواهند کرد.

وی با بیان اینکه "با این اقدام، صنعت ما در عرصه های مختلف فعال می شود"، افزود: از این پس فعالیت های هسته ای ما بیشتر خواهد شد، نه کمتر.

رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسشی درباره تفاسیر آمریکایی ها از متن «برجام» اظهار کرد: یکی از امتیازاتی که جمهوری اسلامی ایران توانست به دست آورد این است که آب سنگین خواهیم داشت. به فرض که اصلاً مذاکره ای نبود و مسیر خود را می خواستیم ادامه دهیم؛ رآکتور اراک را می ساختیم و به اندازه 200 تن حداکثر آب سنگین نیاز داشتیم و تولید می کردیم. کارخانه آب سنگین ما سالانه 15 تن و بیشتر آب سنگین تولید می کند.

صالحی افزود: اکنون میزان ذخایر آب سنگین ما بیش از 90 تن است زیرا چندین سال است که کار می کند؛ بنابراین ما تقریباً به آستانه آب سنگین مورد نیاز می رسیم و از آن پس اگر آب سنگینی تولید می شد دیگر نیازی نداشتیم.

وی همچنین گفت: خوشبختانه توانسته ایم بر آنان تحمیل کنیم که آب سنگین داشته باشیم. آنان می خواستند که کارخانه آب سنگین ما برچیده شود اما ما نپذیرفتیم زیرا بیش از 400 مهندس در آن کار می کنند. طول عمر این کارخانه بیش از 50 سال است، پس هیچ گاه حاضر نمی شدیم آن را برچینیم و به آنان گفتیم مازاد تولیدمان را به شما می فروشیم و آنان پذیرفتند که بخرند.

رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: اگر شرایط دیگری حاکم بود و در شرایط عادی بودیم امکان خرید و فروش مواد راهبردی را نداشتیم؛ همچنان که در این 35 سال اجازه ندادند. جمهوری اسلامی ایران این امتیاز را دریافت کرد که آب سنگین تولیدی اش را بفروشد و کارخانه متوقف نمی شود؛ پس اگر آمریکایی ها چیزی خلاف این گفته اند درست نیست و در برجام کاملاً روشن است. فکت شیت آنان که نمی تواند خلاف 159 صفحه متن برجام باشد.

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره ذخایر اورانیوم کشور نیز اظهار کرد: اکنون هفت - هشت تُن اورانیوم داریم که در چهار تا پنج ماه آینده که باید برجام اجرایی شود تکلیف این میزان اورانیوم باید مشخص شود. یا می توان آن را رقیق کرد که خیلی کار غیرمنطقی است و آن را به صلاح نمی دانیم یا یک کار دیگر که می توانستیم به آنان تحمیل کنیم این بود که آن را بفروشیم.

صالحی افزود: در قطعنامه شورای امنیت نیز که روز دوشنبه تصویب شد، یکی از بندهایش اشاره به این موضوع دارد که چون به علت قطعنامه های سابق، از خرید و فروش اورانیوم منع شده بودیم، در این قطعنامه مستثنا شده ایم. بر این اساس می توانیم مابه ازای اورانیوم غنی شده در بازار اورانیوم طبیعی دریافت کنیم و پول غنی سازی آن را نیز می توان گرفت.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: از سال بعد که حدود یک و نیم تن اورانیوم تولید خواهیم کرد، آن را با کمک کشورهایی مانند روسیه و هر کشور دیگری که در برجام مجاز به مشارکت شده است می توان تبدیل به مجتمع سوخت کرد. این میزان اورانیوم معادل ایجاد سالانه سه مجتمع سوخت است که با لیسانس و تحت نظارت روس ها می توانیم بسازیم و در این 10 سالی که محدودیت ها را پذیرفته ایم می توان 30 مجتمع سوخت ایجاد کرد.

وی افزود: اینگونه آموخته ایم که چگونه مجتمع سوخت بسازیم، در حالی که این فرصت را قبلاً نداشتیم زیرا هیچ کشوری نمی آید در این باره به کشور دیگری کمک کند چراکه موضوعی بسیار حساس و حیاتی است به نحوی که نیروگاه به متقاضیان می فروشند اما فناوری تولید سوخت را نمی دهند. ما استثنائی ترین کشور دنیا هستیم که وارد این عرصه شده ایم و با کمک آنان سریع تر به قابلیت تولید سوخت می رسیم زیرا سوختی که برای نیروگاه ها به کار می رود باید همه شاخصه های بین المللی را رعایت کند. این هم فرصت هایی است که در مسیر مذاکره به دست آمد.

صالحی همچنین درباره ادعای آمریکایی ها درخصوص بازرسی ها از مراکز کشورمان گفت: ما بازرسی ها را در چارچوب پادمان هسته ای و پروتکل الحاقی پذیرفته ایم که منوط به پیشرفت برجام آن را فعلاً به طور داوطلبانه اجرا کنیم تا مجلس شورای اسلامی تکلیف آن را روشن کند. در چارچوب پروتکل الحاقی مقداری فراتر از پادمان امکانات بازرسی ها وسیع تر می شود و این فقط برای ما نیست؛ اکنون بیش از 100 کشور آن را امضا و تصویب کرده اند. البته برخی از این کشورها پیشرفته نیستند اما همه که اینگونه نیستند، چراکه 10 - 15 کشور جزو کشورهایی هستند که از امکانات مقبولی از فناوری هسته ای برخوردارند.

معاون رئیس جمهور افزود: پروتکل الحاقی موضوعی عمومی است که برخی کشورها اجرا می کنند و مانند هر کنوانسیون بین المللی دیگر است بر این اساس بازرسی ها در این چارچوب انجام خواهد شد.

رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه این گفت وگو اظهار کرد: طبق توافق با آقای آمانو مسأله PMD باید تا 15 دسامبر، پایان سال میلادی جاری، حل و فصل و تکلیف این مسأله روشن شود. بر اساس این توافق آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش خود را به شورای حکام ارائه می کند، گرچه برجام جدا از نتایج این گزارش کارش را ادامه می دهد هرچند ما تفاهم کردیم که نتیجه بسیار مثبت خواهد بود.

وی با تاکید بر اینکه ما PMD را قبول نداریم، گفت: در عین حال این مسأله را در چارچوبی سیاسی فنی حل و فصل می کنیم تا جلو بهانه ها را بگیریم البته اگر قرار بر قانع شدن طرف مقابل باشد وگرنه کسی که خود را به خواب زده باشد نمی توان بیدار کرد.

صالحی افزود: اگر قرار بود آژانس در مسیری عادی قانع شود این مسأله همچنان ادامه می یافت و ما هر کاری می کردیم قانع نمی شد همچنان که به 18 پرسش آنان جواب دادیم و قانع نشدند. اکنون با چارچوبی که سیاست به کمک مسائل فنی آمده حل و فصل این مسأله تسریع شده است و مسائل فنی در بستر مسائل سیاسی حل و فصل می شود.

معاون رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش که باتوجه به سوء سابقه آژانس اگر این مسأله در موعد مقرر حل و فصل نشود اظهار کرد: در این صورت آنها بازنده خواهند بود زیرا این مسأله پشتوانه ای سیاسی دارد و باید کارشان منطق داشته باشد و خارج از منطق نمی توانند کاری کنند. زمانی پشتوانه سیاسی کنونی نبود و آنان فعال مایشاء بودند اما اکنون دیگر پشتوانه سیاسی است و باید به این مسأله پایان دهند.

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین گفت: با کسب مجوز از رهبر معظم انقلاب برای اکتشافات هوایی، استخراج اورانیوم در کشور تسریع و افزون می شود. ما هفت - هشت سال نیاز داشتیم تا در این مدت به وضعی برسیم که هم اکتشافات خود را انجام داده باشیم و هم از مواد استخراجی به آستانه تبدیل برسیم.

وی افزود: بر این اساس طی هفت تا 10 سال آینده ما در وضعی قرار خواهیم داشت که سالانه چند صد تن اورانیوم از درون کشور تولید خواهد شد و اگر آن زمان تولید 190 هزار سو را در دستور کار داشته باشیم که قدم بعدش یک میلیون سوخت خواهد بود به طور مستمر می توانیم به فعالیت غنی سازی ادامه دهیم. در غیر اینصورت اگر اکنون می خواستیم 190 هزار سو را داشته باشیم ذخایرمان پس از یکی دو سال تمام می شد و آن وقت اکتشاف و استخراج هم به نتیجه نمی رسید و همه چیز متوقف و نوعی تناقض ایجاد می شد باتوجه به این موضوع ما محدودیت زمانی در این زمینه را، محدودیت تلقی نمی کنیم.

معاون رئیس جمهور اظهار کرد: واقعیت قضیه همین است وگرنه اگر بخواهیم آن را طور دیگری تفسیر کنیم و برداشت های دیگری ارایه دهیم موضوع دیگری است زیرا همگی دست به دست هم داده ایم که منافع ملی را تامین کنیم.

صالحی گفت: باید دانست چه شده است که با "برجام"، صنعت هسته ای کشورمان شامل بخش های راهبردی غنی سازی و آب سنگین به عنوان نخستین کشور در حال توسعه در سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته می شود در حالی که تاکنون چنین اتفاقی روی نداده است. این درحالی است که کشورهای دیگری که می خواهند نیروگاه بخرند مانند برخی کشورهای اطراف ما ابتدا باید با امضای سندی متعهد شوند که در پی سوخت هسته ای نمی رود و اگر امضا نکنند به آنان نیروگاه هسته ای نمی دهند.

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: با این حال در متن برجام درج شده است که ما می توانیم خدمات غنی سازی خود را به بانک سوخت بین المللی که جدیدا در قزاقستان ایجاد شده است ارایه دهیم. کدام کشور درحال توسعه است که چنین امکانی برایش ایجاد شده باشد؟

صالحی با بیان اینکه ما وارد کلوپ هسته ای جهان شده ایم، افزود: البته ما هزینه دادیم فشارها را تحمل و مقاومت کردیم و بدیهی است نابرده رنج گنج میسر نمی شود، رایگان که چیزی به انسان نمی دهند اگر مقاومت مردم، شهادت دانشمندان هسته ای، استواری رهبر معظم انقلاب و حمایت ها، درایت ها، هوشمندی و راهگشایی ایشان نبود برای ما قطعا تره هم خرد نمی کردند.

وی با بیان اینکه آنان مجبور به پذیرش حقوق ما شدند تاکید کرد: ما اراده خود را به آنان تحویل کردیم گرچه آنان به افکارعمومی خود می گویند جلوی انحراف ایران به سمت ساخت سلاح هسته ای را گرفته اند درحالیکه طبق فتوای رهبر معظم انقلاب ما در پی چنین سلاح هایی نبوده و نیستیم حالا مدام داد بزنند که جلوی دستیابی ما به سلاح را گرفته اند.

صالحی همچنین خاطرنشان کرد: اگر می خواستیم به سمت سلاح کشتارجمعی برویم زمان صدام که با سلاح های شیمیایی به ما حمله کرد و ما سلاح های آنان را به غنیمت گرفتیم می توانستیم علیه شان استفاده کنیم اما چرا این کار را نکردیم؟ زمان حضرت امام(ره) ایشان تاکید داشتند که قبل از هدف قراردادن هر مکانی، زمانش را از طریق رادیو اعلام کنیم تا مبادا بی گناهان کشته شوند این خصلت ما و آموزه های ماست با چنین خصلتی چگونه مدعی می شوند که از دستیابی ما به سلاح هسته ای جلوگیری کردند؟

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: بنده به عنوان یک خدمتگزار مردم وعده می دهم که مطمئن باشند با اجرای برجام نه فقط صدمه ای به مجموعه فعالیت های هسته ای ما وارد نخواهد شد بلکه این فعالیت ها بیشتر هم خواهد شد همچنان که تا سه چهار سال آینده عملیات اجرایی چهار نیروگاه هسته ای در کشورمان آغاز می شود.

صالحی افزود: با ایجاد کارگاه های عظیم برای ساخت این نیروگاه ها در کشور 20 تا 30 هزار مهندس در کشورمان مشغول کار خواهند شد اگر اینها فعالیت های هسته ای نیست پس نامش چیست؟

وی همچنین از آغاز عملیات اجرایی بیمارستان بزرگ هسته ای در کشورمان در هفته های آینده خبر داد و گفت: این یکی از بزرگترین بیمارستان های هسته ای در غرب آسیا خواهد شد. همه این فعالیت ها سرریز تراکم تجربیات هسته ای است که به زحمت در چند دهه گذشته به ویژه دو دهه اخیر به دست آورده ایم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با تاکید بر اینکه "در دوره اجرای برنامه جامع اقدام مشترک، فعالیت های هسته ای کشورمان افزایش می یابد"، در ادامه، مذاکرات هسته ای را در ابعاد مختلف پرچالش و بسیار حساس دانست و افزود: در طرف مقابل با شش کشور مواجه بودیم که با همه امکانات تجربی در ابعاد حقوقی و فنی حضور داشتند و بهترین کارشناسانشان را آورده بودند.

صالحی ادامه داد: طرف دیگر، ایران بود که تعداد اعضای تیم مذاکره کننده کمتر بود البته نقش اصلی را در گروه پنج بعلاوه یک آمریکا عهده دار بود و بیشترین وقت را آنان گذاشته بودند. آمریکا به تنهایی شمار قابل توجهی از کارشناسان از حوزه های فنی، حقوقی و سیاسی را در این مذاکرات آورده بود.

وی گفت: ای کاش مذاکرات هسته ای ضبط شده بود و اگر ضبط شده است، پخش شود تا مردم بدانند مذاکره کنندگان ایرانی در همه جلسات با اقتدار و عزتمندی با طرف مقابل گفت وگو می کردند که این برای بنده سبب مباهات بود. وقتی هیمنه جمهوری اسلامی ایران را در تیم مذاکره کننده هسته ای مقابل شش کشور قدرمند جهان می دیدم که 90 درصد قدرت اقتصادی و حدود 100 درصد قدرت نظامی جهان را به عهده دارند کشورم را از جایگاه کشوری در حال توسعه نمی دیدم بلکه به عنوان کشوری توسعه یافته و قدرتمند می دیدم که عرض اندام می کند.

معاون رئیس جمهور تاکید کرد: البته این مرهون اتکال به خداوند متعال، مبتنی بر حرکت در بستر انقلاب شکوهمند اسلامی، تمسک به دین، توکل به خدا و توسل به ائمه اطهار علیهم السلام بود که ما را مقتدرانه در مقابل طرف مذاکره قرار می داد و اجازه نمی داد ما خم شویم. از ابتدای مذاکرات، جمهوری اسلامی ایران با اقتدار وارد می شد و اجازه نمی داد که به حرمت نظام خدشه ای وارد شود و نتیجه هم دیده می شود که اگر ما با اقتدار و اعتماد به نفس مذاکره نمی کردیم به یقین چنین نتیجه ای حاصل نمی شد .

رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: وقتی که طرف مقابل دید با کوه استوار مواجه است و با عده ای مذاکره می کند که پشتوانه شان، خدا، ملت و مسئولان نظام هستند و دل به هیچ قدرتی جز خدا نسپرده اند و قدرت های دیگر را قدرت نمی دانند، عقب نشستند. به همین علت همان طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند تیم مذاکره کننده هسته ای با اقتدار از هیمنه جمهوری اسلامی دفاع کردند و توانستند منافع و حاکمیت ملی ما را در نظر بگیرند.

صالحی در پاسخ به پرسشی درباره برخی نگرانی ها از تأثیر اجرای برجام بر برنامه صلح آمیز هسته ای کشورمان گفت: در بعد فنی اگر محدودیتی پذیرفته ایم محدودیتی بوده که از دید آنان می خواسته مانع انحراف ما به سمت سلاح هسته ای شود. آنان گفته اند هر راهی را که ممکن بود به سلاح هسته ای ختم شود مسدود کرده اند؛ خب مسدود کنند ما که اصلا نمی خواستیم در آن راه قرار گیریم زیرا طبق فتوای رهبر انقلاب از اساس در پی رفتن در چنین مسیری نیستیم.

وی اضافه کرد: بر این اساس هر محدودیتی می خواهند ایجاد کنند؛ برخی از این محدودیت ها ظاهری دارند و تصور افکار عمومی این است که محدودیت فنی برای ما ایجاد کرده اند. برای نمونه، درباره رآکتور اراک گفته اند که باید تولید پلوتونیوم آن کاهش یابد ما که از اساس در پی تولید پلوتونیوم برای استفاده غیرصلح آمیز نبوده ایم، پس تولید آن را کاهش می دهیم.

صالحی گفت: اتفاقا رآکتور اراک با بازطراحی بهتر و کاملاً مدرن می شود؛ زیرا قبل از آن بر اساس طراحی های خیلی قدیم بود و اکنون طراحی های جدید آمده است و از این پس قلب رآکتور کوچک تر و فضای آن بازتر می شود و انواع تجهیزات و آزمایش ها را می توانیم در آن بگنجانیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: ما طبق طراحی قدیم 10 کیلوگرم پلوتونیوم تولید می کردیم که در طراحی جدید به کمتر از یک کیلوگرم کاهش می یابد؛ اما ما که قصد استفاده از پلوتونیوم را نداریم چه 10 کیلو و چه یک کیلو تولید کنیم تفاوتی نمی کند. در افکار عمومی کاهش تولید این ماده محدودیت تلقی می شود در حالی که ما فعلا قصد بازفرآوری آن را نداریم ممکن است در آینده این کار را بکنیم اما فعلا برای چند سال امکان بازفراوری آن را در حد قابل قبول نداریم.

صالحی خاطرنشان کرد: البته در سطح آزمایشگاهی یک بار بازفراوری پلوتونیوم را انجام داده و به آژانس هم گفته ایم و آن را کنار گذاشتیم قصدمان این بود که بدانیم این فرایند را بلدیم و دانش فنی آن را داریم.

وی اضافه کرد: البته اکنون نیازی به این کار نیست و مواد اولیه آن شامل سوخت مصرف شده را در اختیار نداریم که بخواهیم پلوتونیومش را تولید کنیم و در آینده شامل ده، پانزده سال آینده هم قصد استفاده از آن را نداریم تصور طرف مقابل محدودیت است اما تصور ما این نیست.

صالحی گفت: آنان می گویند جلو رفتن ما به سمت سلاح هسته ای را گرفته اند در حالی که ما در پی استحصال پلوتونیوم برای تولید چنین سلاحی نیستیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین درباره محدودیت مربوط به ساخت فلز اورانیوم و پلوتونیوم اظهار کرد: وقتی ما اکنون قصد تولید پلوتونیوم را نداریم و مواد لازم برای آن در اختیار ما نیست پس چگونه می توانیم فلزش را تولید کنیم؟ با این حال طرف مقابل برای اقناع افکار عمومی در داخل کشورش می گوید ما را محدود کرده اند.

صالحی ادامه داد: ما اورانیوم غنی شده 90 درصد نداریم که بخواهیم آن را تبدیل به فلز و سلاح بکنیم؛ زیرا ما بیش از 20 درصد غنی سازی نکرده ایم. البته همین محدودیت ها را نیز برای مدت زمان مثلا پانزده ساله پذیرفته ایم که با فلز اورانیوم سروکار نداشته باشیم. البته جالب است که به لطف خدا به آنان گفتیم روی فلز اورانیوم 90 درصد غنی شده که اصلا نداریم یا روی پلوتونیوم تا پانزده سال کار نمی کنیم اما مابه ازای آن می خواهیم روی سوخت های مدرن که براساس اورانیوم فلزی است، کارکنیم.

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه "بر این اساس باز دوباره به فلز اورانیوم بازگشتیم اما روی سوخت پیشرفته ای که اورانیوم پایه و اساس آن باشد"، گفت: محدودیت دیگری که آنان ایجاد کردند تا به زعم خود ما در پی سلاح نرویم این بود که ذخایر اورانیوم غنی شده محدود شود به نحوی که بیشتر از 300 کیلوگرم نداشته باشیم. این در حالی است که تا هشت سال آینده، روس ها سوخت نیروگاه بوشهر را طبق قرارداد تامین می کنند؛ اکنون ما سالیانه دو تن تولید می کردیم در حالی که نیاز بوشهر 30 تن است و با روند تولید کنونی در داخل 15 سال طول می کشد که نیاز یک سال این نیروگاه را تامین کنیم.

صالحی افزود: فرض کنیم همین امروز 190 هزار سو قدرت غنی سازی داشته باشیم مواد اولیه آن را چگونه می توانیم تامین کنیم تا این میزان غنی سازی داشته باشیم؟ ما یکی - دو سال تولید می کردیم و بعد چگونه می توانستیم آن را استمرار دهیم؟

وی ادامه داد: این در حالی است که در هفت، هشت سال آینده به سرعت در زمینه اکتشاف و استخراج کار می کنیم که پس از دوره اعتمادسازی که دوره ای 8 تا 10 ساله است بتوانیم به وضعی برسیم که مواد اولیه به اندازه کافی داشته باشیم تا وقتی ظرفیت غنی سازی ما به حد کافی رسید به طور مستمر سالانه 30 تن را تولید کنیم.

صالحی گفت: به فرموده رهبر معظم انقلاب آنان درصدد بودند غنی سازی ما را متوقف کنند؛ اما اکنون بناچار پذیرفتند هزاران سانتریفیوژ در نطنز کار کنند و اراک به عنوان رآکتور آب سنگین باقی بماند و فردو برقرار باشد، در حالی که قبلا می گفتند باید تعطیل شود.

معاون رئیس جمهور در پایان اظهار کرد: بالعکس فعالیت های هسته ای ما از این به بعد بیشتر هم خواهد شد همچنان که طبق قراردادهایی که با روسیه امضا کرده ایم دو نیروگاه جدید ایجاد خواهیم کرد.
 

کلید واژه ها: برجام پلوتونیوم


نظر شما :