آزادسازی رقه در مقابل حمله به جبهه النصره

دیپلماسی ایرانی: تماس های امریکا و روسیه در روزهای اخیر بر سر سوریه افزایش یافته است. واشنگتن می خواهد به هر قیمتی شده نیروهای داعش از رقه رانده شوند و نیروهای کُرد موسوم به "نیروهای دموکراتیک سوریه" که مورد حمایت امریکا هستند بر این شهر مسلط شوند.

به گزارش پایگاه خبری سوری دام پرس، روس ها مشکلی با طرح امریکایی ها برای آزادسازی رقه ندارند اما در مقابل شرط کرده اند که امریکا با حمله روسیه به "جبهه النصره" در حلب و مناطق پیرامونی آن موافقت کند. روس ها صحبتی از این که امریکایی ها بدون چراغ سبز روسیه نمی توانند بر رقه مسلط شوند، نکرده اند. اما مسکو می خواهد که هزینه موافقتش با این کار پرداخته شود. امریکایی ها خواسته اند مدت کمی به آنها وقت داده شود تا پیشنهاد روس ها را بررسی کنند، روس ها گفته اند که اگر با پیشنهادشان موافقت نشود پیشروی در اطراف رقه متوقف خواهد شد تا توافقی میان مسکو و واشنگتن حاصل شود.

به اعتقاد امریکایی ها پاکسازی رقه از لوث داعش جان تازه ای به دموکرات ها می دهد تا در انتخابات امریکا بتوانند برگه برنده ای داشته باشند به ویژه بعد از آن که دونالد ترامپ ستاره نهایی جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو شده است.

این در حالی است که ایرانی ها به کمک ارتش عراق آمده اند و تلاش می کنند با پاکسازی فلوجه راه ارتباطی عراق و سوریه را به کنترل خود در آورند. نزدیک به 10 روز پیش منطقه مرزی رطبه از کنترل داعش خارج شد و این منطقه به طور کامل تحت کنترل ارتش عراق در آمد.

تقویت کُردها، متحدان واشنگتن در سوریه و پیشروی آنها در رقه در کنار پیشروی های عراقی ها با حمایت ایران در عراق به مثابه خنجری است که از یک سو رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را تهدید می کند و از سوی دیگر نیروهای سوری مخالف بشار اسد.   

بعضی ها بر این اعتقادند که کردها به دنبال تحقق طرح ایجاد "کردستان بزرگ" هستند در حالی که خود سوری ها ترجیح می دهند طرح فدرالی برای کشور تعریف شود که بهتر از گزینه ای است که کردها دنبال می کنند.

تا کنون هیچ مخالفت اساسی ای از سوی روسیه علیه طرح جاه طلبانه کردها نشده است. مسکو روابط بسیار خوبی با کردها دارد و از طرح فدرالیسم حمایت می کنند که می تواند ترک ها را عصبانی کند و ضربه ای به آنها باشد که از جبهه النصره و داعش پشتیبانی می کنند.  

سوریه گسترش حضور کردها را بحرانی دائمی برای خود نمی بیند. آن چه برای دمشق در حال حاضر اهمیت دارد این است که اردوغان را به نوعی به موضوعی مشغول کند، به اعتقاد سوری ها وقتی که دل مشغولی ترک ها تغییر کند رفتارشان نیز تغییر می کند و در این صورت می توان با آنها بر سر موضوع فدرالیسم مذاکره کرد. دمشق درک می کند که کردها نمی توانند بر شهرهای عربی که رقه و حسکه ستون فقرات آنها محسوب می شوند برای مدت طولانی مستولی باشند. همچنین فدرالیسم می تواند باندهای قومی به وجود آورد و توانایی کردها را به چالش بکشد.

در این میان سوالی که مطرح می شود این است که بعد از پاکسازی رقه داعشی ها به کجا فرار خواهند کرد؟ به دیر الزور یا عراق؟ به نظر می رسد که عراق در اولویت آنها باشد با وجودی که داعش قصد ندارد به راحتی دیر الزور را تخلیه کند. این مساله را روس ها و امریکایی ها خیلی خوب می دانند و خبر دارند که شرارت داعش در انتظار آنها است. به نظر می رسد پاکسازی رقه خیلی سریع انجام شود، با حمایت های امریکا و پیشروی های میدانی کردها و هماهنگی با روسیه رسیدن به این هدف زیاد سخت نیست، به ویژه اگر میان روسیه و امریکا تفاهم حاصل شود که هم زمان روس ها جبهه النصره را نیز هدف قرار دهند. در صورت رسیدن به این موفقیت احتمال این که همکاری مشابهی میان آنها برای آزادسازی دیر الزور صورت بگیرد، وجود دارد. در این میان شاید کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و ترکیه اعتراضاتی بکنند اما نیاز امریکایی ها به رسیدن به دستاوردی ملموس در سوریه با توجه به نزدیک بودن انتخابات امریکا، آنها را بر آن می دارد که توجهی به مخالفت آنها نکنند.


تحریریه دیپلماسی ایرانی/11