استعفای علوش و بازی چند گانه ریاض

عربستان می‌خواهد پرونده سوریه به دولت بعدی امریکا برسد

۱۵ خرداد ۱۳۹۵ | ۲۱:۱۶ کد : ۱۹۵۹۴۶۱ نگاه ایرانی خاورمیانه
احمد دستمالچی سفیر سابق ایران در لبنان در گفتاری برای دیپلماسی ایرانی به علت و پیامد استعفای محمد علوش مذاکره کننده ارشد معارضان در مذاکرات ژنو پرداخته است.
عربستان می‌خواهد پرونده سوریه به دولت بعدی امریکا برسد

دیپلماسی ایرانی: محمد علوش، مذاکره کننده ارشد مخالفان سوریه در ژنو در اعتراض به شکست مذاکرات ژنو از این پست کناره گیری و استعفا داد. علوش، یکی از رهبران سیاسی گروه تروریستی جیش الاسلام و تحت حمایت عربستان است. استعفای او به زمان تشکیل گروه ریاض و در ادامه سنگ اندازی و مانع تراشی های این گروه در روند مذاکرات ژنو بر می گردد. از زمان تشکیل گروه ریاض، عربستان تمایلی به مصوبات نشست وین و هر آنچه در اجلاس های بعدی به تصویب رسید، نداشت. این مساله حتی با واکنش و اعتراض های جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا نیز همراه بود به نحوی که جان کری بارها اعلام کرده که گروه ریاض باید در روند مذاکرات حضور داشته باشد. ولی آنها همواره با اما و اگرها در نشست ها شرکت می کردند. استعفای محمد علوش در راستای همان کارشکنی هایی است که در مذاکرات صورت می گیرد. گروه جیش الاسلام خط دهی خود را از عربستان می گیرد. از زمان شروع بحران سوریه، عربستان به هیچ کدام از خواسته های خود دست نیافت. به همین دلیل حاکمان سعودی بر این عقیده اند که شکست در سوریه، افتضاح بزرگ سیاسی و بین المللی را به همراه خواهد داشت؛ به همین دلیل تا آنجا که بتوانند در روند مذاکرات و رسیدن به راه حل، سنگ اندازی خواهند کرد.

نکته قابل توجه رفتارهای عربستان در قبال مذاکرات ژنو است. عربستان به دنبال طولانی کردن روند مذاکرات تا پایان فرایند انتخابات ریاست جمهوری آمریکاست. عربستان خواهان انتقال پرونده از دولت کنونی آمریکا به دولت آینده است صرف نظر از اینکه کدام حزب دولت را در اختیار دارد. عربستان بر این باور است که دولت کنونی آمریکا نمی تواند پرونده سوریه را به سرانجام برساند. کارشکنی های عربستان نیز در همین راستا تفسیر می شود. گرچه آمریکا و شخص اوباما تمایل ندارد مذاکرات شکست بخورد، و با پرونده ای شفاف از کاخ سفید بیرون برود. اما مانع اصلی در این باره، عربستان است. از طرف دیگر عربستان دست به سلسله اقدامات سیاسی - امنیتی در مورد سوریه می زند که خواهان بهبود تصویر زشت خود در افکار عمومی است. مقامات سعودی با انجام چنین مانورهایی درصددند اقدامات پشت پرده خود را شفاف سازی کرده و از این لحاظ گروه های تحت حمایت خود را تطهیر کنند، که اگر در آینده مذاکرات جدی شد، گروه های تطهیر شده تحت رهبری عربستان بتوانند در این مذاکرات حضور فعال و جدی داشته باشند. عربستان در حال بازی چندگانه در پرونده سوریه است.

روند مذاکرات و اقدامات عربستان گویای آن بوده که پرونده سوریه به بن بست کامل رسیده است. زیرا پارامترهایی که باید به حل بحران سیاسی سوریه بینجامد، به چشم نمی خورد. آمریکا و طرفداران منطقه ای او _ عربستان و ترکیه _ خواهان برکناری و سقوط حکومت اسد هستند. اما در مقابل روسیه و مقاومت خواستار بقای اسد بوده و این مساله در همه مذاکرات نمود داشته و منجر به نتیجه نرسیدن مذاکرات شده است.

روسیه و ایران تلاش های زیادی برای عبور از این گردنه انجام داده اند اما نه آمریکا و نه عربستان و ترکیه روی خوشی نشان نداده اند. آمریکا، عربستان و ترکیه از بدو شروع بحران درصدد تحت فشار قرار دادن و در نهایت فروپاشیدن مقاومت بودند. پارادوکسی در صحنه باقی مانده و تا زمانی که چنین پارادوکسی در صحنه سیاسی سوریه وجود داشته باشد، مشکل حل نخواهد شد و همچنان استخوان لای زخم باقی خواهد ماند.

به طور کلی بحران موجود در منطقه، یکی از بحران های بسیار مهم و تعیین کننده در آینده منطقه غرب آسیا است. از این رو، سوریه را می توان شاه کلید اصلی این بحران و تحول دانست. اگر سوریه به طرف غرب گرایش یابد، این منطقه به طور کامل تحت امر و تصمیم سیاست های آمریکا و متحدان منطقه ای آن خواهد بود و اگر ایستادگی و مقاومت کند، آینده منطقه از آن مقاومت خواهد بود. دو جریانی که  با تمام قدرت، بازی مرگ و حیات را در منطقه انجام می دهند و همه قدرت های مهم منطقه ای و بین المللی در این پازل حضور دارند.

کلید واژه ها: محمد علوش جیش الاسلام احمد دستمالچی سوریه


نظر شما :