قصه های هواپیماربایی فلسطینی ها

دیپلماسی ایرانی: قرن بیستم به گفته بسیاری از مورخان، قرن تحول های شگرف بوده است. قرنی که در آن جنگ های بی نظیر تاریخ نظیر جنگ های جهانی اول و دوم رخ دادند و تاریخ بشریت به دست افراد و سیاستمدارانی که هر کدام طرحی برای رسیدن به مصالح و منافع خود داشتند، تغییرات شگرف یافت که مسیر طبیعی بسیاری از امت ها و کشورها را تغییر داد. در این میان تقسیم جهان به جهان غرب و جهان سوم تعابیری نامتجانس به وجود آورد که از درون این تناقضات افراد تحول خواهی ظهور کردند که در حقیقت می خواستند در برابر خواسته ها و طرح های منفعت طلبانه جهان غرب بایستند. افرادی که آرمان خواهانی بودند که گمان می کردند آرمانشان آن قدر قدرت دارد تا بتواند در برابر قدرت های بزرگ جهان بایستد و رویای مدینه فاضله آنها را تحقق بخشد. کتاب "اسرار جعبه سیاه" گفت وگو با چهار نفر از همین آرمان خواهانی است که تلاش کردند به خیال خود قدرت های بزرگ را وادار به تسلیم در برابر اراده آهنین خود کنند. افرادی که جهان غرب آنها را تروریست های بین المللی نه آرمان خواه می داند. در این جا بخش دهم این کتاب را می خوانید:

چگونه اولین هواپیما ربوده شد؟

هواپیمای «العال» اسرائیل که از رم راهی تل آویو بود، ربوده شد و آن را مجبور کردند که مسیر خود را به الجزایر منحرف کنند که این اتفاق در 23 ژوئیه 1968 اتفاق افتاد. «جبهه ملی» محاصره رسانه ای شده بود. در فوریه 1968 جبهه گزارش سیاسی خود را بازبینی کرد و بحث به این جا رسید که حکومت مصر یک حکومت بورژوای کوچک است که روابط با آن بر اساس پیمان و جنگ است، برای همین در درون جبهه شکاف هایی ایجاد شد. عملیات در شکست محاصره رسانه ای نقش داشت و شماری از بازداشت شدگان آزاد شدند. معیار صحت عملیات میزان مقبولیتش نزد طرفدارانش است. واقعیت این است که مردم فلسطین آن را تایید می کردند.

چه کسی تصمیم به انجام عملیات را گرفت؟

اسراتژی جبهه بر این متمرکز بود که ارکان های اقتصادی و نظامی و انسانی دشمن صهیونیستی هدف قرار گیرد. یکی از اهداف مورد مطالبه آزادی زندانیان فلسطینی از زندان های اسرائیلی بود که در میانشان زندانی ای بود که در 1964 زندانی شده بود. این اسیر به همراه 37 اسیر دیگر آزاد شدند.

آیا ودیع حداد طراح این عملیات بود؟

ودیع حداد در راس کمیته بود و حرف اول را او می زد. در طرح ریزی هایش افراد دیگری با تجربه های مختلف نیز شرکت می کردند. در ابتدا اعضای کمیته می دانستند که جدول های کار هواپیمایی ها و خطوط هوایی که هواپیماها بر اساس آنها پرواز می کردند، چیست. چاره ای نبود جز این که از کارشناسان استفاده شود. به این ترتیب بود که از یک خلبان فلسطینی کمک گرفته شد. ودیع خود را در میان مجموعه ای از افراد باکفایت فکری و سیاسی و نظامی و فنی فلسطینی و عرب احاطه کرده بود. این نخستین عملیات بود و از شانس اجماع کامل همه اعضای داخل جبهه برخوردار بود. مداخلاتی پیش آمد. الجزایر بر این باور بود که آمدن هواپیما به سمت آن عملیاتی علیه آن بوده و در ضمن مصر را متهم کرد که انجام به این کار را تشویق کرده است. البته چنین حرفی صحیح نبود. مصر هم راضی نبود، اما تصمیم به انجام عملیات در جریان جلسه شورای ملی فلسطینیان در قاهره اتخاذ شده بود. در سال روز انقلاب ژوئیه. بعضی از جریان های دخیل در عملیات احساس نوعی از مزایده را می کردند. ودیع معاون رئیس شورای ملی و در قاهره بود، او آمد و انجام عملیات را اعلام کرد. و تنها تصویری که در آن روزها در رسانه ها منتشر شد عکس او بود.

همچنین به هواپیما «العال» در آتن در دسامبر 1968 یورش برده شد؟

دو جوان با مسلسل به هواپیمای «العال» که در فرودگاه آماده پرواز بود، بعد از این که مسافران سوار آن شده بودند، یورش بردند. چند نفر زخمی شدند. دو نفر هم بازداشت شدند.

در سال 1969 به هواپیمای «العال» در زوریخ حمله شد؟

به هواپیمای «العال» در حالی حمله شد که آماده پرواز می شد. عملیات را دو جوان و یک دختر انجام دادند. یکی از جوان ها به نام عبد المحسن شهید شد و مابقی دستگیر شدند. این حمله منجر به زخمی شدن چند نفر شد. بازداشت دو جوان و یک دختر در سوئیس در سپتامبر 1970 به محض این که آزاد شدند، انجام شد.

در 29 اوت 1969 هواپیمای بوئینگ وابسته به «خطوط هوایی جهانی» در راه دمشق ربوده شد. قبل از انفجار هواپیما مسافران و خلبان های آن آزاد شدند. در این عملیات هواپیماربایی لیلی خالد و سلیم عیساوی مشارکت داشتند، این نخستین بار بود که عملیات هواپیماربایی به رهبری یک زن فلسطینی انجام می شد و یادآور اولین شهید در جبهه، شادیه ابو غزاله بود که در 21 نوامبر 1968 در پی انفجار یک بمب از بمب هایی که توسط جبهه ملی ساخته می شد، بر اساس آن چه در بیانیه عملیات آمد، کشته شد.

واکنش ها نسبت به این عملیات در درون جبهه چه بود؟

بالا رفتن صداهای اعتراضی بعضی افراد آغاز شد، به خصوص که به دلایل امنیتی از خبر دادن به همه اعضای رهبری جبهه قبل از انجام این عملیات خودداری می شد. یکی از شرایط سلامت عملیات این بود که دایره کسانی که از آن خبر داشتند گسترده نباشد، در عین حال چه کسی تضمین می داد که اشتباهی اتفاق نیفتد، مثلا راز را به اطلاع همسر یا یکی از دوستانش نرساند؟ همان طور که گفتم بعضی از رهبران می گفتند که ودیع که در بیروت بود به میل خود عمل می کند.

ودیع در بیروت در کجا مقیم بود؟

در مکان های مختلف. همه آنها مقرهای سری بودند به استثنای خانه خانواده که تا همین امروز هم مشخص است کجاست.

و مساله حمله به خطوط هوایی شرکت تابلاین؟

بله، این اتفاق در ماه ششم سال 1969 در جولان اتفاق افتاد، هدف سیاسی از انجام این عملیات ضربه زدن به نفت عربی بود که از اراضی اشغالی با حمایت اسرائیل عبور می کرد و به بندر الزهرانی (جنوب لبنان) می رسید و از آن جا یک نفتکش غربی آن را به کشورهای غربی می برد. لازم بود آن هم وارد جنگ شود. عملیات انفجار آن اتفاق افتاد. افراد متضرر از آن اتفاق مواضع خشنی اتخاذ کردند و بعضی از جریان های فلسطینی نسبت به انجام آن عملیات اعتراض کردند.

ادامه دارد...