ترکیه به فکر اهل تسنن و ترکمن‌ها نیست

نویسنده: عمرو عبدالسمیع

دیپلماسی ایرانی: در آستانه سفر اشتون کارتر، وزیر دفاع امریکا به عراق، واشنگتن اعلام کرد که میان دو طرف عراقی و ترکیه ای توافق شده است تا ترکیه در عملیات آزادسازی موصل نقش آفرینی کند، همان موقع حیدر العبادی، نخست وزیر عراق اعلام کرد که کشورش به هیچ وجه اجازه نقش آفرینی به ترکیه نمی دهد و از نیروهای ترکیه که در اردوگاه بعشیقه در شمال موصل مستقر هستند نیز به هیچ وجه نخواسته است وارد عملیات شوند. بعد از آن روشن شد که اختلاف نظر بسیاری میان مواضع عراق و امریکا و ترکیه وجود دارد. دو روز بعد از آن نیروهای پیشمرگه کُرد از نیروهای ترکیه ای موجود در آن منطقه خواستند که مواضع داعش را در بعشیقه به توپ ببندند و بعد از آن وارد شهرک بعشیقه شدند و این شهر را از کنترل داعش خارج کردند.  

از همه این اتفاقات و تناقض در مواضع و افکار می توان این گونه برداشت کرد که نه امریکایی ها تمایل دارند به تمامیت ارضی و استقلال عراق احترام بگذارند، نه ترک ها. امریکایی ها فقط به فکر منافع خود هستند و در همین چارچوب روابط خود با عراق را تعریف کرده اند، ترکیه نیز اعلام کرده است مصالحش در منطقه برخواسته از احتمالات درگیری های خیابانی مذهبی در منطقه به خصوص بعد از آزادسازی موصل است، به ویژه اگر اتفاقی علیه اهل تسنن و ترکمن ها بیفتد. امریکا تاکید کرد که ترکیه یک روز بعد از آزادسازی موصل خاک عراق را ترک خواهد کرد و هر آن چه به دست آورد را به عنوان هدیه به دولت عراق رها خواهد کرد.

سوالی که در این جا مطرح می شود این است که چگونه دولت عراق اجازه می دهد که اراده اش به این شکل از سوی ایالات متحده امریکا و ترکیه نادیده گرفته شود؟ چگونه می توان به خنده ها و لبخندهای امریکا که به این شکل دسیسه ای را در پشت این خنده ها پنهان کرده است، اطمینان کرد؟ چگونه می توان گفت ترکیه طرفی در جنگ برای حمایت از اهل تسنن و ترکمن ها باشد در حالی که قرار است بعد از آزادسازی موصل خاک عراق را ترک کند و همه امور را به اهل تسنن و ترکمن ها واگذار کند و تنها به عواملی توجه کند که ادعا می کند به خودش مربوط است.

انگیزه طایفه ای برای عملیات آزادسازی موصل حال چه از سوی ترکیه دنبال شود چه از سوی هر کشور دیگری نمی تواند توجیهی برای نفس ورود به خاک عراق باشد. ترکیه هیچ تمایلی برای پشتیبانی از اهل سنت و ترکمن های عراق ندارد، اما تنها می خواهد امپراطوری جدیدی ایجاد کند، به خصوص بعد از آن که شکست های وحشتناکی را در مصر خورد، به خصوص بعد از آن روزی که انقلابیون 30 ژوئن در آن روز بزرگ بسیاری از یاران نزدیک ترکیه که در رکاب آن کمک به احیای خلافت و امپراطوری عثمانی می کردند، همان خلافتی که اردوغان و حزب عدالت و توسعه دنبال می کنند، سرنگون شدند.


منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11