مطالب مرتبط با کلید واژه

قرقیزستان


غیبت روسیه و پیشتازی امارات و عربستان در آسیای مرکزی
بازار انرژی های تجدیدپذیر داغ است

غیبت روسیه و پیشتازی امارات و عربستان در آسیای مرکزی

امارات و عربستان‌سعودی در حال حاضر روابط نزدیکی با کشورهای آسیای مرکزی مخصوصا آذربایجان و قزاقستان دارند. در سال‌های اخیر نیز همکاری‌های نزدیکی میان این کشورها در حوزه سرمایه‌گذاری‌های سبز صورت گرفته است؛ برای مثال امارات در راستای حفظ هدف کاهش گرمایش زمین تا یک و نیم درجه سانتی‌گراد، در ماه فوریه ائتلاف سه‌جانبه‌ای (تروئیکا) را با حضور دو کشور آذربایجان و برزیل تشکیل داد. این در حالی است که امارات سال گذشته میزبان کنفرانس آب و هوایی سازمان ملل  (COP۲۸)در دبی بود و آذربایجان و برزیل نیز به ترتیب میزبانی این رویداد را در دو سال آینده بر عهده خواهند داشت.

ادامه مطلب
قرقیزستان و قزاقستان به تقویت روابط با ایران می اندیشند
گفت وگوهای موثرتر تهران و کشورهای آسیای میانه

قرقیزستان و قزاقستان به تقویت روابط با ایران می اندیشند

دیدارهای رهبران آسیای مرکزی با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران نیز در نوع خود جالب بود. ایران در حال تقویت در منطقه و تبدیل شدن به یک بازیگر مهم پس از روسیه و چین است. در مذاکرات بین توکایف و رئیسی، اهمیت توسعه کریدورهای حمل و نقل مورد توجه قرار گرفت، اما بدون اشاره به مسیر شمال به جنوب، اگرچه این خط راه آهن در امتداد ساحل شرقی دریای خزر، قزاقستان – ترکمنستان – ایران است که بخش مهمی از آن محسوب می شود.

ادامه مطلب
دیپلماسی به وقت نیویورک
نخستین روز سفر رئیسی به سازمان ملل

دیپلماسی به وقت نیویورک

سیدابراهیم رئیسی که بامداد دوشنبه (۲۷ شهریور) در صدر هیئت سیاسی و برای شرکت در هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحدعازم نیویورک شده بود، شب گذشته (سه شنبه شب) سخنرانی خود را در صحن عمومی این سازمان ایراد کرد. رئیسی برای دومین بار در دولت سیزدهم و با بدرقه حجت الاسلام قمی، نماینده رهبری، محمد مخبر، معاون‌ اول رئیس‌جمهور و نیز جمعی ‌از وزرا و اعضای هیئت دولت وارد خاک امریکا شد.

ادامه مطلب
آسیای مرکزی و تحریم های روسیه
ضربه ای که مسکو خورده است

آسیای مرکزی و تحریم های روسیه

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین، چندین کشور آسیای مرکزی از مسکو فاصله گرفته اند. این امتناع از همسویی روابط پیچیده و دوسویه این جمهوری های شوروی سابق را با متحد تاریخی خود نشان می دهد و سوال اساسی این است که آیا این آغاز از دست دادن نفوذ روسیه در آسیای مرکزی است؟ 

ادامه مطلب
چین بازیگر پرنفوذ جدید خاورمیانه / شانگهای پیمانی برای به چالش کشیدن نظم بین المللی تحت رهبری امریکا
نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت گویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است

چین بازیگر پرنفوذ جدید خاورمیانه / شانگهای پیمانی برای به چالش کشیدن نظم بین المللی تحت رهبری امریکا

جومارت اوتوربایف، نخست وزیر سابق قرقیزستان در گفت و گویی اظهار کرد: چرخش عربستان سعودی به سمت چین نشان دهنده نارضایتی این کشور از سیاست ایالات متحده است. اما این اولین بار نیست که سعودی ها از این رویکرد برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند. همین چند سال پیش، پیوستن عربستان سعودی، شریک استراتژیک دیرینه ایالات متحده آمریکا، به یک سازمان اقتصادی و امنیتی به رهبری چین و روسیه عملا غیرقابل تصور بود. با این حال، عربستان ماه گذشته یادداشت تفاهمی را امضا کرد که به آن، عنوان "شریک گفت وگو" در سازمان همکاری شانگهای اعطا شد.

ادامه مطلب
امارات در سودای نفوذ در اوراسیا
قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و ازبکستان کشورهای تازه هدف ابوظبی

امارات در سودای نفوذ در اوراسیا

امارات متحده عربی، این فرصت را فراهم می‌بیند که جایگاه خود را در آینده آسیای مرکزی بر اساس استراتژی‌هایی برای دستیابی به اهداف مهم ژئوپلتیک و ژئواکونومیک آن که متناسب با دیدگاه ابوظبی است؛ استوار کند.

ادامه مطلب
مهاجرانی که برای روسیه می جنگند
آسیای مرکزی، جنگ در اوکراین و موضوع مهاجرت

مهاجرانی که برای روسیه می جنگند

خسرو کارخیران خوزانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مهاجرت از آسیای مرکزی به روسیه برای کار قدیمی ترین نوع مهاجرت در این منطقه بوده است. این نوع از مهاجرت در انطباق کامل با نظریه های کارکرد استعمار در کشورهای مستعمره داشته بطوریکه این نوع مهاجرت ها بصورت شبکه ای متصل و مشترک از زبان مشترک مهاجرین منطقه (روسی)، و همچنین یکسان بودن قوانین مهاجرت در روسیه برای پذیرش مهاجران کشورهای این منطقه به روسیه عمل می کنند. 

ادامه مطلب
نقش مستقیم ترکیه در تنش میان تاجیکستان و قرقیزستان
فتنه ای هماهنگ با اسرائیل علیه ایران، روسیه و چین

نقش مستقیم ترکیه در تنش میان تاجیکستان و قرقیزستان

احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حمایت ترکیه از قرقیزستان در راستای دفاع این کشور از یکی از اعضای اتحادیه کشورهای ترک زبان قابل تفسیر است و اردوغان با این اقدام تلاش دارد برای سایر کشورهای عضو نقش پدری و حمایتی ایفا کند و دامنه نفوذ خود را در آنها توسعه دهد تا بتواند به جاده صاف کن ناتو و رژیم صهیونیستی تا آن سوی دریای کاسپین مبدل شود و روند محاصره و تهدید منافع و امنیت کشورهای غیرترک مانند تاجیکستان، افغانستان، روسیه، چین و ایران را تداوم ببخشد.

ادامه مطلب
تشدید تضاد منافع ترکیه و روسیه در قفقاز
چرا تنش به جمهوری های سابق شوروی بازگشته است؟

تشدید تضاد منافع ترکیه و روسیه در قفقاز

در این میان ترکیه به عنوان یکی از بازیگران منطقه‌ای از جمله کشورهایی بوده است که از ابتدای فروپاشی شوروی نقشی اساسی در ترتیبات منطقه ای جمهوری های سابق با تمرکز بر منطقه قفقاز جنوبی داشته است. قرار گرفتن قفقاز جنوبی در میان دو حوزه نزدیک دریای ترکیه یعنی دریای خزر و دریای سیاه باعث اهمیت مضاعف این منطقه برای آنکارا شده است. لذا به نظر می رسد ترکیه همان گونه که مشخصا در جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ قره باغ به شکلی مستقیم ورود پیدا کرد، در سال‌های آتی نیز به دنبال افزایش حضور و نفوذ خود در قفقاز جنوبی باشد.

ادامه مطلب
همگرایی محور ترکی
نگاه دیگران و رویکرد پایش و پالایش از درون (قسمت اول)

همگرایی محور ترکی

الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه اکنون با ماهیت همگرایی در محور ترکی (که برخی به اشتباه آن را جریان پان ترکیسم الحاق گر و بیراه تر از آن برخی احیای دوباره امپراتوری عثمانی یا نوعثمانیسم/نوعثمانی گری می خوانند) رخ می دهد، نه جریانی صرفا نژادی و قومی و نه نوستالژی احیای یک امپراتوری از بین رفته، بلکه جریانی بین دولتی با نگاه مثبت به محیط بیرونی مانند اتحادهای مشابه منطقه ای است که در دهه ۱۹۹۰ و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با پیشتازی جمهوری ترکیه تحت رهبری دولت های راست میانه (احزاب مام میهن و راه راست) آغاز شد و پس از کسب تجربه یک دوره ناکامی و رکود از سال ۲۰۰۹ به بعد با افزایش تمایلات همگرایی در بین سایر کشورهای ترک زبان از جمله جمهوری های قزاقستان و آذربایجان و با تغییر رویکرد ترکیه با عنوان شورای کشورهای ترک زبان تأسیس شد که در سال ۲۰۲۱ با تغییر نام به سازمان کشورهای ترک به صورت جدی تر از سوی کشورهای عضو دنبال می شود که در ادامه با نگاهی گذرا به این فرآیند، کارکردها و ارکان این اتحاد به اختصار تبیین خواهد شد. 

ادامه مطلب
آیا کشورهای تُرک، متحد می شوند؟
اختلافاتی که نمی توان نادیده گرفت

آیا کشورهای تُرک، متحد می شوند؟

محسن پاک آیین در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تُرکیه سعی دارد بطور نانوشته، رهبری و هدایت کشورهای تُرک  را به عهده گرفته و شعار«شش کشور، یک ملت» را عملی سازد. اردوغان که معمولا در دیدار با مقامات آذربایجان، از شعار «دوکشور و یک ملت» استفاده می کرد، سال  گذشته، در جریان هفتمین اجلاس سازمان کشورهای تُرک در باکو، برای اولین بار شعار «شش کشور، یک ملت» را مطرح نمود. سران کشورهای تُرک از این پیشنهاد تُرکیه استقبال نکردند. اگرچه تُرکیه سعی دارد در تبلیغات خود بر وجود اتحاد در سازمان کشورهای تُرک تاکید کند اما به دلایلی نمی تواند اختلافات بنیادی را در میان اعضای این سازمان نادیده بگیرد.

ادامه مطلب
ابتکار عمل رهبران کشورهای آسیای میانه برای افغانستان
آلماتی می خواهد مرکز کمک های انسان دوستانه باشد

ابتکار عمل رهبران کشورهای آسیای میانه برای افغانستان

کشورهای آسیای میانه در رقابت با هم برای کمک به افغانستان در جهت غلبه بر انزوای آن و همچنین پایان دادن به بحران سیاسی و اقتصادی این کشور که پس از قبضه قدرت توسط طالبان در آن گرفتار شده است، اعلام آمادگی می کنند.

ادامه مطلب
زور آزمایی آمریکا و روسیه در آسیای میانه
با خروج نیروهای امریکایی از افغانستان

زور آزمایی آمریکا و روسیه در آسیای میانه

ارتش آمریکا انتظار دارد با استقرار نیروهای آمریکایی و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در کشورهای آسیای میانه، بتواند بازدارندگی در برابر سازمان های تروریستی را حفظ کند. چنانچه ارتش آمریکا در آسیای میانه مستقر شود، مهار ایران، چین و روسیه هم ممکن خواهد شد. اما با این حال موانع زیادی برای استقرار ارتش آمریکا در آسیای میانه وجود دارد و در این میان روسیه که آسیای میانه را حیاط خلوت خود می داند، به شدت با استقرار نیروهای آمریکایی در این منطقه مخالف است.

ادامه مطلب
جای خالی ایران در الگوی ۱+ ۵ در آسیای مرکزی
تهران به «رویکرد متوازن در عرصه دیپلماسی» بیشتر توجه کند

جای خالی ایران در الگوی ۱+ ۵ در آسیای مرکزی

ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: ترکیب ۱+۵ در ادبیات سیاسی سال های اخیر بیش از هر چیز تداعی کننده ترکیب پنج کشور عضو دائم شورای امنیت به اضافه آلمان در روند مذاکرات هسته ای با ایران بود. اما طی دو سال اخیر اخیر ترکیب ۱+۵ کاربرد دیگری نیز یافت و برای اطلاق به همکاری های پنج کشور منطقه آسیای مرکزی با اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا، ژاپن و هند نیز مورد استفاده قرار گرفته است. سفر اخیر فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به آسیای مرکزی (۱۶ تیر ۱۳۹۸) و دیدار با وزیران امور خارجه پنج کشور آسیای مرکزی در بیشکک قرقیزستان، بار دیگر اراده سیاسی بازیگران این منطقه را در اجرای الگوی ۱+۵ به نمایش گذاشت. این تحولات ایجاب می کند که دیپلماسی کلان ایران در سطح آسیای مرکزی، «رویکرد متوازن در عرصه دیپلماسی» را به صورت جدی تری مورد توجه قرار دهد و زمینه را برای سفر هم زمان وزیر امور خارجه و رئیس جمهوری ایران به پنج کشور آسیای مرکزی فراهم کند. ایران تجربه این رویکرد را دارد و تجربه سفر مرحوم هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور وقت ایران به چهار کشور آسیای مرکزی، یعنی قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان در سال ۱۳۷۳ می تواند بار دیگر تکرار و نهادینه شود. به ویژه آن که در محیط تحول یافته کنونی آسیای مرکزی که وارد مرحله جدیدی از غیرامنیتی سازی و تنش زدایی به ویژه در روابط ازبکستان و تاجیکستان شده است، اجلاس های متعددی بین رهبران و مقامات پنج کشور منطقه در دو سال اخیر برگزار شده که بستر و فضای مناسبی را برای شکل دهی به الگوی ۱+۵ بین ایران و منطقه آسیای مرکزی فراهم کرده است.

ادامه مطلب
الحاق ایران به پیمان شانگهای در گرو حل مشکلات دو جانبه است
تاثیر سفر حسن روحانی به قرقیزستان و تاجیکستان بر مناسبات منطقه‌ای ایران

الحاق ایران به پیمان شانگهای در گرو حل مشکلات دو جانبه است

محمدرضا فرقانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر سفر حسن روحانی به قرقیزستان و تاجیکستان بر مناسبات منطقه‌ای ایران در آسیای میانه بر این باور است: این سفر می‌تواند تاثیرات مثبت جدی بر مناسبات ایران با کشورهای آسیای میانه داشته باشد، به خصوص که سفر آقای حسن روحانی به بیشکک و دوشنبه یک سفر دیپلماتیک برای دیدار دو جانبه نبود، بلکه این سفرها ماهیتی دیپلماتیک در قالب دیدارهای فشرده چند جانبه با سران و رهبران دیگر کشورهای آسیای میانه، آسیای جنوب شرقی و حتی برخی از کشورهای خاورمیانه داشت. به همین دلیل حضور تهران در چنین نشست هایی مطمئنا یک فرصت مغتنم برای تبادل دیدگاه، تفهیم و تبیین نظرات و تلاش برای گسترش همکاری در خصوص مسائل و تحولات منطقه و جهانی است.

ادامه مطلب
مدل اقتصادی و سیاسی اوراسیا
دیدار ولادیمیر پوتین از آسیای مرکزی هدفمند است

مدل اقتصادی و سیاسی اوراسیا

اتحادیه گمرکی کشورهای مستقل مشترک المنافع در مسکو اولین تلاش‌ها برای ایجاد یک فضای اقتصادی یکپارچه برای روسیه و همسایگان خود را نشان داد. اتحادیه اقتصادی اوراسیا کار خود را در سال 2015، بدون نتیجه درخشانی آغاز کرد.

ادامه مطلب
آسیای مرکزی؛ کانون تکاپوی افراط‌گرایان
داعش از چه مناطقی یارگیری می‌کند؟

آسیای مرکزی؛ کانون تکاپوی افراط‌گرایان

علی طائی، کارشناس آسیای مرکزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اخیرا سازمان امنیت ملی ازبکستان اعلام کرده که شواهدی در دست است که داعش بهار سال 2015 در خاک ازبکستان چند عمل تروریستی انجام خواهد داد و خواستار تقویت مرز تاجیکستان و قرقیزستان شده است.

ادامه مطلب