بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: نگاه به شرق در سیاست خارجی ایران، نگاهی دوستانه و صلح آمیز و توسعه گرا و انسانی است و آنی نیست و نمی تواند باشد که قدرت‌های بزرگ بدان می نگرند.
ادامه مطلب
سید محمدحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مجموع می توان گفت که تئوری "نگاه به شرق" توانایی های زیادی برای ارتقاء موقعیت کشور دارد، اما خوش خیالی اتحاد با این دو کشور و اتکاء به آنها باید مورد تجدید نظر جدی قرار بگیرد و حتی مسئولینی که چنین اعتقادی داشته اند باید مورد تجدید نظر قرار گیرند.
ادامه مطلب
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در گفتگو با دیپلماسی ایران بر این باور است که کشورهای حاشیه خلیج فارس و مشخصا امارات متحده عربی سعی دارد از ظرفیت دو کشور عضو شورای امنیت و دارای حق وتو برای این موضوع جزایر و به خصوص جزیره ابوموسی در قالب رای مشورتی این شورا استفاده کند.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «حسادت همسایگان» نسبت به شکوه و عظمت کشورمان برانگیخته شده و آتش زیر خاکستری برای نسل های آتی در ایران است و آذربایجان نمونه بارز آن علنی شده است.
ادامه مطلب
تلاش های غرب برای محدودسازی اقتصادی و نظامی ایران، این کشور را متوجه شرق کرد. در یک دهه گذشته، ایران روند ادغام در سازمان همکاری های شانگهای، تقاضا برای پیوستن به گروه بریکس و افزایش همکاری اش با سازمان پیمان همکاری های جمعی که زیر سلطه روسیه است را آغاز کرد. این روابط، ایران را در گذر سال های آینده، به عنوان یک قدرت یوروآسیایی بازتعریف می کند و همراه با تقویت جایگاه منطقه ای اش در خاورمیانه، نفوذ جهانی اش را هم گسترش می دهد.
ادامه مطلب
نعمت الله ایزدی در گفت گویی تاکید دارد: ما هم به سهم خود در شکل گیری رفتار ضدایرانی اوکراین در این مدت مقصریم. ما رفتار قابل دفاعی در جنگ اوکراین نداشتیم. موضع‌گیری ما ثابت، صریح و شفاف نبوده است. وزیر امور خارجه یک حرف می زند دیگر نهادها و رسانه ها عملاً دست به ستایش تجاوز پوتین به اوکراین می زنند؛ بدیهی است که این رفتار متناقض قابل دفاع نیست. به همین دلیل حتی اگر مسئله فشار آمریکا، اروپا و ناتو را بر اوکراین و شخص زلنسکی هم کنار بگذاریم، کی یف به این نتیجه می رسید که باید رفتار دیگری در برابر تهران داشته باشد.
ادامه مطلب
رئیس جمهوری اسلامی ایران، ابراهیم رئیسی، با اقامه نماز مغرب در کرملین که مستلزم قطع گفت وگو با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه بود، مردم را تحت تاثیر قرار داد. رئیس دولت ایران سجاده ای را که با خود آورده بود روی زمین پارکت پهن کرد و نماز مغرب خود را خواند.
ادامه مطلب
احمد زید آبادی در یادداشتی می نویسد: ژاپن و هندوستان و کرۀ جنوبی و ده‌ها کشور رو به توسعه در جنوب شرق آسیا نیز بخشی از "شرقِ جغرافیایی" به شمار می‌روند. البته محافلِ مدافعِ سینه‌چاکِ "چرخش به شرق" این دسته از کشورها را نیز بخشی از "غربِ سیاسی" به حساب می‌آورند و گویی آگاهانه در پی ایدئولوژی‌سازی از ماهیت نظام‌های سیاسی چین و روسیه هستند، ماهیتی که در بهترین صورت، نوعی اقتدارگرایی متمرکز و سفاک است. در واقع همین محافل، اظهارات امیرعبداللهیان را در مورد ایجاد توازن در رابطه با غرب و شرق به باد انتقاد گرفتند و خواهان نگاه یک سویۀ وزارت امور خارجه به جهان شدند. به نظرم لازم باشد وزارت امور خارجه در برابر درخواست این محافل موضعی شفاف بگیرد.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر به هردلیلی قرارداد تسلیحاتی بین ایران و روسیه وجود داشته باشد و در سفر رئیسی هم امضا شود، بسیار بعید است در کوتاه مدت این جنگنده‌ها و سامانه موشکی به تهران داده شود، چون احتمالا مسکو کدها و مختصات این جنگنده ها و سامانه موشکی را قبل از ایران به اسرائیل خواهد داد.
ادامه مطلب
نعمت اله مظفرپور، پژوهشگر اندیشه سیاسی و دیپلماسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد که گرایش به شرق و سیاست همسایگی دولت سیزدهم نیازمند منطق تناسب گرا و تدریج گراست. برقراری نسبت و تناسب بین اهداف و اصول مختلف و متعارض سیاست خارجی در قالب یک دستگاه انداموار نیز توسط اندیشه سیاسی ممکن است. سیاست خارجی ما از فقر نظری حاد رنج می برد.
ادامه مطلب
مبنای روابط جدید هند با ایران مبتنی بر تغییرات پس از جنگ سرد در منطقه و در سال ۲۰۰۱ در جریان سفر نخست وزیر وقت هند به ایران و سفر متعاقب رئیس جمهوری ایران به هند به عنوان مهمان اصلی روز جمهوری در ژانویه ۲۰۰۳، گذاشته شد. بیانیه دهلی نو زیربنای راهبردی از نظر منافع مشترک در منطقه و در جهان قلمداد می شود و همه جنبه های همکاری دوجانبه- انرژی، ارتباطات، آموزش، علم و فناوری را با ارجاع ویژه به فناوری اطلاعات مورد بررسی قرار داده است. دو کشور همچنین چارچوبی برای تقویت همکاری های دفاعی ایجاد کرده اند.
ادامه مطلب
ابتکار کنونی سیاست نگاه به شرق ایران باید با توجه به یک چنین پیش زمینه پیچیده سیاسی مورد ارزیابی قرار گیرد. روشن است که این ابتکار از حمایت مقام معظم رهبری برخوردار است. آیت الله خامنه ای چند سال پیش در جمع شخصیت های دانشگاهی گفته بود: «ایران باید به شرق نگاه کند، نه به غرب. امید بستن به غرب یا اروپا ما را دون خواهد کرد چون باید به آنها التماس کنیم و آنها هیچ کاری نکنند.» با این حال، در شرق برخلاف غرب هیچ پلتفرم منطقه ای عمده سیاسی یا اقتصادی وجود ندارد. ایران از سال ۲۰۰۵ در سازمان همکاری شانگهای عضو ناظر بوده است، اما چین در تبدیل سازمان به یک پلتفرم ضدآمریکایی احتیاط کرده و به نظر نمی رسد تمایلی به ارتقاء عضویت ایران داشته باشد. سایر پلتفرم ها مانند آ.سه.آن یا انجمن همکاری های آسیای جنوبی هم برای ایران مناسب نیست. بنابراین سیاست نگاه به شرق اساسا به افزایش روابط سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای کلیدی شرق وابسته خواهد بود.
ادامه مطلب
پیرمحمد ملازهی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون جایگاه ایران در آینده افغانستان و پیشبرد پروسه صلح در این کشور تاکید دارد: برای آنکه ایران در پروسه صلح افغانستان جایگاه لازم و مدنظر را متناسب با اهداف منافع خود پیدا کند باید بازنگری جدی، واقع بینانه و دقیق در قبال مسائل منطقه داشته باشد تا ذیل این بازنگری، جامعه افغانستان را در کلیت آن مد نظر قرار دهد که در نهایت نگاه منفی افغان ها علیه تهران از بین برود. این در حالی است که امتاسفانه اکنون به جای آن که ایران بخشی از راه حل باشد به بخشی از مشکلات در افغانستان بدل شده است.
ادامه مطلب
احمد زیدآبادی در یادداشتی می نویسد: چینی‌ها از اینکه کشورها مبادلات خود را در زمینه‌های مختلف با آن کشور قطع کنند، اظهار نارضایتی می‌کردند. آیا همین نارضایتی سبب نشده است که دولت ایران به دلیل اتکای بیش از اندازه سیاسی و اقتصادی‌اش به چین به علت تحریم‌های آمریکا، فشار پنهان آن کشور برای ادامه مراودات و مبادلات تهران – پکن را تاب نیاورده و حتی به‌رغم میل خود، مجبور به ادامه این کار شده است؟
ادامه مطلب
نوذر شفیعی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر خلاء سیاست خارجی فراگیر بر این نکته تاکید کرد: نگاه به شرق و شرق گرایی، نگاه به غرب و غرب گرایی، نگاه به نفوذ منطقه‌ای در خاورمیانه عربی و امت اسلامی و یا تعامل با بازیگرانی در دیگر مناطق از آسیای میانه تا قفقاز به تنهایی نمی‌تواند شرایط را برای شکل گیری یک دیپلماسی موفق فراهم آورد. همین نگاه تک بعدی، خلاء دیپلماسی جامع و فراگیر را شگل داده است. الگوی دیپلماسی موفقی که امروز کشورهای جهان از آن پیروی می کند دیپلماسی همه سو گرایانه است.
ادامه مطلب
محسن پاک‌آیین در گفت وگویی با دیپلماسی ایرانی می‌گوید: من نقاط خلاء و کم کاری را در کم توجهی به همکاری با بقیه کشورها در آسیا یا همسایگان و آمریکای لاتین و آفریقا می دانم. ما به شرق جغرافیائی یا شرق سیاسی معمولا نگاه تاکتیکی و کوتاه مدت داشته ایم. هرگاه روابط با غرب دچار مشکل می شد، متوجه شرق می شدیم. وقتی مشکلمان با غرب حل می شد از شرق دوری می کردیم.
ادامه مطلب
شعیب بهمن در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است هر چه کمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در زمین شرق بیشتر کشیده شود تیر منافع و نفوذ ما در عمق بیشتری از غرب فرود خواهد آمد. لذا اگرچه دولت کنونی در صورت یافتن راه‌حلی برای گسترش روابط با غرب، شرق را قربانی خواهد کرد، اما به نظر می‌آید که فعلا دستگاه سیاست خارجی به این نتیجه رسیده است که باید روابط با شرق را گسترش دهد تا به اهداف ترسیمی خود دست پیدا کند.
ادامه مطلب
شعیب بهمن در گفت وگویی با دیپلماسی ایرانی معتقد است که یقینا ایران ذیل نگاه به شرق و توسعه روابط با بازیگرانی مانند کشورهای حاضر در گروه بریکس می تواند در تقابل با تحریم های ثانویه، فروش نفت خود را حفظ کند و در خصوص مساله تحریم روابط پولی و بانکی نیز بستر مناسب برای حذف ارز دلار و جایگزینی ارزهای ملی کشورهایی مانند روسیه و چین شکل خواهد گرفت که این وضعیت می تواند از دل سیاست نگاه به شرق به وجود آید.
ادامه مطلب
دکتر الهه کولایی، استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل آسیای مرکزی در گفتگو با دیپلماسی ایرانی با اشاره به سفر دکتر روحانی به بیشکک برای شرکت در نشست سران سازمان همکاریهای شانگهای معتقد است تامین منافع ایران در گسترش روابط با این سازمان و کشورهای عضو آن موکول به بهبود رابطه با جامعه جهانی و به ویژه قدرت های غربی است.
ادامه مطلب