پرونده هسته ای ایران در بحبوحه تنش های خاورمیانه
کارشناسان عدم اشاعه، در تکاپوی ایده های تازه ای برای پرهیز از یک انتخاب دوگانه میان "بمباران ایران" یا "ایرانِ دارای بمب" هستند.
ادامه مطلبکارشناسان عدم اشاعه، در تکاپوی ایده های تازه ای برای پرهیز از یک انتخاب دوگانه میان "بمباران ایران" یا "ایرانِ دارای بمب" هستند.
ادامه مطلبحسن اوجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اساس تحریم ها معمولا برای وادار کردن تغییر مسیر دولت ها و ملت هاست و معمولا دو هدف را در پی دارد ۱- تضعیف کشور به نحوی که به مرز فروپاشی و سقوط بینجامد و ۲- ایجاد پیش زمینه های حمله به یک کشور و تغییر سازوکارهای آن. در هر دو مورد تحریم ها به طور چشمگیری ناموفق عمل کرده است. به طور مثال در مورد کوبا تحریم ۵۰ ساله آمریکا همچنان ناموفق بوده ومردم این کشور به دولت مستقل خویش بالیده و آمریکا نتوانسته است علیه آنها اقدام موثری را انجام دهد.
ادامه مطلبسید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انعطاف پذیری در سیاست خارجی بخصوص در تعامل و مشارکت با کشور همسایه و برادر و قدرتمند ترکیه و رسیدن به «مخرج مشترک» کمک کننده به ترفیع جایگاه غرب آسیا در دریای مدیترانه و متعاقبا احیای حقوق فلسطین است.
ادامه مطلبکنعانی در پاسخ به سوال دیگر دیپلماسی ایرانی درباره چرایی عدم برگزاری نشست وزرای امور خارجه کشورهای حاشیه خلیج فارس در نیویورک نیز گفت: درباره این نشست همان طور که مطلع هستید بنا بود وزرای امور خارجه کشورهای ساحلی خلیج فارس با ابتکار دبیرکل سازمان ملل در مقر سازمان ملل برگزار شود، در این زمینه توافق کلی بود و جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را هم اعلام کرده بود، اما متاسفانه به دلیل فعل و انفعالات سیاسی میان دو یه سه کشور حوزه شورای همکاری خلیج فارس اختلافاتی به وجود آمد و مسائلی را مطرح کردند که در نهایت باعث شد که این نشست برگزار نشود.
ادامه مطلبترس اروپا از پروژه کوریدور «شمال – جنوب» به این علت است که این پروژه به معنای جدا کردن اروپا از آسیا، تضعیف تحریمهای غرب و هموار کردن راه برای افزایش نفوذ روسیه در جهان عرب است.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره اعلام موضع دولت عراق درباره پروژه راه آهن شلمچه – بصره مبنی بر این که این پروژه صرفا برای انتقال مسافر است و تا زمان تکمیل پروژه جاده توسعه، به هیچ عنوان از آن برای انتقال کالا استفاده نخواهد شد، گفت: مقامات ایران و عراق به روشنی مواضع خود را در این رابطه بیان کرده اند. این پروژه با توافق دو کشور با حضور مقامات ارشد دو طرف از جمله معاون رئیس جمهوری اسلامی ایران و نخست وزیر عراق خوشبختانه کلید خورده و گام های اجرایی ان برداشته شده و امیدواریم در زمان تعیین شده اجرا بشود. همان طور که گفته شده استفاده از این خط آهن برای تبادل مسافر و گسترش گردشگری میان دو کشور است که قرار است برای تقویت مناسبات دو کشور در زمینه های دیگر در آینده از آن بهره برداری شود. طبعیتا دسترسی های ایران و عراق در زمینه های ترانزیتی مختلف است، در زمینه گردشگری نیز حضور روزافزون گردشگران دو کشور را شاهد هستیم و این خط راه آهن می تواند کمک شایانی به توسعه گردشگری و تبادل زائر میان دو کشور باشد. و امیدواریم در زمان مقرر این خط آهن به بهره برداری برسد.
ادامه مطلبموجودی ذخایر شناور نفت ایران به رغم تحریم های ایالات متحده آمریکا فروخته شد و جالب تر این که مقصد بخشی از صادرات نفت ایران با هماهنگی دولت آمریکا، کشورهای اروپایی بودند.
ادامه مطلبدر ۱۸ اکتبر آینده، سررسید چندین محدودیت برجامی، باعث برجسته شدن تنشها در سیاست غرب نسبت به ایران میشود. اگرچه واشنگتن و تهران دیگر به شرایط توافق هستهای سال ۲۰۱۵ پایبند نیستند، برخی از عناصر آن همچنان به صورت خودکار ادامه مییابد، از جمله پایان شماری از محدودیت های تحریمی در کمتر از سه ماه آینده. هر چند توسل به سازوکار ماشه و بازگشت فوری تمام تحریمهای سازمان ملل، به احتمال زیاد از دستور کار خارج شده است.
ادامه مطلبامکان رسیدن به تفاهم بسیار زیاد است: دقیقا به این دلیل که مبارزات انتخاباتی در جریان است، آمریکا علاقه ای به تشدید تنش در منطقه که می تواند مستلزم مداخله نظامی باشد، ندارد. هم کشورهای اروپایی امضاکننده و هم آمریکا باید بر جنگ اوکراین تمرکز کنند. اما ایران نیز به توافق علاقه مند است، زیرا وضعیت اقتصادی کشور فاجعه بار بوده و تورم بالاست.
ادامه مطلبلاورا روزن می نویسد: آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا در سخنرانی خود گفته است که "مایل به کاهش تنش با ایران هستیم، حال ببینیم ایران چه می کند، یا بهتر بگوییم چه نمی کند، که تنش ها افزایش نیابند."
ادامه مطلبوی در پاسخ به سؤالی درباره مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان در پی سفر حسین امیرعبداللهیان به باکو و اظهارات اخیر وزیر خارجه آذربایجان و همچنین موضوع بازگشایی سفارتخانه آذربایجان در تهران نیز گفت: در مسیر خیلی خوب و سازنده دوجانبه قرار گرفتیم و دو طرف اتفاق نظر دارند که آن چیزی که در روند روابط دوجانبه و موضوع ناگوار مرتبط با حمله به سفارت را در چارچوب گفتوگوهای دوجانبه عبور کرده و روابط را به مسیر درست خود برگردانند. سفر امیرعبداللهیان مشارکت در جنبش عدم تعهد بود و با توجه به اهمیت روابط دوجانبه و هم دیدار با همتای آذربایجانی و هم گفتوگوهای سازنده و مثبتی با رئیس جمهور آذربایجان انجام شد هم نفس این دیدارها و هم گفتوگوهای انجام شده همگی بیانگر آن است که خوشبختانه در مسیر درست قرار گرفتیم و اینکه اتفاق نظر وجود دارد از این شرایط با گفتوگو عبور کنیم.
ادامه مطلبوحید کریمی و علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی در دیپلماسی ایرانی می نویسند: مقام معظم رهبری در ابتدای سال جاری و در سخنرانی خود در حرم مطهر رضوی در یک فروردین نیز گفتند: «ما حضور در جنگ اوکراین را قاطعاً و صریحاً رد میکنیم و ابداً چنین چیزی صحت ندارد. جنگ اوکراین را آمریکا برای گسترش ناتو به شرق راه انداخت و اکنون نیز در حالی که مردم اوکراین گرفتار و دچار مشکلات هستند، بیشترین سود را از جنگ، آمریکا و کارخانجات اسلحهسازی آن میبرند و به همین علت، مانع کارهای لازم برای خاتمه جنگ میشوند.» این اظهارات مقام معظم رهبری مانند فتوای حرام بودن استفاده از تسلیحات هسته ای باید فصل الخطاب دستگاه دیپلماسی و دولت جمهوری اسلامی باشد و از آن بهره برداری مفید شود.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الگوی روابط ایران و آژانس انرژی اتمی که خود پیامد الگوی رفتاری قدرتهای بزرگ بهویژه امریکا و اروپا با ایران در ۲۰ سال گذشته بوده، اکنون و در آستانه احیای برجام از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. اهمیت این الگوی رفتاری آژانس انرژی اتمی را میتوان در سخنان حضرت آیت الله خامنهای، رهبر معظم انقلاب، در دیدار اخیر با دانشمندان، متخصصان، کارشناسان و مسئولان صنعت هستهای ایران مشاهده کرد.
ادامه مطلبحسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هربرت شیلر، استاد علوم ارتباطات معتقد است غرب برای تداوم سلطه خود به روش های انحصاری رسانه ای، تبلیغاتی، و کنترل جریان اخبار و اطلاعات (کتاب، مجلات، اینترنت، فیلم، سریال، تبلیغات، اخبار و ...) و پان کاپیتالیسم سایبری متوسل است. دنیس راس از معماران تحریم ها علیه ایران بیش از هر چیز بر آثار دراز مدت این تحریم ها تأکید داشت که به گفته او دهه ها بعد خود را نشان می دهد. دنیس راس اخیرا گفته است که باید تصویر حرف های ما علیه ایران با اقدامات تندتر علیه این کشور تقویت شوند. از منظر روش مطالعه و پژوهش، تحریم ها متغیر مداخله گر محسوب می شوند که باید در کنار متغیرهای مستقل و وابسته تحلیل شوند.
ادامه مطلبرویدادهای اخیر نشان داده اند، دیپلماسی نمی تواند کشورها را از اخراج بازرسان، خاموش کردن دوربین های نظارتی یا از سرگیری فعالیت های ممنوعه باز دارد. با این حال، کسانی که برجام را به عنوان یک توافق ضعیف رد می کنند، آنچه را به توافق اعتبار و ارزش می دهد، نادیده می گیرند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: این طور به نظر می رسد که سفر رئیس جمهور به سوریه بعد از آن انجام شد که بن بست در روابط ایران و غرب به ویژه بر سر مذاکرات هسته ای بیش از پیش نمایان شده است.
ادامه مطلبپرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد در خصوص توافقی برای احیای کامل پرونده برجام ۲۰۱۵ اشکالاتی وجود دارد و آن هم توسعه برنامه هستهای ایران بعد از آن توافق است. در واقع برگشت به برجام ۲۰۱۵ تا حدودی غیرممکن به نظر می رسد.
ادامه مطلبناصر کنعانی گفت: درباره احتمال استفاده از مکانیسم ماشه ادامه داد: اینکه گفته میشود تحرکاتی را از سوی برخی طرفهای اروپایی شاهد هستیم. لازم میدانم تأکید کنم چنانچه طرف مقابل دچار خطای محاسباتی شود و اقدام یا اقدامات غیرمنطقی درباره برجام و روند مذاکرات انجام دهد آنها در پیامی که قبلا از سوی طرف ایرانی دریافت کردند به صورت دقیق و واضح میدانند که واکنش ایران چه خواهد بود. این پیام به اندازه کافی برای آنها گویاست.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: بسیاری بر این باورند که اروپایی ها بیش از امریکایی ها از توافق به دست آمده میان ایران و عربستان با میانجی گری چین خوشنودند. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران از جمله تحلیلگران اروپایی، سفرهای اخیر مقامات اروپایی، به ویژه سران فرانسه و آلمان به چین و تقاضایشان از پکن برای ورود به پرونده اوکراین در حالی که امریکایی ها به پیشنهاد چین برای حل بحران اوکراین روی خوش نشان نداده اند، شاهدی است بر اینکه اروپایی ها ورود چین به پرونده خاورمیانه را موفق ارزیابی کرده اند و اکنون می خواهند از این پتانسیل برای حل مشکلات خود با روسیه بهره ببرند.
ادامه مطلبوی درباره مشکلات پیش آمده در روابط ایران با جمهوری آذربایجان که با وجود تلاش های ایران برای رفع سوء تفاهم ها شاهد مواضعی نه چندان دوستانه از سوی طرف آذربایجانی هستیم، نیز گفت: «روابط ما با جمهوری آذربایجان به عنوان کشور همسایه منطقه ای برای ما حائز اهمیت است و بر گسترش روابط با این کشور همسایه مطابق با منافع و مصالح مشترک تاکید می کنیم و تاکید داریم که اجازه ندهیم کشورهایی که به دنبال تنش و سوء استفاده از روابط دو کشور هستند، بر روابط دو کشور تاثیر بگذارند. ما تاکید داریم که اختلافات موجود نباید از تریبون ها بیان شوند. دو کشور دشمنانی دارند که نمی خواهند روابط دو کشور گسترش یابد. با وجود دشمنی هایی که وجود دارد، ما تلاش کرده ایم تنش ها را در روابط دو کشور کاهش دهیم. با این حال متاسفانه شاهد اقدامات شتاب زده و احساسی از سوی طرف آذربایجانی بودیم، اما با این وجود، دو دور گفت وگوی تلفنی میان وزیر محترم امور خارجه کشورمان با طرف آذربایجانی صورت گرفت که مثبت بود و به منظور حفظ آرامش بود و اینکه روابط به مجاری طبیعی خودش پیش برود که ما نسبت به نتایج آن خوش بین هستیم و امیدواریم روابط دو کشور به روند طبیعی خود بازگردد و اختلافات حل و فصل شوند.»
ادامه مطلبتفاوت دکتر علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجه و مذاکره کننده ارشد کشورمان با دکتر وحید کریمی که در گذشته ای نه چندان دور سفیر بوده و در عرصه های مختلف دیپلماسی فعالیت کرده در “نگاه ایرانی به سیاست بین الملل“ است. در حالی که باقری در تجربه اجرایی و دسترسی به بالا دستی و شناخت همتایان کشورهای مطرح تبحر دارد، کریمی با ماموریت های دیپلماتیک در لندن و نیویورک تجربه حسی دارد. باقری روایت ایرانی و کریمی نظریه اغفال را ملاک قرار داده اند. باقری از منظر تهران و کریمی از عینک لندن سیاست بین الملل را ترسیم و سپس سعی در اجرای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارند. باقری در جایگاه مدیریتی اجرایی و کریمی در جایگاه دیپلمات تفاوت های دارند که با توجه به نگاه ایرانی دکتر باقری، کریمی نقطه نظرات خود را بیان کرده است.
ادامه مطلبکوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: ۱۸ اکتبر سال جاری سررسید بند غروب بعدی در برجام است که برداشتن محدودیتهای موشکی علیه ایران را مقرر کرده است. اگر برجام تا آن تاریخ احیا نشود، بسیار بعید است که غرب لغو این تحریمها را از طریق عدم توسل به مکانیسم ماشه اجازه بدهد. به عبارت دیگر، ایران یک فرصت هفتماهه برای تعیین تکلیف مسائل برجامی و نیز مسائل با آژانس دارد.
ادامه مطلبتصور بازگشت به توافق هسته ای در آینده نزدیک، به علت ملاحظات متعدد ژئوپلتیکی و داخلی، دشوار است و علاوه بر این محافظه کاران در هر دو کشور ایران و آمریکا، بازگشت به این توافق را نشانه ضعف و شکست سیاسی قلمداد می کنند.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ اوکراین چشم انداز حضور ایران در بازارهای اروپایی را افزایش داده است اما حضور آشکار ایران در جنگ اوکراین می تواند این چشم انداز را نیز از بین ببرد؛ در نتیجه بهتر است ایران در راستای لغو تحریم ها رویکرد محتاطانه ای نسبت به جنگ اوکراین در پیش بگیرد.
ادامه مطلبسید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هیچ نشانه علنی از پیشرفت در مذاکرات مشاهده نشده است و طرف های غربی همچنان از تهران می خواهند تا سطح همکاری خود را با آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) افزایش دهد. ایران و ایالات متحده همچنین در مورد تبادل زندانیانی که به اتهامات مختلف نگهداری میکنند، مذاکره کردهاند، چیزی که در مقاطعی با مذاکرات هستهای آمیخته شده است، اما به طور بالقوه میتواند نتایج جداگانهای داشته باشد.
ادامه مطلبجواد معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فرش دستبافت، شعر، موسیقی، صنایع دستی و بسیاری هنرهای دیگر بهعنوان ابزاری دیپلماتیک مؤثر در ایجاد یا ارتقای روابط بینالمللی با سایر ملل خصوصاً همسایگان ایران بوده است که ابزاری کارآمد در صحنه جهانی و برنامهای جامع و کارآمد تعاملات بینالمللی قرار دارد. به نظر میرسد در شرایط کنونی جهانی نیازمند ایجاد یک پل و ارتباط معنیدار مابین هنر و اقتصاد هستیم چرا که یکی از مولفههای بحثبرانگیز در جامعه اقتصاد جهانی موضوع اقتصاد هنر است.
ادامه مطلبحتی در شرایطی که مقام های آمریکایی و اروپایی گفته اند که به باور آنها چشم انداز احیای برجام بسیار دور است، به نظر می رسد که مقام های ایرانی در این چند ماه مکرر تلاش دارند این ذهنیت را به مخاطب داخلی منتقل کنند که ممکن است گفت وگوهای هسته ای به زودی از سر گرفته شوند.
ادامه مطلبهادی محمدی در یادداشتی می نویسد: تحلیل رفتار گروسی در هفته های اخیر نشان می دهد وی در بیراهه ای قدم گذاشته است که نهایتش تنش بیشتر در پرونده هسته ای خواهد بود.
ادامه مطلبتضاد در روابط ایران و امریکا از بسیاری جهات، به عمق جهان بینی و تضادهای ایدئولوژیک باز می گردد: در حالی که واشنگتن به عنوان لوکوموتیو سکولاریسم و لیبرال دموکراسی عمل می کند، تهران نقش هدایت کننده ایدئولوژی اسلامی را بازی می کند. در این میان، امریکا نمی تواند عامل ایران در خاورمیانه را نادیده بگیرد.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در مقطع کنونی کشورهای اروپایی بر اساس توان و موقعیت خود، در قالب اتحادیه اروپا و یا به صورت مجزا و انفرادی در صدد افزایش حضور و نقش آفرینی در خلیج فارس هستند و اهداف و منافع متفاوت و متعددی را در این حوزه ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک دنبال می کنند.
ادامه مطلب