جمهوری اسلامی ایران

مشکل بی‌اعتباری واقعی واشنگتن

واقعا کسی دیگر به امریکا اعتماد ندارد، چرا ایران داشته باشد؟

آمریکا گرایش فزاینده‌ای دارد که حرفش را زیر پا بگذارد و از سرخودخواهی یا بیزاری، قراردادهایش را پاره کند.

ادامه مطلب

قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، دستاویزی برای پروژه ایران هراسی غربی ها

مواضع دوگانه ضد ایرانی انگلیس قابل توجیه نیست

ملک محمد مقدم در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با بررسی رویکرد رفتاری چند دهه اخیر دولت انگلیس، به روشنی می توان نتیجه گرفت که خطوط کلی سیاست خارجی این کشور هم راستا با رویکرد رفتاری ایالات متحده، بر پروژه ایران هراسی متمرکز است. در راستای این پروژه، انگلیس با تبلیغات روانی مکرر علیه جمهوری اسلامی ایران، همواره درصدد بوده علاوه بر منزوی کردن ایران در بعد منطقه ای و جهانی، حفظ امنیت وجودی اسرائیل، ایجاد پایگاه های نظامی پیرامون کشورمان و تسلط بر منابع انرژی منطقه، مضافاً به مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه دست زده و از این طریق با بزرگ نمایی خطر تهدیدات موشکی و هسته ای تهران، کشورهای پیرامون ایران را وارد مسابفه تسلیحاتی کند تا با این هدف که بتواند با انعقاد قراردادهای کلان نظامی با کشورهای ثروتمند همسایه ایران، موفق به جذب ثروت هنگفت این کشورها به سمت کارخانه های اسلحه سازی خود شده، و بازار سودآوری را برای خود مهیا کند.

ادامه مطلب

از همکاری‌های اقتصادی تا روابط راهبردی

کره جنوبی به ایران و خاورمیانه نیاز دارد

عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جایگاه ایران در صلح و ثبات خاورمیانه واقعیت غیرقابل‌انکاری است که بسیاری از بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای به آن آگاه هستند. پیشینه روابط ایران و کره جنوبی حکایت از آن دارد که ایران یکی از کشورهایی است که کره جنوبی همواره در پیگیری منافع خود به آن توجه داشته و این مسئله نه‌تنها به دلیل منافع موجود در روابط دوجانبه بلکه به دلیل درک جایگاه ایران در تحولات منطقه‌ای بوده است. از این منظر می‌توان این‌گونه پیش‌بینی کرد که به‌موازات افزایش درگیری کره جنوبی با خاورمیانه، جایگاه ایران در سیاست خاورمیانه‌ای این کشور افزایش پیدا خواهد کرد و متعاقباً سطح روابط نیز ارتقا خواهد یافت.

ادامه مطلب

لزوم ارزیابی از ساختارهای مرتبط با سیاست خارجی

ناکارآمدی «جامعه اطلاعاتی» ایران از جنگ قره باغ تا افغانستان

حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: متاسفانه شاهد هستیم تمام فشار مسئولیت و پاسخ‌گویی روی وزارت امور خارجه متمرکز است و در اکثر محافل سیاسی کشور شامل اندیشکده ها، مجلس و ... این وزارت امور خارجه، سفیر و سفارتخانه ها هستند که مورد بازخواست قرار می‌گیرند. در حالی‌که "جامعه اطلاعاتی" کشور به شمول دستگاه فرماندهی به نام شورای عالی امنیت ملی در موضوع سیاست خارجی نقش بسیار پررنگی را ایفا می‌کنند. برای روشن شدن بحث به دو نمونه از وقایعی که طی ۱۵ ماه گذشته کل سیاست خارجی و امنیت کشور را تحت تاثیر قرار داد و خطراتی ایجاد کرد که هنوز چراغ قرمز آن با پررنگی روشن است، در اینجا بطور خلاصه آورده می‌شود تا مشخص شود نیاز به ارزیابی جدی در ساختارهای مرتبط به  سیاست خارجی وجود دارد.

ادامه مطلب

وقتی «هوش فردی» جای «عقلانیت جمعی» را می گیرد

بابا آب داد، چرا عقل نداد؟

محسن رنانی در یادداشتی می نویسد: ما افتادیم در مسیر رقابت صوری با جهان و دانشگاه‌های‌مان را به جای بستری برای شکل‌گیری «علم زنده»، به کارخانه تولید علم مرده (مقاله) تبدیل کردیم؛ چون می‌خواستیم فخر بفروشیم که ما در تولید علم جزء کشورهای رده بالای جهان هستیم. یعنی همان کلکی که در انرژی اتمی به خودمان زدیم و نقشه‌های جعلی و تجهیزات آلوده را از جاسوسان اتمی غربی خریدیم و بعد خودمان را گرفتار پیامدهای آن کردیم و هنوز هم درگیریم، در حوزه علم هم همان کلک‌ها را به خودمان زدیم.

ادامه مطلب

وقتی همه چیز متوقف می شود

اقتصاد کشور در گرو سیاست خارجی و مذاکرات

مبین عبدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تعدد اختلافات فی ما بین جمهوری اسلامی ایران و طرف های مقابل در تمامی حوزه ها از جمله امنیتی، نظامی، اقتصادی، هسته ای و حتی مسائل منطقه ای تداعی کننده آن است که این روند در پیش گرفته شده نمی تواند به توافقی که رفع تحریم ها و بازگشت طرف های مقابل به توافق را منجر شود، لذا باید منتظر ماند و دید که آیا طرف های برجام حاضر به نشان دادن انعطاف برای رسیدن به توافق می شوند؟

ادامه مطلب

صلح سرد در خاورمیانه:

دیدار ولیعهد امارات از ترکیه به چه معناست؟

چرا ترکیه و امارات متحده عربی که در خاورمیانه در نوعی رابطه نفرت متقابل قرار دارند، ناگهان تصمیم به آشتی گرفتند؟ برای درک این موضوع، باید به تغییراتی نگاه بیاندازیم که در خاورمیانه در حال وقوع است.

ادامه مطلب

مصائب و هزینه هایی که تهران متحمل شده است

ایران و نظام ناعادلانه جهانی

امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی برخواسته از یک انقلاب حق طلب و عدالت محور، همواره معیار حق و عدالت را در مواجهه با نظام بین الملل درنظر داشته است. عدالت خواهی و حق طلبی ایران اسلامی ظرف چهل سال گذشته، آن را رودروی نظام ناعادلانه حاکم بر جهان قرار داده و از این رو هزینه های سنگینی را نیز متحمل شده است.

ادامه مطلب

روندها و دورنمای نظم حقوقی بین المللی

جایگاه ایران در نظم حقوقی بین المللی، به تناسب قدرت نظامی، اقتصادی و نرم و مشارکت در اتحاد و ائتلاف منوط است

سید حسین سادات میدانی و نعمت اله مظفرپور در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی در خصوص روندهای حقوقی بین المللی جاری می نویسند: نظم حقوقی بین المللی به سمت نهادینه سازی بیشتر عدم برابری دولتها و همچنین پذیرش دیپلماسی غیررسمی با رویکرد قدرت محور در حال حرکت است. این روند، نظم حقوقی بین المللی را بیش از پیش  قدرت محور ساخته و می تواند منافع ایران اسلامی را در میان مدت تحت تاثیر قرار دهد.

ادامه مطلب

آب شیرین کن‌ها، وسیله ای برای تامین آب شرب

عربستان یک الگوی موفق

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عربستان سعودی در راستای حل مشکلات آبی خود به استقرار آب شرین کن هایی در سراسر نوار ساحلی خود اقدام کرده است که البته تراکم آب شرین کن ها در مناطق جنوبی و در نوار ساحلی این کشور با دریای سرخ بیشتر است زیرا این مناطق عربستان که جمعیت بالاتری را دارد از لحاظ امنیتی به نسبت دارای امنیت بیشتری هستند، هرچند که بخشی از این آب شیرین کن ها در تیر راس حوثی ها نیز قرار دارند.

ادامه مطلب

فقدان دو عنصر مهم در ایران

چرا ایرانی ها نمی توانند با هم یک سیستم بِنا کنند؟

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: شاید مشکل تاریخی ایران در این دوگانگی نهفته باشد که نه یک دولت به معنای ایجاد کنندۀ یک سیستم با محوریتِ بخشِ خصوصی و سرمایه داری را داشته و نه جامعه ای شرقی با سرمایۀ اجتماعی سیستم پذیری، سازمان پذیری و تمایل به انسجام و هارمونی.

ادامه مطلب

به جای خصومت دائمی با ایران

اسرائیل یک بار هم صلح را امتحان کند

اسرائیل در حال پیشبرد نوعی جنگ از راه دور علیه ایران است. در عین حال، سخنرانان رسمی اسرائیلی بی وقفه خطر بزرگ ایران را بزرگ نمایی می کنند. بنت این لفاظی ها را که زمانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر سابق اسرائیل با شدت خیلی زیاد انجام می داد، اکنون به شکلی ضعیف تر ادامه می دهد.

ادامه مطلب

ایران با افغانستان جدید کنار می آید

ایران و طالبان، دو دیدگاه متفاوت در همکاری

به عقیده احمد زیدان، دغدغه طالبان در شرایط کنونی، تثبیت حکومت خود بر افغانستان است ولی ایران معتقد است با کنار گذاشته شدن متحدانش در ائتلاف شمال از حکومت افغانستان، از بازی افغانستان بیرون انداخته شده است. شاید دیدارهای احمد مسعود در تهران و هم پیمان شدن تهران با هند و روسیه و کشورهای آسیای میانه و درخواست برای تشکیل دولت تکثرگرا در افغانستان به این معنا باشد که تهران با حکومت طالبان تعامل نخواهد کرد و ممکن است به حمایت از ائتلاف شمال رو آورد. در این صورت طالبان هم ممکن است از گروه های مخالف بلوچ و سنی مذهب در ایران حمایت و گروه های مسلح جهادی را تحریک کند. 

ادامه مطلب

تاریخ شهادت می دهد

دوستی پایدار ایران با مردم افغانستان

حسین آهن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ختلف تاریخ، آنچه در توان داشته را با خلوص نیت برای حل مسائل مردم افغانستان در اختیار مردم و دولت این کشور قرار داده است. حمایت ایران از مجاهدین افغان در جنگ با نیروهای اشغالگر اتحاد شوروی و مواضع انقلابی امام خمینی (ره) در ارتباط با اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ که بارها در مناسبت های مختلف بیان شد، جز افتخارات ما محسوب می شود که در مقابل فشارهای اتحاد شوروی که به صدام موشک برای موشک باران شهرها و مناطق مسکونی می داد ولی حتی از فروش سیم خاردار به ایران خودداری می کرد، اصول همسایگی، مسلمانی، دوستی و برادری را زیر پا نگذاشتیم و حاضر به تنها گذاشتن مردم افغانستان در مبارزه با ارتش سرخ نشدیم و تا آخر دوره مبارزه در کنار مردم افغانستان ایستادیم. 

ادامه مطلب

توافقات ایران و آذربایجان که می تواند گسترش روابط را موجب شود

تهران و باکو و گشایش صفحه ای تازه در روابط دوجانبه

ایران و آذربایجان به توافق اصولی در زمینه همکاری در عرصه نفت و گاز دست یافته اند. اگرچه، بخش اعظم جزئیات این توافق هنوز اعلام نشده، اما ظاهرا، باکو و تهران توافق کرده اند تا در مورد برخی از مسائل مرتبط با همکاری از مبادله گاز ترکمنستان به آذربایجان از طریق ایران تا توسعه میادین نفتی و گازی در ایران و ارسال گاز از ایران به نخجوان آذربایجان به طور مفصل تری، گفت وگو کنند.

ادامه مطلب

مذاکرات وین توقفگاه مهمی است

سوریه، مرحله تازه ای از نزاع میان ایران و قدرت های دیگر

اکنون اوضاع سوریه و منطقه تغییر کرده است. نگاه دولت جو بایدن به نقش آفرینی ایران در منطقه‏ متفاوت از نگاه دولت ترامپ است و بایدن نیز مانند باراک اوباما، مسائل منطقه را به مذاکرات هسته ای پیوند زده است و نمی خواهد مذاکرات را خراب کند. به همین علت پاسخ دادن به تنش آفرینی ایران در سوریه و عراق و خلیج فارس را از زاویه میزان تاثیر آن بر مذاکرات هسته ای بررسی می کند. 

ادامه مطلب

معرفی کتاب

دیاسپورای هند و سیاست خارجی ج.ا. ایران

کتاب «دیاسپورای پارسی‌های هند و سیاست‌خارجی ج.ا.ا » به تازگی و به قلم محمدحسن شیخ الاسلامی و محمدتقی امراللهی و با همت موسسه تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران انتشار یافته و به بررسی موردی موضوع دیاسپورا در محیط سیاسی-اجتماعی ایران می پردازد.

ادامه مطلب

روابط گرم تهران و آنکارا فراتر از اختلافات بر سر دمشق است

سوریه میان ایران و ترکیه

با وجود شدت دودستگی و خونین بودن درگیری این دو کشور در سوریه به طوری که وفاداری سوری‌ها نیز میان دو طرف تقسیم شد؛ اما ترکیه و ایران شدیدا تلاش کردند از تبدیل شدن این جنگ نیابتی به درگیری مستقیم جلوگیری کنند. مهم‌تر اینکه روابط تجاری دو طرف از این درگیری تاثیر نپذیرفت. در اوج جنگ در سوریه میزان مبادلات تجاری دو کشور چند برابر شد و به ۲۲ میلیارد دلار در سال رسید.

ادامه مطلب

بررسی دو نگاه به یک پدیده

لزوم توجه ویژه برای جلوگیری از فرار نخبگان

جاوید قربان‌اوغلی در یادداشتی می نویسد: اگرچه نمی‌توان کسی را به‌زور در کشور نگه داشت، نه قانون چنین حقی را به دولتمردان و دست‌اندرکاران اداره کشور داده که مانع مهاجرت اتباع شوند و نه شرع. جامعه‌شناسان بر این باورند که رضایت‌مندی، امنیت، برخورداری از آزادی‌های قانونی، برابری شهروندان در برابر قانون، برخورداری بی‌دغدغه از حداقل‌های ممکن برای زندگی شرافتمندانه، امید و اطمینان از آینده‌ای مطمئن برای فرزندان محرک‌های قابل استنادی برای کشیدن ترمز گریز از کشور است. 

ادامه مطلب

بتیئ اراده‌ای برای حل این مشکل وجود داشته باشد

معضل خودرو و زوال سرمایه اجتماعی در ایران

بشیر اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حالی‌که سفته بازها و واسطه‌ها در طول چند سال اخیر از قبال بازار رها شده خودرو سودهای باور نکردنی به جیب زده‌اند، بسیاری از خانواده‌ها قادر به تأمین خودرو نیستند و بسیاری از جوانان به دلیل عدم تمکن مالی برای خریداری خودرو، احساس نارضایتی و سرخوردگی می‌کنند و بعضا هم امر ازدواج را که یکی از پیش شرط های سنتی آن داشتن خودرو بوده به تعویق انداخته است. 

ادامه مطلب

از الزام پویندگی و کنشگری تا ضرورت بودجه و سرمایه انسانی (بخش ۵۰)

نقش سفارتخانه ها در روابط ایران و اروپا

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع سفارت خارجی دفتر رسمی یک کشور در پایتخت کشور دیگر است که بالاترین مقام آن یعنی شخص سفیر مسئول گفت وگوهای میان دولت‌ها و مهمترین مرکز و ساختمان سیاسی است که مسئولیت برقراری ارتباطات دیپلماتیک بین دو کشور را بر عهده دارد.

ادامه مطلب

نکاتی چند درباره تنش اخیر در مرزهای ارمنستان با جمهوری آذربایجان

بهانه هایی برای آغاز جنگ

علیرضا علیزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید چنین به نظر برسد که متمایل شدن به مواضع ارمنستان منافع ایران را در منطقه تأمین کند، ولی با رویکرد راهبردی به یقین می توان گفت در میان مدت منافع رقبای ما (ترکیه، اسرائیل، پاکستان، و غرب) در منطقه از منظر حمایت از وحدت ارضی آذربایجان تقویت خواهد شد.

ادامه مطلب

تهران بر اساس واقعیت های موجود میدانی مهره چینی می کند

رویای غیرقابل تعبیر انتقال اسد از سنگر ایران به سنگر کشورهای عربی

شار اسد نمی‌تواند از ایران دست بکشد و هم زمان نیازمند حمایت کشورهای عربی است از این رو پیش بینی نمی‌شود تکلیف روابط او با کشورهای عربی و ایران یکسره شود و آرزوی کشورهای عربی برای جذب او و خارج کردنش از نفوذ ایران در حد امید و آرزو باقی می‌ماند.

ادامه مطلب

چگونه اقتصاد بیاموزیم؟

ظلم اقتصادی

محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: چون نرخ دستمزد در کشور ما پائین است، پائین تر از سطح جهانی، قاعدتاً قیمت های حامل های انرژی هم نباید در سطح قیمت های جهانی قرار گیرد. این می شود ظلم. در سال های گذشته هرگاه دولتی قصد حذف یارانه کالایی را مطرح کرده عده ای این سرود را خوانده اند. چون سطح دستمزد در کشور ما پایین است قیمت سایر کالاها هم باید پائین باشد!

ادامه مطلب

واقعیتی که امریکا و اسرائیل خوب می دانند

جنگ با ایران یا «رژیم چینج» توهمی بیش نیست

در سال ۲۰۰۲ امریکا رزمایش نظامی – دریایی گسترده ای به نام Millennium Challenge را برگزار کرد که طی آن، عملیات رزمی علیه ایران تمرین شد، اقدامات تاکتیکی پرسنل و شبیه سازی کامپیوتری عملیات نظامی. نیروهای مسلح امریکا به عنوان آبی و ایران به عنوان قرمز شناسایی می شدند. قرمزها پس از دریافت ضرب الاجل از سوی آبی ها در خصوص تسلیم کامل، از ناوگان خود متشکل از قایق های تندروی کوچک برای مشخص کردن مکان کشتی های آبی ها استفاده کردند و دست به حمله موشکی کروز علیه کشتی های آبی ها زدند. در صورتی که چنین موفقیتی در اقدامات نظامی واقعی حاصل شود، در آن صورت به کشته شدن بیش از ۲۰ هزار نفر نظامی منجر خواهد شد. این رزمایش به طور کامل، توسط یک برنامه کامپیوتری کنترل می شد. تجربه غم انگیز این رزمایش مورد توجه تحلیلگران امریکایی قرار گرفت. 

ادامه مطلب

از شعار بپرهیزیم و واقعیت را درک کنیم

سخنی با آقای فریدون عباسی

محمود شوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خودتان هم می‌دانید که تنش‌زدایی به معنای زمین گذاشتن دستاوردها نبوده و نیست. اگر بود الآن ما غنی‌سازی ۶۰ درصد نداشتیم و شما از موضع قدرت سخن نمی‌گفتید. بنابر این، اجازه ندهید بغضی که نسبت به دولت قبل دارید شما را از جاده انصاف خارج کند. 

ادامه مطلب

ضعف زیرساختهای معنوی- مادی سیاست خارجی ایران (بخش ۱)

سیاست همسایگی دولت سیزدهم، نیازمند دکترین تناسب و تدریج است

نعمت اله مظفرپور، پژوهشگر اندیشه سیاسی و دیپلماسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد که گرایش به شرق و سیاست همسایگی دولت سیزدهم نیازمند منطق تناسب گرا و تدریج گراست. برقراری نسبت و تناسب بین اهداف و اصول مختلف و متعارض سیاست خارجی در قالب یک دستگاه انداموار نیز توسط اندیشه سیاسی ممکن است. سیاست خارجی ما از فقر نظری حاد رنج می برد.

ادامه مطلب

سناریوی شوم جنگ

اردوغان و محاسبات خطرناک

صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران و ایرانی استاد عبور از دوران سخت و تصمیمات استراتژیک بوده و هستند. ماندگاری ایران مدیون این ویژگی مردم این سرزمین است. اردوغان و و علی اف نباید دچار اشتباه محاسباتی صدام شوند، والا سرنوشتی بدتر از صدام در انتظار آنان و کشورشان خواهد بود.

ادامه مطلب

مشی ضد ایرانی باکو

رفتار خصمانه علی اف علیه تهران قطعا به ضررش تمام خواهد شد

تاکید بیش از حد بر بُعد پان ترکیسم در مبارزه با تهران پیامدهای معکوسی برای باکو به همراه دارد. تاکید بر ریشه های ترکی در برخی از سلسله های تاریخی ایران مانند صفویه و قاجار، استدلالی به نفع جدایی از ایران نیست، بلکه تحکیم روابط آذری های ایرانی با ایران را به همراه دارد.

ادامه مطلب

هدف، مقابله با تهدید داعش

ایران تصمیم دارد با برگ طالبان بازی کند

در چارچوب کلی که قدرت های منطقه ای را آماده می کند تا دوباره بازیگران «بازی بزرگی» شوند که افغانستان دوباره در مرکز آن است، ایران فقط می تواند در مورد کشوری که با آن ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد، مصلحت گرایی نشان دهد. در حالی که عربستان سعودی سکوت مرموزی را حفظ می کند. در حالی که در گذشته امارات متحده عربی و پاکستان، رژیم طالبان را به رسمیت شناخته بودند.

ادامه مطلب