عراق رویای هاب شدن می بیند
«مظهر محمد صالح» مشاور نخست وزیر در امور مالی و اقتصادی در گفت و گو با روزنامه «الصباح» گفت: عراق نقطه ارتباطی بین قاره اروپا و بازارهای منطقه و آسیاست.
ادامه مطلب«مظهر محمد صالح» مشاور نخست وزیر در امور مالی و اقتصادی در گفت و گو با روزنامه «الصباح» گفت: عراق نقطه ارتباطی بین قاره اروپا و بازارهای منطقه و آسیاست.
ادامه مطلبسیدرحمان موسوی استاد دانشگاه بهشتی و پینلوپی کوجیانو گلدبرگ، استاد اقتصاد دانشگاه ییل در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: چندجانبه گرایی رو به زوال است و یکی از نهادهای چندجانبه پیشرو در جهان، سازمان تجارت جهانی، در بحران است، زیرا ایالات متحده از سال ۲۰۱۸ از انتصابات جدید در هیئت استیناف،جلوگیری کرده است.
ادامه مطلبسید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران هم به دلیل اینکه در منطقه حساس غرب آسیا قرار داشته و هم توانسته است در سال های اخیر اثرگذاری بالایی در این منطقه و محیط بین المللی داشته باشد، در این سال با مسائل و موضوعاتی رو به رو بود که در برخی از آنها نتایج ملموسی کسب کرد و برخی دیگر از موضوعات کماکان به پیگیری و بهره گیری از توان و ظرفیت های همه جانبه نیاز دارد تا بتواند منافع ملی خود را در حد قابل قبول تامین کند.
ادامه مطلببیژن اشتری در یادداشتی می نویسد: موقعی که رهبر اپوزیسیون دموکرات باشد و پایبند به اصول دموکراتیک، توانایی تشکیل یک اپوزیسیون قدرتمند و واقعا فراگیر را پیدا میکند. اپوزیسیون موفق آن اپوزیسیونی است که به دموکراسی باور داشته باشد و تنها رهبران دموکرات به تشکیل چنین اپوزیسیونهایی قادر هستند. گاندیها، ماندلاها، هاولها و والساها جملگی از همین سنخ رهبران بزرگ ائتلافساز بودند و از همین روست که این رهبران محبوبیت جهانی یافتهاند و در سویه ی روشن هستی و تاریخ قرار دارند.
ادامه مطلبغلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: در سال ۲۰۲۳ تولید جنوب خلیج فارس از ۲۵۰۰ میلیارد دلار گذشت، تولید شمال آن به ۴۰۰ میلیارد هم نمی رسد، آیا با استمرار وضعیت فعلی در آینده نه چندان دور، باید شاهد باشیم، شمال در تاریکی فرو رود و جنوب آن نورانی شود؟
ادامه مطلبرتبهبندی ۱۳۴ کشور جهان بر اساس شاخص رقابتپذیری استعدادهای جهانی در سال ۲۰۲۳ که توسط دانشگاه اینسید (INSEAD) انجام شده است، نشان میدهد که سوئیس (۷۸.۹۶ امتیاز)، سنگاپور (۷۷.۱۱ امتیاز) و ایالات متحده (۷۶.۶ امتیاز) در جذب، حفظ و پرورش استعدادها نسبت به سایر کشورهای جهان جایگاه برتری دارند.
ادامه مطلبفرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: میتوان به درستی افغانستان را به عنوان سرزمینی دید که اهمیت اش وابسته به موقعیت جغرافیایی متمایزی است که از آن برخوردار است. موقعیت جغرافیایی ویژهای که اگرچه برای عملیات نظامی ایده آل نیست اما از جهت شکل دادن به ارتباطات تجاری میان شرق و غرب از سابقه و ظرفیتی چشمگیر برخوردار است. کریدور واخان یکی از مناطقی است که میتواند مانند گذشتههای دور، ظرفیت ویژهی جغرافیایی افغانستان را بالفعل کند.
ادامه مطلبفرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران به عنوان یکی از مهمترین تمدنهای آسیایی، برای ایفای نقش در دوران جدید و تثبیت جایگاه خود در نظم نوین در حال شکل گیری، باید در این صحنه حضور داشته باشد و محصولات فکری منحصر به فردی که حاصل نگرش و بینش ایرانی به همکاریهای منطقهای و بینالمللی است را به جهان عرضه کند.
ادامه مطلبجهان جنوب بازگشته است. این جهان وجود دارد نه به عنوان یک گروه همگن و سازمان یافته بلکه به عنوان یک واقعیت ژئوپلیتیک. تأثیرات آن در ائتلافهای نوین و رو به رشد مشخصی احساس میشود؛ مانند گروه بریکس که ممکن است به زودی از اعضای اصلی خود یعنی برزیل، چین، هند، روسیه و آفریقای جنوبی فراتر رود. این جهان اما حتی بیشتر از گذر کنش های فردی کشورهای آن احساس میشود. این کنش ها، که پیشران شان منافع ملی و نه آرمانگرایی همبستگی جنوبی است، به پدیده ای بیش از جمع اجزای خود تبدیل میشود. این جهان، شروع به محدود کردن کنشگری قدرتهای بزرگ کرده و آنها را وادار به پاسخگویی به دست کم برخی از خواسته های جهانی جنوب میکند.
ادامه مطلبفونتاین: در روابط با چین، ما بیشتر می دانیم که چه چیزهایی را نمی خواهیم. ما نمی خواهیم که کاملا از چین جدا شویم، نمی خواهیم که آنها از فن آوری های ما برای اهداف نامناسب استفاده کنند، نمی خواهیم این کار را بکنند، آن کار را بکنند اما نگرش و چشم انداز درازمدتی درباره همزیستی با چین نداریم. به نظرم مهمترین هدف سیاست خارجی واشنگتن در قبال پکن باید این باشد که چین نخواهد یا نتواند نظم موجود منطقه ای و جهانی را بر هم بزند.
ادامه مطلباگر بپذیریم تقدیر این بوده است که اروپا درگیر جنگی طولانی شود و تنش در خاور دور به سطحی خطرناک افزایش یابد که ممکن است به برخورد نظامی منجر شود، ثبات در خاورمیانه جای پرسش بسیاری دارد.
ادامه مطلبسید رحمان موسوی در معرفی کتاب "چرا ملت ها شکست می خورند" می نویسد: کتاب هایی مانند چرا ملت ها شکست می خورند تلاش می کند به این سوال پاسخ دهد که چرا برخی کشورها ثروتمند هستند در حالی که برخی دیگر ثروتمند نیستند. این کتاب به عوامل مختلفی از جمله جغرافیا، فرهنگ و نهادها می پردازد. استدلال می کند که نهادهای یک کشور مهم ترین عامل تعیین کننده موفقیت اقتصادی آن هستند.
ادامه مطلبسید محمد کاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: آخرین تنش خونین این منطقه تنش ویتنام و چین در ۱۹۷۹ بود و از بعد از آن علیرغم افزایش توجه جهانی مخصوصاً بروز رقابت استراتژیک بین چین و آمریکا، شرق آسیا همچنان از آرامش و رشد برخوردار است. چگونه میتوان ماهیت این دگردیسی منطقهای را فهمید؟ در پاسخ باید گفت عوامل و متغیرهای گوناگونی در برپائی این شرایط قابل شناسائی هستند که ماهیتهای متفاوت جهانی، منطقهای و ملی در کشورهای این حوزه دارند.
ادامه مطلبسیاست های ایالات متحده پیرامون آسیا در یک دوراهی ناشناخته قرار دارد. واشنگتن یا باید از صلح منطقه ای پشتیبانی کند یا برتری منطقه ای را دنبال کند.
ادامه مطلبسید رحمان موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برای اقتصاددانان، مردم شناسان، جامعه شناسان و دانشمندان علوم سیاسی، سنگاپور یک آزمایشگاه واقعی از معماهایی است که در انتظار تجزیه و تحلیل هستند.
ادامه مطلبسید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی می نویسد: در دوران معاصر قدرتهای متوسط، نسبت به دوران پیشین، نقش و موقعیت مؤثرتری در روابط بینالمللی یافته است در بین حدود دوجین قدرت منطقهای و میانه، سه کشور در سه قاره بسیار قابل مطالعهاند که عبارتند از اندونزی در آسیا، آفریقای جنوبی در آفریقا و برزیل در آمریکای لاتین. با این زاویه دید، پرسش اساسی قابل طرح است و آن اینکه چرا و چگونه میتوان موقعیت و نقش این سه کنشگر میانه قدرت را در سطح جهانی مورد مطالعه قرار داد؟
ادامه مطلبیک تغییر مسیر جدی در کشوری که بیشتر بر انزوا تأکید کرده بود تا واکسیناسیون جمعی باعث جریان یافتن سریع ویروس و تسریع در سرایتی شد که پیش از این شاهدش نبوده ایم. به همین علت است که این غول آسیایی امروز با بدترین موج کووید روبه روست. همین امر باید باعث اطمینان آن دسته از کشورهایی شود که مانند ایتالیا که ویروس در طول زمان در آن جریان داشته و فوری روی واکسیناسیون تأکید شده است.
ادامه مطلببیل اموت و سید رحمان موسوی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: ژاپن در استراتژی جدید امنیت ملی و استراتژی دفاع ملی خود اذعان میکند که اگر میخواهد از خود دفاع کند و به حفظ صلح در این کشور کمک کند، باید به همکاری با متحدانش، بهویژه ایالات متحده که از سال ۱۹۵۱ با آن معاهده امنیتی امضا کرده است، ادامه دهد؛ دولت علنا عزم خود را برای ایفای نقش رهبری در دفاع از خود و جلوگیری از تلاش دیگران برای "تغییر یکجانبه در وضعیت موجود" اعلام کرده است.
ادامه مطلبسال ۲۰۲۳ با خطر یک سری از بدهی های دولتی به ویژه در آفریقا مواجه است، مگر اینکه یک تلاش هماهنگ و موثر برای بازسازی آغاز شود. درست قبل از پایان سال ۲۰۲۲، غنا در آخرین لحظه با عقد یک قرارداد با صندوق بینالمللی پول از ورشکستگی نجات یافت. سایر کشورها هم احتمالاً در سال ۲۰۲۳ این رویه را دنبال خواهند کرد. علاوه بر این، سرمایه گذاران باید برای احتمال کاهش هزینه های مازاد خود اقدام کنند. در حوزه ژئوپلیتیک، واقعیت تاسف بار این است که بدترین اتفاقات در اوکراین در هفته ها و ماه های آینده رخ خواهند داد. به ویژه، روسیه پس از جذب بیش از ۲۰۰هزار نیروی نظامی جدید در ماه های قبل از پایان سال ۲۰۲۲، خود را برای یک حمله بزرگ در نیمه اول سال ۲۰۲۳ آماده می کند. هیچ آتشبسی در آینده قابل پیشبینی وجود ندارد، زیرا هیچ اعتماد، اراده یا انگیزهای برای مذاکرات جدی در این مقطع زمانی وجود ندارد.
ادامه مطلبسید محمد کاظم سجاد پور در یادداشتی می نویسد: بیش از هفت دهه از پایان جنگ جهانی دوم میگذرد و در این گذر، جهان و ژاپن دگرگون شدهاند. یکی از دگرگونیها، تغییر نگرش ژاپنیها به ظرفیت دفاعی و نوع رابطه امنیتی و نظامی با ایالات متحده بود که پوسته ستون اصلی ساختمان امنیت خارجی این کشور بوده است.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: در داوس ۲۰۲۳ نسبت به گذشته، کارآفرینان و سیاستمداران آفریقایی و آسیایی حضور پررنگ تری داشتند. در کل، تاکیدِ اصلی داوس بر فن آوری های جدید برای حل مشکلات انسانی و زیست محیطی بود. به موازات جنگ اوکراین، امید به فعالیت های تصاعدی اقتصادی در سال ۲۰۲۳، گسترشِ شبکه سازی های دیجیتالی، افزایشِ اهمیتِ «تشخیص» دولت ها در تنظیم اولویت ها و هدایت برنامه ریزی ها به طور احتیاط آمیزی اجلاس را به پایان رساند. اما شوقی که چینی ها، هندی ها، عربستانی ها و اماراتی ها نسبت به آینده نشان می دادند، از همه بیشتر بود. به نظر می رسد دلیل این شوق، ظرفیت هر چهار کشور در تولید ثروت است. آشنایی با موضوعات جهانی، مهارت های تحلیلی و تسلط به زبان انگلیسی کارآفرینان و سیاستمداران این کشورها تحسین آمیز بود.
ادامه مطلببهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرچه در کوتاه مدت، اروپا، ژاپن، کره، استرالیا و بریتانیا، خیلی بیشتر از گذشته تحت سلطه و گوش به فرمان آمریکا قرار گرفته اند، اما با ادامه جنگ و در صورت تاب آوری روسیه، نظام امپراتوری آمریکایی که در شرق دور نیز با چین سرشاخ است شروع به کوچک تر شدن می کند و متحدان لاجرم از آن پراکنده می شوند. برای همین است که بسیاری از تحلیلگران امروزه، جنگ در اورآسیا را با مقیاس "جنگ جهانی" ارزیابی می کنند.
ادامه مطلبعلی سعادت آذر و سید رحمان موسوی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: ژاپن به عنوان فرزند رشد اقتصادی قرن بیستم، خود را از یک کشور عمدتاً کشاورزی در دهه ۱۹۶۰ به دومین اقتصاد بزرگ جهان در دهه ۱۹۸۰ تبدیل کرد. ژاپن راههایی برای تولید ارزان محصولات باکیفیت پیدا کرده بود و این محصولات در سراسر جهان راه پیدا کردند. مردم از واکمن های سونی در خیابان استفاده می کردند و ماشین های ژاپنی را در شهر می راندند. بچه ها کارتون های ژاپنی را در تلویزیون های ساخت ژاپن تماشا کردند. فیلمهایی مانند شوگان بر باکس آفیس تسلط یافتند، و کتابهای راهنمای موفقیت شرکتها از فضایل «Japan, Inc» تمجید کردند. همه می خواستند راز ژاپن را بدانند.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اولین سفر شی جین پینگ به عربستان سعودی در شش سال اخیر به محمد بن سلمان فرصتی داد تا به عنوان یک چهره مهم در امور جهانی، تأثیر خود را در صحنه بین المللی نشان دهد و میزبانی رئیس جمهور چین را به منزله پذیرش ریاض به عنوان مرکز منطقه ای برای نشست های ژئوپلیتیک جهانی تلقی کند.
ادامه مطلبسید محمد صادق امینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چینی ها در سال های اخیر در ترجمه آثارشان به زبان های مختلف خیز برداشته اند و آثار برخی از نویسندگان چینی به زبان های دیگر ترجمه شده است، اما ترجمه به زبان فارسی چندان نیست و یا انگشت شمار است و به چند اثر فلسفی و کنفوسیوسی و مائوئیستی و کتاب های کلاسیک فنون رزمی ختم شده است. در این میان ادبیات چینی به فارسی ترجمه نشده و لذا ایرانیان با ادبیات چین آشنایی ندارند. در حالی که قدمت روابط فرهنگی و ارزش تمدنی دو کشور انتظارات دیگری را پیش روی قرار می دهد.
ادامه مطلبحجت سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آسیای مرکزی خوش دارد تا با همکاری ترکیه مسیر انتقال انرژی به اروپا را بدون استفاده از خاک روسیه و از طریق نفوذ در کانال زنگزور کوتاه کند. از این رو مسئله این کانال بیش از آنکه مربوط به ارمنستان و آذربایجان باشد، به حداقل ۶ کشور در آسیای میانه و مرکزی به اضافه ترکیه و آذربایجان مربوط است. آیا روسیه می تواند در حالی که گرفتار یک جنگ فرسایشی است و متوجه حضور ناتو در مرزهای غربی خود است، تمام قد مدافع منافع خود در برابر ناتو و نیز منافع اقتصادی اش در مرزهای جنوبی و حیاط خلوت خود هم باشد؟ بعید است روسیه بتواند به تنهایی چنین نقشی را ادامه دهد مگر با همکاری ایران.
ادامه مطلباستفان والت در یادداشتی می نویسد: ظاهرا آن روزهایی که قدرت های بزرگ می توانستند یک جنگ بزرگ را با وسوسه دستاوردهای راهبردی آغاز کنند، به تاریخ پیوسته اند؛ کاری که ژاپن در سال ۱۹۰۵ علیه روسیه کرد یا بیسمارک پروس در جنگ های یکپارچه سازی آلمان انجام داد یا صدام حسین در زمان حمله به ایران و بعد به کویت انجام داد و در هر دو هم به سختی شکست خورد. ایالات متحده به عراق و افغانستان حمله کرد و به باتلاق هایی پرهزینه رسید و مداخله ۲۰۱۱ آمریکا در لیبی هم، به یک دولت ناکارآمد ختم شد. مداخله اسرائیل در لبنان به یک اشغال هجده ساله انجامید که عاقبتی بهتر از تقلای طولانی آمریکا در افغانستان نداشت. یورش صربستان به کوزوو، نهایتا به محاکمه و محکومیت اسلوبودان میلوشویچ به عنوان جنایتکار جنگی انجامید.
ادامه مطلبوحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پاسخ خیر است. در بین نخبگان و سیاسیون، از نظم نوین جهانی و "دوران گذار" زیاد شنیده می شود. به نظر می رسد؛ نظم جهانی شکل گرفته از سال ۱۹۴۵ میلادی نه تنها تغییری نخواهد کرد بلکه اتفاقی که قرار است در سال ۲۰۲۴ بیفتد، ادامه نظم جهانی فعلی را تا سال ۲۰۳۴ تضمین کند. (۱)
ادامه مطلبمشکل جهان متمدن این است که زمان اکنون به نفع مسکو و پکن کار می کند. اگرچه مشارکت چین در عملیات ویژه به هیچ وجه آشکار نیست و این کشورها فقط در حال توسعه روابط اقتصادی هستند. با این حال غرب نتوانست روسیه را با چندین نقطه مشکل زا محاصره کند؛ تلاش برای کودتا در بلاروس، مانند قزاقستان با شکست مواجه شد و امکان به قدرت رسیدن میخائیل ساکاشویلی غرب گرا در گرجستان وجود ندارد.
ادامه مطلبسهراب انعامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازماندهی سیاستگذاری چینی در دهه۹۰ میلادی به این رهیافت راهبردی معطوف شد که اگر چین خواهان دستیابی یه قدرت فزاینده با ویژگی چالشگری در مقابله با امریکا است باید بنیان های قدرت اقتصادی خود را از طریق تضمین امنیت انرژی تقویت کند و چین در این چارچوب به دنیال گزینه هایی است که نفت ارزان قیمت از طریق مسیرهای مختلف و متنوع به این کشور سرازیر شود. بر این مبنا، چینی ها طی این سال ها تلاش کرده اند تا حضور و نفوذ خود را در مناطق مهم انرژی جهان افزایش داده و روابط و مناسبات راهبردی خود را با کشورهای ضامن امنیت انرژی افزایش دهند.
ادامه مطلب