اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یکی از این قدرت‌های بزرگ که نقش ارباب حلقه‌های منطقه‌ای را به خوبی ایفا کرده، مدیریت و هدایت تعدادی از حلقه‌های قدرت منطقه‌ای را بر عهده دارد، ایران است. توان اعمال قدرت ایران بر حلقه‌های قدرت ژئوپلیتیک در جنوب غرب آسیا و بلکه فراتر از آن برای سایر قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی اثبات شده است.
ادامه مطلب
سیدعلی سقائیان می گوید:بعد از این همه درگیری و جنگ و کشتار بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان هیچ راهی وجود ندارد جز اینکه همه طرفین با همدیگر بر سر یک راه‌حل سیاسی و دیپلماتیک به نتیجه برسند. در غیر این صورت باید شاهد درگیری‌های مرزی مجدد و جنگ و کشتار باشیم که یقینا در آن صورت امنیت ایران تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و اتفاقا قدرت‌هایی مانند تهران در کنار مسکو و آنکارا تأکید دارند که از فرمت ۳+۳ می‌توان به یک راه‌حل درست دیپلماتیک برای ترسیم آینده مناسب در قفقاز دست پیدا کرد. من تأکید می‌کنم که فقط با گفت‌وگو می‌توان همه چیز را پیش برد. اگر دوباره جنگ شود، نهایتا بازهم این جنگ به دیپلماسی منجر می‌شود. پس چه بهتر همین الان با این فرمت ۳+۳، حتی با اختلافات داخلی مسیر و ریل دیپلماسی را پیش برد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: تهران و واشنگتن اکنون ادامه رویکرد دیپلماتیک را مناسب‌ترین گزینه می‌خوانند اما برای استمرار این وضع لازم است تصمیم بگیرند که ۱_ آیا همچنان برآنند که به‌گونه‌ای سخن بگویند که می‌خواهند بجنگند و در این حال به‌گونه‌ای رفتار کنند که می‌خواهند صلح کنند؟ بدیهی است تاریخ مصرف این وضع ژلاتینی، سرانجام دیر یا زود به پایان می‌رسد. ۲_ آیا زمان آن شده است که دوطرف برای دستیابی به مذاکرات موثر، نگاه راهبردی را جایگزین رویکرد تاکتیکی کنند؟ انگیزه به علاوه اراده و عمل به راهبرد می‌انجامد.
ادامه مطلب
سردار علایی در تبیین نقش مرحوم آیت‌الله هاشمی برای گذار کشور از شرایط خطرناک پس از ۱۱ سپتامبر به دو مسئله اشاره دارد که ناظر به متن کتاب است؛ نخستین موضوعی که فرمانده اسبق نیروی دریایی سپاه روی آن دست می‌گذارد، «به نداشتن سمت اجرایی مرحوم هاشمی باز می‌گرد و پیرو آن بیان می‌دارد که در زمان حمله به برج‌های دوقلو که در سال ۱۳۸۰ به وقوع پیوست، مرحوم آیت‌الله هاشمی دیگر رئیس‌جمهور نبود. یعنی ایشان سمت اجرایی نداشتند؛ نکته‌ای که آیت‌الله هاشمی هم در کتاب خاطرات به آن اشاره دارد» و به همین دلیل، وی در تشریح موضوع دوم می‌گوید که «در کتاب خاطرات آن سال (۱۳۸۰)، تمام مواردی که به موضوع (۱۱ سپتامبر) اشاره دارد، به نقل از دیگر مقامات است.»
ادامه مطلب
کیومرث اشتریان در یادداشتی می نویسد: در نظر آورید هزاران زنبورک تسلیحاتی هوش مصنوعی به سوی یک دشمن فرضی گسیل شوند. این زنبورک‌های انفجاری هویت دیجیتالی هزاران نفر از مسئولان لشکری و کشوری دشمن فرضی را در حافظه دارند. در اندک زمانی همه آنان را هر کجا که باشند، به دام خواهند افکند و بر سر و سینه آنان می‌چسبند و آماده انفجار خواهند بود. این‌گونه می‌توان کشوری را به اسارت کشید. این، تنها یک چشم‌انداز سیاه از هزاران است که در افق تسلیحات هوش مصنوعی گشوده می‌شود.
ادامه مطلب
اگرچه در سال‌های اخیر سیدکمال خرازی در جایگاه وزیر امور خارجه اسبق کشور و رئیس فعلی شورای راهبردی روابط خارجی به فراخور، مواضع خود را درباره پرونده و همچنین توان هسته‌ای ایران مطرح کرده، که گاهی به تنش‌زدایی تنه زده و گاهی هم لحن تند و هشداردهنده‌ای به خود گرفته است، اما تاکنون او اشاره‌ای به احتمال تغییر دکترین هسته‌ای که می‌تواند به معنای نظامی‌شدن توان اتمی ایران باشد، نکرده بود. حال مصاحبه سیدکمال خرازی با الجزیره و خط‌ونشان کشیدن‌های او مبنی بر اینکه اگر موجودیت ایران به واسطه تهدیدات اسرائیل به خطر بیفتد، احتمال تغییر دکترین هسته‌ای ایران وجود دارد، نشان می‌دهد که باید موضوع را جدی‌تر از سخنان قبلی او دید.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران اکنون به دو دلیل با تهدیدات جدی مواجه است: ۱- بی‌توجهی دولت ایران به کاهش مستمر اهمیت عوامل ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک و اهمیت یافتن فزاینده عوامل ژئواکونومیک و ۲- فقدان عمل‌گرایی و انعطاف‌پذیری لازم برای تطبیق خود با تحولات اثرگذار بر نظم ژئوپلیتیک در منطقه و جهان.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایطی که تولید داخلی خودرو مزیت بسیار کمی دارد و تولید تسلیحات و تجهیزات نظامی ایرانی از مزیت نسبی و بلکه مطلق نیز برخوردارند، اصلاح و تغییر مسیر سیاست اقتصادی کشور ضرورت دارد. ضرورت جایگزینی صنعت کارآمد تولید تسلیحات ایرانی به جای صنعت ناکارآمد تولید خودروی ملی.
ادامه مطلب
طبق برنامه ظهر دیروز دوشنبه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در صدر هیئت همراه وارد تهران شد. بر اساس این گزارش، نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای که در اصفهان در حال برگزاری است، دیروز (دوشنبه) با حضور و سخنرانی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی افتتاح شد. طبق اخبار قرار است که گروسی امروز سه‌شنبه ضمن شرکت در اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای اصفهان با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار و در یک کنفرانس خبری به سؤالات خبرنگاران و رسانه‌های جمعی پاسخ دهد.
ادامه مطلب
نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، دیروز یکشنبه در رأس هیئتی عالی‌رتبه از مقامات این اقلیم (کردستان) و پس از سه سال، وارد تهران شد. سفری مهم که ناظم دباغ، نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران، درباره آن (سفر رسمی نچیروان بارزانی) ابتدا‌به‌ساکن با اشاره به ترکیب هیئت همراه رئیس اقلیم کردستان عراق، عنوان کرد این هیئت عالی‌رتبه کُردی شامل شیخ جعفر شیخ‌مصطفی معاون رئیس اقلیم کردستان، مصطفی سید‌قادر معاون رئیس اقلیم کردستان، دلشاد شهاب مشاور ارشد رئیس اقلیم کردستان، ریبر احمد وزیر امور داخلی اقلیم کردستان، فوزی حریری رئیس دیوان، عبدالله آکرهای مشاور رئیس اقلیم کردستان در امور ایران و دیگر همراهان هستند.
ادامه مطلب
طبق برنامه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی، امروز دوشنبه، به منظور رایزنی و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران و همچنین شرکت در نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران که در شهر اصفهان برگزار می‌شود، به ایران سفر خواهد کرد. سی‌امین کنفرانس ملی هسته‌ای ایران و اولین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ۲۰۲۴ از هفدهم تا نوزدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ در اصفهان با حضور میهمانانی از اقصی‌نقاط جهان برگزار خواهد شد که قرار است گروسی در روز نخست این کنفرانس در ضیافت شام به میزبانی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شرکت کند.
ادامه مطلب
حمیدرضا جوادی قلعه و سعید محمدی کاوند در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: با آغاز عملیات موشکی و پهپادی ایران ضد اسرائیل که در پاسخ به جنایت این رژیم در هدف قرار دادن کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق انجام شد، عنوان شده است که تمامی بازیگرانی که در ایجاد لایه‌های مضاعف پدافندی و کمک به اسرائیل در رهگیری موشک‌ها و پهپادهای ایرانی نقش داشتند همگی جلوه عملی همان اتحاد پدافند هوایی بودند که در سال ۲۰۲۲ در نشست‌های مختلفی بر آن تاکید شده بود. جمهوری اسلامی ایران با این عملیات موفقیت آمیز نشان داد که می تواند این اتحاد به ظاهر بزرگ را در هم بشکند و معادلات آن ها را برهم بزند و باعث درهم شکسته شدن هیمنه پوشالی کشورهای دارای قدرت اتمی شود. همین امر نشانگر این است که ایران بازیگر اصلی منطقه در این نظم نوین جهانی است.
ادامه مطلب
در یک هفته اخیر، دور جدید و بی‌سابقه‌ای از تحرکات سیاسی و دیپلماتیک در سطح منطقه و جهان برای به نتیجه رسیدن مذاکرات تبادل اسرا و آتش‌بس در غزه بین مقامات اسرائیلی و حماس در جریان است. آن‌گونه که اخبار واصله دیروز شنبه حکایت دارد، احتمال آن می‌رود که طی ساعت یا روزهای آینده این توافق حاصل شود. هرچند تا لحظه تنظیم این گزارش، خبری در این زمینه منتشر نشد، با‌این‌حال هیئت مذاکره‌کننده حماس دیروز شنبه و در بدو ورود به مصر از نیت مثبت برای پاسخ به پیشنهادهای اسرائیل خبر داده بود.
ادامه مطلب
به‌تازگی نشریه فارن‌پالیسی در مقاله‌ای با عنوان «چین واقعا تا چه حد بر ایران اهرم فشار دارد؟» نوشت که «حتی قبل از اینکه تهران صدها هواپیمای بدون سرنشین و موشک را به سمت اسرائیل پرتاب کند، مقامات آمریکایی از چین خواسته بودند تا از نفوذ خود برای متقاعدکردن تهران برای مهار اقدامات خود و گروه‌های مقاومت در سراسر خاورمیانه استفاده کند». ازاین‌رو به گفته نشریه مذکور، «حمله انتقام‌‌جویانه ایران که اولین حمله مستقیم این کشور به اسرائیل بود، ایالات متحده را به استفاده بیشتر از اهرم بالقوه پکن در خاورمیانه ترغیب کرده است.
ادامه مطلب
۲۴ آوریل (پنجم اردیبهشت) روز جهانی چندجانبه‌گرایی و دیپلماسی برای صلح بود. روزی که یادآور یک حقیقت مهم است: هیچ کشوری به تنهایی نمی‌تواند چالش‌های کنونی را حل کند. در مقابل، ما باید با همدیگر برای راه‌حل‌های مشترک، متناسب با شدت چالش‌هایی که جوامع ما با آن روبه‌رو هستند، همکاری کنیم. همان‌طورکه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، به‌تازگی اظهار کرد، «جهان ما با چالش‌هایی بنیادین روبه‌رو است، اما جامعه جهانی بیش از هر زمان دیگری در طول ۷۵ سال گذشته، پراکنده و متفرق شده است».
ادامه مطلب
حسین راغفر می گوید: وقتی کشوری با یک اقتصاد کم‌توان یا به طریق اولی با اقتصاد ناتوان و مسئله بغرنج تورم، فساد و فقدان برنامه‌های منسجم، واقع‌بینانه و غیرشعاری تجاری، ناکارآمدی و ناتوانی نهادهای اجرائی و هزاران مشکل دیگر روبه‌روست، طبیعتا نمی‌تواند نفوذ نظامی خود را در کشورهای دیگر افزایش دهد یا همین نفوذ نظامی فعلی را هم ادامه دهد. در‌واقع پیش‌شرط و لازمه حضور، نه‌تنها وجود یک اقتصاد پویا در داخل کشور، بلکه همراهی و همکاری اقتصادهای موازی دیگر کشورهای منطقه‌ای و جهانی است که به نحوی بتوانند از این راهبرد سیاست خارجی ایران حمایت کنند؛ کما‌اینکه می‌بینید وقتی یک ابرقدرت مانند آمریکا به دنبال برنامه‌ریزی نظامی یا تعریف حوزه نفوذ در مناطق دیگر است، سعی می‌کند علاوه بر آمادگی اقتصادی و تجاری داخلی برای تأمین هزینه‌های این حوزه نفوذ، اقتصاد کشورهای دیگر را هم به‌خط کرده و با خود همراه کند که اصطلاحا هزینه نفوذ آمریکا بین همه بازیگران ذی‌‌مدخل سرشکن و بین آنها تقسیم شود که در نهایت امر، هزینه آمریکایی‌ها هم کمتر شود.
ادامه مطلب
پاسخ سنجیده اسرائیل به حمله ۱۹ آوریل ایران، به دو طرف این امکان را داد که موقتا دور کنونی نزاعشان را ببندند. با این حال، کارزار پایدار میان دو طرف بعید است که پایان پذیرد و سابقه ای که مداخلات مستقیم نظامی شان برجای گذاشته، گزینه تازه ای را روی میزِ هماوردی قرار می دهد.
ادامه مطلب
با وجود آنکه تقابل مستقیم ایران و اسرائیل فروکش کرده، اما همچنان در عرصه دیپلماسی جریان‌های ضدایرانی فعالی به دنبال تغییر معادلات در منطقه علیه تهران هستند؛ از تلاش بایدن برای عادی‌سازی روابط ریاض و تل‌آویو گرفته تا ادعا بر سر ایجاد ائتلاف منطقه‌ای شکل‌گیری سامانه پدافندی مشترک منطقه‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران. در بین این هدف‌گذاری‌ها، موضوع مهم‌تر ناظر بر تلاش برای دستیابی آمریکا و عربستان به یک توافق‌نامه امنیتی دوجانبه است؛ توافق‌نامه‌ای که به اعتقاد ناظران، سیبل آن ایران است.
ادامه مطلب
علی اکبر فرازی می گوید: زمانی که تنش‌زدایی و اعتمادسازی توسط تهران انجام شد و ترتیبات منطقه‌ای در سطح عملیاتی از جانب ایران به سمت کاهش تنش میل کرد، می‌توان روندی را ترسیم کرد که یا خبری از ناتوی عربی یا ناتوی عربی - غربی یا ناتوی عربی – غربی - عبری و سامانه یکپارچه پدافند عربی نباشد یا ایران هم باید جزء ترتیبات قرار گیرد.
ادامه مطلب
فرمانده آماد و پشتیبانی منطقه شمال شرق نیروی زمینی ارتش روز دوشنبه خبر داد که چهار گروه مهندسی مرز نیروی زمینی ارتش برای اجرای طرح انسداد مرزهای شرقی (افغانستان) وارد منطقه شده‌اند. به گزارش روابط‌عمومی منطقه شمال شرق نیروی زمینی ارتش، سرتیپ دوم ستاد حسن مکفی در مراسم نام‌گذاری اماکن و تأسیسات مجموعه شرکت آب و فاضلاب مشهد به نام شهید «ولی‌الله فلاحی» اظهار کرد که طبق اعلام وزیر کشور مبلغ سه میلیارد دلار اعتبار برای اجرای طرح انسداد مرز شرقی (مرز با افغانستان) اختصاص یافته است.
ادامه مطلب
در حالی اخبار واصله حکایت از آن دارد که رافائل گروسی، ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت برای شرکت در اولین کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای به ایران سفر خواهد کرد که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین اظهارنظر خود گفته بود ایران تا دستیابی به اورانیوم با غنای مورد نیاز برای تولید سلاح اتمی، چند هفته فاصله دارد که در واکنش به همین موضع گروسی، ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، مجددا بر همان جمله کلیشه‌ای تأکید کرد که برای دست‌نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای تلاش می‌کنیم.
ادامه مطلب
در شرایطی که تهران پس از حمله هفتم بهمن ۱۴۰۱ به سفارت جمهوری آذربایجان سعی در افتتاح مجدد این سفارت و عادی‌شدن روابط با باکو دارد، به نظر می‌رسد جمهوری آذربایجان همچنان درصدد سوء‌استفاده از سیاست مماشات ایران است. در جدیدترین مورد از سیاست‌های ضدایرانی علی‌اف، فرهیختگان خبر از تلاش جمهوری آذربایجان برای مصادره املاک دولتی ایران در باکو داد و نوشت: «بیش از دو سال پیش، دولت جمهوری آذربایجان اقدامات قابل‌تأملی را علیه ایران آغاز کرده که به دلیل برخی ملاحظات نادرست، با سکوت خبری در ایران همراه شده‌اند. این اقدامات شامل تعرض، پلمب و مصادره تعدادی از املاک دولتی ایران در باکو می‌شوند. ظاهرا باکو به‌منظور مصادره اراضی ایران دادگاه‌هایی نمایشی به بهانه‌های واهی برگزار کرده است و قصد دارد با مصادره املاک ایران، آنها را به کمیته دولتی املاک زیر نظر وزارت اقتصاد این کشور منتقل کند».
ادامه مطلب
محسن روحی صفت می گوید: اگرچه باید کشورها بهترین روابط را با همسایگان خود داشته باشند اما باید تأثیرات محیطی را هم در نظر بگیریم. یعنی محیط منطقه و محیط بین‌المللی از همه مهم‌تر شرایط و پتانسیل دو کشور ایران و پاکستان اصلا شاید اجازه پیشبرد مناسبات تجاری دوجانبه تا سقف ۱۰ میلیارد دلار را به دو طرف ندهد.
ادامه مطلب
آنی بدلیان، سخنگوی وزارت خارجه ارمنستان، بعدازظهر شنبه در شبکه اجتماعی ایکس خبر از مقدمات برای تأسیس سرکنسولگری ارمنستان در تبریز داد و نوشت که «در پی گفت‌وگو با طرف ایرانی، امروز دولت ارمنستان به طور رسمی تصمیم به افتتاح کنسولگری در تبریز را تأیید کرد. اقدامات مقدماتی در حال انجام است». براساس این گزارش، از اکتبر ۲۰۲۲، سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در شهر «قاپان» آغاز به کار کرده است و با افتتاح سرکنسولگری جمهوری ارمنستان در شهر تبریز، عمل متقابل از سوی دولت ارمنستان انجام خواهد شد
ادامه مطلب
با وجود آنکه ۱۵ روز از پاسخ موشکی و پهپادی ۲۶ فروردین‌ماه (۱۳ آوریل) ایران به اسرائیل که از آن به نام عملیات «وعده صادق» یاد می‌شود، گذشته اما همچنان این اتفاق از جنبه‌های متفاوتی قابل ارزیابی است که یکی از آنها ناظر به احتمال تقویت جبهه عربی برای توازن با ایران است. آن‌گونه که برخی باور دارند زمانی که ایران در یک واکنش غیرقابل پیش‌بینی به حمله اسرائیل به سفارتش در دمشق، بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد به اسرائیل شلیک کرد، عملا یک پوست‌اندازی در توازن‌بخشی کشورهای عربی بین تهران و تل‌آویو شکل گرفته است.
ادامه مطلب
با این حال و برخلاف آنچه در این نشست روز جمعه عنوان شد، علی لقمانی اذعان دارد که صرفاً با برگزاری همایش و سخنرانی نمی‌توان از ظرفیت‌های بکر سایر نقاط جهان استفاده کرد. چراکه به باور این کارشناس حوزه بین‌الملل، «به نظر می‌رسد سیاست خارجی ایران، ریل‌گذاری خود را با تمرکز بر خاورمیانه عربی پیش برده است و مناطقی مانند آسیای میانه، شبه‌قاره و همچنین آفریقا به شکل جدی مدنظر دیپلماسی اقتصادی نیست».
ادامه مطلب
عبدالمحمد طاهری می گوید: دستگیری مرزبانان ایرانی صرفا یک جنبه ندارد. جنبه مهم تر دیگر این است که ثابت شد طالبان فارغ از قرائت‌های ایدئولوژیک تندروانه خود که می‌تواند یک تهدید امنیتی باشد، مشخصا در موضوع سرزمین‌های ایران پشت دیوار مرزی حاضر به همکاری با ایران نخواهد بود. به بیان دیگر این دست رفتارها نشان از سخت‌گیری طالبان دارد و همزمان با آن مویدی بر آن است که طالبان هیچ گونه قاعده و قانونی در حوزه مرزبانی و مرزداری را ملاک عمل و رفتار خود قرار نمی‌دهد و کوچک‌ترین توجهی هم به قراردادهای فی ما بین برای ترسیم مرز دو کشور ندارد.
ادامه مطلب
عبدالرضا فرجی راد می گوید: باید بپذیریم که پاسخ موشکی و پهپادی ایران، هم در سطح و هم در حجم و وسعت یک حمله بی‌سابقه بود. البته ایران در نهایت هوشمندی و دقت این حمله را طوری طراحی و اجرا کرد که خسارت جانی و مالی یا تخریب گسترده به بار نیاورد و صرفا ملاک و هدف، ایجاد توازن بود که به آن دست پیدا کرد و در ادامه هم با وجود برخی ادعاها، حمله اسرائیل توازنی با حمله ایران نداشت و به‌همین‌دلیل قدرت بازدارندگی تل‌آویو زیر سؤال رفته است. از طرف دیگر چون حمله ایران با این شدت و وسعت است، برای هیچ کشوری پیش‌بینی‌پذیر نبود. خود اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها بارها گفته‌اند که از پاسخ ایران دچار یک شوک شدند؛ بنابراین غرب سعی دارد که با این تحریم‌ها فضا را به نفع خود مدیریت کند.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بحث حمله به «اسرائیل» هم همین است! اول اینکه، ایران به خاک رژیم صهیونیستی حمله نکرده است. بحث در اینجا مربوط به سازمان ملل و حقوق بین الملل نیست. بحث در درجه اول اخلاقی و سیاسی است! رژیم صهیونیستی یک رژیم اشغالگر است که ادعای خاک دارد اما در واقعیت خاکی ندارد (چه برسد به عمق راهبردی)! اصلا حمله انتقام جویانه کشورمان هم هیچ حمله ای به اسرائیل یا خاک آن نبود چرا که اساسا موجودیتی با این مختصات و مشخصات وجود ندارد.
ادامه مطلب
کیومرث اشتری در یادداشتی می نویسد: تحلیل پاسخ موشکی ایران به اسرائیل از منظر «تئوری ترس و تصمیم» آموزنده است. «گذر از آستانه ترس» مهم‌ترین جنبه مواجهه ایران و اسرائیل بود.
ادامه مطلب