چرا اسرائیل وارد نوار غزه نخواهد شد

صادق زیباکلام *

از روز چهارشنبه هفته گذشته که رژیم صهیونیستی حملات زمینی (با توپخانه)، دریایی و هوایی علیه غزه را آغاز کرده، همواره این سوال مطرح بوده که آیا نیروی زمینی اسرائیل وارد نوار غزه خواهد شد یا نه؟ دهها دستگاه تانک و توپ را اسرائیلی‌ها به مرز میان خود و غزه منتقل کرده‌اند. در حمله سه سال پیش، اسرائیلی‌ها با یک نیروی 10هزار نفره وارد غزه شدند. اما ستاد مشترک رژیم صهیونیستی همه ذخیره‌ها را که بالغ بر 75هزار نفر می‌شوند، احضار کرده است. سوال اصلی این است که آیا این نیروها وارد غزه می‌شوند؟ اگرچه شواهد موجود از جمله احضار ذخیره‌ها و نیروهای احتیاط و تجمع زرهی سنگین در مرز غزه حکایت از آماده شدن اسرائیل برای ورود به غزه می‌کند اما بعید به نظر می‌رسد که وارد غزه شوند. ورود به غزه مستلزم نبرد خانه به خانه با فلسطینی‌ها خواهد بود. اگر اسرائیلی‌ها خواسته باشند صرفا به رویارویی مستقیم با نیروهای حماس بروند که در منازل و ساختمان‌ها سنگر گرفته‌اند در آن صورت تلفات زیادی خواهند داد. آنان برای از کار انداختن نیروی نظامی حماس مجبور خواهند شد، بهای سنگینی بپردازند. آلترناتیو دوم آن است که تمامی ساختمان‌هایی که ممکن است نیروهای نظامی فلسطینی در آنها سنگر گرفته باشند را ابتدا ویران کنند و سپس وارد آن شوند. در این صورت تلفات غیرنظامی فلسطینی‌ها خیلی زیاد خواهد شد که از نظر افکار عمومی چه در جهان عرب، چه در غرب و چه حتی در خود اسرائیل اعتراض‌های زیادی را به‌همراه خواهد آورد. دلیل دومی که مانع از ورود اسرائیل به غزه می‌شود فشار دیپلماتیک دولت مصر است. درگیری‌های اخیر محمد مرسی دولت مصر را در موقعیت بسیار دشواری قرار داده است. آنان از یک‌سو تحت فشار شدید افکار عمومی در مصر، فلسطین و جهان عرب هستند تا به کمک فلسطینی‌ها بشتابند. از سوی دیگر هرگونه مداخله نظامی به نفع حماس با واکنش تند اروپا و آمریکا روبه‌رو خواهد شد. منطقی‌ترین راه برای مرسی آن است که هرچه سریع‌تر آتش‌بس برقرار شود تا دولت مصر بتواند با رساندن کمک‌های بشردوستانه به غزه تا حدودی ناکامی نظامی‌اش را درحمایت از فلسطینی‌ها جبران کند. مشابه همین وضع را آنکارا، قطر و عربستان پیدا کرده‌اند. مجموعه این عوامل سبب خواهد شد تا فشار زیادی از سوی آنکارا، قاهره، قطر، ریاض، تونس و عمان برای رسیدن به آتش‌بس وجود داشته باشد. بنابراین اسرائیلی‌ها خیلی مستمسکی برای ورود به غزه و از کار انداختن نیروی نظامی حماس ندارند و بالاخره بمباران‌های هوایی و دریایی اسرائیل صدماتی بر توان نظامی و تشکیلاتی حماس در غزه وارد کرده است. به نظر می‌رسد که اسرائیلی‌ها توان متحمل شدن هزینه‌های بیشتر برای ادامه این درگیری را نداشته باشند و ترجیح می‌دهند ورود به غزه نداشته باشند.

* استاد دانشگاه