شهروند، گردشگر، خبرنگار یا جاسوس؟

ابتدای هفته جاری شبکه خبری سی.ان.ان از بازداشت 3 امریکایی پس از ورود غیر قانونی آنها به خاک ایران از مرز کردستان عراق خبر داد.

بلافاصله پس از انتشار این خبر یکی از مقامات سفارت امریکا در بغداد گفت که تحقیقات در این باره را آغاز کرده اند و بر اساس این تحقیقات افراد بازداشت شده نظامی نیستند.

اما این مقام امریکایی در بیان هویت افراد بازداشت شده آنها را توریست معرفی کرد که برای گردش به منطقه گردشگری "احمد اوا" در کردستان که مرز آن با ایران چندان مشخص نیست رفته بودند و همزمان از سوی مرزبانان ایرانی دستگیر شدند.

پس از این اظهارات یک مقام عراقی در گفت و گو با خبرگزاری فرانسه ضمن اعلام خبر دستگیری این افراد، آنها را سه فرد غربی که هویت و ملیت آنها مشخص نیست معرفی کرد.

تا دیروز(دوشنبه دوازدهم مرداد) هیچ یک از مقامات رسمی و بلند پایه امریکایی در مورد این افراد، هویت آنها و علت بازداشت‌شان در مرز غربی ایران اظهار نظر نکرده بود اما روز گذشته هیلاری کلینتون، وزیر خارجه امریکا خواهان این شد که ایران به امریکا برای تعیین سرنوشت سه بازداشت شده‌ای که او آنها را شهروند امریکا نامید کمک های لازم را اعمال دارند.

وی بر لزوم تضمين ايران براى بازگشت هرچه سريعتر اين سه امريکايى بازداشت شده تاکيد کرد و گفت: "واشنگتن از سفير سوئيس، حافظ منافع امريکا در ايران خواسته است اوضاع اين سه افراد را بررسى کند."

این در حالی است که علی رغم خودداری وزارات خارجه ایران از اظهار نظر یا اعلام خبری در این خصوص تاکنون که احتمالا با هدف بررسی جنبه‌های مختلف و جزئیات امر صورت گرفته است، در محافل داخلی ایران این افراد به جاسوسی متهم شده‌اند.

خبرگزارى فارس به نقل از یک مقام پليس عراق اعلام کرد که سه امريکايى که جمعه گذشته در نزديک مرز ايران با کردستان عراق مفقود شدند، عضو سازمان جاسوسى امريکا (سيا) هستند.

حجى عمر گفت که نيروهاى پليس عراق وسايلى از اين سه امريکايى از جمله پتو، مشروبات الکلى، کاغذ و نقشه را در روستاى احمد آوا در جنوب شرق خورمال يافته‌اند. منطقه احمدآوا حدود 90کيلومترى شمال شرق "سليمانيه" دومين شهر بزرگ منطقه کردستان عراق قرار دارد.

اين امريکايى‌ها که دو مرد و يک زن بودند عصر پنجشنبه از شهر اربيل در کردستان عراق به اين منطقه آمده بودند اما به گفته يک مقام پنتاگون در اين رويداد هيچ پرسنل ارتش امريکا شرکت نداشته‌ است.

از سوی دیگر علاء الدين بروجردى، رئيس کميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس تاکید دارد که بازداشت 3 امريکايى دستگير شده در مرز ايران و عراق هم اکنون در حال طى کردن روال طبيعى خود است اما دولت امريکا مى‌گويد که سفير سوئيس در تهران ضمن تماس با مقام‌هاى ايرانى در حال جمع‌آورى اطلاعات در مورد سه شهروند امريکايى است.

رابرت وود يکى از سخنگويان وزارت امور خارجه امريکا اين خبر را روز يکشنبه اعلام کرد. وزارت امور خارجه سوئيس هم اعلام کرد که ديپلمات‌هاى سوئيسى در تلاش هستند مشخص کنند که براى سه تبعه امريکايى که گزارش شده است به وسيله نيروهاى امنيتى ايران دستگير شده‌اند، چه اتفاقى افتاده است.

گفته می شود که دولت امريکا به دليل احترام به حقوق شخصى اين افراد، اسامى آنها را تاکنون اعلام نکرده است اما این مسئله خود بر دامه برخی شائبه‌های شکل گرفته پیرامون تناقضات موجود در معرفی هویت واقعی این افراد می‌افزاید.

با این وجود مطبوعات امریکا خبر داده‌اند که یکی از افراد دستیگر شده "شان باور" نام دارد. بر اساس اطلاعات مندرج در وب سایت شخصی آقای باور، او یک عکاس و خبرنگار آزاد اهل ایالت مینسوتاست ایت که به زبان عربی تسلط دارد. امریکایی دیگر که گفته می‌شود در مرز ایران و عراق دستگیر شده "جاشوا فضال" معرفی شده است که بر اساس گزارش‌ها اهل ایالت پنسیلوانیاست و پدرش اصالتا عراقی است. هویت فرد سوم هنوز به طور معتبر اعلام نشده است.

به این ترتیب هنوز هیچ سند معتبر یا خبر تایید شده‌ای در ارتباط با هویت واقعی سه امریکایی بازداشت شده در مرز غربی ایران در دست نیست و باید برای اطلاع از واکنش‌های وزارت امور خارجه ایران همچنان منتظر بود اما این مطلب جای تامل دارد که علت تناقض در اعلام هویت این افراد و دلیل حضورشان در مرزهای ایران چه بوده است؟