مرد طلايى مصر کيست؟

۲۰ بهمن ۱۳۸۹ | ۰۱:۱۳ کد : ۱۰۲۶۵ اخبار اصلی
نویسنده خبر: على موسوى خلخالى
تا کنون نام چهره‌هايى مثل البرادعى، ايمن نور، عمرو موسى حتى عمر سليمان را براى جانشينى مبارک زياد شنيده‌ايم ولى شايد اين همه نام‌هايى نباشد که براى جانشينى مبارک مطرح شده است. شايد مرد طلايى مصر کسى غير از اين افراد باشد.
مرد طلايى مصر کيست؟

ديپلماسى ايرانى: در حالى که مصر روزهاى سختى را سپرى مى‌کند و بحث جانشينى مبارک به چالشى اساسى در اين کشور تبديل شده، نام‌هايى به گوش مى‌رسد که مى‌تواند بسيارى از معادلات جارى در مصر را به هم بريزد و آينده‌اى خلاف آنچه تا کنون در ذهن بسيارى نقش بسته به وجود آورد. تا کنون نام چهره‌هايى مثل البرادعى، ايمن نور، عمرو موسى حتى عمر سليمان را براى جانشينى مبارک زياد شنيده‌ايم ولى شايد اين همه نام‌هايى نباشد که براى جانشينى مبارک مطرح شده است. شايد مرد طلايى مصر کسى غير از اين افراد باشد.

يکى از کسانى که به تازگى در رسانه‌هاى جهان نامش بر سر زبان‌ها افتاده، احمد زويل، دانشمند و متفکر مشهور مصرى – امريکايى ساکن ايالات متحده است که به اعتقاد بسيارى از کارشناسان يکى از گزينه‌هاى مطرح امريکايى‌ها براى جانشينى مبارک است.

احمد حسن زويل، متولد 26 فوريه 1946 در شهر دمنهور است. وى فارغ التحصيل رشته شيمى و دکتراى فيزيک در رشته نورشناسى است که نخستين مصرى به حساب مى‌آيد که توانست در سال 1999 برنده جايزه نوبل فيزيک شود. کسى که امريکايى‌ها او را پدر فيزيک مصر مى‌دانند و مطالعات او را در اين رشته که در دانشگاه پنسيلوانيا، برکلى و مرکز تکنولوژى کاليفرنيا انجام داده، بسيار ارج مى‌نهند. جوايز و درجاتى که زويل به دست آورده، بسيار زياد هستند اما شايد در دنياى سياست آنچه بيش از همه جلب توجه مى‌کند انتخاب او به عنوان يکى از اعضاى مجلس مشورتى علوم و تکنولوژى کاخ سفيد در سال 2009 است. مجموعه‌اى که فقط 20 نفر از زبده‌ترين و بزرگترين دانشمندان و مردان علمى امريکا را در خود جاى داده است.

احمد زويل زمانى وارد ميدان سياست شد که در اواخر سال 2009 به عنوان نماينده علمى ايالات متحده در امور خاورميانه روانه اين منطقه بحران‌خيز شد. به اعتقاد بسيارى از کارشناسان آغاز به کار او در اين کسوت و اعزامش به خاورميانه در حقيقت محکى بود براى اين که دريابند تا چه اندازه مى‌‌تواند در جامعه عربى خاورميانه صاحب جايگاه شود و طرفدار پيدا کند.

در کش‌مکش انتخابات مصر براى سال 2011 که از سال 2010 آغاز شده، نام او نيز بر سر زبان‌ها افتاده است. زويل خود در اين زمينه مى‌گويد: «من آدم صريحى هستم و هيچ هدف سياسى‌اى ندارم. همان طور که بارها گفته‌ام فقط دوست دارم به مصر در زمينه‌هاى علمى خدمت کنم. دوست دارم وقتى هم که مى‌ميرم از من به عنوان يک دانشمند و مرد علمى ياد کنند نه يک سياستمدار.»

با اين حال بسيارى از تحليلگران اظهارات زويل را صرفا تعارفات سياسى مى‌دانند. چرا که بعدا به خصوص اخيرا در موضع‌گيرى‌هايش براى بحران جارى مصر طرح داد و بر لزوم پايان يافتن دوران استبدادى در کشورش سخن گفت. تازه‌ترين اظهار نظرش به روز يک‌شنبه ششم فوريه باز مى‌گردد، يعنى نخستين بارى که رسما در قاهره در مقابل خبرنگاران ايستاد.

به گزارش ميدل ايست آن لاين وى در اين نشست خبرى طرحى براى خروج مصر از بحران جارى که 14 روز است جريان دارد، ارائه داد. طرحى که ادعاى برخى کارشناسان را که او نيز سوداى جانشنينى مبارک دارد، جدى کرد.

زويل که روز چهارشنبه هفته گذشته به قاهره آمده بود، در نخستين حضور علنى‌اش در برابر افکار عمومى به خبرنگاران گفت: «من طرحى مشتمل بر پنج بند دارم که مى‌تواند مصر را فورا از بحران فعلى خارج کند. در اين طرح که خود شخصا به آن کاملا اعتقاد دارم، مصلحت مصر فراى هر چيزى قرار گرفته است. بر اساس اين طرح اول از همه، بايد شوراى جديدى متشکل از قانون‌‌گذاران و چهره‌هاى مورد قبول افکار عمومى تشکيل شود تا بندهاى 76، 77، 88 و 179 قانون اساسى را فورا بررسى و اصلاح کند تا پس از آن بتواند زمانى مناسب براى برگزارى انتخاباتى حقيقى در کشور تعيين کند. دوم، لغو قانون فوق‌العاده و تعديل قانون احزاب. سوم، آزادى زندانيان سياسى به خصوص جوانان و جماعت اخوان المسلمين از همه زندان‌هاى کشور. چهارم، برگزارى انتخابات آزاد و منزه تحت نظارت کامل دستگاه قضايى کشور و پنجم تغيير کامل مضمون قوانين رسانه‌ها و اطلاع‌رسانى مصر.»

احمد زويل همچنين بى‌توجه به تقاضاى مردم مصر مبنى بر کنار رفتن حسنى مبارک، بدون آن که به اين موضوع اشاره کند از عمر سليمان، معاون رئيس جمهورى مصر خواست که کار نظارت بر اين روند را بر عهده بگيرد.

وى همچنين از جوانان تظاهرکننده در ميدان تحرير تقدير کرد و گفت: «آنها به خوبى توانستند مردم را نمايندگى کنند. کار بزرگى که آنها انجام دادند مورد انتظار هيچ کس چه در داخل و چه در خارج نبود. ما بايد به جاى آن که به آنها لقب جوانان فيسبوک بدهيم آنها را جوانان ايجيبت (جوانان مصر) بناميم.»

وى همچنين از جوانان خواست که از تشويش جامعه مصر اجتناب کنند و خطاب به آنها گفت: «وضعيت فعلى وضعيت مهم و واقعا حساسى است و لازم است که نگرشى روشن و صادقانه براى تعامل با آن داشته باشيد.»

زويل در پاسخ به اين پرسش که آيا خود را نامزد رياست دولت موقت يا رياست جمهورى آينده مصر مى‌کند يا خير گفت: «براى من مهم اين است که که کشور در حال حاضر از وضعيت بحرانى‌اش خارج شود و دموکراسى در آن استقرار يابد.»

زويل به محض رسيدنش به مصر با عمر سليمان و احمد الطيب، شيخ الازهر ديدار کرد و پس از آن به ديدار ديگر چهره‌هاى سياسى مصر از جمله عمرو موسى، دبير کل اتحاديه عرب که رسما آمادگى خود را براى نامزدى براى رياست جمهورى آينده مصر مطرح کرده، رفت.

حال براى بسيارى اين پرسش مطرح شده است که در کنار محمد البرادعى، عمرو موسى و عمر سليمان، زويل نيز چهره کليدى و سياسى آينده مصر خواهد بود؟ آيا کسى که غربى‌ها در دل از آن به عنوان مرد طلايى آينده مصر ياد مى‌کنند، همين تنها برنده جايزه نوبل فيزيک و مرد علمى کاخ سفيد است؟    

على موسوى خلخالى

نویسنده خبر

مترجم، روزنامه نگار و معاون سردبیر دیپلماسی ایرانی.

اطلاعات بیشتر


نظر شما :