ایران اهرمی بسیار سازنده و پرمنفعت برای روسیه

دیپلماسی ایرانی: برخلاف سال‌های ابتدایی استقلال روسیه که رهبران کرملین می‌کوشیدند تعارضات و مشکلات خود با کشورهای غربی به ویژه آمریکا را نادیده بگیرند و برخلاف دورانی که نگاه به شدت ملی‌گرایانه بر سیاست خارجی این کشور مسلط بود و برخلاف دیدگاه‌های تهاجمی روسیه در قبال غرب به ویژه آمریکا در دوران ریاست جمهوری پوتین، در روسیه دوران مدودف، تداوم سیاست‌های همکاری و تعارض و در واقع بهره‌گیری از همه امکانات و ظرفیت‌های موجود در این کشور برای به دست آوردن منافع هرچه بیشتر در تنظیم روابط با آمریکا مورد هدف بوده است.

با توجه به نقش و نفوذ عمیق یهودیان در روسیه و حساسیت ویژه سیاستمداران روسی نسبت به لابی پرقدرت یهودیان در این کشور و به ویژه نقش روسهای مهاجر در اسرائیل، روابط روسیه با جمهوری اسلامی ایران نیز از تاثیر عوامل مورد اشاره به دور نبوده است.

برخلاف تصور بسیارخوش بینانه، ساده شده و غیرواقع بینانه نسبت به شرایط و پیامدها و چشم‌انداز توسعه روابط ایران و روسیه در سال‌های گذشته که برای این کشور مزایای گوناگونی را به ویژه در آسیای مرکزی و قفقاز و حوزه‌های بسیارحیاتی در برداشته است، گسترش این روابط، ایران را به اهرمی بسیار سازنده و پرمنفعت برای روسیه تبدیل کرده که باید این روابط را در محتوای کلی سیاست خارجی روسیه مورد بررسی و تحلیل قرارداد (کاری که درکشور ما کمتربه آن توجه می‌شود).

 همسویی وهمراهی مسکو و واشنگتن در تشدید فشار بر جمهوری اسلامی ایران، به گونه‌ای بیانی از نگرانی‌های جدی در مسکو نسبت به برنامه هسته‌ای ایران است، که مقام‌های بلندپایه روسی به اشکال مختلف و به صراحت به آن اشاره کرده‌اند. همراهی مسکو در تلاش‌های واشنگتن برای مهار و کنترل شدیدتر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نشانه روشنی از نگرانی‌های جدی در این کشور در این زمینه و پیامدهای آن برای مردم مسلمان این کشور و اساسا کشورهای اسلامی در این منطقه از جهان بوده است.

آن چه که اخیرا در سخنان دیمیتری مدودف رئیس جمهور روسیه انعکاس یافت در واقع باید حرکت بی شک و تردید رهبران مسکو در جهت تامین منافع مفروض این کشور و نه پیروی از ایالات متحده آمریکا ارزیابی شود.

همراهی روسیه با آمریکا نه به عنوان پیروی از ایالات متحده بلکه باید در جهت تلاش برای کاهش دغدغه‌ها و رفع نگران‌های این کشور دیده شود. بنابراین مسکو همراه با واشنگتن و دیگر قدرت‌های جهانی عزم خود را برای کنترل جدی برنامه هسته‌ای ایران جزم کرده‌اند و در واقع  باید این رفتار را پاسخ دادن به دغدغه‌های داخلی در این زمینه دانست. بنابراین روسیه در تنظیم روابط با  آمریکا که بحران‌هایی نظیر دستگیری جاسوسان روسی در آمریکا نیز به آن شدت می‌بخشد از یک سو در چارچوب منافع دو کشور و از سوی دیگر بر اساس ملاحظات داخلی و امنیتی خود رفتار می‌کند.

به طورقطع این موضوع باید در رفتار روسیه در تنظیم روابط با ایران و تمرکز بر برنامه هسته‌ای آن مورد ارزیابی قرار گیرد.