مسکو به تهران نزدیک تر می شود
سوریه مرکز ثقل رابطه ایران- روسیه
گفتاری از محمود شوری، کارشناس مسایل روسیه، برای دیپلماسی ایرانی:
دیپلماسی ایرانی : ایران و روسیه منافع مشترک بسیاری در چارچوب اتفاقاتی که در خاورمیانه به ویژه در سوریه اتفاق می‌افتد،دارند. در بحث سوریه هر دو کشور به دنبال راه‌حلی هستند تا ضمن آنکه تقاضای سیاسی مخالفان مورد توجه قرار بگیرد درعین حال تلاش‌های پشت پرده‌ای که عربستان و قدرت‌های غربی برای سقوط رژیم بشاراسد در سوریه انجام می‌دهند نیز خنثی شود.
ایران و روسیه از زوایای متفاوتی نگران مسایل سوریه هستند، درعین حال اینکه همسویی‌هایی هم میان دوطرف وجود دارد. سفر آقای عبداللهیان معاون خاورمیانه‌ای وزارت خارجه ایران به مسکو نیز درنوع خود بی‌سابقه بود چراکه تا به امروز معاون خاورمیانه‌ای ایران به مسکو سفر نداشته است. این سفر نشان می‌دهد که هم ایران و هم روسیه قصد دارند درارتباط با بحث سوریه و مسایل خاورمیانه‌ای نیروهای خود را مشترک کرده و در این زمینه با یکدیگر همکاری کنند. توانمندی‌های روسیه در سطح بین‌المللی وسیع است؛ روس‌ها می‌توانند در چارچوب شورای امنیت به نحوی سیاست مشترکی که دو کشور به آن می‌رسند را دنبال کنند. از سوی دیگر ایران نیز به دلیل ارتباط‌های گسترده‌ای که با دولت بشاراسد دارد، توانمندی‌های داخلی و منطقه‌ای دارد که به روسیه کمک کند تا هر دو کشور سیاست‌های خود را در این زمینه باهم هماهنگ کنند.
بنابراین فارغ از مسایل داخلی سوریه، این نکته را نیز نباید نادیده گرفت ،اتفاقاتی که در سوریه می‌افتد از فاز بحث‌های داخلی مربوط به کشور خارج شده و به مساله رقابت بین‌المللی و منطقه ای وارد شده است. بدین معنا که هم غرب هم ترکیه و هم عربستان با دخالت در مسایل سوریه به دنبال اهداف منطقه‌ای هستند. طبیعتا کشورهایی همانند ایران و روسیه که شاید از تغییر رژیم در سوریه متضرر می‌شوند نیز با این نگاه به دنبال اهداف خود هستند. به عبارت دیگر این دوکشور سعی برآن دارند تا نگذارند فرصت‌ها و ظرفیت‌های دیپلماتیکی که در گذشته برای آنها وجود داشته، از بین برود.
به طور خلاصه باید گفت بحث های داخلی سوریه، یک مساله است و بحث‌های رقابت منطقه‌ای که میان کشورها وجود دارد، مساله دیگری است. در چارچوب تعاملات استراتژیک و منطقه‌ای نباید خط مردم سوریه برای تعیین سرنوشت‌شان را نادیده گرفت، اما آنچه که ایران و روسیه به دنبال آنها هستند شاید به نوعی بتواند به تقاضای سیاسی مردم پاسخ دهد و از سوی دیگر ازاهداف استراتژیکی که غرب در منطقه دارد، ممانعت کند.
منفعت روسیه در حمایت از طرح گام به گام
در شرایط موجود منطقه‌ای و بین‌المللی با توجه به اینکه سوریه شاید آخرین ظرفیت و سنگر روسیه در خاورمیانه باشد و همچنین با توجه به فشارهایی که به سوریه آورده می‌شود، این فشارها میتواند توازن استراتژیک روسیه را برهم بزند و در نتیجه بحث ایران و همکاری با ایران برای روسیه در ابعاد متفاوتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.. به نظر می‌رسد روس‌ها در این مقطع به این نتیجه رسیده‌اند که این عقب‌نشینی گام به گام آنها میتواند در صحنه بین‌المللی همه چیز را از آنها بگیرد. در حقیقت پس از دست رفتن لیبی میتواند گام بعدی سوریه باشد و تلاشی که غربی‌ها می‌کنند تا بحث ایران هم به دنبال آن مطرح شود.
روس‌ها در گذشته هم چنین سیاست‌هایی داشتند، اما تفاوت امروز با گذشته این است که بحث برای روس‌ها بسیار جدی‌تر و بازی علنی شده است. غربی‌ها در سطح منطقه‌ای منافع استراتژیک خود و اهداف مشخصی را دنبال می‌کنند که نهایت این اهداف میتواند ضربه استراتژیکی برای روسیه دربر داشته باشد. طبیعتا روس‌ها در چنین شرایطی با اقداماتی که درباره ایران کرده، جبهه خود را قوی‌تر می‌کنند. به نظر می‌رسد که این مباحث نسبت به گذشته جدی‌تر شده است، اگر در گذشته به چنین رویکرد‌هایی اعتماد نمی‌کردیم و تصور بر این بود که حرف روس‌ها بیشتر برای دلخوشی ایران است، اما امروزه مساله اصلی این است که منافع استرتژیک روسیه به شکل دیگری تحت خطر قرار گرفته است.
تهیه کننده:تحریریه دیپلماسی ایرانی
ایران و روسیه از زوایای متفاوتی نگران مسایل سوریه هستند، درعین حال اینکه همسویی‌هایی هم میان دوطرف وجود دارد. سفر آقای عبداللهیان معاون خاورمیانه‌ای وزارت خارجه ایران به مسکو نیز درنوع خود بی‌سابقه بود چراکه تا به امروز معاون خاورمیانه‌ای ایران به مسکو سفر نداشته است. این سفر نشان می‌دهد که هم ایران و هم روسیه قصد دارند درارتباط با بحث سوریه و مسایل خاورمیانه‌ای نیروهای خود را مشترک کرده و در این زمینه با یکدیگر همکاری کنند. توانمندی‌های روسیه در سطح بین‌المللی وسیع است؛ روس‌ها می‌توانند در چارچوب شورای امنیت به نحوی سیاست مشترکی که دو کشور به آن می‌رسند را دنبال کنند. از سوی دیگر ایران نیز به دلیل ارتباط‌های گسترده‌ای که با دولت بشاراسد دارد، توانمندی‌های داخلی و منطقه‌ای دارد که به روسیه کمک کند تا هر دو کشور سیاست‌های خود را در این زمینه باهم هماهنگ کنند.
بنابراین فارغ از مسایل داخلی سوریه، این نکته را نیز نباید نادیده گرفت ،اتفاقاتی که در سوریه می‌افتد از فاز بحث‌های داخلی مربوط به کشور خارج شده و به مساله رقابت بین‌المللی و منطقه ای وارد شده است. بدین معنا که هم غرب هم ترکیه و هم عربستان با دخالت در مسایل سوریه به دنبال اهداف منطقه‌ای هستند. طبیعتا کشورهایی همانند ایران و روسیه که شاید از تغییر رژیم در سوریه متضرر می‌شوند نیز با این نگاه به دنبال اهداف خود هستند. به عبارت دیگر این دوکشور سعی برآن دارند تا نگذارند فرصت‌ها و ظرفیت‌های دیپلماتیکی که در گذشته برای آنها وجود داشته، از بین برود.
به طور خلاصه باید گفت بحث های داخلی سوریه، یک مساله است و بحث‌های رقابت منطقه‌ای که میان کشورها وجود دارد، مساله دیگری است. در چارچوب تعاملات استراتژیک و منطقه‌ای نباید خط مردم سوریه برای تعیین سرنوشت‌شان را نادیده گرفت، اما آنچه که ایران و روسیه به دنبال آنها هستند شاید به نوعی بتواند به تقاضای سیاسی مردم پاسخ دهد و از سوی دیگر ازاهداف استراتژیکی که غرب در منطقه دارد، ممانعت کند.
منفعت روسیه در حمایت از طرح گام به گام
در شرایط موجود منطقه‌ای و بین‌المللی با توجه به اینکه سوریه شاید آخرین ظرفیت و سنگر روسیه در خاورمیانه باشد و همچنین با توجه به فشارهایی که به سوریه آورده می‌شود، این فشارها میتواند توازن استراتژیک روسیه را برهم بزند و در نتیجه بحث ایران و همکاری با ایران برای روسیه در ابعاد متفاوتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.. به نظر می‌رسد روس‌ها در این مقطع به این نتیجه رسیده‌اند که این عقب‌نشینی گام به گام آنها میتواند در صحنه بین‌المللی همه چیز را از آنها بگیرد. در حقیقت پس از دست رفتن لیبی میتواند گام بعدی سوریه باشد و تلاشی که غربی‌ها می‌کنند تا بحث ایران هم به دنبال آن مطرح شود.
روس‌ها در گذشته هم چنین سیاست‌هایی داشتند، اما تفاوت امروز با گذشته این است که بحث برای روس‌ها بسیار جدی‌تر و بازی علنی شده است. غربی‌ها در سطح منطقه‌ای منافع استراتژیک خود و اهداف مشخصی را دنبال می‌کنند که نهایت این اهداف میتواند ضربه استراتژیکی برای روسیه دربر داشته باشد. طبیعتا روس‌ها در چنین شرایطی با اقداماتی که درباره ایران کرده، جبهه خود را قوی‌تر می‌کنند. به نظر می‌رسد که این مباحث نسبت به گذشته جدی‌تر شده است، اگر در گذشته به چنین رویکرد‌هایی اعتماد نمی‌کردیم و تصور بر این بود که حرف روس‌ها بیشتر برای دلخوشی ایران است، اما امروزه مساله اصلی این است که منافع استرتژیک روسیه به شکل دیگری تحت خطر قرار گرفته است.
تهیه کننده:تحریریه دیپلماسی ایرانی
نظر شما :