زمان دوئل اوباما و نتانیاهو نزدیک می‌شود

دیپلماسی ایرانی: دور نخست مذاکرات ایران با 1+5 در استانبول اگر چه با موفقیت به پایان رسید و دو طرف بر خوش‌بینی خود نسبت به تداوم مذاکرات تاکید کردند، اما خارج از این مجموعه دلخوری‌هایی نیز به وجود آمد. اظهارات انتقادآمیز مقام‌های تلاویو علیه غرب بر سر موافقت بر ادامه مذاکرات در بغداد و واکنش اوباما، رئیس جمهوری امریکا در برابر آنها بارزترین نمونه این دلخوری‌ها است. دلخوری که عرب‌ها نیز از آن مستثنا نیستند.

روزنامه القدس العربی، چاپ لندن در یادداشتی به این موضوع پرداخته و نوشته است: درگیری‌ای که میان باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روی داد، بر سر "هدیه" بود. شاید دلیل اصلی این درگیری این است که دو طرف گمان نمی‌کردند مذاکرات بر خلاف انتظارها به نتایج حقیقی برسد. از نگاه نتانیاهو به ایران هدیه داده شده است. نتانیاهو عبارتی به کار برد که حکایت از دلخوری شدیدش از امریکایی‌ها دارد. وقتی او این اظهارات را می‌گفت، سناتور جو لیبرمن، کنار او به عنوان شاهد ایستاده بود. نتانیاهو نه تنها در سیاست خارجی اوباما را مورد عتاب قرار داد بلکه در حقیقت سیاست‌های داخلی او را نیز به سخره گرفت، به گونه‌ای که پیام تند او در دهان کارکنان کاخ سفید و اطرافیان اوباما پیچید. اما اوباما نیز از کلمبیا واکنش شدیدی از خود نشان داد و گلوله کلامی او را با گلوله کلامی پاسخ داد.

در ادامه این یادداشت آمده است: انفجار روابط اوباما با نتانیاهو دیگر از عرف دیپلماتیک خارج شده است و جواب یکدیگر را در فضای غیر دیپلماتیک می‌دهند. اکنون دیگر همه می‌دانند که این دو مرد با یکدیگر اختلاف‌های سنگین دارند. منابع آگاه می‌گویند که سفر یک ماه پیش نتانیاهو به امریکا توافقات گسترده بسیاری به دنبال داشته است که بازتاب آن را در سیاست‌های نتانیاهو در هفته‌های آینده خواهیم دید. شاید به همین دلیل است که نتانیاهو نشست استانبول را به چالش می‌کشد و اوباما را مورد سرزنش قرار می‌دهد. و الا او خوب می‌داند که روند گفت‌وگوها به گونه‌ای است که حتی در نشست دوم نیز توافقی حاصل نخواهد شد و اگر هم بنا باشد نتیجه‌ای به دست آید در نشست سوم خواهد بود. منطقی است که نخست‌وزیر اسرائیل بر سر مذاکره‌کنندگان با تهران تشر بزند که گفت‌وگوهایتان با ایران روشن نیست اما از این روشن‌تر این است که او خشم باراک اوباما را هم بر انگیخته است.

نویسنده این یادداشت سپس می‌نویسد: نیازی به گفتن نیست که خشم نتانیاهو نیز تا اندازه‌ای به جا است. ایران به خرید وقت مشهور است، تلاش می‌کند از شدت تحریم‌ها علیه خودش بکاهد و در کسب دستاوردها در جهان عربی و اسلامی ادامه دهد. در این هم شکی نیست که ایران به خواسته اسرائیل برای توقف کامل غنی‌سازی تن نخواهد داد و تاسیسات زیر زمینی‌اش در نزدیکی شهر قم را نیز تعطیل نخواهد کرد. با این حال در چنین فضایی لازم بود اسرائیل خویشتنداری می‌کرد و حتی ظاهری هم شده، چیزی بیان نمی‌کرد تا دیپلماسی چانه‌زنی امریکا با ایران تا آخر پیش برود و مشخص شود که نتیجه آن چه خواهد شد. اما حقیقتا فضا هم فضای عادی‌ای نیست، اسرائیل این موضوع را درک نمی‌کند، به خصوص که شایعات غریب و غیر قابل باوری وجود دارد مبنی بر این که ایران و امریکا تماس‌های سری‌ای بدون این که اسرائیل از آن خبر داشته باشد، برقرار کرده‌اند که نتیجه این تماس‌ها خلاف مواضع اسرائیل است. مرکز این شایعات درون کاخ سفید است. برای همین بود که وقتی نتانیاهو به واشنگتن رسید مشاوران و نزدیکانش به او اطلاع دادند که هدف نهایی اوباما پایان دادن و حل همه مشکلات با ایران است تا قیمت نفت بیش از این افزایش نیابد تا بر انتخابات پیش روی امریکا علیه او اثر نگذارد.

نویسنده این یادداشت سپس می‌نویسد: شکی نیست که اولویت‌های هر کدام از این دو طرف با یکدیگر فرق می‌کند. اوباما حاضر نیست که خطر کند، چرا که می‌داند رقیب جمهوریخواهش فورا از فرصت استفاده خواهد کرد و او را به چالش خواهد کشید. این روزها اوباما انتقادهای بسیاری را از جانب میت رامنی می‌شنود که بیشتر به نظر می‌رسد صحبت‌های نخست‌وزیر اسرائیل باشد. اما اوباما نیز یک نکته را خوب می‌داند؛ به رغم این که روابط رامنی با نتانیاهو بیش از آن‌چه تصور می‌شود دوستانه است، نیویورک تایمز هفته گذشته مطلبی را منتشر کرد که نشان می‌داد نتانیاهو تلاش می‌کند از رامنی برای پیروزی در انتخابات پیش روی اسرائیل استفاده ابزاری کند و این مساله را رامنی نیز فهمیده و از آن ناراحت شده است. با این حال آن‌چه روشن است تا کنون اوباما نتوانسته امریکایی‌ها را قانع کند که نمی‌خواهد به هیچ وجه مصالح اسرائیل را بفروشد. در حالی که نتانیاهو بی‌محابا می‌گوید همه کاری می‌کند که اوباما در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری امریکا شکست بخورد. اما با همه این احوال نتانیاهو در نهایت هر کاری بخواهد علیه ایران انجام دهد باید حمایت امریکا و شخص اوباما را داشته باشد.

در پایان این یادداشت آمده است: اکنون کاملا روشن شده است که وضعیت امریکا و اسرائیل به مرحله‌ای رسیده که منافعشان با یکدیگر یکسان نیست. اوباما می‌خواهد فضای ضد امریکایی را با آغاز فصل جدیدی از دوست‌ها و روابط با کشورها بر طرف کند در حالی که نتانیاهو فقط به فکر مصالح اسرائیل و حتی شخصی خودش است و هیچ ابایی ندارد که حتی با ایران وارد جنگ شود به صرف این که خواسته‌های خودش و اسرائیل تامین شود، موضوعی که برای امریکای فعلی به هیچ وجه قابل قبول نیست.