فرمول رفع نگرانى

خبرنگاران حاضر در تهران از رادیو  ان. پی.آر آمریکا، روزنامه ایندیپندنت بریتانیا، نوول ابرزواتور فرانسه و مجله فوکوس آلمان بوده اند که با آقای لاریجانی به گفتگو پرداخته اند. 

مایکل شوستر (رادیو NPR آمریکا) : مطلع هستید که از UCF اصفهان دیدار داشتیم و همین طور با آقای متکی. ایشان در صحبتهایشان فرمودند که زمان تعلیق دیگر گذشته و بحث آقای البرادعی را هم که تایم اوت رامطرح کردند - که در حقیقت توقف فعالیت های ایران در برابر فعالیتها در شورای امنیت است - رد کردند. حالا نظر شما در خصوص راه حل و رویکردی که بتواند از درگیری بین شورای امنیت و ایران جلوگیری کند چیست؟

بحث تایم اوت آقای البرادعی بحث تعلیق نیست. آقای البرادعی تئوری اش در مورد تایم اوت این است که طرفین در جایی که هستند بایستند و این با بحث تعلیق تفاوت دارد.  نکته مهم این است که در واقع باید ببینیم مسئله هسته ای ایران چیست و چگونه باید حل شود.

 مسئله هسته ای ایران شما می دانید که به هر حال به دلیل مسائل مختلفی که در صحنه بین الملل هست جنس سیاسی پیدا کرده اما اگر از نظرحقوقی و فنی بررسی شود راحت می شود این را حل کرد. چندی پیش آقای نگروپونته گفته بود که ما اطلاع داریم که ایران تا سال 2015 به بمب اتمی نمی رسد.

چند روز پیش باز مصاحبه کرد همین مطلب را گفت. حالا ما که از قبل هم گفته بودیم ما دنبال بحث بمب اتمی نیستیم و در دکترین امنیت ملی ما بمب اتم نیست. فرض کنید که آنها این حرف را نپذیرند.

به هر حال  اطلاعات نگروپونته که کم نیست . حالا او می گوید تا 2015 ایران نمی رسد حال سئوال این است که دو تاکیس را به هم مقایسه کنید. ایران الان بمب اتم ندارد و به نقل آقای نگروپونته تا هفت هشت ده سال دیگر هم نمی رسد. ولی پرونده ایران را به شورای امنیت می برند، تحریم می کنند.

اما در مورد یک رژیمی مثل اسرائیل یا هند یا دیگران که بمب اتم دارند هیچ مشکلی نیست. این رفتار دوگانه دنیا را دچار مشکل کرده، یک نوع فریب کاری در این قضیه وجود دارد. مسائل سیاسی و مشکلات دیگر آمریکایی ها سایه انداخته روی موضوع . تا این مسئله حل نشود نمی شود مسئله را حل کرد.

مایکل شوستر (رادیو NPR آمریکا): تایم اوت ممکن است پایه ای برای مذاکرات باشد؟

آمریکایی ها که مخالفند ، رد کردند.

مایکل شوستر : ایران موافق می شود احتمالا؟

ما به این دلیل که گفتیم این را راه حل نمی دانیم

آنافرانسیس نیکت ( ایندیپندنت بریتانیا ): می فرمائید موضوع توقفی که ایران طرح می کند توقف بر مواضعی است که تاکنون حاصل کرده، یعنی بقیه فعالیت ها در جریان خواهد بود تا آن مقطع.

طرح آقای البرادعی آن چیزی که به من گفتند این بود.

آنافرانسیس نیکت : درکی که دارم این است که وقتی غربی ها می گویند توقف یعنی آنها بحث تحریمها را متوقف کنند و ایران هم کلیه فعالیتها مشتمل بر هر گونه غنی سازی را . درست است؟

من معتقدم مسئله ایران و مسئله هسته ای بهانه ای است دست آمریکایی ها. باید دور نمای حل مسئله روشن باشد . حرف ما به آنها این بود که شما هر راه حلی دارید، بگذارید مذاکرات آغاز شود و راه حلهایتان را مطرح کنید .

 توی مذاکره ببینیم این اقدامات دورنمایش چیست؟ تیر در تاریکی که نمی توانیم پرتاب کنیم . مشکل این است که آنها دنبال مذاکره نیستند . حتی آن بسته پیشنهادی را که به ما پیشنهاد کردند ، ما رد نکردیم. گفتیم در پای مذاکره بنشینیم و بحث کنیم . گفتیم در مذاکره بحث شود.

چرا از میز مذاکره فرار می کنند؟ کسی که از میز مذاکره فرار می کند مشکل سیاسی  دارد و هدف دیگری دارد. شاید تو ذهن شما این است که ما سرسختی می کنیم.  این طور نیست. ما دنبال لجبازی نیستیم.

 موضوع یک سابقه تاریخی دارد. حدود سه سال پیش وزرای سه کشور اروپایی آمدند در سعد آباد مذاکره کنند. آنجا سه کشور گفتند شما چند هفته تعلیق بکنید ما مسئله را حل می کنیم . این سه هفته شد دو سال ، بعد یک طرحی به ما دادند که چیز با ارزشی در آن نبود. پوچ .

 الان آقای سولانا و آقای البرادعی  می گویند اینها اشتباه کردند آن طرح را دادند. تصوری در ایران هست که این یک بهانه است و می خواهند شما را متوقف کنند. با تعریف دورنمای یک آینده ، ما نمی گوییم طرح تایم اوت یا چیز دیگری مطرح نکنند. هر طرحی باید در پای میز مذاکره بحث شود که معلوم شود گام به گام چه کار می کنیم .

میتوبورجر( گاردین بریتانیا ) : پیشنهادشان این است که شما تعلیق بکنید غنی سازی را ، آنها هم همان  پیشنهادی را که در جون 2006 خدمت شما تقدیم کردند را دنبال بکنند، مگر چه ایرادی دارد این طرح؟

ایرادش این است که نمی گویند بعد از این قدم چه کار می کنند . ایران تعلیق بکند که بعد چی می شود؟ هیچ روشن نیست. پس ما اول در مذاکره باید ببینیم چه قدمی برداریم و آنها چه قدمی بردارند.

من تقاضایم این است که با توجه به سابقه تاریخی موضوع به مسئله نگاه شود. یعنی خودتان را در موقعیت ما بگذارید. با سوابقی که آنها به ما نشان دادند، بعد ببینید آیا ما رفتار غیر معقولی انجام دادیم؟ اینها به من گفتند که ما نگرانیم که شما این غنی سازی را ببرید به سمت سلاح .

در مذاکرات برلین من به آقای سولانا گفتم خیلی خوب اولا این حرف شما حرف درستی نیست ، قبل از اینکه جرمی انجام بشود که مجازات نمی کنند.

 اما فرض کنیم شما نگرانید. من یک فرمولی می دهم تا نگرانی شما رفع شود. ما می آییم کلیه فناوری هسته ای مان را می گذاریم توی کنسرسیوم بین المللی که خود شما هم در آن مداخله داشته باشید و نظارت داشته باشید. ایشان هم خیلی این تئوری را پسندیدند، اما بعد نگذاشتند انجام بشود. پس مسئله آنها عدم اعتماد نیست.

اگر از من بپرسید من می گویم آنها نمی خواهند  ایران دانش هسته ای داشته باشد. این یک اشتباه استراتژیک است چون ایران این دانش را پیدا کرده. مثل این می ماند که یک استاد دانشگاه را بگویند ما می خواهیم تو دیگر سواد نداشته باشی.