ويکى ليکس رابطه اعراب-آمريکا را نشانه رفت

ديپلماسى ايرانى: ويکى ليکس جنجال اطلاعاتى بزرگى به راه انداخته است. بيست و چهار ساعت از زمان انتشار اطلاعات ويکى ليکس مى‌گذرد و اين در حالى‌ است که بسيارى از رهبرانى که نام آنها در افشاگرى‌هاى جديد برده‌ شده فعلا سکوت اختيار کرده‌اند. در اين ميان موجى از تعبيرها و تفسيرها در خصوص تبعات ويکى‌ليکس در رسانه‌هاى بين‌المللى به چشم مى‌خورد. روزنامه کريستين ساينس مانيتور در تازه‌ترين تحليل خود در خصوص حوادث ويکى ليکس از احتمال تنش ميان اعراب و آمريکا مى‌نويسد. در اسناد منتشر شده توسط ويکى ليکس ادعا شده است که رهبران چند کشور عربى از واشنگتن خواسته‌اند براى مهار برنامه هسته‌اى ايران دست به سلاح ببرد. هرچند برخى چهره‌هاى عربى در نخستين واکنش به اين سخنان، آنها را تکذيب کردند اما شايد ويکى ليکس هم به همين استرات‍‍ژى متوسل شده است که هر چه دروغ بزرگ‌تر باور آن قابل قبول‌تر. اکنون اعراب مى‌ترسند که ايران به نوعى حتى در خفا ادعاهاى ويکى ليکس را باور کرده باشد.

افشاى اطلاعات توسط ويکى ليکس در حقيقت اعراب را در منگنه قرار داده و البته رقص ديپلماتيک آمريکا در منطقه را هم دچار تغييرات و البته تعلل‌هايى کرده است. اين نخستين بارى نبود که ويکى ليکس اسناد محرمانه در اختيار پنتاگون يا وزارت امور خارجه را منتشر مى‌کرد. اين بار اما انتشار اين اسناد روابط ديپلماتيک را نشانه رفته و خاورميانه هم سرزمينى نيست که بتوان به سادگى از کنار آن گذشت.  شايد براى پيش بينى تاثيرات اين افشاگرى بسيار زود باشد اما سفارتخانه‌هاى آمريکا در سرتاسر جهان به خصوص خاورميانه به حالت آماده باش کامل سياسى درآمده‌اند. بر هيچ کس پوشيده نبود که اعراب از ايران هسته‌اى آن هم درست در بيخ گوش خود بسيار واهمه دارند. ايران در حال قدرت‌يابى هر چه سريع‌تر در منطقه است و همين مساله به شدت اعراب را ترسانده است. بنابراين جاى تعجب نيست اگر اعرابى که با واشنگتن دست اتحاد داده‌اند به نوعى از حمله نظامى اسرائيل يا آمريکا به ايران حمايت کنند.

افشاگرى‌هاى جديد ويکى ليکس شايد نتواند در استراتژى ما تغييراتى به وجود آورد اما در ديپلماسى مى‌تواند. اعراب از اين پس مى‌توانند به ديپلمات‌هاى امريکايى چندان هم که بايد و شايد اعتماد نکنند چرا که ويکى ليکس نشان داد که آمريکايى‌ها امانتدارهاى خوبى هم نيستند.

کريستين ساينس مانيتور در ادامه مى‌نويسد: ترس اعراب از برنامه هسته‌اى ايران يا قدرت در حال نفوذ اين کشور در عربستان با اين افشاگرى‌ها از ميان نخواهد رفت. آنها همچنان به اين رويه خود در قبال ايران ادامه مى‌دهند، اما ممکن است شيوه‌هاى استراتژيک آنها در اين باره اندک تغييراتى کند. سياستمداران عرب هم مى‌توانند از اين پس مانند هموطنان معمولى خود چندان به واشنگتن اطمينان نداشته باشند. امريکا در حال حاضر قرارداد تسليحاتى به ارزش 60 ميليارد دلار با عربستان سعودى بسته است و گفته مى‌شود که واشنگتن مى‌رود تا متحد اصلى خود را در قبال هر تهديدى ايمن کند.

ترس اعراب از ايران هيچ بحث تازه‌اى نيست. اما همواره در ملاعام اعراب با حمله آمريکا به ايران مخالفت کردند. در شرايطى که اعراب در ملاءعام حمايت خود را از حمله نظامى به ايران اعلام کنند، بى‌شک با پاسخ جدى تهران روبه‌رو خواهند شد. حمايت علنى اعراب از حمله به ايران مى‌تواند جمعيت مسلمان اين کشورها را عليه دولت‌هايشان بشوراند. جمعيتى که به شکل سنتى ايران را به امريکا ترجيح مى‌دهند. اعراب شايد از حمله امريکا به ايران حمايت کنند اما تبعات اقتصادى اين حمله مى‌‌تواند جهان اسلام را درگير کند. بالا و پايين رفتن قيمت نفت از جمله مسائلى است که اعراب را به شدت نگران مى‌کند.

ويکى ليکس اما ادعا مى‌کند که بازى اعراب در پشت صحنه بسيار متفاوت از ظاهرى است که آنها حفظ مى‌کنند. افشاگرى ويکى ليکس بر اين مبنا استوار است که اعراب بيش از امريکا براى حذف ايران اصرار دارند. يکى از افشاگرى‌هايى که مربوط به سال 2008 ميلادى است نشان مى‌دهد که سفير عربستان در آمريکا، بارها به کاخ سفيد پيشنهاد داده است که حمله به ايران مى‌تواند به تمام اين هياهوها پايان دهد. پادشاه بحرين نيز که متحد اصلى آمريکا در منطقه است، بارها از واشنگتن خواسته است که بر برنامه هسته‌اى ايران نهيب بزند. وى حتى پا را از اين هم فراتر نهاده و تاکيد کرده بود که واشنگتن بايد تمامى گام‌هاى اساسى را در اين زمينه بردارد.

حسنى مبارک مصرى نيز تا‌کنون بارها هم در مورد برنامه هسته‌اى ايران و هم در باب ترس قاهره از عکس‌العمل‌هاى مردم مصر در صورت عيان شدن سخنانش ابراز نظر کرده است. بر اساس يکى از اسناد افشا شده، سناتور جاى کرى در ديدار با حسنى مبارک درباره ايران به تفصيل سخن گفته بود. در همين ديدار بود که حسنى مبارک ايرانى‌ها را دروغ‌گوهايى چاق و چله و مدافع تروريسم خوانده بود. اسرائيل اما از افشاگرى‌هاى ويکى ليکس ابراز خرسندى کرده و تاکيد کرد که اين افشاگرى‌ها نشان مى‌دهد که اعراب نيز در حقيقت با اسرائيل در مورد ايران موافق هستند.