نيروهاى تازه‌نفس ناتو در راه هستند
ناتو افغانستان را تنها نخواهد گذاشت
پنجشنبه گذشته 40 کشور عضو پيمان آتلانتيک شمالى (ناتو) در بیانیه پایانی اجلاس سران این پیمان در بخارست، پايتخت رومانى بر پایبندی و تعهد دراز مدت خود به مبارزه عليه طالبان و تروريسم در افغانستان تاکید کردند. اين بيانيه در حالى منتشر شد که در روزهاى قبل و بعد از آن فضاى بين‌المللى شاهد تغيير مواضعى جدى و سرنوشت‌ساز براى افغانستان بود.
در همين راستا کشورهاى مختلف عضو ناتو متعهد شدند در سال جارى ميلادى بيش از 2هزار نيروى تازه نفس به نيروهاى اين پيمان که در افغانستان مستقر هستند اضافه کنند. اين نيروها که بخش قابل توجهى از آن‌ها را گردان‌هاى آموزشى نيروهاى امنيتى و ايساف تشکيل مى‌دهند به طور خاص بيشتر از کشورهاى فرانسه و کانادا به افغانستان اعزام مى‌شوند.
نکته جالب توجه در اين زمينه به خصوص موضع اخير کانادا در قبال مساله افغانستان است. پارلمان کانادا در ماه گذشته ميلادى بارها نخست‌وزير اين کشور را که خواستار تمديد ماموريت نيروهاى کشورش در افغانستان بود تحت فشار قرار داد و دولت کانادا نيز بارها تهديد کرده بود در صورتى که فرانسه حضور خود را در افغانستان افزايش ندهد اين کشور نيز دليلى براى تمديد حضور نيروهايش در اين کشور نمى‌بيند. اما اکنون در گردشى که به نظر مى‌رسد در فضاى بين‌المللى در قبال مساله افغانستان رخ داده است، کانادا نيز ممکن است حتى علاوه بر تمديد مدت استقرار نيروهاى خود در افغانستان (که هم‌اکنون تا سال 2011 تمديد شده و به تصويب پارلمان اين کشور نيز رسيده است) مساله اعزام نيروهاى بيشتر به اين کشور را نيز در نظر بگيرد. اين در حالى است که کانادا در هفته جارى شاهد تلفاتى (ولو جرئى) در نيروهاى خود بوده و اين مساله به لحاظ تبليغاتى در شرايط معمول تاثير غير سازنده‌اى بر تصميمات دولت مانند آن چه در اجلاس سران ناتو مطرح شده است، دارد.
فرانسه نيز در اقدامى که مکمل و شرط تداوم حضور نيروهاى کانادايى به شمار مى‌رود، در اجلاس بخارست با اعزام 1000 نيروى کمکى به افغانستان موافقت کرد. نيروهاى کانادايى که بيشتر از گردان‌هاى آموزشى و غير رزمى به شمار مى‌روند بيشتر در مناطقى از افغانستان فعاليت مى‌کنند که تحت پوشش امنيتى و نظامى نيروهاى فرانسوى قرار دارد و به همين خاطر کانادا مصر به تقويت نيروهاى فرانسوى بوده است.
اکنون به نظر مى‌رسد پافشارى‌هاى ايالات متحده در اين زمينه و به خصوص وعده و تعهد اين کشور در اجلاس سران ناتو (به رغم مشکلاتى که در ظاهر دارد) بيش از ساير عوامل در تغيير فضاى بين‌المللى موثر بوده است. آمريکا در اين اجلاس اعلام کرد سال آينده (يعنى سال 2009) شمار نيروهاى آمريکايى مستقر در افغانستان را به طرز چشمگيرى افزايش خواهد داد.
رابرت گیتس وزیر دفاع ایالات متحده جمعه اعلام کرد جرج بوش، رییس‌جمهور این کشور در آخرین جلسه سران ناتو وعده داده است که برای تقویت نیروهای ناتو مستقر در افغانستان شمار بیشتری از سربازان آمریکایی را در سال 2009 روانه این کشور کند. او که همراه بوش در اجلاس سران پیمان نظامی آتلانتیک شمالی (ناتو) در پایتخت رومانی شرکت کرده بود در آستانه سفر از بخارست به سلطان‌نشین عمان تاکيد کرد اين افزايش نيروها هيچ ارتباطى با شمار نيروهاى آمريکايى مستقر در عراق ندارد و حتى اگر برنامه کاهش نيروهاى آمريکايى مستقر در عراق طى سال 2008 به هر دليل به تعويق بيافتد برنامه واشينگتن براى اعزام نيروهاى بيشتر به افغانستان به قوت خود باقى خواهد ماند.
مساله‌اى که در اين بين موجب اندکى تريد درباره اجراى اين وعده مى‌شود نزديکى پايان دوره رياست جمهورى بوش است. او که آخرين روزهاى دومين دوره رياست جمهورى‌اش را سپرى مى‌کند ژانويه 2009 بايد با کاخ سفيد وداع کند. اما وزیر دفاع ایالات متحده با توجه به مشکلاتی که ممکن است پس از خروج بوش از کاخ سفید تداوم و استمرار این پروژه را تهدید کند به خبرنگاران گفت مبارزه علیه طالبان در افغانستان مساله‌ای است که طیف گسترده‌ای از سیاستمداران آمریکایی از آن حمایت می‌کنند و گمان نمی‌رود تغییر رییس‌جمهور آمریکا در تعهد و پایبندی این کشور در مبارزه علیه طالبان خللی ایجاد کند. او در این باره گفت: «معتقدم که مساله افغانستان از جمله موضوعاتی است که از حمایت دو جانبه گسترده‌ای از سوی دو حزب سیاسی آمریکا برخوردار است و فارغ از این که چه کسی به ریاست‌جمهوری آمریکا انتخاب شود، نظام سیاسی آمریکا خواستار پیروزی در افغانستان است.»
اما آن چه که حتى بيش از برنامه آمريکا براى اعزام نيروهاى بيشتر به افغانستان جامعه جهانى، دولت افغانستان و حتى اعضاى ناتو را شگفت زده کرده است موافقت روسيه براى ترانزيت هوايى محموله‌هاى نظامى و غيرنظامى ناتو به مقصد افغانستان است. سخنگوى ناتو جمعه ضمن اعلام اين خبر البته تاکيد کرد که اين موافقت فقط شامل محموله‌هايى مى‌شود که کالاهاى «غير مرگبار» به شمار مى‌روند و براى مثال شامل محموله‌هاى سوخت و دارو و حتى برخى تجهيزات غير مرگبار نظامى نيز مى‌شود.
گفته مى‌شود امضاى اين قرارداد که سپاسگزارى رسمى حامد کرزى، رييس جمهور افغانستان را در پى داشته است يکى از اصلى‌ترين اهداف ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه از حضور در اجلاس سران ناتو در بخارست بوده است. اين موافقت بين روسيه و ناتو به ويژه از اين حيث عجيب مى‌نمايد که با توجه به مصوبه‌هاى اخير ناتو درباره گسترش ناتو به شرق و همچنين تداوم پروژه استقرار سامانه‌هاى سپر دفاع موشکى در اروپاى شرقى هيچ يک از ديد مسکو رويدادهاى خوشايندى نيستند.
بان: جهان از افغانستان حمايت مى‌کند
ناتو در حال حاضر 47 هزار نیرو در افغانستان دارد که 17 هزار تن از آن‌ها نیروهای آمریکایی هستند و به این ترتیب ارتش ایالات متحده بیشترین حضور نظامی را در بین سایر کشورهای عضو ناتو در افغانستان دارد. اما گیتس در آخرین اظهار نظرهای خود از ارائه رقم دقیقی درباره افزایش شمار نیروهای آمریکایی در افغانستان سرباز زد و گفت هنوز حتی برای پیش‌بینی چنین آماری و سایر جزئیات مربوط به آن درباره اهداف و کاربرد نیروهای اعزامی و مناطق استقرار آن‌ها در داخل خاک افغانستان بسیار زود است.
اما به رغم حضور 47 هزار نيروى ناتو در افغانستان کارشناسان امنيتى و نظامى برآورد مى‌کنند که براى برقرارى امنيت در اين کشور به دست کم بين 7 تا 10 هزار نيروى نظامى ديگر احتياج است؛ نيرويى که با توجه به فضايى که از چند روز پيش بر کشورهاى عضو ناتو حاکم شده، اميدوارى براى جبران آن افزايش پيدا کرده است. در واقع کمبود اين ميزان از نيروهاى نظامى به خصوص طى بيش از يک سال گذشته محسوس بوده است. در اين مدت طالبان با تکيه بر اشتباهات نيروهاى نظامى خارجى مستقر در افغانستان (که براى مثال در تابستان سال گذشته آمار غيرنظاميان افغان که به اشتباه هدف گلوله‌هاى آن‌ها قرار گرفته بودند بيشتر از قربانيان طالبان شده بود) و فساد و ناکار آمدى بخش‌هايى از نظامى ادارى و سياسى افغانستان رفته رفته قدرت گرفته و تاجايى پيش رفتند که حتى براى مدتى کنترل برخى شهرهاى بزرگ مانند شهر موسى‌قلعه را در جنوب افغانستان به دست گرفته بودند. در این شرایط و در حالی که برخی کارشناسان مسائل افغانستان بارها هشدار داده بودند که اگر تصمیم فوری و درستی درباره مساله افغانستان اتخاذ نشود این کشور دچار بحران جدی شده و به کشورى از دست رفته تبديل مى‌شود، هنوز برخی اعضای ناتو تا پيش از اجلاس بخارست رقبتی به افزایش نیرو و حتی لغو برنامه کاهش و خروج نیروها از خود نشان نمی‌دادند.
در سخنانى که شايد منعکس کننده اين تغيير در جو جامعه بين‌الملل در قبال افغانستان بود، بان کی‌مون دبیرکل سازمان ملل متحد اواخر هفته گذشته پس از دیدار با کرزی در کنفرانسی مطبوعاتی خطاب به کرزی گفت: «امروز تمام جامعه جهانی و از جمله سازمان ملل از شما حمایت می‌کنند.» بان در ادامه سخنانش افزود: «هزينه مقابله با طالبان در افغانستان هر چه باشد به مراتب کم‌تر از هزينه‌اى است که در صورت عدم مقابله با طالبان بايد بپردازيم.» آن چه دبيرکل سازمان ملل به آن اشاره کرده است در واقع حقيقتى است که شايد امروز حتى روسيه را نيز با ناتو براى حمايت از آن چه در افغانستان مى‌گذرد همراه کرده است.
نظر شما :