این هنوز از نتایج سحر است

اتفاقی که درباره سفارت انگلستان رخ داد، تا چه حد به عنوان عاملی تاثیرگذار در روابط ایران و اروپا مطرح است؟

این اقدام از نظر حقوق بین الملل کار کاملا خطا و ناصحیحی بوده است. از نظر واکنش‌های سیاسی هم همان طور که ملاحظه کردید، تقریبا همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا این کار را تقبیح کردند و موجی از قطع روابط به وجود آمده است. علاوه بر این با توجه به سوابق غیر مطلوبی که ایران در مجامع بین المللی دارد، این اقدام ایران را دچار انزوای بیشتر سیاسی می‌کند و همین مسئله باعث خواهد شد ایران هزینه‌های بیشتری را در شورای امنیت و یا آژانس بین المللی انرژی اتمی‌پرداخت کند.

بنابراین باعث تعجب است که برخی با این کار موافقت کرده و یا از آن حمایت می‌کنند چرا که تبعات این مسئله بسیار سنگین است و چیزی نیست که الان روشن شود. اروپایی‌ها فورا دست به واکنش نمی‌زنند، معمولا این مسائل نگه داشته می‌شود و در مواقع خاصی در محاسبات مورد توجه قرار می‌گیرد. در عرف سیاسی اروپا واکنش فوری معنایی ندارد اما می‌توان مطمئن بود که آن‌ها در زمانی نسبت به این اقدام غیر حقوقی و غیر سیاسی واکنش نشان می‌دهند.

سفرای برخی کشورهای اروپایی تهران را ترک کرده اند. در اروپا نیز برخی سفیران ایران به وزارت خارجه کشور پذیرنده احضار شده اند. آیا این مسئله را می‌توان نشانه ای از تاثیرگذاری این اتفاق در روابط ایران و اروپا به حساب آید؟

قطعا همین طور است. بنابر مصوبه مجلس، روابط ایران و انگلستان باید به سطح کاردار تنزل پیدا کند. الان حتی دفتر کنسولی انگلستان در ایران نیز تعطیل شده است. این مسئله روی بخش‌های دیگر سفارتخانه‌های اروپایی نیز تاثیر خواهد گذاشت. اگرچه انگلستان عضو اتحادیه اروپا نیست، اما به هر حال اتحادیه اروپا روی این مسئله تاثیر خواهد گذاشت، کما این که تا الان نیز تاثیر گذاشته است.

به نظر شما قطع رابطه ایران و انگلستان که با این اتفاق شکل جدی تری به خود گرفته است، تنها به مسئله سفارت بر می‌گردد یا واقعا مشکلات جدی تری در رابطه ایران و انگلستان وجود داشته است؟

من فکر می‌کنم که همان طور که عرض کردم، در رسم اروپایی‌ها نیست که به سرعت واکنش نشان دهند. با تانی شرایط را بررسی می‌کنند. در حال حاضر هم در حال مذاکره هستند. انگلستان با توجه به نفوذی که در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا دارد، با وجود این که خود عضو اتحادیه اروپا نیست، مشغول یارگیری و فضاسازی است تا دست به اقدامات بعدی بزند.

دقیقا بعد از جریان سفارت انگلستان، اتحادیه اروپا نشستی داشت که قرار بود در آن بحث تحریم‌های نفتی علیه ایران مطرح شود. برخی عدم تصویب این تحریم‌ها را نشان دهنده عدم تاثیرگذاری مسئله سفارت انگلستان بر روابط ایران و اتحادیه اروپا می‌دانند. این که اروپایی‌ها برای تحریم ایران به اجماع نرسیدند، ناشی از چه عاملی است؟

این طور نیست که عدم تصمیم گیری در مورد نفت ایران، به این دلیل باشد که اروپایی‌ها با اصل مسئله مخالف باشند، بلکه بیشتر ناشی از این است که هنوز مشخص نشده است که چه کشورهایی جایگزین تولید نفت ایران شوند.

واکنش‌های منفی نسبت به مسئله سفارت انگلیس بیشتر از این جهت است که ما در انزوای سیاسی بیشتری قرار می‌گیریم. من فکر می‌کنم که بسیاری تصوری نسبت به این انزوای سیاسی و تبعات آن ندارند.

اتفاقی که درباره سفارت انگلستان رخ داد را تا چه حد بروز دهنده اختلافات داخلی درباره سیاست خارجی می‌دانید؟

به نظر می‌رسد تصمیم گیری‌ها از کانون تصمیم سازی‌ها که باید وزارت خارجه باشد، بیرون رفته است و وزارت خارجه حالت انفعالی به خود گرفته است. موضع گیری‌های متفاوت میان مسئولین نشان دهنده اختلافاتی است که در درون مسئولین وجود دارد. به نظر می‌رسد با این گونه اقدامات در حال فدا کردن حال برای آینده هستیم.