وقتی چاه های نفت دردسر شدند

دیپلماسی ایرانی: گزارش های رسیده از سوریه حاکی از آن است که درگیری شدیدی میان مخالفان سوری با یکدیگر برای تسلط بر چاه های نفت این کشور آغاز شده است. کارشناسان دلیل اصلی این درگیری ها را رفتار غیرمتعارف اروپایی ها می دانند که اخیرا تصمیم گرفته اند تا تحریم های نفتی سوریه را لغو کنند، مساله ای که باعث شده تا قاچاق نفت از سوریه سرعت بیشتری به خود بگیرد و درگیری شدیدی میان مخالفان تندروی مسلح برای تسلط بر چاه های نفت آغاز شود.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، لغو تحریم های خرید نفت از مخالفان تا کنون هیچ نتیجه ای در بر نداشته چرا که عملیات استخراج، بارگیری و انتقال آن عملیاتی بسیار سخت و طاقت فرسا محسوب می شود که نیازمند به هماهنگی های لجستیکی و عملیاتی گسترده است. به گونه ای که گفته می شود این فرایند حداقل چند ماه زمان می برد تا به مرحله اجرا برسد.

کشورهای اروپایی نزدیک به دو هفته پیش تحریم های اعمال شده علیه نفت سوریه را که از می 2011 علیه حکومت اسد وضع کرده بودند، لغو کردند تا به این ترتیب بهانه ای برای کمک بیشتر به مخالفان اسد داشته باشند تا آنها بتوانند برای مناطقی که تحت کنترلشان است، سلاح و مواد غذایی تامین کنند.

برخی از جریان های مخالف سوری این تصمیم اتحادیه اروپا را "تنها یک تصمیم صرف سیاسی" می دانند چرا که کنترل حکومت اسد بر فضا و بنادر مانع از فعالیت مخالفان برای تامین نفت و فروش آن می شود. اما با این حال هیچ بعید نمی دانند که در آینده در صورتی که معادله میدانی تغییر کند و مخالفان مسلح بتوانند برتری میدانی بیابند و مناطق بیشتری را به کنترل خود در آورند، از این مساله استفاده کنند.

با این حال نیروها و جریان های سیاسی مخالف اسد معتقدند که این تصمیم اروپایی ها باعث ایجاد شورش و ناآرامی گسترده می شود و مخالفان نمی توانند از فروش نفت بهره ای ببرند و هیچ تضمینی وجود ندارد که اتخاذ چنین تصمیمی از سوی اروپایی ها بتواند منفعتی برای جریان های مخالف به ارمغان آورد.

منذر خدام، سخنگوی هیئت هماهنگ کننده نیروهای تغییر دموکراتیک در این باره می گوید: «این موضوع در ذات خود مخالف با قوانین بین المللی است. اتحادیه اروپا قوانین بین المللی را با دستان خودش به دیوار کوبیده و دست به کاری خطرناک زده است. اروپایی ها می خواهند در اقدامی بی سابقه اقدام به خرید نفت از کسانی کنند که نمایندگان کشور سوریه نیستند.»

وی در ادامه می افزاید: «این اعتقاد وجود دارد که اروپایی ها با این کار بیش از آن که به فکر یک کار عملی باشند بیشتر به فکر یک کار تبلیغاتی هستند تا این گونه وانمود کنند که می خواهند به مخالفان اسد کمک کنند. در حالی که خود اروپایی ها قبل از هر کسی خوب می دانند که استخراج نفت و جمع آوری و بازاریابی آن نیاز به امکانات زیربنایی و لجستیکی دارد که چنین چیزی در اختیار مخالفان نیست. علاوه بر آن مناطق نفت خیر همچنان شاهد درگیری های شدید هستند و بی ثباتی طولانی ای را تجربه می کنند و جنگنده های ارتش سوریه در هر زمان که بخواهند می توانند آن مناطق را بمباران کنند.»

خدام اعتراف می کند که میان جریان ها و کتایب موجود در منطقه برای تسلط به این چاه های نفت درگیری های خونینی جریان دارد و می گوید: «بهترین کار برای حافظت از این ثروت حفظ آن در داخل زمین است تا روند انتقال حکومت صورت بگیرد.»

اظهارات او را معاذ الخطیب، رئیس مستعفی ائتلاف مخالفان سوری نیز تایید می کند. او در این باره می گوید: «جریان هایی که اقدام به فروش نفت کرده اند در حقیقت مشغول قاچاق ثروت های سوریه هستند.»

این در حالی است که تحریم های اروپایی و امریکایی تاثیر به سزایی در توقف تولید و صادارت نفت سوریه گذاشته اند. مخالفان در ماه های اخیر بر بیشتر چاه های نفت و گاز شمال و شرق سوریه مسلط شده اند، مناطقی که نزدیک به 70 درصد چاه های نفت و گاز سوریه را شامل می شوند. با این وجود پالایشگاه ها و اسکله های صادرات نفت همچنان در کنترل حکومت سوریه قرار دارد. میزان ذخیره سوریه نزدیک به 2.5 میلیارد بشکه از 714 میلیارد بشکه نفت جهان عرب است. میزان تولید نفت این کشور در دو سال گذشته از 370 هزار بشکه در روز به 120 هزار بشکه کاهش یافته که در حدود سه میلیارد دلار به حکومت سوریه ضرر وارد کرده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی