پیام‌هایی که پرونده هسته‌ای ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد
بازگشت «جنگ نفتکش‌ها»
نویسنده: ایلیا ج. مغنایر
دیپلماسی ایرانی: جنگ نفتکش‌ها بعد از این که طی دو سال گذشته فروکش کرده بود، به عرصه بین المللی بازگشته است. به این ترتیب که ایران از طریق یونان، با آمریکا روبه رو می‌شود؛ اما این دور از درگیری در «گذرگاه‌ها» با گذشته متفاوت است؛ زیرا پیام ایران به یک یا دو نفتکش محدود نیست بلکه تهران به روند مذاکرات هسته‌ای نیز پاسخ می‌دهد و به این ترتیب تنش شدت می‌گیرد و ممکن است امور از این فراتر برود.
اما چه چیزی در ورای این عملیات متقابل وجود دارد؟ به ویژه که روش ایران در گذشته عزم و اراده‌اش را برای مقابله به مثل نشان داد، یعنی زمانی که در سال 2019 نفتکش استنا ایمپرو انگلیس را در پاسخ به توقیف کشتی ایرانی در سواحل جبل الطارق توقیف کرد.
مذاکرات هسته‌ای وین به پایان رسیده و به غیر از تصمیم سیاسی آمریکا برای حذف نام سپاه از فهرست تروریسم دیگر هیچ نکته‌ای برای بحث و گفت وگو باقی نمانده است. آمریکا به این کار دست نخواهد زد همان طور که مقامات این کشور خبر آن را به رسانه‌ها درز کرده‌اند و گفته‌اند ایران نمی‌تواند شروط غیرهسته‌ای خود را تحمیل کند و سپاه به علت رفتار خود و حمایت از متحدان تهران در فهرست تروریسم قرار دارد و این مسئله با منافع واشنگتن و متحدانش در تعارض است.
در پی این توجیه‌ها وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرد کشورش در قبال هرگونه «قاچاق غیرقانونی» نفت ایران سختگیر خواهد بود. فراتر اینکه واشنگتن روسیه و ایران را بعد از متهم کردن به همکاری برای قاچاق نفت و فروش آن تحریم کرد. بنابراین این رخدادها در گذرگاه‌های آبی بین المللی و منطقه‌ای اتفاقی نبود. این مسئله در چارچوب ارسال پیام‌های متقابل میان تهران و واشنگتن قرار می‌گیرد.
اما پافشاری آمریکا بر باقی نگه داشتن نام سپاه در فهرست تروریسم به این دلیل است که این نهاد تنها یک نهاد نظامی است بلکه پروژه‌های اقتصادی عظیمی دارد و آمریکا نمی‌خواهد به راحتی این امتیاز را به تهران بدهد.
واشنگتن باور دارد اعمال فشار بر تهران ممکن است این کشور را به کاهش سختگیری در خصوص حذف نام سپاه از فهرست تروریسم سوق دهد.آمریکا باور دارد با این کار می‌تواند بعد از امضای توافق هسته‌ای با عناوین مختلفی به اعمال تحریم مبادرت ورزد، اگر تهران بپذیرد بدون خروج نام سپاه از فهرست تروریسم توافق هسته‌ای را امضا کند.
اما ایران نیز نمی‌خواهد در برابر امتیاز‌های نفتی و مادی یا لغو تحریم‌هایی که آمریکا دوباره آنها را اعمال خواهد کرد، پیشرفت در برنامه هسته‌ای و علمی خود را از دست بدهد. این تحریم‌ها از زمان انقلاب مانع از پیشرفت این کشور نشده است؛ بنابراین تسلیم شدن از طریق یک توافق ناقص را نمی‌پذیرد بلکه طبق شروط خود آن را می‌پذیرد.
آمریکا یک کشور اروپایی را برای مقابله با ایران اعزام کرد با این باور که تهران برای مقابله با یونان که عضو اتحادیه اروپا و نیز ائتلاف ناتو است، تردید به خود راه می‌دهد. واشنگتن متوجه نبود که تهران نمی‌تواند از هر گونه ایجاد مزاحمت بدون تحمیل معادله بازدارندگی چشم بپوشد تا به این ترتیب اعتبار و عظمت خود را در میان دشمنانش از دست ندهد.
به نظر می‌رسد قابل پیش بینی باشد که تابستان امسال پرحرارت و جنجالی تر از حال حاضر باشد مادامی که درگیری ماه‌های اخیر، قبل از امضای توافق هسته‌ای، ادامه داشته باشد.
منبع: الرای / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11
نظر شما :