سعودی ها باید از سوء استفاده سیاسی منابع نفتی خود داری کنند

دیپلماسی ایرانی: عربستان سعودی اعلام کرد که کاهش داوطلبانه تولید نفت خام خود را تا ماه دسامبر تمدید خواهد کرد. روسیه هم در نظر دارد که محدودیت های صادراتی را تا پایان سال تمدید کند. در حالی که بسیاری از کشورها با تورم و غلبه بر آن دست پنجه نرم می کنند، از نگاه اجمالی به نیت سیاسی عربستان سعودی و روسیه هم دریغ نمی کنند. اما با این حال لازم است که کشورهای مصرف کننده نفت خام هوشیار تر عمل کنند.

قیمت نفت خام آمریکا که معیار جهانی قیمت نفت خام به شمار می آید، به بالاترین سطح خود در ماه گذشته رسیده است. رویکرد کشورهای تولید کننده در روند تولید نفت خام، عامل تلاطم اقتصاد جهانی شده و دولتمردان سراسر جهان را مجبور به بازبینی سناریوی اقتصادی کرده است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه و محمد بن سلمان،‌ ولیعهد عربستان سعودی در تماس تلفنی هماهنگی در کاهش تولید را تایید کردند. تمدید کاهش تولید نفت خام عربستان در واقع به مفهوم عدم سازش با دولت بایدن است که پیش از این روابط دو کشور تیره و تار شده بود.

درست پنجاه سال پیش در بحران نفتی 1973، کشورهای عرب تولید کننده نفت خام از عرضه آن به عنوان سلاحی برای تحت تاثیر قرار دادن کشورهای متحد اسرائیل استفاده کردند. پس از آن عربستان سعودی یک سطح قیمت قابل قبول برای کشورهای مصرف کننده و کشورهای تولید کننده تعیین کرد و به این ترتیب نقش کلیدی در تثبیت بازار ایفا کرده است. اما متاسفانه هم اکنون بار دیگر شاهد سیاسی شدن دوباره منابع طبیعی هستیم که کالای عمومی اقتصاد جهانی به شمار می آید. البته سوء استفاده سیاسی روسیه از این وضعیت پیش از این و پس از حمله به اوکراین در فوریه سال 2022  آشکار شده بود و با قطع گاز طبیعی، اتحادیه اروپا را تحت فشار قرار داده است.  

کشورهای تولید کننده نفت خام باید به این نتیجه برسند که سوء استفاده سیاسی از منابع باعث تسریع در دور شدن کشورها مصرف کننده از نفت خام خواهد شد. امیدواریم که عربستان سعودی جایگاه خود به عنوان نماینده قابل اعتماد کشورهای تولید کنندنفت خام حفظ کند و از طریق گفت وگو با کشورهای مصرف کننده همچنان نقش محوری را در ثبات بازار نفت خام داشته باشد. این اقدام عربستان سعودی بدون شک سود این کشور را به حداکثر خواهد رساند. 

از سوی دیگر، ژاپن نیز باید با کشورهای تولید کننده نفت خام برای اعتماد سازی گفت وگو و همچنان تلاش خود را برای معرفی انرژی تجدید پذیر و از سرگیری تولید برق هسته ای دنبال کند. البته تغییر ناگهانی و سریع  به سمت انرژی های تجدید پذیر غیر ممکن است، ولی در عین حال نباید در تغییر ساختار صنعتی به سمت کربن زدایی تاخیر ایجاد شود.

منبع: نیکی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11