پل پیلار: بعید است پرونده ایران به «روبیو» منتقل شود

۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۴ | ۱۲:۰۱ کد : ۲۰۳۲۶۳۷ سرخط اخبار

پروفسور «پل پیلار» معتقد است هیچ مبنایی برای ادعای روبیو درباره «عدم حق» غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران وجود ندارد.....

پروفسور «پل پیلار» معتقد است هیچ مبنایی برای ادعای روبیو درباره «عدم حق» غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران وجود ندارد. اما پایه اصلی چنین حقی باید معاهده ان‌پی‌تی باشد که هر دو کشور ایران و آمریکا عضو آن هستند، نه برجام که ترامپ از آن خارج شد.
عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا معتقد است روبیو در حال حاضر مسئولیت‌های زیادی دارد و بعید است که به اندازه جان کری در زمان مذاکرات برجام، مستقیماً درگیر مذاکرات با ایران شود.

به گزارش تابناک، با ورود مذاکرات به دور سوم و مباحث فنی و کارشناسی، انتظار می‌رفت که نوساناتی در مذاکرات رخ دهد. به ویژه اینکه طرف آمریکایی (به عنوان عامل درونی) هر لحظه مواضع خود را تغییر می‌دهد.

برای نمونه در حالی که «استیو ویتکاف» نماینده دولت ترامپ در مذاکره با ایران از حق ایران برای غنی سازی ۳.۶۷ سخن رانده بود، روز بعد از آن اعلام کرد ایران نباید غنی سازی اورانیوم داشته باشد.

همراستا با این سخنان، «مارکو روبیو» وزیر خارجه آمریکا که در حال حاضر سمت مشاور امنیت ملی آمریکا را همزمان هم یدک می‌کشد، از «غنی سازی صفر» ایران سخن گفته است.

«روبیو» اخیرا گفته است: ایرانی‌ها می‌گویند سلاح هسته‌ای نمی‌خواهند، اما اساسا از ما می‌خواهند تنها کشور غیرهسته‌ای باشند که اورانیوم غنی‌سازی می‌کند. از سوی دیگر، سطح غنی‌سازی آنها هم با اهداف صلح‌آمیز متناسب نیست؛ اگر توان غنی‌سازی ۳.۶۷ درصد را داشته باشید، در مدت چند هفته به غنی‌سازی ۲۰ درصد، ۶۰ درصد و بعد ۹۰ درصدی که برای سلاح نیاز است دست پیدا می‌کنید.

روبیو گفت: ایران فقط باید بگوید که ما توافق می‌کنیم دیگر غنی‌سازی انجام ندهیم، می‌خواهیم رآکتور هسته‌ای داشته باشیم، چون به انرژی اتمی نیاز داریم و اورانیوم غنی شده را وارد می‌کنیم. این فرصتی است که از آن استفاده کنند و بهترین فرصت آنها خواهد بود.

اگر بر اساس برجام و ذیل قواعد آژانس بین المللی انرژی اتمی «حق غنی سازی» برای ایران به رسمت شناخته شده نمی‌توان این «حق» را انکار کرد. مطابق حقوق بین الملل و بر اساس «قاعده استاپل؛ منع انکار پس از اقرار» نمی‌توان ابتدا حقی را پذیرفت ولی بعدا آنرا منکر شد.

«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحد‌های تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پپلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد و کارشناسی ارشد و دکترا از دانشگاه پرینستون است. کتاب‌های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».

*مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، توسط ترامپ برکنار شد. گفته می‌شود یکی از دلایل برکناری او، دیدار محرمانه‌اش با نتانیاهو و هماهنگی درباره حمله نظامی به ایران بود. از سوی دیگر، مارکو روبیو در حالی که سمت خود به عنوان وزیر امور خارجه را حفظ کرده، مسئولیت مشاور امنیت ملی آمریکا را نیز بر عهده گرفته است. با توجه به مواضع سخت‌گیرانه‌تر او نسبت به استیو ویتکوف، نقش پررنگ‌تری در مسائل مربوط به ایران ایفا خواهد کرد. ارزیابی شما چیست؟

روبیو در بسیاری از مسائل، نه فقط ایران، نقش پررنگ‌تری خواهد داشت، حداقل تا زمانی که فرد جدیدی به عنوان مشاور امنیت ملی منصوب شود. وقتی روبیو برای اولین بار به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد، عموماً به عنوان کم‌تجربه‌ترین عضو کابینه ترامپ دیده می‌شد، اما از آن زمان تاکنون تقریباً در همه موارد تسلیم دیدگاه‌های ترامپ شده، حتی اگر به معنای کنار گذاشتن مواضع قبلی‌اش به عنوان سناتور باشد، و به نظر می‌رسد که در نتیجه اعتماد بیشتری از ترامپ کسب کرده است. با توجه به اینکه والتز نیز مواضع سخت‌گیرانه‌ای درباره ایران داشت، تغییر از والتز به روبیو لزوماً به معنای سخت‌گیرانه‌تر شدن سیاست آمریکا نسبت به قبل نیست.

*برخی معتقدند که پرونده هسته‌ای ایران ممکن است به وزارت خارجه و شخص مارکو روبیو سپرده شود. روبیو اخیراً موضع خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را از «برچیدن کامل» (مدل لیبی) به «غنی‌سازی صفر» (مدل امارات) تغییر داده است. آیا فکر می‌کنید مذاکرات با ایران به او واگذار شود؟

روبیو در حال حاضر مسئولیت‌های زیادی دارد و بعید است که به اندازه جان کری در زمان مذاکرات برجام، مستقیماً درگیر مذاکرات با ایران شود. با این حال، سایر مقامات وزارت خارجه، به ویژه مایکل آنتون، رئیس هیئت برنامه‌ریزی سیاست‌ها که در آخرین دور مذاکرات حضور داشت، ممکن است نقش پررنگی داشته باشند.

*آیا تأخیر در مذاکرات با ایران را می‌توان ناشی از بازسازی و هماهنگی دیدگاه‌های دولت ترامپ درباره ایران دانست؟ گفته می‌شود که دیدگاه مایک والتز باعث ناهماهنگی در رویکرد دولت ترامپ نسبت به ایران شده بود.

بی‌نظمی در دولت ترامپ یکی از دلایل احتمالی تأخیر است. دلیل دیگر ممکن است اختلاف نظر بین ایران و آمریکا درباره فرمت مذاکرات، اعم از مستقیم یا غیرمستقیم، باشد.

*مارکو روبیو اخیراً اعلام کرد که ایران حق غنی‌سازی اورانیوم را ندارد. اما معاهده ان‌پی‌تی به کشور‌ها حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را می‌دهد. علاوه بر این، این حق در چارچوب برجام به ایران اعطا شد و بنابراین، بر اساس اصل «استاپل»، حقی که یک‌بار به رسمیت شناخته شده را نمی‌توان از ایران سلب کرد. ارزیابی شما چیست؟

البته هیچ مبنایی برای ادعای روبیو درباره «عدم حق» غنی‌سازی اورانیوم وجود ندارد. اما پایه اصلی چنین حقی باید معاهده ان‌پی‌تی باشد که هر دو کشور ایران و آمریکا عضو آن هستند، نه برجام که ترامپ از آن خارج شد.

*روبیو برای توجیه ادعای خود مبنی بر عدم نیاز ایران به غنی‌سازی اورانیوم، مدعی شد که فقط کشور‌های دارای بمب هسته‌ای به غنی‌سازی اورانیوم می‌پردازند. اما کشور‌های بدون بمب هسته‌ای مانند ژاپن و برزیل برنامه‌های غنی‌سازی بومی دارند. ارزیابی شما چیست؟

مقامات دولت ترامپ در مورد بسیاری از مسائل واقعیت‌ها را تحریف می‌کنند، و این فقط یکی از آنهاست. مطمئنم که مذاکره‌کنندگان ایرانی سریعاً این موضوع را متذکر خواهند شد.

*کشور‌های اروپایی از جمله فرانسه از احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه صحبت می‌کنند. آیا این کشور‌ها می‌توانند با چنین اقدامی یک توافق احتمالی بین ایران و آمریکا را خراب کنند؟ تحت چه شرایطی از چنین اقدامی خودداری می‌کنند؟

اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران کمکی به مذاکرات نخواهد کرد. اروپایی‌ها احتمالاً اگر احتمال توافق جدید ایران و آمریکا در آینده نزدیک وجود داشته باشد، از این اقدام خودداری خواهند کرد. اروپایی‌ها تمایلی به خراب کردن چنین توافقی ندارند.


( ۲ )

نظر شما :