زُهران مَمدانی در راس مدیریت شهر دونالد ترامپ

دیپلماسی ایرانی: زهران ممدانی، نامزد مسلمان سوسیالیست دموکرات ۳۴ ساله انتخابات شهرداری نیویورک، سه‌شنبه گذشته با کسب بیش از ۵۰ درصد آراء پیروز شد و از یک قانون‌گذار ایالتی گمنام به یکی از چهره‌های شاخص حزب دموکرات آمریکا تبدیل شد. ممدانی با این پیروزی از روز اول ژانویه جوان‌ترین شهردار نیویورک در یک قرن گذشته خواهد بود و اکنون باید از پس مطالبات بی‌پایان بزرگترین شهر آمریکا برآید. 

کارزار انتخاباتی آقای ممدانی بر مقرون‌به‌صرفه ساختن زندگی در نیویورک متمرکز بود. او به کمک کاریزمای خود تلاش‌های آقای کومو را برای بازگشت به عرصه سیاست نقش بر آب کرد. 

یکی از چالش‌های اصلی آقای ممدانی مواجهه با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا خواهد بود. ترامپ پیش‌تر تهدید کرده بود که در صورت پیروزی آقای ممدانی در انتخابات شهرداری نیویورک، او را بازداشت و از کشور اخراج کند و کنترل شهر را در دست گیرد. ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» نوشته بود: "به عنوان رئیس‌جمهوری ایالات متحده نمی‌گذارم این کمونیست دیوانه نیویورک را نابود کند. مطمئن باشید که همه اهرم‌ها در دست من است و همه کارت‌ها را در اختیار دارم. من نیویورک را نجات خواهم داد و آن را دوباره داغ و عالی می‌کنم، درست مثل کاری که با ایالات متحده عزیز انجام دادم".

ممدانی جوان، سیاستمدار نوگرای مسلمان با پیشینه مهاجرت آفریقایی–جنوب آسیایی، در سال ۲۰۲۵ به‌عنوان شهردار نیویورک انتخاب شده است. در ظاهر، رخداد تاریخی که بیانگر تحول در جایگاه اقلیت‌های مذهبی و مهاجران در رهبری شهری در آمریکا به‌شمار می‌رود. ممدانی متولد کامپالا- اوگاندا و فرزند محمود ممدانی (استاد دانشگاه در حوزه علوم اجتماعی) و میرا نایر (کارگردان سینما) است؛ در ۷ سالگی مهاجرت به آمریکا را تجربه کرده و دانش‌آموخته کالج بودین است. همسر او راما دواجی، هنرمند سوری الاصل ساکن بروکلین است که به گفته رسانه‌های سوری، والدین او مسلمان و اصالتا اهل دمشق هستند. تمرکز جدی ممدانی بر اصلاح نظام حمل‌ونقل (حمل‌ونقل رایگان)، تثبیت اجاره (مسکن مقرون‌به‌صرفه)، تقویت حمایت اجتماعی و افزایش مالیات ثروتمندان، بخشودگی بدهی رانندگان تاکسی و سیاست‌های اجتماعی مترقی است. 

وی در ادبیات سیاسی خود، جایگاه ویژه‌ای برای عدالت نژادی، مبارزه با اسلام‌هراسی و حمایت از حقوق اقلیت‌ها قائل بوده و منتقد سیاست‌های نارندرا مودی (نخست‌وزیر هند) و سیاست‌های اسرائیل نسبت به غزه، مدافع جنبش تحریم و وضع قوانین علیه تأمین مالی شهرک‌ها و جنایات جنگی است. شهردار جدید نیویورک، اقدامات اسرائیل و حملات ۷ اکتبر حماس را محکوم و بر رویکرد حقوق-محور در سیاست خارجی تاکید دارد و مورد حمایت چهره‌های پیشرویی چون الکساندریا اوکازیو-کورتز و برنی سندرز است.

ممدانی از طرفداران هیپ هاپ است و موسیقی رپ ساخته و تهیه کرده است. در سال ۲۰۱۶، با نام مستعار با رپر اوگاندایی HAB در یک آلبوم کوتاه همکاری کرد که در زبان لوگاندا به معنای «به روستا برنمی گردم» است. در سال ۲۰۱۹، او تک‌آهنگی با عنوان «نانی» با نام مستعار «آقای کارداموم» منتشر کرد. مدهور جعفری، نویسنده نام آشنای کتاب‌های آشپزی و بازیگر، در موزیک ویدیوی این تک‌آهنگ نقش مادربزرگ ممدانی را بازی می‌کرد. لذا می توان در نظر داشت که عمده ی رای ممدانی از سبد مهاجرین مسلمان، اقشار آسیب پذیر، جوانان، هنرمندان و محرومان است.

شرح اجمالی از روند و ساخت زندگی زهران ممدانی در یک پرده، تا حدود زیادی نشانگر آن است که یک فرد مهاجر، با اصالت بر گرفته از کشورهای فقیر و جهان چندمی آفریقایی چون اوگاندا و یا کشوری مانند هند که نماد فرودستی است و حتی با مذهب و آئین غیر از مذهب غالب در امریکا، اگر در فضای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی یانکی ها رشد و نمو پیدا کند، روزی می تواند پله های ترقی را طی کند و حتی شهردار نیویورک شود. اتفاقی که قبلا در دوره ریاست جمهوری یک دموکرات دیگر، یعنی باراک حسین اوباما، فرزند مهاجر مسلمان کنیایی هم روی داده است!

مواجهه ی پیرمرد پرحاشیه ی امریکایی ها، یعنی ترامپ نیز با ممدانی و انتخاب او به عنوان شهردار نیویورک، شهری که ترامپ از آن برخاسته نیز در نوع خود جالب توجه است. ظاهرا ترامپ برای عدم موفقیت ممدانی تلاش زیادی کرده و حتی معتقد است که مردم نیویورک مجبور بوده اند بین یک "کمونیست و یک اراذل و اوباش" یکی را انتخاب کنند که آن ها یک کمونیست را برگزیده اند! ترامپ اعلام کرده که نمی خواهد تحت یک ساختار کمونیستی زندگی کند و نیویورک را ترک خواهد کرد. 

علی ای حال، شاید برای تحلیل و یا حتی پیشداوری آینده ی سیاسی و سرنوشت ممدانی در میانه ی معادلات و معاملات و منافع احزاب و جناح ها بسیار زود باشد ولی بر اساس شواهد و قرائن قبلی از وضعیت افرادی چون او در صحنه سیاسی کشورهایی مثل امریکا، انگلستان و یا حتی اوکراین، باید به انتظار تغییرات و تحولات در آینده باشیم...

و شاید برای پاسخ به برخی سوالات اساسی (آیا یک جوان جویای نام مسلمان در جامعه ی مشروطه فدرال امریکایی، که با ظواهر و شعائر اسلامی زیست می کند، به مراسم مذهبی می رود، دعا و زیارت عاشورا می خواند، سیاست های کلان نظام سرمایه داری را نیز نقد می کند، رژیم صهیونی را محکوم و از آرمان فلسطین دفاع می کند، نهایتا می تواند شهردار نیویورک شود؟ آیا امریکا قصد دارد، باز هم یادآوری کند که نقطه غائی تحقق دموکراسی، حقوق بشر و یا سرزمین برآورده شدن آمال و آرزوهای همه ی مردم جهان است، حتی فرودستان و زیردستان؟! و یا اینکه آیا تغییرات رفتاری و نگرشی نسل های جوان و خصوصا نسل جهانی زد، به قدری متفاوت و تاثیرگذار شده که حتی حوزه های سیاستگذاری و تصمیم سازی در امریکا را هم تحت تاثیر و به گونه ای در فشار قرار داده است تا به این گونه انتخابات نیز تن دهند؟)، باید نرمش های ذهنی مان را بیشتر کنیم.