ارتش پاکستان دیر اقدام کرده است
درگیری‌های اخیر پاکستان را چگونه ارزیابی می‌کنید و به نظر شما آینده این روند چیست؟
روند درگیری‌ها در پاکستان با تهدیدهای طالبان تشدید شده است و در واقع افراطگرایی که یک ریشه 30 ساله دارد و از زمان اشغال افغانستان توسط روس‌ها که آنها بخش‌های مذهبی را علیه کمونیست‌ها تقویت کردند شروع شده است و تا به امروز ادامه دارد. درگیری‌های اخیر هم پس از عملیات ارتش در ناحیه سوات آغاز شده است. من پیش از این نیز پیش‌بینی کرده بودم که اوضاع روزبه روز به سمت بدتر شدن پیش خواهد رفت و این مسئله وسعت پیدا خواهد کرد.
اما سوال این‌جاست که آیا اساسا ارتش قدرت دارد که بتواند وضعیت گروه افراط را بگیرد؟ من فکر می‌کنم ارتش پیش از این قدرت داشت و امروز هم این قدرت را دارد. اما کمی دیر شده است. ارتش به دلیل تغییر و تحولات داخلی مقداری دیر عمل کرده است. البته این بدان معنا نیست که تشدید درگیری‌ها به سود شخص یا جناحی در پاکستان است. خیر این‌طور نیست. اما حتما این مسئله به تضعیف دولت مرکزی و حزب پشتیبان آن حزب مردم تمام خواهد شد.
بخش دیگری از پیامدهای این درگیری‌ها و تشدید بی‌ثباتی تهدیدی برای همسایه‌ها هم به حساب می‌آید. هر کجا که بی‌ثباتی گسترش پیدا می‌کند همسایه‌ها هم بلافاصله تاثیر می‌پذیرند. امروز ایران و افغانستان باید بیشتر از سایرین نگران ناآرامی‌ها و بی‌ثباتی‌ها در پاکستان باشند.
متاسفانه افراطگرایی در پاکستان و افغانستان در سال‌های اخیر از طرف برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس حمایت شدند و این با حمایت‌های وسیع مالی و معنوی همراه بوده که بیشتر نگرانی ایجاد می‌کند.
امروز مسائل افغانستان و پاکستان در واقع صحنه حضور بین‌المللی شده است. بنابراین لازم است که به ابعاد موضوع و تلاش جامع برای رفع چالش و نگرانی‌ها توجه شود. بحث پاکستان و افغانستان طوری نیست که یک کشور و یا یک جامعه بتواند رفع نگرانی کند و مشکلات را حل کند.
من فکر می‌کنم که امروز دولت و ارتش پاکستان باید به هر شکل تقویت و تشویق شوند تا به شکلی دامنه افراطگرایی را که پشت آن تحریکات و عملیات تروریستی است بگیرند.
کشورهایی مانند ایران چه همکاری می‌توانند با دولت مرکزی داشته باشند؟
امروز بعد از عملیاتی که در ناحیه سوات شده است 2 میلیون نفر در این ناحیه آواره شده‌اند. این می‌تواند فشار بیشتری بر دولت مرکزی و دولت‌های ایالتی وارد کند و در واقع یک هیجان کاذبی را در سطح پاکستان ایجاد کند. بنابراین من فکر می‌کنم ضرورت این وجود دارد که به کمک جامعه بین‌المللی بازسازی مناطق جنگ زده در مناطق یاد شده شروع شود. این گام بسیار مهمی است، البته با توجه به تجربه‌هایی که در پاکستان وجود دارد و ابعاد مسائل اجتماعی کار بازسازی با حمایت مالی و فنی جامعه بین‌المللی و همسایه‌ها که ما هم جزو آن هستیم با حضور ناظران بین‌المللی می‌تواند آغاز شود. این‌جا نقش و اهمیت کشور ما که امکانات کافی برای این مسائل را داریم می‌تواند معنای بیشتر پیدا کند. این شرایطی است که در حال حاضر می‌توانیم کمک کنیم.
آیا احتمال گسترش این ناآرامی‌ها وجود دارد؟
حتما. این ناآرامی‌ها می‌تواند گسترش پیدا کند.
احتمال اینکه این ناآرامی‌ها به سمت مرزهای ایران کشیده شود نیز وجود دارد؟
من فکر می‌کنم هر چیزی امکان دارد. متاسفانه اگر برای این ناآرامی‌ها فکر اساسی نکنند و بحث عمران و بازسازی و درواقع بازگرداندن آرامش در میان آوارگان را به سرعت انجام ندهند این جریان اپیدمی خواهد شد و همه بخش‌های پاکستان و مرزهای این کشور را نیز در معرض خطر قرار خواهد داد.
غربی‌ها نگران تسلیحات هسته‌ای پاکستان هستند اما خود پاکستانی‌ها معتقدند که توانایی کافی برای حفاظت از تسلیحات هسته‌ای خود را دارند. نظر شما چیست؟
نه به نظر من این نگرانی بی‌مورد است. من هم معتقدم که ارتش و دولت پاکستان کاملا بر این مسئله مسلط هستند و این مسئله از تحولاتی که رخ می‌دهد کاملا جداست. غربی‌ها سعی می‌کنند با دامن زدن به این مسئله مقداری حضور نیروهای نظامی خود را منطقه توجیه کنند. این احتمال هم وجود دارد که سناریوهای جدیدی هم برای این مسئله طراحی کرده باشند.
این چه سناریویی می‌تواند باشد؟
به هر حال درست نیست که الان در این مورد حساسیت ایجاد کرد اما به هر حال این‌ها نگرانند که این ناآرامی‌ها گسترش پیدا کند و بنابراین طبیعی است که دست بر روی نقاطی بگذارند که خودشان حساس هستند. درحالی که ما می‌بینیم این مسئله از طرف همسایه‌های ایران که باید بیشتر نگران باشند، کسی نگران نیست. من فکر می‌کنم این مسئله از ناآرامی‌ها جداست و نباید به آن پرداخت.
نظر شما :