ايران و سه‌گانه اروپا، آمريکا و اسراييل
در روزهاى گذشته و پس از برگزارى انتخابات دهمين دوره رياست جمهورى، به دليل تحولات پس از انتخابات کشورهاى اروپايى و آمريکا لحن متفاوتى با آنچه که قبل از برگزارى انتخابات داشتند در پيش گرفتند و در روزهاى اخير اسراييل نيز با تکرار ادبيات هميشگى تهديدآميز خود به اين جمع اضافه شد. در حقيقت مثلث اروپا، آمريکا و اسراييل عليه ايران شکل گرفته تا با فشار بر اين کشور بتوانند خواسته‌هاى خود را به پيش ببرند. اتحاديه اروپا در تازه‌ترين تصميم خود عليه ايران اعلام کرده است که فشار دیپلماتیک بر ایران را افزایش می‌دهد. وزيران امور خارجه 27 کشور عضو اين اتحاديه پس از نشست روز دوشنبه 5 مرداد مدعى شدند که در ايران پس از انتخابات رياست جمهورى نقض گسترده حقوق بشر رخ داده و بايد فشار ديپلماتيک به ايران را افزايش داد.
نماینده آلمان در این نشست گفته است که دولت ایران تعهدات بین‌المللی در مورد رعایت حقوق شهروندان خود را پذپرفته است و اکنون متعهد به اجرای مفاد این تعهد نامههاست.
با این وجود نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه اروپا تأکید کرده‌اند که روابط دیپلماتیک خود را با دولت ایران قطع نمی‌کنند و به مذاکره با تهران ادامه خواهند داد. اين تصميم از آنجا ناشى مى‌شود که اروپا براى برخى مسائل مهم و تاثيرگذار در منطقه به وجود ايران نيازمند است و مى‌داند که اگر ايران در مذاکرات مربوط به افغانستان و يا عراق و يا مساله هسته‌اى خودش حضور نداشته باشد اوضاع دشوارى پيش روى اروپا خواهد بود. به همين دليل آنها اذعان کرده‌اند که بدون ايران اين مسائل حل ناشدنى هستند.
از سوی دیگر وزیر دفاع آمریکا روز دوشنبه ۵ مرداد در عمان اعلام کرد: «چنانچه ایران بر برنامه غنی‌سازی اورانیوم پافشاری کند با تحریم‌های سنگین‌تری مواجه خواهد شد.»
گیتس همچنین گفته است: « باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا امیدوار است تهران به پیشنهاد از سر گیری مذاکرات بر سر برنامه اتمی این کشور پاسخ مثبت دهد. در غیر این صورت، آمریکا و سازمان ملل متحد از روش دیگری یعنی گسترش تحریم‌ها علیه ایران استفاده خواهد کرد.»
وزیر دفاع آمریکا همچنين در ديدار با همتاى اسراييلى‌اش تأکید کرده بود: «باراک اوباما به دولت تهران تا فصل پاییز مهلت داده است و از نظر ما زمان باقی مانده برای از سرگیری مذاکرات هنوز کافی است.»
تاکيد آمريکا بر بازگشت ايران به مذاکرات هسته‌اى و در پيش گرفتن ادامه مسير شفاف‌سازى پيش از اين از سوى اوباما هم اعلام شده بود. او در اجلاس G8 ابراز اميدوارى کرد که ايران تا پيش از اجلاس سازمان ملل موضوع خود را در اين باره اعلام کند.
به عقيده برخى تحليل‌گران سياسى موضعى که آمريکا در آينده در قبال ايران اتخاذ خواهد کرد به نوع رفتار ايران در اين زمينه بستگى دارد. دولت جديد آمريکا در شش ماه گذشته همواره کزينه مذاکره با ايران را مطرح کرده و در عين حال از ايران خواسته است تا نسبت به برنامه هسته‌اى‌اش همکارى بيشترى با 1 + 5 داشته باشد. آمريکا در عين حال گزينه تحريم را فراموش نکرده و آن را ابزارى براى فشار بر ايران مى‌داند.
در سوى ديگر اين مثلث، اسرائيل قرار گرفته است که هرچند از لحاظ لحن و گفتار با دو ضلع ديگر يعنى اتحاديه اروپا و آمريکا تفاوت دارد، اما همچنان تهديدى براى ايران به شمار مى‌آيد. ايهود باراک، وزير دفاع اسراييل پس از ديدار با همتاى آمريکايى‌اش همچنان گزينه حمله نظامى به ايران را مطرح کرد. او در عين حال گزينه مذاکرات ديپلماتيک و چانه‌زنى را رد نکرده و گفته است که مى‌توان همچنان فشارهاى ديپلماتيک را روى ميز داشت. اسراييل که همواره تهديدى براى ايران به شمار مى‌رود حمله نظامى به ايران را هر چند وقت يک بار زمزمه مى‌کند اما اين خواسته تاکنون با مخالفت آمريکا و اروپا مواجه شده است. چراکه آنها نيروهاى خود را در جبهه ديگرى به کار گرفته‌آند و مى‌دانند که در صورت رويارويى با ايران نتيجه‌اى به دست نمى‌آورند. باراک گفته است در مورد ایران هیچ گزینه‌ای از جمله حمله نظامی نمی‌باست منتفی باشد.
با اين تفاسير به نظر مى‌رسد با ادامه انفعال دستگاه ديپلماسى کشور در آستانه تغيير و تحولات دولت، شرايط سختى در عرصه بين‌المللى در انتظار ايران خواهد بود.
در پيش گرفتن مسير اعتمادسازى و پرهيز از اظهارات و اقدامات تنش آفرين مى‌تواند تا حدودى در تعديل شرايط به نفع ايران موثر باشد. اعلام حضور فعال در مذاکرات بين‌المللى از جمله مسائل مربوط به افغانستان، پاکستان، عراق و از همه مهمتر مذاکرات هسته‌اى اوضاع بين‌المللى را به نفع ايران تغيير خواهد داد تا پس از آن بتواند از موضع برابر با تهديدات پيش رو مواجه شود.
نظر شما :