شکست جو بايدن در رسيدن به اهدافش در سفر به عراق

ژوزف بایدن معاون رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا در حالی به عراق آمد که گمان می‌کرد، می‌تواند تلاش قانونی ستاد عدالت و بازپرسی از ورود بعثی‌ها به انتخابات آتی عراق را با شکست مواجه کند.

بایدن به محض ورود به عراق با حذف بیش از 500 نفر از افراد مظنون به همکاری با حزب بعث که به گفته ستاد عدالت و بازپرسی همکاری‌شان با این حزب مسجل شده، مخالفت کرد و در ابتدا تلاش کرد که این اقدام را خنثی کند. اما بایدن پس از گذشت ساعتی از اقامتش در بغداد همه چیز را متفاوت با آن چیزی که تصور می‌کرد دید. ظاهرا گزارش‌هایی که به اطلاع او رسانده بوند چندان با واقعیت مطابقت نداشت.

پیش از این برخی کشورهای عربی و برخی از طرفداران امریکایی حزب بعث این گونه وانمود کرده بودند که افرادی که توسط ستاد عدالت و بازپرسی حذف شده‌اند، غالبا از اهل تسنن هستند و هدف از این کار حذف جریان سنی در انتخابات آتی عراق است. ظاهرا معاون رئیس جمهوری امریکا برای خنثی کردن تلاش ستاد بر اساس همین اطلاعات برنامه‌هایی را تدارک دیده بود.

مدت زمان چندانی نگذشت که بایدن با فضایی متفاوت با آنچه به او اطلاع داده شده بود، مواجه شد. مقامات عراقی به او تاکید کردند، دو سوم کسانی که رد صلاحیت شده‌اند، نه سنی بلکه شیعه هستند و این نشان می‌دهد که هدف ستاد عدالت و بازپرسی به هیچ عنوان برخورد با جریان سنی نبوده است.

از سوی دیگر بایدن در دیدار با مقامات عراقی از جمله جلال طالبانی رئیس جمهوری، ایاد سامرائی رئیس مجلس و نوری مالکی نخست وزیر عراق با کمال تعجب دید که آنها نه تنها هیچ انتقادی به این اقدام ستاد عدالت و بازپرسی ندارند بلکه تاکید می‌کنند که افراد رد صلاحیت شده چهره‌هایی بدنام و مشکوک بودند که دستشان به انجام بسیاری از جنایات ثابت شده، آلوده است.

در همین حال فضای ورود بایدن به عراق با آنچه تصور می‌کرد نیز متفاوت بود. وی وقتی به عراق قدم گذاشت که شبکه‌های متعدد عراقی فیلم‌هایی از جنایات طرفداران صدام حسین پخش کردند که تنفر مردم را از آنچه این رژیم در حق ملت عراق مرتکب شده را بار دیگر بیدار کرد. به همین دلیل وی در حالی که با مقامات عراقی مذاکره می‌کرد، مردم عراق در شهرهای مختلف از جمله کربلا، نجف اشرف، بصره، سماوه و حتی بغداد در محکومیت حزب بعث و حمایت از رای صادر شده ستاد عدالت و بازپرسی تظاهرات می‌کردند.

کار بایدن زمانی سخت‌تر شد که با دلیل قانع‌کننده و قانونی عراقی‌ها مواجه شد که می‌گفتند، حزب بعث به هیچ عنوان نمی‌تواند در عراق فعال شود چرا که ممنوعیت فعالیت این حزب در قانون اساسی عراق قید شده است. قانون اساسی‌ای که امریکایی‌ها بیش از هر کس دیگری از چند و چون آن اطلاع دارند.

بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران سیاسی عراق از این بیم دارند که بعثی‌ها به هر قیمتی شده، مجددا در عراق بر سر کار آیند. این نگرانی زمانی افزایش یافته که بسیاری می‌گویند، حال که نقشه بعثی‌ها برای کودتای سیاسی ناکام مانده، بعید نیست که این حزب به فکر کودتای نظامی بیفتد. خصوصا که بسیاری از بعثی‌ها توانسته‌اند وارد ارتش شوند و کنترل بسیاری از بخش‌های آن را بر عهده بگیرند. این مسئله حتی باعث انتقاد بسیاری از جریان‌های سیاسی عراق از سیاست‌های دولت نوری مالکی نیز شده است.

به هر صورت بایدن در حالی عراق را ترک کرد که در کنفرانس مطبوعاتی‌اش رسما مجبور شد از اهداف از پیش طراحی شده برای سفرش به عراق عقب‌نشینی کند و بگوید، به هیچ عنوان برای راضی کردن دولت عراق برای بازگرداندن افراد حذف شده توسط ستاد عدالت و بازپرسی به بغداد نیامده است.

وی تاکید کرد، انتخابات عراق به خود عراقی‌ها مربوط است و این ملت عراق هستند که آینده سیاسی خود را رقم می‌زنند.