عمر البشیر بین دو راهی جنگ داخلی و دموکراسی
دیپلماسی ایرانی: در سودان روز یکشنبه 11 آوریل انتخابات سراسری برگزار شد. ناظران عقیده دارند که یک انتخابات سالم و آزاد تنها راه برقراری صلح و ثبات است، اما به عقیده نیروهای مخالف، هدف رژیم نه برقراری دموکراسی بلکه تحکیم قدرت رئیس جمهور است.
سودان برای نخستین بار پس از ۲۴ سال انتخاباتی برگزار می‌کند که در آن بیش از یک حزب شرکت دارند. ۱۶ میلیون نفر از مردم دارای حق رای هستند که باید رئیس جمهور، اعضای مجلس و استانداران کشور را انتخاب کنند. عمر البشیر رئیس جمهوری کشور، وعده داده است که انتخاباتی سالم و منصفانه برگزار شود، اما پنهان نمی‌کند که قصد دارد در آینده نیز همچنان زمام امور سودان را به دست داشته باشد.
ناظران بین‌المللی، نمایندگان ایالات متحده و اتحادیه اروپا از دولت سودان خواسته بودند که انتخابات را عقب بیندازد، زیرا به ویژه در مناطق دورافتاده و بحران زده کشور، تدارکات کافی فراهم نشده است. دولت به این تقاضا توجه نکرد و در نتیجه نمایندگان اتحادیه اروپا منطقه دارفور را ترک کردند.
اگرچه بسیاری هم بر این باورند که عمرالبشیر قصد دارد با چنین تخلفاتی نتایج انتخابات را دست کاری کرده و دوباره خود را پیروز اعلام کند.
به گزارش دویچه وله، هیئت کوچکی از ناظران بین‌المللی به ریاست جیمی کارتر، رئیس جمهوری اسبق امریکا بر روند انتخابات نظارت می‌کند. آقای کارتر گفته است تنها مشکل مشهودی که در برابر انتخابات وجود دارد، گرفتن آرای مناطق دورافتاده کشور است. به اهالی این مناطق سه روز وقت داده شده تا رای خود را به صندوق بیندازند.
انتخابات با تدابیر شدید امنیتی شروع شده است. به گفته مقامات رسمی بیش از یک‌صد هزار مامور انتظامی بر انتخابات نظارت خواهند داشت. نمایندگی‌های خارجی از اعضای خود خواسته‌اند در روزهای آینده با احتیاط بیشتری بیرون بروند و مواد غذایی ذخیره کنند.
دولت ایالات متحده با تکیه به گزارش‌های سازمان ملل انتقاد کرده است که دولت البشیر انتخابات را در فضایی ناسالم پیش می‌برد. در سودان آزادی بیان و گردهمایی سیاسی سرکوب می‌شود و دسترسی به صندوق‌های رأی به ویژه در منطقه بحرانی دارفور، مشکل است.
آخرین انتخابات سراسری در سودان در سال ۱۹۸۶ برگزار شد و از آن زمان آشوب و جنگ داخلی میان شمال و جنوب حاکم بود. ناظران سیاسی و محافل بین‌المللی امید دارند که این انتخابات بتواند به نظام حاکم مبنا و مشروعیت دموکراتیک بدهد و کشور را به سوی ثبات و امنیت ببرد.
اما در آستانه انتخابات کنونی، احزاب مخالف دولت، حزب کنگره ملی به رهبری عمر البشیر را به انجام تقلب‌های گسترده متهم کرده‌اند. آنها عقیده دارند که هدف دولت از برگزاری این انتخابات نه برقراری دموکراسی در کشور بلکه تنها تحکیم نفوذ و قدرت عمر البشیر است.
به عقیده مخالفان دولت، رژیم البشیر اعضای کمیسیون انتخابات را از میان افراد وابسته و وفادار به حاکمیت دستچین کرده است. هیئت حاکمه برگه‌های اخذ رای را در چاپخانه‌ای متعلق به دولت چاپ کرده است، که به آن اجازه می‌دهد به دلخواه آنها را دستکاری کند.
عمر البشیر که بیش از ۲۰ سال پیش قدرت را با کودتا در سودان به دست گرفت، نخستین رهبر یک کشور بود که در سال ۲۰۰۹ از جانب دادگاه بین‌المللی لاهه به ارتکاب جنایات جنگی متهم شد. به نظر نهادهای بین‌المللی از سال ۲۰۰۳ دست کم ۳۰۰ هزار نفر در منطقه دارفور جان خود را از دست دادند و میلیون‌ها نفر آواره شدند. ایالات متحده عملیات نظامی علیه مردم دارفور را نسل‌کشی دانسته است.
انتخابات بامداد یکشنبه 11 آوریل به وقت محلی شروع شد، اما بسیاری از لایه های مردم به شرکت در انتخابات علاقه نشان نمی‌دهند. نیروهای سیاسی مخالف، انتخابات را تحریم کرده‌اند، چون آن را تنها نمایشی برای ابراز قدرت رئیس جمهور می‌دانند. صادق المهدی، نخست وزیر پیشین که قصد داشت با عمر البشیر رقابت کند از شرکت در انتخابات انصراف داده است.
جریان سیاسی نیرومند جنبش رهایی خلق سودان نیز گفته است که تنها در مناطقی محدود در انتخابات شرکت می‌کند که بتواند از سلامت رای‌گیری مطمئن باشد. این جنبش عقیده دارد انتخابات نه تنها دموکراسی را در سودان تقویت نمی‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ای برای بحران سیاسی و حتی جنگی تازه باشد. این جریان تلاش می‌کند در جنوب کشور حکومتی خودگردان تشکیل دهد تا این که در آینده با همه‌پرسی استقلال منطقه از سودان به رسمیت برسد.
عمر البشیر نه تنها از تحریم انتخابات توسط مخالفان ناراحت نیست، بلکه آن را فرصت مناسبی برای تحکیم قدرت خود می‌بیند. او که در صحنه بین‌المللی به انزوای کامل رسیده، می‌کوشد موقعیت خود را در داخل کشور تقویت کند البته نه از راه برقراری دموکراسی بلکه از راه تسلط نیروهای مسلح.
به عقیده ناظران سیاسی در کشوری که ده‌ها سال میدان جنگ و خونریزی بوده انتخاباتی شفاف بر پایه تعامل سیاسی می‌تواند وحدت ملی را در کشور تقویت کند، اما ظاهرا دولت به دنبال چنین گزینه‌ای نیست و ترجیح می‌دهد سلطه خود را با گسترش قهر و خشونت تأمین کند. نیروهای مخالف دولت ابراز نگرانی می‌کنند که اگر انتخابات سراسری سودان در فضای اختناق‌آلود کنونی پیش برود، بحران در کشور شدت خواهد گرفت و نفاق و چند پارگی باز هم بیشتر خواهد شد.
نظر شما :