عربستان برای رقابت با ایران انرژی هسته‌ای می‌خواهد
دیپلماسی ایرانی: مجله نیوزویک در شماره آخر در تحلیلی به قلم جیمی کونینهان به تلاش‌های تازه عربستان سعودی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای پرداخته است.
نویسنده این یادداشت، نوشت: کشورهای جدید خاورمیانه به بهانه رفع نیاز خود در مصرف برق تلاش‌های تازه‌ای را برای رسیدن به انرژی هسته‌ای آغاز کرده‌اند که فاقد شفافیت لازم است و در این میان اهداف دیگری را دنبال می‌کنند.
عربستان سعودی یکی از آنها است. عربستان می‌خواهد به تکنولوژی هسته‌ای دست یابد این بار نه برای رسیدن به برق که می‌تواند یکی از اهداف آن باشد بلکه برای رویارویی با ایران به عنوان یک رقیب بزرگ منطقه‌ای که هدف بزرگتری برای عربستان محسوب می‌شود.
کونینهان به تحلیل برخی از کارشناسان عرب اشاره می‌کند و می‌نویسد: عربستان ثروتمند در حالی رسیدن به تکنولوژی هسته‌ای را هدف قرار داده که همسایگانش عموما کشورهای فقیر هستند و همانند دولت ابوظبی که پس از امضای توافقنامه همکاری هسته‌ای با ایالات متحده شفاف‌سازی در این زمینه را کنار گذاشته، ریاض نیز چندان خود را ملزم به شفاف‌سازی نمی‌داند.
عربستان در سال 2008 توافقنامه هسته‌ای با امریکا امضا کرد و به مقامات واشنگتن گوشزد کرد که همان طور که برای امارات متحده عربی استفاده از تکنولوژی هسته‌ای را حق آن می‌دانید ما نیز حق استفاده از تکنولوژی هسته‌ای داریم.
شرکت وود مکنزی که یک شرکت طرف مشورت برای عربستانی‌ها در بحث انرژی است اعلام کرده که میزان مصرف انرژی عربستان تا سال 2030 نسبت به سال 2008 نزدیک به 85 درصد افزایش خواهد یافت.
این مرکز تاکید می‌کند که اگر کشورهای منطقه با توجه به مصارف داخلی‌شان به فکر منابع جایگزین نباشند بازارهای جهانی در آینده با کاهش تولید 5/1 میلیون بشکه‌ای نفت در روز مواجه خواهند شد که می‌تواند ضربه اقتصادی شدیدی برای آنها محسوب شود.
نیاز عربستان به برق در سال‌های گذشته نزدیک به 8 درصد افزایش یافته که برای جبران آن به استفاده بیشتر از منابع طبیعی و زیر زمینی روی آورده است.
عربستان اعلام کرده است که با همکاری شرکت ژاپنی توشیبا و مجموعه شو اکسیلون قصد دارد دو مرکز هسته‌ای جدید در کشور تاسیس کند و هم‌زمان پروژه شهر هسته‌ای ملک عبدالله را نیز کلید بزند.
ظاهرا هدف عربستان از تمام این کارها رسیدن به الکتریسیته و برق برای جبران مصارف داخلی‌اش است اما کارشناسان و منابع نزدیک به حکومت عربستان بر این باورند که سیاست اصلی عربستان رقابت با ایران و حفظ موازنه خود با این کشور که در حال حاضر در حال غنی‌سازی اورانیوم است، محسوب می‌شود.
مارک هیبس، مشاور هسته‌ای در موسسه بین المللی صلح کارنگی در این باره می‌گوید: «نیاز عربستان به برق به سرعت افزایش می‌یابد اما بی‌اعتنایی ایران به فشارهای بین‌المللی باعث شده تا عربستان نیز به فکر پروژه‌های هسته‌ای بیفتد.»
در همین حال غربی‌ها از همکاری‌های مخفی هسته‌ای عربستان با پاکستان ابراز نگرانی می‌کنند. آنها از این نگرانند که همکاری‌های هسته‌ای عربستان با پاکستان به عنوان دو کشور سنی مذهب به رقابت مذهبی با ایران شیعی مذهب تبدیل شود.
مسئولان اروپایی و امریکایی اعلام کرده‌اند که عربستان سعودی برای پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای پاکستان منابع مالی متنابهی در اختیار این کشور قرار داده است.
لوئیس ایچاواری، مدیر آژانس انرژی هسته‌ای وابسته به سازمان همکاری توسعه اقتصادی که مقر آن در پاریس است، در این باره گفت: «ما از این که دو کشور امارات متحده عربی و عربستان به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای دست یابند، نگرانی نداریم به شرطی که به سمت سلاح هسته‌ای حرکت نکنند و کاملا شفاف عمل کنند.»
وی سپس مدعی می‌شود، رقابتی در منطقه درگرفته که منشا آن ایران است. ایران می‌خواهد به تکنولوژی هسته‌ای دست یابد در حالی که کشورهای عربی از این بابت احساس نگرانی می‌کنند. از این رو اگر جلوی ایران را در این زمینه بگیریم و بتوانیم کاری کنیم که فعالیت‌های هسته‌ای ایران متوقف شود دیگر کشورها که قصد رقابت با ایران دارند نیز فعالیت‌های خود را متوقف کرده و جلوی بسیاری از مخاطرات گرفته می‌شود.»
با این حال بسیاری از کارشناسان بر این باورند که عربستان سعودی تا زمانی که متحد استراتژیک ایالات متحده محسوب می‌شود، نمی‌تواند برای رسیدن به تکنولوژی هسته‌ای رویاپردازی کند. مگر این که امریکا نیز احساس کند عربستان باید به چیزی فراتر از انرژی مصرفی هسته‌ای مثلا سلاح هسته‌ای دست یابد.
در این میان چیزی که باعث نگرانی غربی‌ها است پنهان‌کاری عربستان در برنامه‌های هسته‌ای‌اش است. آنها از این بیم دارند که عربستان بیش از نیازش به طور مخفیانه به تولید اورانیوم بپردازد. آن گاه مشکلی بر مشکلات گره خورده خاورمیانه افزوده خواهد شد که نمی‌توان عواقب آن را پیش‌بینی کرد.
نظر شما :