سپر دفاع موشکى؛ عقب افتادگى سياسى يا تصميمى هوشمندانه؟
ديپلماسى ايرانى: وقتى در سال 2008 امريکا بحث استقرار سپر دفاع موشکى در چک و لهستان را با هدف مقابله با توان موشکى ايران را مطرح کرد، روس‌ها بر اين عقيده بودند که طرح تهديد ايران، پوششى براى پايين آوردن قدرت بازدارندگى روسيه از طريق استقرار اين سامانه در چک و لهستان است. بنابراين روسيه در آن زمان با مخالفت با استقرار اين سامانه در چک و لهستان، به امريکا پيشنهاد داد که در صورتى که واقعا هدف فوق را دنبال مى‌کند، اين سامانه را در اروپاى جنوبى يا در نزديکى مرزهاى ايران مستقر کند.
پيشنهاد جديد امريکا مبنى بر استقرار سامانه سپر دفاع موشکى در ترکيه که در نشست اخير سران ناتو در ليسبون نيز مطرح شد و موافقت شد که در قالب سازمان آتلانتيک شمالى اجرا شود، نسخه اصلاح شده پيشنهاد قبلى امريکا مبنى بر استقرار اين سامانه در خاک چک و لهستان است با اين تفاوت که نه تنها مى‌تواند شعار مقابله با تهديدات موشکى ايران را هدف اصلى خود بداند، بلکه در لواى اين شعار مى‌تواند توان بازدارندگى روسيه، چين و حتى کره شمالى را تحت تاثير قرار دهد.
ترکيه به عنوان کشورى که ميزبان احتمالى اين طرح خواهد بود، مخالفت خود را با نام بردن از کشور خاصى به عنوان تهديد اعلام کرده است. عبدالله گل، رئيس جمهور ترکيه پيش از شرکت در نشست ليسبون به خبرنگاران گفته است: سامانه دفاع موشکی ناتو نباید ایران را به عنوان تهدید تلقی کند و به نظر می رسد که در این باره میان اعضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی توافقی صورت گرفته است. او ادامه داده که ترکیه نمی‌تواند به پروژه‌ای بپیوندد که کشوری خاص را مورد هدف قرار داده است. این پروژه باید تمام اعضای ناتو را بدون استثنا مورد پوشش قرار دهد.
به نظر مى‌رسد اين خواست ترکيه در نشست ليسبون به تاييد ساير کشورهاى عضو پيمان آتلانتيک شمالى نيز رسيده است. آندرس فوگ راسموسن، دبير کل ناتو در پاسخ به اين سوال که آيا در بيانيه پايانى ناتو، از ايران به عنوان تهديد نام برده خواهد شد گفت: نيازى به نام بردن از هيچ کشور خاصى نيست و تمامى 30 کشورى که از موشک‌هاى بالستيک برخوردارند مى‌توانند براى اروپا تهديد تلقى شوند.
اما واکنش ايران به استقرار احتمالى سپر دفاع موشکى ناتو در ترکيه در نوع خود جالب توجه است. رامين مهمانپرست، سخنگوى وزارت امور خارجه ايران، راه‌اندازی سپر دفاعی موشکی که به نام ناتو انجام خواهد گرفت را ادامه طرح شکست خورده قبلی امریکا دانست و عنوان کرد: نیات مشکوکی پشت سر این ماجرا قرار دارد که نگرانی کشورهای منطقه و جهان اسلام را تحریک کرده است.
او در ادامه در پاسخ به ادعاهاى مطرح شده درباره اين که هدف اين سامانه مقابله با توان موشکى ايران است، گفت: ما نه مایه نگرانی برای کشوری هستیم و نه عاملی غیر از رژیم صهیونیستی مایه تهدید کشورهای منطقه است.
محمود احمدى نژاد، رئيس جمهور ايران هم در حاشيه نشست سران کشورهاى حاشيه درياى خزر درباره سپر دفاع موشکى ناتو که احتمالا در ترکيه مستقر خواهد شد گفته است: تجربه سال‌هاى اخير نشان مى‌دهد که تصميمات ناتو اشتباه است. امروز بشريت از دوره‌اى که مناسبات و قدرت نظامى، معادلات منطقه‌اى و بين‌المللى را مشخص مى‌کرد، عبور کرده است. در شرايط کنونى سپر موشکى و بمب اتم عملا کارايى خود را از دست داده است. به نظر مى‌رسد مشکل ناتو اين باشد که از تحولات انسانى و فرهنگى دريافت درستى ندارد. آنها بايد بدانند که ملت‌ها بيدار شده‌اند و با سپر موشکى نمى‌توان جلوى انديشه را گرفت.
او اضافه مى کند: ايران ناتو را خطرى براى خود نمى‌داند و بى‌ترديد هيچ‌کس هم نمى‌تواند آسيبى به ملت ايران وارد کند. امروز عطر انديشه انسانى و عدالت‌طلبانه در سراسر جهان منتشر شده است و مستکبران با قواى نظامى طرف نيستند بلکه با انسان‌ها و انديشه انسانى روبرو هستند. تحرکات ناتو براى ايران فاقد ارزش و اهميت است و ملت ايران اين‌گونه تصميمات و اقدامات را عقب‌ماندگى‌‌هاى سياسى تلقى مى‌کند.
به نظر نمى‌رسد ايران از استقرار اين سامانه در خاک ترکيه تهديدى را متوجه خود بداند چرا که مقامات ايرانى بارها بر دفاعى بودن استراتژى نظامى‌اين کشور تاکيد کرده‌اند، در حالى که کاربرد سامانه دفاع ضد موشکى مورد نظر امريکا مقابله با تهديدات تهاجمى دارد، علاوه بر اين ايران موشک‌هاى بالستيک دوربردى که بتواند تهديدى براى امريکا و اروپا ايجاد کند، در اختيار ندارد. بنابراين اين سامانه اگر هم در ترکيه مستقر شود، تهديدى را متوجه ايران نخواهد کرد.
البته به رغم نظر رئيس جمهور مبنى بر اين که اين اقدام ناتو از عقب ماندگى سياسى رهبران آن ناشى مى‌شود، به نظر مى‌رسد استقرار سپر دفاع موشکى در خاک ترکيه، تصميمى هوشمندانه و در راستاى کنترل موثر بر روسيه و منطقه خاورميانه براى دفع هرگونه خطر احتمالى است.
نظر شما :