محبیان: منافع ایران در بحرانی بودن اوکراین است

۱۵ اسفند ۱۳۹۲ | ۱۵:۲۰ کد : ۱۹۲۹۶۸۹ سرخط اخبار
امیر محبیان در سرمقاله روزنامه رسالت نوشت:
1.آنچه در شبه جزیره کریمه می گذرد،موضوع بحث و تحلیل تحلیلگران امور بین المللی قرار گرفته است.در برابر پرسش این که روسیه در شبه جزیره کریمه چه می کند؟ ساده ترین پاسخ آنست که روسیه در پی دفاع از منافع خود درجمهوری خودمختار کریمه است؛شبه جزیره ای که جمعیت روس آن حدود 60% جمعیت آن را تشکیل می دهد.


هر چند که گزارش ها از احتمال زیاد حمله روسیه به شبه جزیره کریمه خبر می دهند ولی واقعیت آنست که روسیه پیشاپیش سربازانی را در کریمه،در محل یک پایگاه نظامی در سواستوپول مستقر نموده است.از منظر نظامی ، بندر سواستوپول برای روسیه از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا مرکز فرماندهی ناوگان روسیه در دریای سیاه بوده و هدایت عملیات دریایی روسیه در مدیترانه را بر عهده دارد.این پایگاه تا تاریخ 2042 در اجاره روسیه بوده و ناوگان استقرار یافته در آن از 380 کشتی جنگی،170 فروند هواپیما و 25000 نیرو تشکیل شده  است.

برای روسیه روی کار آمدن مخالفان ملی گرا در اوکراین که لزوما دموکرات هم نیستند؛طبعا می تواندموجب بروز فشار فراوانی گردد.همین واقعیت ها منجر به آن می شود که عقب نشینی روسیه از این موقعیت ژئوپلیتیک تقریبا ناممکن شود؛زیرا معنای عقب نشینی روسیه از دست دادن موقعیتی است که روسیه برای آن سرمایه گذاری استراتژیک مهمی داشته است.ضمن آن که نگرانی روسیه از امکان بروز حرکات مشابه اوکراین در شبه جزیره کریمه در حال افزایش است؛از همین رو؛منابع غربی پیش بینی می کنند که در پوشش «تمرینات اضطراری» دو هزار نیروی جدید به همراه یک اسکادران بالگرد به ظرفیت منطقه اضافه گردد در حالی که ایهور تنیوخ، وزیر دفاع اوکراین از اعزام 6000 نیروی نظامی جدید روسیه و 30 خودروی زرهی به کریمه خبر داده است.

نکته دیگری که می تواند بر تنش ها بیفزاید؛برگزاری رفراندوم 30 مارس است که برای استقلال کریمه برنامه ریزی شده است؛لذا به نظر می رسد تحت پوشش خطرات موجود،روسیه در جهت حفظ منافع اکثریت روس در کریمه در منطقه باقی بماند.

غربی ها بر این باورند که شاید برای اولین بار است که پس از شصت سال فدراسیون روسیه تسلط کاملی بر شبه جزیره کریمه بدست آورده است؛شبه جزیره ای که شصت سال پیش (19 فوریه 1954)خروشچف به عنوان اقدامی نمادین  به اوکراین اهداء کرد.

2.با بروز تنش در روابط روسیه و اوکراین شاهد آن هستیم که سریعا این تنش به تنش روابط آمریکا و متحدانش با روسیه مبدل می شود.اوباما برای جبران سیاست منفعلانه در سوریه از منظر متحدانش به واکنشی سریع و البته خام در قبال واکنش روسیه دست زد.حرکتی که احتمالا بزودی با مشورت همپیمانانش تعدیل خواهد شد.آمریکا طبعا باید بداند که روسیه قدرتمند در مجاورت اوکراین نمی تواند نفوذ غرب و آمریکا را در همسایگی خود پذیرا شود.

اوکراین نیز خطرات این همسایه قدرتمند را بخوبی درک می کند. از همین روست که آندری دشچیتسا وزیر امور خارجه دولت موقت اوکراین روز چهارشنبه پس از دیدار با لوران فابیوس همتای فرانسوی خود در وزارت امور خارجه فرانسه در پاریس گفت: اختلاف اوکراین با روسیه باید به صورت مسالمت آمیز حل و فصل شود.او همچنین تاکید کرد:این کشور قصد نبرد یا رویارویی با روسیه را ندارد.مسئولان دولت موقت اوکراین فراتر از خطرات جنگ با روسیه شبح جنگ داخلی را هم به چشم می بینند زیرا مردم شهرهای جنوبی و شرقی اوکراین، خواستار بازگشت ویکتور یانوکوویچ رئیس جمهوری برکنارشده اوکراین به قدرت هستند.

3. فراتر از آنچه که در چارچوب تنش میان روسیه و غرب رخ  می دهد؛ شرایط می تواند به گونه ای پیش رود که سیاست خارجی ایران هم اثرات آن احساس کند.حدس زده می شود با بروز اختلاف میان روسیه و غرب و تمایز روشن در منافع دو طرف ،حتی میان اروپا و آمریکا که تنش با روسیه می تواند سرمای اروپا را بخاطر گاز روسیه سردتر کند؛ زیرا اروپا می داند با تحریم روسیه خود دچار تحریم سوخت خواهد شد.گفته شده  سهم شرکت گازپروم از بازار گاز اروپا از 6/25 درصد در سال ٢٠١٢ میلادی به ٣٠ درصد در سال ٢٠١٣ افزایش یافته و با وجود افت مصرف گاز اروپا، صادرات گاز به این قاره ١٦٢ میلیارد و ٧٠٠ میلیون مترمکعب بوده است.از طرف دیگر؛ حدود نیمی از گاز روسیه از مسیر اوکراین به اروپا صادر می شود وبا تنش در این منطقه؛اروپا اولین متضرر خواهد بود.

4.حدس زده می شودبا بروز بحران جدید، ایران از اولویت فشارهای غرب خارج شده و از سوی دیگر با تهدید غیرقابل اجرای تحریم روسیه عملا رژیم تحریم ایران دچار اخلال شود.بنا براین بنظر می رسد سیاست خارجی ما باید شدیدا مترصد اوضاع منطقه بوده و با درایت و هشیاری در کشاکش امور، منافع ایران را تامین نماید؛زیرا بعید نیست در میانه این چالش منافع غیرمترقبه ایران هم از راه برسد.

نظر شما :