میراث عرفات

یاسر عرفات؛ نام اصلی: محمد عبدالرحمان عبدالرئوف القدورة الحسینی. یاسر عرفات رئیس پیشین سازمان آزادیبخش فلسطین در یازدهم نوامبر سال ۲۰۰۴ در بیمارستانی در شهر پاریس درگذشت. دو ماه بعد محمود عباس در انتخابات سراسری با ۶۰ درصد آرا رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی شد و پنج سال پر از حادثه آغاز شد.

در دوازدهم ماه نوامبر سال ۲۰۰۴ میلادی سه روز پس از مرگ یاسر عرفات فلسطینیان در رام‌الله در انتظار ورود جنازه عرفات یا آن ‌گونه که فلسطینیان او را می‌نامند، ابوعمار بودند.

دو ماه بعد، محمود عباس به ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین انتخاب شد. او بیش از ۶۰ درصد آرا را به خود اختصاص داد. این انتخاب در حالی بود که اوضاع در منطقه پس از دوران طولانی رهبری بلامنازع عرفات بسیار نابسامان بود.

مضافا بر آن عباس درگیر اختلافات داخلی‌اش شد که طرف عمده‌اش جنبش حماس بود. حماسی که بر سر مذاکره با اسرائیل اختلاف جدی‌ای با عباس پیدا کرده بود. عباس می‌دانست حق با حماسی‌ها است. در اصل خواسته آنها خواسته خودش و تمام فلسطینیان است. اما اختلاف بر سر رسیدن به هدف بود. حماس مذاکره را بی‌فایده می‌دانست و اعتقاد داشت که باید برای گرفتن حق بر سینه دشمن اسرائیلی هجوم برد در حالی که عباس می‌گفت، باید مذاکره کرد. از راه مذاکره می‌توانیم بدون خونریزی حقمان را بگیریم. عباس به آنها می‌گفت: «من می‌خواهم به شما اطمینان دهم که امنیت زمانی تامین می‌شود که صلحی عادلانه در منطقه برقرار شود. تامین امنیت راه حل نظامی ندارد.»

وقتی اسرائیل در تابستان ۲۰۰۵ بعضی شهرک‌ها را در نوار غزه تخلیه کرد، شارون اعلام کرد که دولت اسرائیل طرح شهرک‌سازی در نوار غزه را یک‌جانبه پایان می‌دهد. عباس که می‌خواست از این اقدام به نفع خود سودی ببرد، نامش برده نشد و نفعی از این پیروزی سیاسی نبرد.

در ژانویه سال ۲۰۰۶ سازمان حماس انتخابات پارلمان فلسطینیان را به نفع خود پایان داد. حماس هیچ علاقه‌ای به همکاری با اسرائیل نداشت و همین دلیلی برای تحریم همه‌ جانبه اقتصادی دولت تازه انتخاب‌شده‌ فلسطینیان از طرف امریکا و اتحادیه اروپا بود. تحریمی که تا به حالا هم ادامه دارد. فشارها آن‌قدر زیاد بودند که عباس حدود یک سال پس از تعیین دولت جدید، در دسامبر سال ۲۰۰۵ میلادی اعلام کرد که انتخابات زودهنگام پارلمان و ریاست تشکیلات خودگردان فلسطینی برگزار خواهد شد.

حماس اما به شدت با این اقدام مخالفت کرد و اعلام کرد که در انتخابات شرکت نخواهد کرد. محمود ظاهر یکی از اعضای موسس حماس اعلام کرد که سازمان حماس در این انتخابات شرکت نمی‌کند و این سازمان اجازه برگزاری چنین انتخاباتی را نمی‌دهد. او گفت: «اگر محمود عباس از ریاست تشکیلات خسته شده، می‌تواند استعفا دهد.»

جنگ داخلی میان فلسطینیان آغاز شد. در ماه ژوئن سال ۲۰۰۷ سازمان حماس در عرض چند روز سازمان فتح را در نوار غزه ویران کرد و کنترل این منطقه را به دست گرفت.

این وضعیت تاکنون همچنان ادامه دارد. اکنون پنج سال پس از مرگ عرفات محمود عباس تمایلی به شرکت در انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان فلسطینی ندارد، زیرا امریکا همچنان از اسرائیل حمایت می‌کند و اسرائیل هم راضی به همکاری نیست. در چنین شرایطی حماس بر این نظر است که در همه زمینه‌های تصمیم‌گیری در گذشته برحق بوده است. دکتر خامیس نیر نماینده حماس در مجلس نمایندگان فلسطین در این باره در گفت و گو با دویچه وله می‌گوید: «سیاست امریکا به راه خود می‌رود. رئیس جمهوری جدید انتخاب شده است، اما سیاست امریکا ربطی به رئیس جمهوری‌اش ندارد. امریکا، اسرائیل را بنیاد نهاد و از این کشور حمایت کرد و همچنان حمایت می‌کند. در این شرایط اسرائیلی‌ها همیشه بر حق هستند و فلسطینیان همیشه ناحق.»