کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اگر سه روز اول این هفته را روزهایی تاریخی، دست‌کم در حوزه سیاست خارجی کشور به شمار آوریم، خطا نکرده‌ایم. در نخستین روز این هفته تماسی علنی و دوجانبه بین نمایندگان عالی‌رتبه ایران و آمریکا انجام شد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: نوروز به‌عنوان یک پدیده فرهنگی نه‌تنها نقش مهمی در تکوین و تکامل ملیت و هویت ایرانی داشته، بلکه همواره یکی از ملاط‌هایی بوده که طی هزاره‌ها کمک بزرگی نیز در راستای امتزاج و درهم‌آمیختگی اقوام ساکن در فلات ایران کرده است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: در هنگامه شدت‌گرفتن رقابت‌های ژئوپلیتیک و اقتصادی، آمریکای ترامپ و راست افراطی در اروپا در تلاش برای افزایش ثروت و قدرت خود به سیاست‌هایی روی آورده‌اند که می‌توان آن را نئومرکانتیلیستی نامید.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اکنون سؤال این است که پوتین چگونه می‌تواند حمایت ترامپ را جبران کند؟ اگر‌چه ترامپ برای کسب وجهه به‌عنوان قهرمان صلح، انتظار انعطاف از پوتین دارد، اما ممکن است انتظارات بیشتری داشته باشد. بیانیه کرملین حاکی از آن است که مسائل خاورمیانه از‌جمله برنامه هسته‌ای ایران نیز در تماس ترامپ و پوتین مطرح شده است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اینکه مذاکره بشود یا نشود، امری است که در حوزه اختیارات مقامات عالی‌رتبه است. اما آنچه مهم است، این است که تصمیم‌گیری مقامات بر مبنای اطلاعات درست و دقیق باشد. اگر اظهارات آقای قالیباف درباره دستورالعمل اخیر ترامپ را مبنا قرار دهیم، روشن است که اطلاعات ایشان درست و دقیق نیست.
ادامه مطلب
سرانجام دو هفته پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و در واپسین دقایق سه‌شنبه، وی دستور احیای کمپین فشار حداکثری علیه ایران را صادر کرد. رئیس‌جمهور آمریکا پس از امضای یادداشتی از آمادگی برای مذاکره با رئیس‌جمهور ایران خبر داد و درباره آینده مناسبات با تهران و تداوم سیاست فشارحداکثری خود ابراز امیداوری کرد که «نیازی به استفاده از این گزینه (فشار حداکثری) نباشد. اما باید دید آیا می‌توانیم به توافقی با ایران برسیم؟» ترامپ در ادامه از تردیدش برای امضای دستور بازگشت فشار حداکثری به ایران گفت و مدعی آن بود که «این برای ایران خیلی سخت است و من امیدوارم مجبور نباشیم خیلی از آن استفاده کنیم».
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: واقعیت این است که دوره پیش‌رو از دشوارترین دوره‌ها برای ایران در سال‌های اخیر است. نقطه آغاز این دوره، تحولات عظیم در خاورمیانه و ضرباتی است که به گروه‌های نزدیک به ایران وارد شده است. درگیر‌شدن سوریه در بحرانی دیگر در بدترین زمان ممکن نیز مشکل بزرگی است. این بحران اگر مشکل موجودیتی برای بشار اسد ایجاد نکند، حداقل برای ماه‌ها یک دردسر بزرگ مالی و نظامی و پرسنلی برای سوریه و دوستانش خواهد بود. بی‌شک، تهدیدهای زیادی در این دوره متوجه ایران است. علاوه بر سخنان غیرمعمول رؤسای دوایر اطلاعاتی فرانسه و انگلیس، نتانیاهو پنجشنبه گذشته بار دیگر تهدید کرد که اسرائیل آماده دست‌زدن به هر کاری برای جلوگیری از هسته‌ای‌شدن ایران است. ترامپ که در اول بهمن در کاخ سفید مستقر خواهد شد، پیش‌ازاین از موافقت با اقدام نظامی اسرائیل علیه مراکز هسته‌ای ایران گفته است. چنین شرایطی ایجاب می‌کند که ایران حداکثر تلاش خود را در حوزه دیپلماسی برای کاهش تنش و زمینه‌سازی برای مذاکراتی محتوایی انجام دهد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: به قول آقای عراقچی ایران در آستانه یک «شرایط بحرانی» قرار دارد و واقع‌بینی حکم می‌کند که مقامات ما بر مبنای داده‌های زمینی و نه فضایی درباره آن بیندیشند و به فکر راه‌حلی برای اجتناب یا عبور سالم از آن باشند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: با بازگشت ترامپ به قدرت سؤال اصلی این است که ایران چه سیاستی باید در پیش گیرد؟ تجربه چهار سال اول ترامپ می‌تواند برای دور دوم به کار آید. هنوز روشن نیست که چرا به رغم تماس مستمر ایران و آمریکا در سطح وزیر امور خارجه با آمدن ترامپ، به ویژه طی ۱۶ ماه اول و قبل از خروج او از برجام، مذاکرات متوقف شد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: نهادهای نیرومندی که بر پایه این دموکراسی ریشه‌دار شکل گرفته‌اند، این بار نیز مانند دوره قبل در برابر ترامپ خواهند ایستاد: تغییر قانون اساسی آمریکا مانند برخی کشورها مثلا برای مادام‌العمر کردن رئیس‌جمهور عملا غیرممکن است. رسانه‌های ریشه‌دار در آمریکا را که از پشتوانه اصلاحیه اول قانون اساسی برخوردارند، مشکل می‌توان محدود کرد. انتخابات در آمریکا از سوی یک نهاد مرکزی تحت امر رئیس‌جمهور برگزار نمی‌شود، بلکه در سطح بخش و شهر و ایالت و از سوی صدها مسئول سطح پایین در هر ایالت برگزار می‌شود. قضات فدرال که مادام‌العمرند، از سوی ترامپ قابل تغییر نخواهند بود.
ادامه مطلب
حمله بامداد شنبه اسرائیل به ایران علاوه بر تبعات میدانی، نظامی، امنیتی و دفاعی آثار جدی هم در حوزه سیاست خارجی و دیپلماتیک داشته است، کمااینکه در جلسه شامگاه دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل (به وقت تهران) شاهد یک تقابل تمام‌عیار حاضران در نشست بودیم.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: ایران و حزب‌الله در یک سال گذشته نشان داده‌اند که مایل به عدول از شرایط موجود و نادیده‌گرفتن قواعد بازی مربوطه نیستند. اسرائیل با حمله گسترده علیه اصلی‌ترین رکن محور مقاومت که در پی جنایات گسترده علیه مردم نوار غزه در حال انجام است، بازدارندگی نامتقارن ایران از طریق محور مقاومت را با تهدیدی جدی مواجه کرده است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: هدف اسرائیل ظاهرا استفاده از فرصت عملیات ۷ اکتبر برای خاتمه «جنگ سایه‌ها» یا جنگ فرسایشی نامحدود و مدیریت‌شده توسط گروه‌های محور مقاومت در مناطق پیرامونی خود است. این راهبرد می‌تواند با حمایت اروپا و آمریکا و سکوت چین و روسیه و بی‌تفاوتی کشورهای اسلامی-عربی دنبال شود.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: پزشکیان در بیانیه خود گفته است: «پیشنهاد و راهکار مشخص ما برای جبران کاستی‌ها و محرومیت‌های تاریخی و مزمن در این نواحی رویکرد «تبعیض مثبت» و تمرکز برنامه‌ها و منابع برای پیشرفت و آبادانی نقاطی است که به شکلی شایسته مورد توجه برنامه‌ریزان قرار نگرفته است». از سخنان و شعارهای تندروها که بگذریم، از برخی دیگر انتظار نمی‌رفت که این موضع درست را به «سهمیه‌بازی» و «شیطنت‌های مثلا روشنفکرمآبانه و طبابت‌های قوم‌گرایانه» فروبکاهند یا آن را با «محاصصه»، یعنی تقسیم مناصب حکومتی بر‌اساس قومیت و مذهب در لبنان مقایسه کنند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: یک سیاست مهاجرتی همچنین باید دارای یک پیوست منطقه‌ای به‌ویژه درباره شرایط در مبدأ یعنی در افغانستان باشد. در دو، سه سال گذشته، گزارش‌ها حاکی از خالی‌‌شدن برخی مناطق هزاره‌‌نشین و تاجیک‌نشین و جایگزین‌شدن آنها با پشتون‌هاست که باید موجب نگرانی باشد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: «دکترین هسته‌ای» را اگر زیرمجموعه دکترین یا استراتژی نظامی به شمار آوریم، تمرکز آن بر اهداف و مأموریت‌های مد‌نظر درباره ساخت و استفاده از سلاح هسته‌ای و امور مربوط به آن مانند بازدارندگی هسته‌ای و دیپلماسی و چانه‌زنی‌های مربوطه است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: مزیت‌های ژئوپلیتیک ایران اکنون به دو دلیل با تهدیدات جدی مواجه است: ۱- بی‌توجهی دولت ایران به کاهش مستمر اهمیت عوامل ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک و اهمیت یافتن فزاینده عوامل ژئواکونومیک و ۲- فقدان عمل‌گرایی و انعطاف‌پذیری لازم برای تطبیق خود با تحولات اثرگذار بر نظم ژئوپلیتیک در منطقه و جهان.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اسرائیل بعد از حمله ایران پیگیر اقدامات تحریمی و دیپلماتیک علیه ایران و قرار‌دادن سپاه در فهرست سازمان‌های حامی تروریسم و به‌اصطلاح «ایجاد یک جبهه جهانی و یک ائتلاف منطقه‌ای علیه ایران» شده است.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: تلویزیون سی‌بی‌اس از قول یک مقام آمریکایی گفته است که اگر قرار به واکنش متناسب باشد، یک حمله به یکی از سفارتخانه‌های اسرائیل محتمل است؛ اما این مقامات هم‌زمان از احتمال حملاتی با امواجی از موشک‌های کروز و پهپاد به خاک اسرائیل نیز سخن گفته‌اند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در گفت گویی تاکید دارد که در پاسخی کوتاه من فکر نمی‌کنم که بتوان از مجرای شورای امنیت و سازمان ملل به جایی رسید.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بلاتکلیفی‌ها به هم مربوط هستند و تشدید یا تعدیل هر‌یک می‌تواند اثر مثبت یا منفی بر دیگری داشته باشد. قاعدتا هیچ کشوری اجازه نمی‌دهد با چنین بلاتکلیفی‌هایی برای مدتی چنین طولانی که برای اقتصاد و شرایط اجتماعی‌اش سم است، مواجه باشد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بدون شک، عدم اجرای برخی توصیه‌های ۴۰گانه اف‌ای‌تی‌اف توسط ایران شرایط کار با کشورهای دیگر را پیچیده کرده است. قرار گرفتن ایران در لیست سیاه اف‌ای‌تی‌اف موجب شده است تا بانک‌های خارجی درباره ارائه خدمات مالی برای تبادل کالاهایی که مشمول تحریم آمریکا نیستند نیز تردید کنند یا کنترل مضاعف اعمال کنند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: سیاست خارجی با دیپلماسی که راهکار اجرا و پیشبرد سیاست خارجی است، متفاوت است. همان‌قدر که تصمیم‌گیری در سیاست خارجی باید از طریق بحث عمومی صورت گیرد، دیپلماسی امری محرمانه و مختص کارگزاران مربوطه است.
ادامه مطلب
کورش احمدی در نوشتاری معتقد است که در جریان مذاکرات دو‌ساله منتهی به یادداشت تفاهم، مذاکره‌کنندگان ایرانی تمام پیشنهادهای طرف مقابل را که ممکن بود تأثیر سوء بر حاکمیت بلامنازع ایران بر ابوموسی داشته باشد، رد کردند. این پشنهادها شامل غیرنظامی‌کردن دائمی جزایر، تقسیم برابر جزایر بین ایران و شیوخ، اجاره بلند‌مدت جزایر به ایران و استقرار یک پادگان ایرانی-عربی در جزایر بود. عدنان پاشاچی که در دهه ۱۹۶۰ وزیر خارجه عراق بود و در آن زمان نماینده امارات بود، در نشست ۹ دسامبر ۱۹۷۱ شورای امنیت نیز از تأکید ایران بر حاکمیت خود بر سه جزیره و رد هر پیشنهادی که می‌توانست با حاکمیت ایران مغایرت داشته باشد، سخن گفت. سخنان کالین کرو، نماینده انگلیس، در آن نشست نیز به نحوی بارز نشان‌دهنده عدول انگلیس از ادعای ۶۸ساله مبنی بر تعلق جزایر به شیوخ عرب و اذعان ضمنی به حاکمیت ایران بود.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بحران غزه وجه جدیدی به صورت حملات حوثی‌ها علیه کشتی‌رانی در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب یافته است. سخنگوی نظامی حوثی‌ها جمعه گذشته تأیید کرد که تا زمانی که اسرائیل اجازه ارسال غذا و دارو به غزه را نداده، مانع تردد کشتی‌های مرتبط با اسرائیل خواهند شد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اقدام آنتونیو گوترش در توسل به ماده ۹۹ منشور اقدامی شجاعانه بود. دبیرکل‌های پیشین بسیار به‌ندرت به ماده ۹۹ متوسل شده بودند؛ چرا‌که این کار در حکم وارد‌شدن دبیرکل به حوزه صلح و امنیت بین‌المللی است که اعضای دائمی شورای امنیت آن را قلمرو اختصاصی خود تصور می‌کنند. به‌این‌دلیل در تاریخ ۷۵ساله سازمان ملل ماده ۹۹ فقط ۹ بار از طرف دبیرکل استفاده شده است. گوترش که در دور دوم دبیرکلی خود به سر می‌برد و مقطع تجدید انتخاب را در ژوئن ۲۰۲۱ پشت سر گذاشته بود، در هفت سالی که در این سمت قرار دارد و با وجود بحران‌هایی که در این دوره وجود داشته، به ماده ۹۹ متوسل نشده بود. دبیرکل در شرایطی دست به این اقدام زد که سه قطع‌نامه قبلی نیز از طرف آمریکا وتو شده بود و شکل‌گیری ابتکار دیگری از داخل شورا در دستور کار نبود. او ضمن اینکه بی‌شک می‌دانست اقدام او نیز در این مقطع زمانی با مخالفت آمریکا روبه‌رو خواهد شد؛ اما استراتژی او ظاهرا این بود که فشار بر روی آمریکا و اسرائیل در سطح سازمان ملل و دیگر نهادهای بین‌المللی تداوم یابد؛ بلکه بتوان آمریکا را با سرعت بیشتری به سمت توقف حمایت از ادامه جنگ پیش برد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: برخی مدعی شده‌اند که تحولات جاری موجب تغییرات اساسی در معادلات منطقه‌ای و کم‌وکیف روابط ایران و آمریکا خواهد شد؛ اما مادام که سرانجام جنگ غزه ناروشن است و هنوز تهاجم زمینی اسرائیل به داخل غزه و سرنوشت آن روشن نیست، مشکل می‌توان درباره آثار درازمدت این جنگ سخن گفت.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بایدن در حاشیه نشست اخیر گروه ۲۰ در دهلی از طرح آمریکا برای کمک به احداث کریدور جدیدی با نام کریدور هند-خاورمیانه-اروپا سخن گفت. این کریدور جدید قرار است حمل‌ونقل کالا از طریق دریا و راه‌آهن، انرژی از طریق لوله و داده‌های دیجیتالی از طریق فیبر نوری بین مبدأ، یعنی بنادر غربی هند و مقصد، یعنی اروپا و نیز کشورهای مسیر شامل امارات، عربستان، اردن و اسرائیل را ممکن کند و همچنین شامل ایجاد مناطق اقتصادی در طول مسیر باشد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: تصور عربستان این است که حائز شرایط لازم برای تبدیل‌شدن به دروازه جهان عرب شده و از این طریق فرصت بی‌سابقه‌ای برای تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر خاورمیانه یافته است. اینکه سیاست داخلی و خارجی چنین کشوری در هر منطقه‌ای چگونه باشد، بی‌شک بر کل آن منطقه تأثیر می‌گذارد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: در هفت ماه گذشته دو شوک در حوزه سیاست خارجی به کشور وارد شد. نخست در ۱۰ دسامبر رهبر چین در بیانیه مشترکی با شورای همکاری خلیج فارس از موضع امارات درباره سه جزیره ایرانی حمایت کرد و در نوبت دوم وزرای خارجه روسیه و کشورهای شورای همکاری همان مواضع را به شکلی قوی‌تر اتخاذ کردند.
ادامه مطلب