کوروش احمدی می نویسد: در پی به قدرت رسیدن مجدد ترامپ دوباره با این بحث که آیا نظم بین‌المللی جدیدی در حال شکل‌گرفتن است، مواجه شده‌ایم. اقدامات ترامپ در فاصله‌گرفتن از تعهدات امنیتی در قبال متحدان اروپایی، نزدیک‌شدن به روسیه و نظام‌های اقتدارگرا و نیز راه‌انداختن نوعی جنگ تجاری و... بار دیگر بحث درباره شکل‌گیری یک نظم بین‌المللی جدید را به میان آورده است.
ادامه مطلب
در حالی که پس از سه دور، هم چنان مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده در عمان با میانجیگری این کشور در جریان است، رایزنی‌های گسترده مقامات غربی، از جمله مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و وزرای خارجه فرانسه و بریتانیا، نشان‌دهنده حساسیت مقطع کنونی در پرونده هسته‌ای ایران است. اظهارات رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، دیوید لمی، وزیر امور خارجه انگلستان و گزارش‌های دیپلماتیک از مذاکرات مسقط، همگی بر ضرورت دستیابی به توافقی پایدار و قابل راستی‌آزمایی برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران تأکید دارند. این تلاش‌ها در حالی صورت می‌گیرد که انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در مهر ۱۴۰۴ و خطر فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه، انگلستان) به نگرانی کلیدی تهران تبدیل شده است.
ادامه مطلب
اندیشکده‌های آمریکایی پیش‌بینی می‌کنند که با توجه به سابقه دیپلماسی موفق (مانند بحران کارگیل)، فشارهای بین‌المللی (به‌ویژه از سوی آمریکا، چین و روسیه) احتمالاً تنش‌ها را در کوتاه‌مدت کاهش می‌دهد.
ادامه مطلب
ناصر پورحسن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظرمی رسد به رغم ارتباط وسیع آمریکا و اسرائیل، روابط آنها عموم و خصوص من وجه است. منافع آنها به‌طور مطلق با هم انطباق ندارد و در موارد بسیار فراوانی با هم تزاحم منافع دارند.
ادامه مطلب
گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای، هرچند قابل‌توجه، ممکن است با واقعیت فاصله داشته باشد. تجربه مذاکرات گذشته نشان داده که تغییرات در زمان‌بندی یا ترکیب تیم‌ها اغلب تحت تأثیر عوامل داخلی و خارجی متعددی قرار دارد. برای ایران، تداوم مذاکرات در فضایی سازنده و مبتنی بر احترام متقابل، از اولویت برخوردار است. سخنان بقائی نیز بر این نکته تأکید دارد که تهران به دنبال پیشبرد مذاکرات در چارچوب توافقات قبلی است. در مقابل، اگر تیم آمریکایی تصمیم به تغییر ترکیب خود بگیرد، این اقدام می‌تواند نشان‌دهنده عزم واشنگتن برای تسریع در رسیدن به توافق باشد، هرچند ممکن است با پیچیدگی‌های جدیدی همراه شود. در مجموع، دور چهارم مذاکرات ایران و آمریکا، چه از نظر زمان‌بندی و چه از منظر ترکیب تیم‌ها، در روزهای آینده با حساسیت‌های بیشتری همراه خواهد بود. پیشرفت‌های اخیر امیدها را برای دستیابی به توافقی پایدار افزایش داده، اما همچنان نیازمند مدیریت دقیق و دیپلماسی هوشمندانه از سوی هر دو طرف است.
ادامه مطلب
اعلام حضور تیم فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران و آغاز گفت‌وگوهای تخصصی با مقامات سازمان انرژی اتمی ایران، نشانه‌ای روشن از تداوم و تقویت همکاری‌های فنی میان ایران و این نهاد بین‌المللی است. این رویداد، که در ادامه دیدارهای اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، با مقامات ارشد ایرانی و مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان شکل گرفته، گامی مهم در مسیر تنش‌زدایی و حل‌وفصل اختلافات پادمانی محسوب می‌شود. اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نشست خبری هفتگی خود که دیروز دوشنبه برگزار شد، بر اهمیت این گفت‌وگوهای فنی و لزوم ایفای نقش حرفه‌ای آژانس به دور از فشارهای سیاسی تأکید کرد. این گزارش به بررسی ابعاد مختلف این همکاری، از تمرکز بر جزئیات فنی تا تأثیر آن بر مذاکرات هسته‌ای، جایگاه ایران در دیپلماسی بین‌المللی، و پیشگیری از اقدامات ضدایرانی می‌پردازد، با نگاهی مثبت به سیاست‌های تنش‌زدایانه ایران که به دنبال همکاری سازنده برای رفع اختلافات است
ادامه مطلب
حسین حاجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ درصدد برگرداندن قدرت آمریکا به اواخر جنگ جهانی دوم است، دوره ای که آمریکا قدرت بلامنازع و مطلق جهان بود. زیاده خواهی های ترامپ در خروج از پیمان های بین المللی، تنش با اروپا، باج خواهی از کشورهای کانادا، چین، روسیه، مکزیک و خاصتا جمهوری اسلامی ایران در راستای بازیابی هژمونی و سلطه جهانی است.
ادامه مطلب
گزارش‌ها حاکی از آن است که مذاکرات به مرحله بررسی جزئیات و مطالبات دو طرف وارد شده است. صداوسیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد که گفت‌وگوهای کارشناسی و فنی پیشرفت کرده و هیئت‌های کارشناسی برای مشورت به کشورهای خود بازمی‌گردند. این نشان‌دهنده حرکت از بحث‌های کلی (مانند تعیین چارچوب و اصول) به مذاکرات تخصصی‌تر در مورد مسائل فنی، مانند سطح غنی‌سازی اورانیوم، ذخایر اورانیوم غنی‌شده و رفع تحریم‌هاست.
ادامه مطلب
اکبر فیجانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: واقعیت این است که نیروی هسته ای صلح آمیز امکان پیشرفت در حوزه های گوناگون را فراهم می کند و نظام سلطه پیشرفت و استقلال ایران و سایر ملت های منطقه را نمی تواند تحمل کند.
ادامه مطلب
مجید رضائیان می نویسد: روزنامه‌نگاران از قضا موظف هستند با تکیه بر روزنامه‌نگاری تحلیلی، پای همه سوژه‌ها و موارد عینی در حال وقوع یا به‌اصطلاح «محتمل» را به میان بکشند و درباره آن جریان‌سازی مثبت کنند تا مفهوم واقعی رسانه جریان‌ساز -با تکیه بر ژانر روزنامه‌نگاری تحلیلی- جلوه‌گر شود. آخر. تیم یا جناح سرمایه‌گذاری ترامپ در کاخ سفید در برابر نئوکان‌های جنگ‌طلب، از قضا رسانه‌ها را «سرمایه» قلمداد می‌کنند تا مزاحم و موی دماغ. همین نگاه را در ایران باید متناسب با شرایط کشور ایجاد و ترویج کرد. نگاهی که رسانه تحلیلی و جریان‌ساز را «مستقل اما سرمایه» بپندارد تا رسانه «تابع و منفعل». تردید نکنیم این نگاه منتهی می‌شود به رسانه حاضر در دور میز مذاکره و نه غایب.
ادامه مطلب
برای دونالد ترامپ، راه‌حل جنگ اوکراین به شکل اعجاب‌آوری ساده است: کی‌یف باید واقعیت‌های میدانی را بپذیرد و از مخالفت با دست‌درازی‌های ارضی کرملین دست بردارد. اما برای بسیاری از اوکراینی‌ها خواسته‌های ترامپ نه‌تنها غیرواقعی، بلکه تهدیدی برای موجودیت کشورشان محسوب می‌شود.
ادامه مطلب
هیچ منبع معتبری، از جمله گزارش‌های وب یا پست‌های شبکه‌های اجتماعی، به‌طور صریح تأیید نمی‌کند که استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، گفته باشد هدف واشینگتن نهایی شدن توافق ظرف ۶۰ روز آینده است.
ادامه مطلب
دور سوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان امروز شنبه در پایتخت این کشور آغاز خواهد شد و برای اولین بار شامل نشست‌های فنی و کارشناسی بین طرفین است. باید این دور از گفت‌وگوها، که با حضور مقامات ارشد و کارشناسان هر دو کشور برگزار می‌شود را به‌عنوان گامی مهم در مسیر دیپلماتیک برای حل‌وفصل برنامه هسته‌ای ایران و کاهش تنش‌های جهانی شناخته شده دانست. در همین حال، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، با پیشنهاد دیپلماسی به تروئیکای اروپایی (فرانسه، آلمان، بریتانیا) و استقبال فرانسه، راه را برای گسترش چارچوب مذاکراتی هموار کرده است. حضور فعال ایران در این روندها، همراه با اظهارات مثبت مقامات، نویدبخش آینده‌ای روشن در روابط بین‌المللی است.
ادامه مطلب
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و نویسنده کتاب «هنر معامله»، تاکنون موفقیت چندانی در انجام معاملات بزرگ نداشته است. روسیه پیشنهادهای او برای پایان جنگ اوکراین را رد کرده است. اسرائیل و حماس به تلاش‌های او برای آتش‌بس در غزه بی‌اعتنایی کرده‌اند و چین نیز ظاهراً تمایلی به پایان دادن به جنگ تجاری که ترامپ آغاز کرد، ندارد. اما در مورد ایران، اوضاع ممکن است در حال بهبود باشد. مذاکره‌کنندگان آمریکایی و ایرانی روز شنبه گذشته در عمان و همچنین در پایان‌هفته جاری برای گفت‌وگوی رو در رو درباره توقف برنامه هسته‌ای ایران با یکدیگر ملاقات کردند. ترامپ که در دوره اول ریاست‌جمهوری خود از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ خارج شد، اکنون در موقعیت مناسبی برای دستیابی به یک توافق پایدار قرار دارد.
ادامه مطلب
محمد رضا پورقوشچی، می نویسد: سؤالی اساسی که این روزها ذهن بسیاری از تحلیلگران سیاسی داخلی و خارجی را به خود مشغول کرده است، این است که آیا ایران و آمریکا با وجود بیش از چهار دهه خصومت و بدبینی در روابط با یکدیگر و همچنین بدعهدی‌های طرف آمریکایی در توافق سال ۲۰۱۵ و خروج آن کشور از برجام، آیا می‌توانند دوباره به یک توافق جامع که دربرگیرنده منافع دو کشور باشد، دست یابند؟
ادامه مطلب
در‌حالی‌که جهان با دقت تحولات دیپلماتیک مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را دنبال می‌کند، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، امروز سه‌شنبه عازم پکن خواهد شد تا با مقامات ارشد چینی درباره روند مذاکرات غیرمستقیم تهران و واشنگتن رایزنی کند. این سفر که فقط یک روز پیش از نشست کارشناسان ایران و آمریکا در روز چهارشنبه (۳ اردیبهشت) و در آستانه دور سوم مذاکرات تهران و واشنگتن در روز شنبه (۶ اردیبهشت) انجام می‌شود، نشان‌دهنده تلاش ایران برای تقویت جایگاه خود از طریق دیپلماسی چندجانبه در این برهه حساس است؛ مذاکراتی که می‌تواند سرنوشت پرونده هسته‌ای ایران، تحریم‌های اقتصادی و ثبات منطقه‌ای را رقم بزند.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی می نویسد: ایران که تحت فشار شدید تحریم‌ها قرار دارد، همچنین با مواردی مثل بحران اقتصادی بی‌سابقه، تورم بی‌رویه، کاهش ارزش تاریخی پول ملی و بی‌کاری گسترده که عمدتا جوانان کشور را تحت تأثیر قرار داده، مواجه است. جنگ در غزه، حملات اسرائیل به حزب‌الله و حملات هوایی اسرائیل به ایران در اکتبر ۲۰۲۴ در این خصوص قابل توجه است. ایران از این خطرات بزرگ آگاه است و به نظر می‌رسد آماده است تا برای رفع تحریم‌ها تعاملاتی انجام بدهد.
ادامه مطلب
با آغاز مذاکرات فنی در سطح کارشناسی از چهارشنبه ۲ اردیبهشت ۱۴۰۴، این فرایند وارد مرحله‌ای حیاتی شده است که می‌تواند مسیر نهایی مذاکرات را تعیین کند. به قول ضرب‌المثل انگلیسی، «The devil is in the details» (شیطان در جزئیات است)، تمرکز بر جزئیات اختلافی میان تهران و واشنگتن، از جمله سطح غنی‌سازی، دامنه بازرسی‌ها، و مکانیسم‌های رفع تحریم‌ها و ... همگی نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت یا شکست این گفت‌وگوها خواهد داشت.
ادامه مطلب
کارشناسان معتقدند که مذاکرات مسقط می‌تواند زمینه‌ساز توافقی موقت باشد، اما دستیابی به یک توافق جامع مشابه برجام در کوتاه‌مدت بعید است.
ادامه مطلب
رضا معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سابقه نقض توافقات توسط آمریکا، به‌ویژه خروج یک‌جانبه از برجام در ۲۰۱۸، سایه‌ای سنگین بر این مذاکرات انداخته است. این یادداشت با تحلیل مستند و عمیق، نشان می‌دهد که چگونه بدعهدی‌های آمریکا، ایران را به مقاومتی استراتژیک واداشته و چرا این بازی دیپلماتیک، که نه به جنگ می‌انجامد و نه به صلح کامل، همچنان ادامه دارد.
ادامه مطلب
احمدرضا تمدن و رضا غضنفری فرد در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می نویسند: ترامپ با رفتار خود ثابت کرده به راستی سیاستمدار بودن را در وهله نخست در گرو موفقیت در تجارت تعریف کرده است و اصولا داشتن کارنامه تجاری درخشان را پیش قراول و شرط اصلی سیاستمدار بودن می‌داند.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آغاز مذاکرات غیرمستقیم با اصلی ترین حریف و هماورد محیط بین المللی یعنی آمریکا، بر اساس اصول سه‌گانه عزت، حکمت و مصلحت یک دریافت و تشخیص هوشمندانه با هدف دور ساختن تهدیدها و آزمون مجدد مسیر دیپلماسی برای تامین منافع خود است که البته دشواری‌ها و ناهمواری های بسیاری به‌همراه دارد.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماس ایرانی می نویسد: اگرچه ایران و آمریکا بارها مذاکرات پنهان و آشکار داشته اند اما فضای حاکم بر مذاکرات نشان از آن دارد که جنس مذاکرات امروز نه مدیریت بحران بلکه از جنس مدیریت حل بحران است.
ادامه مطلب
در حالی که دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده دیروز شنبه ۳۰ فروردین ۱۴۰۴ در رم برگزار شد، افشاگری اخیر روزنامه نیویورک‌تایمز درباره طرح اسرائیل برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، ابعاد جدیدی از اختلافات میان واشنگتن و تل‌آویو را آشکار کرد. این افشاگری، که از سوی مقامات اسرائیلی به‌عنوان یکی از خطرناک‌ترین نشت‌های اطلاعاتی در تاریخ این کشور توصیف شده، نشان‌دهنده تمایز آشکار میان رویکرد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و سیاست‌های تهاجمی اسرائیل در قبال ایران است. در این میان، تأکید دونالد ترامپ بر مذاکره و دیپلماسی به‌جای تقابل نظامی، بارقه‌ای از امید برای کاهش تنش‌ها در منطقه ایجاد کرده است.
ادامه مطلب
یکی از نکات کلیدی در بهار ۱۴۰۴، کمرنگ شدن گزینه‌های تنش‌زا مانند «دیگو گارسیا» است. پایگاه نظامی دیگو گارسیا در اقیانوس هند، همواره به‌عنوان گزینه‌ای بالقوه برای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران مطرح بوده است. این کلید واژه در دو هفته اول فردین ماه سال جاری سایه یک تنش احتمالی را بر سر ایران گسترانیده بود با این حال، آغاز مذاکرات و تمرکز بر راه‌حل‌های دیپلماتیک در نیمه دوم فرودین ماه، احتمال استفاده از این گزینه را تا حدی کاهش داده است. البته، این گزینه همچنان غیرفعال نیست و در صورت شکست مذاکرات، می‌تواند دوباره به‌عنوان اهرمی برای فشار بر ایران مطرح شود.
ادامه مطلب
پیمان صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هرچند این مذاکرات به‌صورت غیرمستقیم بوده است، اما منابع نزدیک به دو طرف، از پیشرفت نسبی و احتمال تداوم آن خبر داده‌اند. در این میان، سوال اصلی آن است که آیا آمریکا به‌دنبال حل‌وفصل واقعی اختلافات است یا آنکه همچنان رویکرد مهار و کنترل جمهوری اسلامی را از مسیر گفت‌وگو دنبال می‌کند؟
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازار آمریکا بزرگتر از آن است که سرمایه گذاران را به طور انبوه از دست بدهد، که در غیر این صورت اقتصاد آمریکا ضربه اساسی خورده و به فروپاشی در بازار جهانی منجر می شود.
ادامه مطلب
سفر عراقچی به روسیه که با تقدیم پیام رهبر انقلاب، گفت‌وگوهای فشرده و هماهنگی در آستانه دور دوم مذاکرات همراه بود، می‌تواند مبین نوعی هماهنگ‌سازی دیپلماتیک دو‌طرفه تهران و مسکو باشد.
ادامه مطلب
اگرچه گفته می‌شود سفر خالد بن‌سلمان پس از چهار ماه برنامه‌ریزی صورت گرفت، اما از نظر زمان‌بندی، این حضور در مقطعی حساس انجام شد. هم‌زمانی این سفر با دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده که از امروز (شنبه) آغاز می‌شود، بر اهمیت آن افزوده است و پیام‌هایی روشن برای بازیگران بین‌المللی، به‌ویژه واشنگتن، به همراه دارد. این رویداد می‌تواند نشانه‌ای از تمایل عربستان به ایفای نقشی فعال‌تر در میانجیگری میان تهران و واشنگتن باشد. در پیوست نکته مذکور و بر اساس برخی گزارش‌ها، در دیدارهای خالد بن‌سلمان با مقامات کشورمان، احتمال آمادگی عربستان برای میانجیگری در گفت‌وگوهای ایران و آمریکا مورد توجه قرار گرفته است. ریاض که پیش‌تر تجربه میزبانی نشست صلح اوکراین را دارد، می‌تواند از این ظرفیت برای تسهیل مذاکرات تهران و واشنگتن استفاده کرده و به این ترتیب وزن دیپلماتیک خود را در عرصه منطقه‌ای و جهانی تقویت کند. این موضوع از آن‌رو اهمیت دارد که نتایج مذاکرات ایران و آمریکا، تأثیر مستقیمی بر سیاست‌های امنیتی، دفاعی و دیپلماتیک عربستان و به‌طور کلی خاورمیانه خواهد داشت.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با طراحی اروپایی‌ها و در دوران و فضای پساجنگ سرد، جهانی‌سازی هنجاری پیش رفت و نهادهای خاصی برای مدیریت آنچه که از آن با عنوان حکمرانی جهانی یاد می‌شد راه‌اندازی گردید و بدین ترتیب جهانی شدن، تبدیل به واقعیتی غیرقابل انکار شد.
ادامه مطلب