پیروزی نزدیک طالبان با فرار آمریکا از صحنه
افغانستان سوریه نمی شود
دولت مرکزی افغانستان به سرعت در حال فروپاشی است و کشور به جولانگاه جنگ سالاران تبدیل می شود و در میان مدعیان کسب قدرت، طالبان از همه قوی تر است.
ادامه مطلبطالبان
آنچه به سرعت در میدان نبرد می گذرد
ایران، طالبان و تحولات افغانستان
علی موسوی خلخالی می‌نویسد: اگرچه ایران از دولت افغانستان به واسطه رفتارهای مغرضانه، رویکردهای به شدت امریکایی و مواضع ضد ایرانی اش خشنود نیست و چنین رفتارهایی را به ضرر روابط دوستانه دو کشور می داند، اما ایران نمی خواهد شاهد تضعیف دولت مرکزی به سود یک جریان بنیادگرا باشد. به عبارتی نه تضعیف دولت مرکزی تحت هر عنوانی به سود ایران و منافع آن است نه تمامیت خواهی و قبضه کامل قدرت توسط طالبان.
ادامه مطلب
نشست بین الافغانی در تهران به خروجی ملموسی منتهی خواهد شد؟
دولت رئیسی با هر وزیر خارجه ای بخشی از نگاه کلی تهران در قبال بحران افغانستان است
محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون نقش ایران در برون رفت افغانستان از بحران کنونی بر این باور است که بخشی از بدنه طالبان این ارزیابی را دارند که با اتکای صرف به قدرت میدانی نمی‌توان حکومتشان در افغانستان را تشکیل دهند. لذا اگر این فکر در میان طالبان تسری پیدا کند قطعاً می توان به نتیجه بخش بودن روندهای سیاسی، دیپلماتیک و مذاکره و گفت وگوهایی نظیر آنچه که در تهران جریان دارد امیدوار بود.
ادامه مطلب
بدترین اتفاقی که در حال وقوع است
بازی قدرت ها در افغانستان
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: قدرت گرفتن دوباره طالبان در افغانستان، بدترین اتفاقی است که نه تنها برای افغانستانی ها بلکه همسایگان و جامعه جهانی می تواند باشد.
ادامه مطلب
افغانستان و روزهای سخت پیش رو
برندگان جدید برای جنگی که امریکا باخت
امریکا با خروج سریع از افغانستان که می تواند به جنگ داخلی دیگر و تهدید ثبات منطقه و منافع روسیه، چین و ایران بینجامد، یک اهرم فشار در اختیار دارد. اقامت طولانی تر خطرناک بود، زیرا طالبان حمله به نیروهای ائتلاف و پایگاه های آنها را افزایش می داد.
ادامه مطلب
بر نیروهای آمریکایی در افغانستان چه گذشت؟
طولانی ترین جنگ گالری
ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری جورج بوش پسر حمله به افغانستان علیه طالبان را پس از حملات ۱۱ سپتامبر به برج های دو قلو، آغاز کرد. باراک اوباما درصدد کاهش شمار نیروها برآمد، اما شدت آشفتگی ها در افغانستان مانع از تخلیه نیروها شد. در دوره ترامپ هم که از پایان دادن به «جنگ های ابدی» زیاد سخن می گفت، تغییر چندانی در وضعیت نیروهای مستقر در افغانستان ایجاد نشد. اکنون، جو بایدن اعلام کرده می خواهد روز ۱۱ سپتامبر را به پایان حضور نیروهای آمریکایی تبدیل کند. یک پایگاه هوایی مهم نیروهای خارجی تخلیه شده، اما آشفتگی ها همچنان ادامه دارد و کشورهای منطقه نگران قدرت گرفتن مجدد طالبان و ناآرامی ها در همسایگی خود هستند.
ادامه مطلب
دیپلماسی فعلی تهران درقبال تحولات افغانستان کارآمدی لازم را ندارد
پیشروی های برق آسای طالبان در افغانستان و بایسته های پیش روی ایران
حسام الدین حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وخامت شرایط امنیتی و نظامی در افغانستان به گونه ای است که هم زمان با ادعای سخنگویان طالبان در زمینه تصرف ۸۰ درصد از جغرافیای این کشور، روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال با استناد به یکی از ارزیابی های جمعه اطلاعاتی ایالات متحده گزارش داد که دولت محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان احتمالاً بین شش ماه تا یک سال آینده پس از پایان روند خروج نظامیان آمریکایی از این کشور ساقط خواهد شد. پرسش اصلی این مقاله این است که در وضعیت فعلی افغانستان، جمهوری اسلامی ایران چه خواهد کرد یا به تعبیر بهتر، چه باید بکند؟
ادامه مطلب
ایالات متحده پایگاه هوایی بگرام را ترک کرد
روسیه، ایران و چین در حال سبک سنگین کردن گزینه ها در افغانستان
در حالی که گزارش های منتشر شده از خروج نیروهای آمریکایی از بزرگ ترین میدان هوایی در افغانستان به عنوان بخشی از برنامه خروج کامل نیروها از این کشور جنگ زده حکایت دارند، روسیه، ایران و چین گزینه های خود برای آینده نامشخص ارزیابی می کنند.
ادامه مطلب
سلسله اشتباهات جاری در افغانستان
راه حل در کابل است، نه واشنگتن!
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جامعه افغانستان امروز در شرایطی در نبرد با طالبان قرار دارد که نیمی از جمعیت این کشور، یعنی زنان به خوبی متوجه عواقب تسلط گروهک طالبان بر کشور هستند و همین خطر قریب‌الوقوع و جدی برای اندک دستاوردهای شکننده زنان که در پی بیش از یک دهه مبارزه مدنی و تلاش‌ها و هزینه‌های فراوان به دست آمده است، سبب شده که امروز شاهد باشیم که زنان افغان از شهرهای گوناگون و فارغ از قومیت، سلاح در دست بگیرند و در خیزش مردمی علیه طالبان فعالانه شرکت کنند، اما قوم‌گرایی‌ها، لجبازی‌ها و منفعت‌طلبی‌های گروهی برخی از صاحبان نفوذ و حتی سیاستمداران سبب شده است که صلح و برادری به مخاطره بیافتد و افغانستان را در آستانه بحرانی فراگیر قرار دهد.
ادامه مطلب
انتقال و ترانزیت تروریست‌های ترکیه به افغانستان
ویرانشهر افغانستان برای آرمانشهر اردوغان
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری عمومی رجب طیب اردوغان برای تبدیل ترکیه به قدرت بزرگ منطقه‌ای و جهانی آرمانشهری که در داخل با شکست و ظهور استبداد مواجه شده در سیاستگذاری خارجی نیز با تبدیل سایر کشورها به ویرانشهر همراه بوده است. سیاستگذاری ایجاد ترکیه بزرگ یا همان آرمانشهر اردوغان سبب ویرانی‌های بزرگ در عراق و سوریه شده و اکنون نیز افغانستان در معرض چنین سیاستی از سوی دولت ترکیه قرار گرفته است.
ادامه مطلب
با عینک خاورمیانه نمی توان در افغانستان حوزه نفوذ ایجاد کرد/تقویت میز افغانستان تنها راه دولت رئیسی برای حل بحران در این کشور
چرا با تطهیر طالبان در داخل کشور شأن ایران را زیر سوال می برید؟
عبدالمحمد طاهری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر اینکه جریان تطهیر کننده طالبان در داخل ایران بی‌شک با مواضع خود در قبال حمایت از این جریان شان جمهوری اسلامی ایران را زیر سوال می برند، پیرامون خطر تشکیل حکومت طالبان برای امنیت کشور بر این باور است که با همکاری با طالبان به جای ایجاد حوزه نفوذ برای ایران در افغانستان شاهد ناامنی در کنار مرزهای شرقی کشور خواهیم بود.
ادامه مطلب
طالبان؛ واقعیت یا تهدید؟
بمب ساعتی به کار افتاده است، هوشیار باشیم
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: ظرفیت افغانستانى ها اعم از تاجیک، ازبک، هزاره و... براى تحمل آنچه پیشترو به تلخى تجربه شده آیا اجازه تکرار تاریخ را خواهد داد؟ آیا این بار افغانستان مى خواهد عرصه تازه ترى براى جنگ هاى نیابتى میان قدرت هاى رقیب در غرب آسیا شود؟ این بار افغانستان چه جایگاهى از حیث سوق الجیشى در بازى قدرت هاى بزرگ از جمله آمریکا، روسیه و چین دارد و هزینه اى که مردم این کشور در این باره باید از جان، مال و اندوخته هاى ملى خود بپردازند، چه میزان بیش از آنچه تاکنون پرداخته اند، خواهد بود؟
ادامه مطلب
کارنامه ناامید کننده روحانی در قبال همسایگان
دولت رئیسی می تواند نقش جدی در پایان دادن به جنگ داخلی افغانستان ایفا کند؟
محمدرضا فرقانی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون نگاه دولت رئیسی به تحولات افغانستان تصریح کرد که در صورت تشدید جنگ داخلی در افغانستان بحران ناامنی به مرزهای شرقی کشور سرازیر می شود. در کنار آن نباید چالش افزایش مهاجرین افغانستانی را هم نادیده گرفت که بی شک هزینه ها و تبعات خود را به دولت آقای رئیسی تحمیل می کند. لذا دولت سیزدهم برای جلوگیری از به وجود آمدن این چالش ها، هزینه ها و بحران ها هم که شده باید برنامه و تلاش جدی برای حل و فصل و پایان دادن به بحران جنگ داخلی در افغانستان داشته باشد. اینها علاوه بر آن است که سید ابراهیم رئیسی از نظر جغرافیایی متعلق به استانی است که احساس نزدیکی با کشور و مردم افغانستان می کند. لذا مسایل مربوط به افغانستان از اهمیت جدی برای رئیس جمهور جدید برخوردار است. با توجه به مجموعه این نکات به نظر می رسد که در چهار سال پیش رو دولت سیزدهم نقش و جایگاه جدی در کاهش بحران افغانستان خواهد داشت.
ادامه مطلب
به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی
درد دلی کوتاه و شبانه؛ افغانستان
مسعود ایمانی کله سر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر هیچ کشوری با دولتی برقرار و با ساز و کار اداری و قوای مسلح، به اندازه افغانستان انفجار و انتحار به خود نمی‌بیند. کشورهای فرامنطقه‌ای و قدرت‌های جهانی را که به دلایلی معلوم فاکتور بگیریم، در عجب نباشیم که چرا کشورهای «مسلمان و همسایه» هم باید «منافع ملی» خود را بر دردِ پاره تن خود، افغانستان، مقدم شمارند؟ و آیا نباید تردیدی در سخن سعدی شیراز که: «چو عضوی بدرد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار»؟
ادامه مطلب
دیپلماسی در دوره گذار: «پرونده گمشده»
تحولات سریع افغانستان را دریابیم
سید علی موجانی در یادداشتی می نویسد: شک نباید کرد برای دیپلماسی، طی دو دهه اخیر پرونده هسته ای مهمترین موضوع بوده اما یقین است تحولات سرزمین های شرقی، لااقل طی ۲۹۹ سال اخیر همواره اسباب حساسیت و توجه دولت های ایران مانده و هست.
ادامه مطلب
تابستان داغی در انتظار افغانستانی هاست
آغاز سومین دور از مهاجرت ها از افغانستان
بر اساس برخی از پیش بینی ها، تعداد افغانی های پناهجو می تواند از ۵۰ هزار الی ۱۰۰ هزار نفر باشد. بیشتر مهاجرت ها به پاکستان، ایران، تاجیکستان، هند و اروپاست. در حال حاضر، افغانستانی ها دومین گروه از پناهجویان پس از سوری ها هستند و علت آن نیز ناامنی، خشونت و جنگ در افغانستان است.
ادامه مطلب
آقای اشرف غنی، شما شریک جرمید
ملا منان نیازی، قصاب شیعیان افغانستان
عبدالعزیز انصاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اکنون با مشاهده شرایط و موقعیت طالبان می توان گفت که دولت افغانستان با ایجاد گروه انشعابی طالبان تحت رهبری ملا نیازی برای تضعیف گروه اصلی طالبان توفیقی بدست نیاورد اما در تاریخ ثبت شد که در دوره حکومت اشرف غنی حتی به نوزادان زایشگاه و دختران دبیرستانی شیعه نیز رحم نکردند و دولت هیچ اقدامی برای شناسایی و معرفی عوامل این جنایات بعمل نیاورد.
ادامه مطلب
اندیشه های طالبان و آینده سیاسی افغانستان
چه عواملی حادثه خونین کابل را رقم زد
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موضوع دیگر این است که ممکن است که عده ای در داخل طالبان در آستانه خروج نیروهای آمریکایی دست به قدرت نمایی و ارعاب می کنند تا در خیال خودشان خروج نیروهای آمریکایی را سرعت ببخشند ولی این مساله می تواند روی دیگر سکه را هم داشته باشد و بهانه لازم را به افکار عمومی آمریکا برای حضور در افغانستان بدهد.
ادامه مطلب
نادیده گرفته شدن ایران در بازی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای
افغانستان آشفته را دریابیم
علی موسوی خلخالی می نویسد: افغانستان کشور همسایه ماست و ما طی چهل سال گذشته هزینه های فراوانی برای آن کرده ایم. این که گمان کنیم طالبان به قدرت برسد پس با ما همکاری می کند خیال باطلی است. طالبان با تهران اختلافات عمیق ایدئولوژیک دارد و در صورتی که بخواهد به ضرب اسلحه به قدرت برسد چنان مغرور خواهد شد که لزومی نمی بیند بخواهد با کشوری در سطح مطلوب آن کشور، همکاری کند؛ آن هم با کشوری مثل ایران که کشورهای دیگر تلاش می کنند به دلایل مختلف آن را در پرونده های گوناگون دور بزنند، حال چه موفق بشوند چه نشوند.
ادامه مطلب
قدرت گیری طالبان، نه تنها برای تهران که برای کل کشورهای منطقه تهدیدی بالقوه محسوب می شود
خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان تا چه اندازه امنیت ایران را تحت الشعاع قرار می دهد؟
محسن روحی صفت در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون دلایل لزوم ارتباط تهران با طالبان بر این باور است که لازم و ضروری است که جمهوری اسلامی ایران برای حفظ منافع و امنیت خود هم که شده ارتباطاتی را با طالبان برقرار کند تا حداقل از برنامه‌های آنان درخصوص افغانستان مطلع باشد. ضمن اینکه بخش عمده‌ای از مرزهای مشترک و طولانی ایران و افغانستان اکنون در کنترل و سیطره طالبان قرار دارد. این بدان معناست دولت مرکزی کابل اکنون توان اداره و کنترل کل مرزهای مشترک با ایران را ندارد. از این رو ایران لاجرم باید روابط خود را با طالبان تداوم بخشد تا حداقل امنیت خود را در مرزهای تحت کنترل این گروه تامین کند. مضافا اینکه قطعاً ایران ذیل منازعات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای دشمنان جدی دارد و امکان دارد این دشمنان با القای تفکرات و تحریک طالبان، ناامنی را از خاک افغانستان وارد ایران کنند. لذا باید ایران در یک اقدام پیش دستانه و با برقراری ارتباط با نیروهای طالبان از هرگونه تحریک احتمالی طالبان علیه ایران توسط دشمنان جمهوری اسلامی پیشگیری کند.
ادامه مطلب
سایه احیای برجام بر بازتعریف جایگاه تهران در منطقه
چرا ایران عملا از پروسه صلح افغانستان کنار گذاشته شده است؟
پیرمحمد ملازهی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون جایگاه ایران در آینده افغانستان و پیشبرد پروسه صلح در این کشور تاکید دارد: برای آنکه ایران در پروسه صلح افغانستان جایگاه لازم و مدنظر را متناسب با اهداف منافع خود پیدا کند باید بازنگری جدی، واقع بینانه و دقیق در قبال مسائل منطقه داشته باشد تا ذیل این بازنگری، جامعه افغانستان را در کلیت آن مد نظر قرار دهد که در نهایت نگاه منفی افغان ها علیه تهران از بین برود. این در حالی است که امتاسفانه اکنون به جای آن که ایران بخشی از راه حل باشد به بخشی از مشکلات در افغانستان بدل شده است.
ادامه مطلب
تصمیم بایدن و دورنمای افزایش خشونت و سلطه احتمالی طالبان
لطفا حرف ظریف درباره افغانستان را جدی بگیرید
محمد جواد ظریف می گوید: یک پیروزی به نفع طالبان می تواند برای منطقه مشکل آفرین باشد. یک امارت اسلامی در افغانستان تهدیدی وجودی برای پاکستان و تهدید امنیت ملی برای ایران و هند است. اگرچه مقامات آمریکایی تمایلی ندارند که اظهارات ظریف را مهم ارزیابی کنند اما گفته های ظریف با تحلیل های سایر مقامات دولتی و ناظران هماهنگی دارد.
ادامه مطلب
زیان نبود ایران در استانبول
آیا ترکیه، ایران را در افغانستان پشت سر گذاشته است؟
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: در نگاه دولت کنونی افغانستان نیز استقرار نظامیان ترکیه مشروعیت بیشتری نسبت به نظامیان غربی دارد. در این حال، دولت مرکزی افغانستان ممکن است حضور نظامیان ترک را به دیده وزنه‌ای متعادل کننده میان پاکستان و هند بنگرد. در صورت تحقق چنین راهبردی، آنکارا یک گام دیگر در جهت گسترش ژئوپلیتیک خود برای افزایش وزن سیاسی این کشور در معادلات منطقه‌ای و به تبع آن جهانی برخواهد داشت. این درحالی است که ترکیه اکنون دسترسی قابل توجهی به مناطق شرق مدیترانه، شامات در جنوب، قفقاز و آسیای میانه در شرق دارد. آنکارا نشان داده است که استعداد خوبی در تبدیل ظرفیت های ژئوپلیتیک خود به امتیازهای استراتژیک دارد.
ادامه مطلب
خروج آمریکا از افغانستان از ادعا تا واقعیت!
آیا ترکیه با نشست استانبول می تواند ایران را نادیده بگیرد؟/ کاهش یا افزایش نفوذ منطقه ای ایران در گرو احیای برجام
عبدالمحمد طاهری در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون نشست استانبول پیرامون صلح افغانستان بر این باور است: تا زمانی که مناقشه برجام به حالت فعلی ادامه پیدا کند و شاهد احیای توافق هسته‌ای توافق ذیل نشست وین و یا هر نشست دیگری نباشیم، یقینا ما باید منتظر تداوم این وضعیت باشیم. به هر حال به دلیل مناقشه ای که اکنون بین ایران با طرف های اروپایی و ایالات متحده آمریکا پیرامون فعالیت‌های هسته‌ای وجود دارد سبب شده است که بازیگران منطقه ای و به خصوص همسایگان نیز از فضای کنونی بیشترین بهره برداری را در راستای افزایش نفوذ خود در منطقه داشته باشند. نمونه بارز آن قطر و ترکیه پیرامون صلح افغانستان. لذا باید عنوان کرد که کاهش یا افزایش نفوذ منطقه ای یران در گرو احیای برجام است.
ادامه مطلب
این سناریو به اجرا می ارزد
دولت موقت با مشارکت طالبان، یگانه راه برون رفت افغانستان از بن بست سیاسی و جنگ
حسام حجت زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نزدیک به دو دهه پس از حمله ایالات متحده و همپیمانانش به افغانستان وضعیت امنیتی این کشور به حدی وخیم است که تشکیل دولت انتقالی موقت نه یک طرح احتمالی و قابل بررسی بلکه یک سناریوی جدی برای خروج افغانستان از بن بست سیاسی و نظامی فعلی و برقراری آرامش نسبی در این کشور جنگزده است.
ادامه مطلب
پیش بینی آینده مبهم است
بن بست در مذاکرات صلح طالبان با دولت افغانستان
عبدالعزیز انصاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موضع طالبان این است که کنترل دولت باید به آنها سپرده شود و امارات اسلامی آنها دوباره احیا شود و تمام عناصری که اکنون در کابل بر سر کار هستند، باید بخشی از امارت آنها باشند. از سوی دیگر، موضع دولت افغانستان این است که دولت آنها یک دولت قانونی است و همه طالبان باید بخشی از دولت آنها شوند. بدیهی است که با ادامه این مواضع غیر منعطف نه دولت افغانستان و نه طالبان از مواضع خود کوتاه نیامده و به نتیجه نمی رسند.
ادامه مطلب
سیاست نفی هویت قومی شکست خورده است
طالب در تهران
عباس آخوندی در یادداشتی می نویسد: ما در منطقه‌ای زندگی می کنیم که در آن ده‌ها قوم زندگی می‌کنند. سیاست رضاخانی و یا آتاترکی مبنی بر نفی هویت قومی به منظور ایجاد هویت ملی شکست خورده است. واگر این سیاست را اتخاذ کنیم، بلافاصله بخش اعظمی از ملت‌های منطقه در برابر ما صف آرایی خواهند کرد.
ادامه مطلب
چالشی برای اعتمادسازی و تحکیم روابط
سیاست مخربانه پاکستان در قبال افغانستان
محمدعارف فصیحی دولتشاهی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تجربه نشان داده است که منازعه افغانستان در بستری از دخالت‌ها و زمینه‌چینی‌های کشور همسایه پاکستان شکل‌گرفته و می‌گیرد. این سخن به معنای چشم‌پوشی از نقش نیروهای داخلی در بروز منازعات افغانستان نیست. همچنان که توسل جستن به تئوری توطئه نیز تلقی نمی‌شود؛ بلکه مبتنی بر نمونه‌ها و شواهد عینی و متواتر است. این کشور یا با دستمایه‌های قومی – ایدئولوژیک و یا باانگیزه‌های اقتصادی – سیاسی و یا ترکیبی از این موارد به دخالت در امور داخلی افغانستان پرداخته است.
ادامه مطلب
کاری که باید همزمان با پیشبرد گفت وگوهای صلح انجام داد
چهار درس برای اصلاح بخش امنیت در افغانستان
با ادامه گفت وگوهای صلح افغان، تلاش ها برای ساخت یک بخش امنیت برای دوره پس از گفتگوهای صلح افغان می بایست از همین حالا آغاز شود.
ادامه مطلب
پس از چهار سال
برندگان و بازندگان خاورمیانه پس از دوره اول ریاست جمهوری ترامپ
تابلوی این هفته از رهبران اسرائیل، بحرین و امارات که در کاخ سفید گردهم آمده بودند، تلاشی بود برای ارسال این پیام اطمینان بخش که ایالات متحده همچنان قدرتی برای ایجاد صلح و ثبات در خاورمیانه باقی مانده است. اما این یک تصویر یک خوش بینی گمراه کننده بود. ایالات متحده در این منطقه آشفته آب در هاون می کوبد. نیروهای آمریکایی هنوز در مناطق مسکونی در سوریه، عراق و افغانستان باقی مانده اند که می توانند در برابر تروریسم موثر باشند؛ اما این حضور در حال کاهش است. آینده خاورمیانه اساسا به کاهش قدرت ایالات متحده و پویایی های جدید داخلی، مثبت و منفی، مربوط می شود که خلاء را پر می کنند.
ادامه مطلب