هایدر؛ پایان یک راست افراطی
یادداشتی در مورد مرگ یورگ هایدر، رهبر ائتلاف راست افراطی اتریش
«یورگ هایدر»( Joerg Haider) رهبر 58 ساله‌ی ائتلاف راست افراطی اتریش روز گذشته در سانحه‌ی رانندگی جان خود رااز دست داد. پلیس اتریش اعلام کرد خودروی یورگ هایدر به‌علت انحراف از مسیر اصلی درمنطقه‌ای در جنوب این کشور واژگون شده و وی که از ناحیه سر و سینه دچار جراحت‌های عمیق شده بود جان خود را از دست داده است.
هایدر، رهبر حزب راست افراطی «ائتلاف برای آینده اتریش»(BZO) به‌دلیل تمایلات افراطی و نژادپرستانه‌اش شهرتداشت. وی مخالف سرسخت سیاست های مهاجرتی به اروپا و نیز همگرایی در اتحادیه اروپابود و در بعضی اظهارات خود گرایش‌های نازیستی از خود بروز می‌داد. وی همچنین از مخالفان اسلام گرایی در اتریش بود که مخالفت اخیرش با ساخت مناره برای مساجد از جمله بحث‌های جنجالی رسانه ها بود.
وی که فرماندار ایالت کارینتیا واقع در جنوب اتریش بود، سال پیش از ساخت یک مسجد در این ناحیه از اتریش جلوگیری کرده بود. این سیاستمدار راست‌گرای افراطی اتریش همچنین تاکید کرده بود که ساخت مناره را نیز در این استان ممنوع می‌کند. این درحالی است که آزادی مذاهب در قانون اساسی اتریش گنجانده شده است. هایدر همچنین خواستار جلوگیری از ساخت مساجد در سراسر اتریش با هدف حفاظت از فرهنگ غرب شده بود. افزون بر این، وی بر لزوم ممانعت از پوشش حجاب اسلامی زنان مسلمان در خیابان‌ها و مؤسسه‌های عمومی سراسر اتریش تاکید کرده بود.
حزب متبوع هایدر با کسب 11 درصد آرا در انتخابات سراسری اخیراتریش به پیروزی قابل توجهی دست یافته بود . وی قبلا" رهبر حزب افراطی «آزادی» بود که درانتخابات سال 2000 در اتریش با کسب بیش از 20 در صد آرا توانست در دولت ائتلافی حضور یابد، اما تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه اتریش در نهایت هایدر را به کناره گیری از قدرت واداشت. در انتخابات اخیر اتریش نیز سیاست‌مداران اروپایی از امکان به قدرت رسیدن احزاب راست افراطی در هراس بودند.
هایدر در سال 1991 اظهاراتی در تمجید از سیاست‌های اشتغال‌زایی آلمان نازی بیانکرد؛ وی همچنین اردوگاه‌های جنگ جهنی دوم را به‌عنوان «اردوگاه‌های تنبیه» توصیف کرد و «اس.اس» را بخشی از ارتش آلمان دانست که باید محترم شمرده شود. افزون بر این‌ها، هایدر اخراج یهودیان به‌دست نازی‌ها را با بیرون‌راندن آلمانی‌ها از چکسلواکی، بعد از جنگ جهانی دوم، مقایسه کرد. پس از طرح این سخنان، او به‌دلیل فشار مخالفان از سمت فرماندار ایالت کارینتیا کنار رفت، اما مجددا" در سال 1999 به همین سمت برگزیده شد.
قابل اشاره است که والدین هایدر از نخستین اعضای حزب نازی بودند که به آلمان رفته و در زمره‌ی مقام‌های حزب جای گرفتند. البته پس از جنگ، آنها به جهت وابستگی‌هایشان جریمه شدند و از کار در سمت‌های دولتی محروم گردیدند. منتقدان هایدر معتقدند که دیدگاه‌های وی در چنین پس‌زمینه‌ای شکل گرفته بود.
هایدر در سال 2005 بعد از اختلافاتی که در حزب آزادی به‌وجود آمد از این حزب بیرون آمد و حزب دست راستی «ائتلاف برای آینده اتریش» را تاسیس کرد، بهترین نتیجه‌ی اینحزب در انتخابات اخیر پارلمانی اتریش به‌دست آمد (کسب 11 درصد آرا ).البته حزب آزادی اتریش در زمانی که هایدر ریاست آن‌را عهده دار بود توانستهبود 27 درصد آرا را در انتخابات سال 1999 از آن خود کند که این بهترین نتیجه انتخاباتی هایدر در طول حیات سیاسی خویش بود.
اگرچه اشتفان پتسنر، سخنگوی هایدر گفته است: «مرگ هایدر برایما به مثابه‌ی پایان جهان است»، اما واقعیت آن است که احزاب و گرایش‌های دست راستی و پوپولیستی، و به‌ویژه گرایش‌های خطرناک‌تر (رویکردهای افراطی و ضدحقوق بشری) همچنان در نقاط گوناگون جهان، به‌صورت علنی یا غیرعلنی، درحال فعالیت سیاسی_ایدئولوژیک هستند. دیدگاه‌ها و مواضع سیاسی آنها درآمیخته با عقاید و جهان‌بینی آنان و اراده‌ی ایشان، رویکردی افراطی از خود نشان می‌دهد که با تکثر و پلورالیسم نسبتی برقرار نمی‌کند و با خردستیزی، اقتدارگرایی، تبعیت از رهبری کاریزما، سیاست نژادی و مفاهیمی از این دست، قرابتی قابل توجه دارد.
مرگ هایدر تنها مرگ یک راست افراطی دیگر است؛اما پایان زندگی هایدر، پایان حیات سیاسی راست افراطی در جهان نیست.
نظر شما :