روابط بهتر میان دو دولت منتقد غرب
نویسنده خبر:
حسن بهشتی پور
گفتاری از حسن بهشتی پور، کارشناس و تحلیل‌گر مسائل حوزه روسیه، قفقاز و آسیای میانه برای دیپلماسی ایرانی.
در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری اکراین، رقیب روس‌گرا توانست رقیب غرب گرای خود را کنار زده و پیروز میدان شود، پیش بینی روابط یران و اکراین در شرایطی که دولتی طرفدار روسیه بر این کشور حاکم خواهد شد، مبحث مهمی است.
گفتاری از حسن بهشتی پور، کارشناس و تحلیل‌گر مسائل حوزه روسیه، قفقاز و آسیای میانه:
زمانی که گروه طرفدار غرب در اکراین به قدرت رسید در مقایسه با نیروهای روس‌گرا رفتار سخت گیرانه‌تری به تناسب رابطه با امریکا در مقابل ایران داشت؛ ارزیابی مسئولان ایران دور از واقعیات موجود نبود چراکه به طور طبیعی آقای یوشچنکو که روابط نزدیکی با غرب داشت و همسرش شهروند امریکا محسوب بود در روابط با ایران متناسب با نگاه امریکا رفتار می‌کرد.
با این حال ما باید واقع بین باشیم چراکه لفظ انقلاب رنگی که در اوکراین تنها یک اصطلاح سیاسی بود که مشخصات انقلاب واقعی را نداشت. در این کشور تغییر دولت انجام شد و این تغییر موجب تحول در قانون اساسی و دیگر قوا نشد. تنها در قوه اجرایی یک نیروی روس گرا کنار رفت و یک نیروی غرب‌گرا روی کار آمد. امروز هم در سال 2010 پس از شش سال یک نیروی روس‌گرا مجددا به قدرت رسیده و یک نیروی غرب‌گرا کنار رفته است.
این بدان معنا نیست که غرب نفوذ خود را در اکراین از دست داده است بلکه همچنان این نفوذ ادامه خواهد داشت اما نتایج انتخابات نشان می‌دهد که اکثریت جامعه اوکراین بار دیگر به نیروهای روس‌گرا اعتماد کرده‌اند. در اوکراین امروز عملا مناسباتی را شاهدیم که با سال 2004 تفاوت‌های اساسی دارد.
در واقع نقش مجلس، رئیس جمهور، احزاب و خطوط سیاسی به نسبت سال 2004 بسیار شفاف‌تر شده است، همچنین پیشرفت نظام مردم سالاری نیز در وضعیت امروز اکراین قابل توجه است.
ایران و شرایط امروز اکراین
واقعیت این است که اکراین مناسبات گسترده‌ای با ایران ندارد اما این که دولتی در این کشور بر سر کار آید که طرفدار غرب نیست بلکه بر عکس منتقد غرب است، به لحاظ فضاسازی سیاسی برای جمهوری اسلامی ایران مناسب‌تر خواهد بود چراکه جمهوری اسلامی نیز خود یکی از منتقدان غرب است.
بر همین اساس طبیعی است که با روی کار آمدن یک دولت منتقد غرب در اکراین می‌توان انتظار مناسبات بهتری را میان ایران و اکراین داشت.
چشم انداز مناسبات آینده
ایران در دوران آقای یوشچنکو هم تلاش داشت که روابط معقولی را با اکراین حفظ کند اما طرف اوکراینی متناسب با جهت گیری سیاسی غرب‌گرای خود روی خوش نشان نمی داد و بسیار کند در روابط دو جانبه حرکت می‌کرد.
اکنون پیش بینی می‌شود که آقای ویکتور یانوکوویچ و همکارانش بیشتر از رئیس جمهور قبلی از نزدیک شدن روابط اکراین و ایران استقبال کنند اما این بدان معنا نیست که از فردا روابط دو کشور در عالی ترین سطح ممکن برقرارخواهد شد.
به نظر می‌رسد که هر دو طرف بر اساس منافع ملی گسترش مناسبات با یکدیگر را در شرایط کنونی مورد ارزیابی قرار خواهند داد. احتمال می رود که رئیس جمهور روس‌گرای کنونی در مقایسه با دولت غرب‌گرای قبلی روابط بهتری با ایران خواهد داشت.
نظر شما :