ضرورت مذاکره مستقیم با غرب

۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۹ | ۱۶:۴۷ کد : ۱۱۴۶۵ نگاه ایرانی
نویسنده خبر: بهرام امیر احمدیان
گفتاری از بهرام امیر احمدیان، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل ترکیه براى ديپلماسى ايرانى
ضرورت مذاکره مستقیم با غرب

روزنامه حريت چاپ ترکیه به نقل از داوود اوغلو نوشت: ممکن است دیدار سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملیایران و کاترین اشتون، رییس سیاست خارجه اتحادیه اروپا به نمایندگی از گروه 5+1در ترکیه برگزار شود.  

گفتاری از بهرام امیر احمدیان، استاد دانشگاه و تحلیل‌گر مسائل ترکیه:  

سیاست خارجی ترکیه بدنبال نقش فعال‌تر این کشور در منطقه و ایجاد ارتباط میان اروپا و دیگر مناطق از جمله کشورهای آسیایی چون ایران است. از این منظر تلاش‌های ترکیه برای ایفای نقش در موضوع هسته‌ای ایران را باید مثبت ارزیابی کرد.  

در تازه‌ترین تحول تهران برای مذاکره دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور با کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام آمادگی کرده است. حال در شرایطی که ایران برای مبادله سوخت با برزیل اعلام آمادگی کرده به نظر نمی‌رسد که وارد کردن بازیگران دیگر به بحث تبادل سوخت منطبق با مذاکرات تفاهم شده در ژنو باشد. در مذاکرات ژنو طرف‌های ایران در بحث تبادل سوخت مشخص شده بود و مقرر شد اورانیوم ایران به روسیه منتقل شود و از آنجا به فرانسه رفته و به میله‌های سوخت تبدیل شده و مجددا به ایران بازگردد.  

این که ایران نسبت به طرف‌های اروپایی و اعضای گروه 1+5 بی اعتماد است ریشه قابل درک و درست است اما وارد کردن بازگران ثالث به بحث مبادله سوخت یا بهره گیری از کشورهای واسطه مانند ترکیه نمی‌تواند برای ایران کارساز باشد.  

مخالفت غرب با ایران مخالفتی اساسی و در این میان ایفای نقش کشورهایی چون ترکیه و برزیل بعید است که موثر واقع شود؛ راهکار اصلی آن است که تهران مستقیما با غرب وارد مذاکره شود. مذاکره آقای جلیلی با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپای بی تردید فرصت مناسبی است تا میان طرفین اعتمادسازی شود. برای اعتمادسازی لازم است هر دو سوی مذاکره تا حدی از خواسته‌های خود بگذرند. افزودن بازیگران دیگر به میدان مذاکرات هسته‌ای ایران مناسب نیست و بهتر است تهران با اعضای گروه 1+5 که روندی طولانی را در این موضوع طی کرده است مستقیم وارد گفت و گو شود.

ترکیه و برزیل در موضوع هسته‌ای ایران منافع خود را می‌جویند، ایران نیز با لحاظ منافع ملی باید مذاکرات مستقیم را در دستور کار قرار دهد. توافق برای مذاکره ایران با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به نمایندگی از سوی گروه 1+5 مثبت است چراکه مذاکرات را از بن بست خارج می‌کند.  

امروز می‌توان گفت که دیپلماسی ایران فعال‌تر شده است و حضور آقای احمدی نژاد در اجلاس بازنگری ان پی تی و کنفرانس مطبوعاتی وی پس از این اجلاس گام‌های مثبتی است که تهران در مسیر تعامل با جهان غرب بر داشته است.

در این میان ترکیه تلاش دارد ایفای نقش کند؛ این کشور بازیگری چند وجهی است و منفع خود را دنبال می‌کند. نگرانی ترک‌ها این است که تبعات منفی پرونده هسته‌ای ایران ترکیه را متاثر کند همان طور که در صورت حصول موفقیت در پرونده هسته‌ای ایران، مزایای مختلفی شامل ترکیه به عنوان کشور همسایه ایران خواهد شد.
 
 با این نگاه ترکیه و روسیه دو کشوری هستند که هم در شرایط تحریم ایران و هم در زمان تعامل ایران و غرب برنده خواهند بود و قادر به حفظ ارتباط خود با ایران هستند، مهم این است که ایران هوشیارانه‌تر دیپلماسی خود را به پیش ببرد.
بهرام  امیر احمدیان

نویسنده خبر

استادیار جغرافیای سیاسی، دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران

اطلاعات بیشتر


نظر شما :