ایران شورای همکاری را کیش و مات کرد

روزنامه الشرق الاوسط در یادداشتی به این موضوع پرداخته و نوشته است: سفر صالحی به قطر و عمان و استقبال گرمی که از او مقامات قطری انجام دادند در حقیقت هدیه رایگان باارزشی بود که بدون هر گونه چشم‌داشتی به ایران داه شد. در حالی که روابط ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس در ماه‌های اخیر به طور بی‌سابقه‌ای به بدترین وضعیت خود رسیده است، دوحه و مسقط فاتحه سد نفوذی دیپلماتیکی که در برابر ایران ایجاد شده بود را خواندند تا فاتحه آن چه یکپارچگی در برابر ایران خوانده می‌شود نیز خوانده شود. صالحی ساعاتی پس از این که به قطر رسید و مورد استقبال گرم مقامات قطری قرار گرفت در برابر خبرنگاران ایستاد و سپر دفاع جزیره که به پیاده کردن نیروهای نظامی در بحرین انجامید را به شدت مورد انتقاد قرار داد. وی گفت: «به هیچ وجه قابل قبول نیست که شاهد حضور نظامی خارجی به این ترتیبی که در بحرین هستیم، باشیم.» وی قبل از این که کشورهای دیگر حاشیه خلیج فارس را به همین دلیل مورد انتقاد قرار دهد، قطر را نیز مورد انتقاد قرار داد. یعنی او در خاک قطر و در حالی که میهمان قطری‌ها است از حضور نیروهای نظامی که قطر نیز در آن مشارکت دارد، انتقاد کرد.

نویسنده این یادداشت که به دلیل شکسته شدن یخی روابط ایران با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس خشم در نوشته‌هایش هویدا است در ادامه می‌نویسد: این حرکت ایران با قطر و عمان به ما این نکته را فهماند که سیاست بازدارنده به معنای بستن و قفل کردن درهای روابط و به نظاره نشستن نیست. این را هم فهمیدیم که تخریب روابط ما با ایران بر خلاف برداشت‌هایی که از تخریب روابط داریم، در این جا معنای دیگری می‌دهد. در حالی که می‌بینیم روابط ایران و شورا تا چه اندازه تیره است، دوحه به عنوان یکی از کشورهای عضو شورا پذیرفت که هدیه گرانبهایی به ایران بدهد و اجازه دهد ایران از طریق قطر به دیگر اعضای شورا حمله کند. به عبارت دیگر ایران در بحران خلیج فارس پا روی پا گذاشت و شاهانه منتظر هدایای گرانبهای رایگانی شد که از کشورهای خلیج فارس به سوی او سرازیر می‌شدند.

نویسنده این یادداشت در ادامه می‌نویسد: بزرگترین هدیه امیر قطر به ایران، پذیرفتن وساطت میان ایران و مصر برای گشایش صفحه تازه‌ای در روابط دو کشور بود. تنها ساعاتی پس از پایان سفر صالحی به قطر، امیر قطر به قاهره رفت تا در حالی که کشورهای خلیج فارس از نفوذ ایران در جهان عرب بیش از هر زمان دیگری نگرانند، روابط ایران و مصر را احیا کند.

نویسنده این یادداشت سپس می‌نویسد: چاره‌ای نداریم، باید بگوییم ایران هفته گذشته پیروز دستگاه دیپلماسی بود. ایران توانست دو عضو مهم شورا را به سمت خود جذب کند و هم‌زمان از امیر قطر بخواهد که به انتقادهای عربی بی‌اعتنا شده و برای حضور پررنگ‌تر ایران در عرصه‌های سیاسی و دیپلماتیک عربی به قاهره برود. در حالی که اظهارات ضد عربی مقامات ایرانی همچنان ادامه دارد و هر روز هشدار و تهدیدی تازه علیه کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی سر می‌دهند و سفارت عربستان همچنان مورد تهدید امنیتی افراد ضد عرب ایرانی است. جالب‌تر از همه آن که ایران زمانی اقدام به شکستن یخ روابط با کشورهای عربی با سیاست تهاجمی‌اش می‌کند و صالحی را به دوحه و مسقط می‌فرستد که ایرانی‌ها روز خلیج فارس را جشن گرفته و شدیدترین اظهارات را علیه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سر می‌دهند.

نویسنده در نهایت می‌نویسد: خلاصه بگویم کشورهای عربی خلیج فارس برای نخستین بار توانستند به یک وحدتی در برابر تحولات منطقه‌ای به ویژه ایران برسند ولی این وحدت خیلی سریع با میزبانی دو کشور مهم شورای همکاری از وزیر امور خارجه ایران شکسته شد تا هر آنچه درباره وحدت کشورهای عضو نوشته شده بود، صرفا جوهری بر روی کاغذ باشد. این که گفته می‌شود روابط ایران و قطر کمر شورای همکاری را شکست، به رغم خطرات بسیاری که این عبارت دارد ولی ظاهرا صحیح است. تهران وحدت شورای همکاری را به آسانی می‌شکند در حالی که کشورهای عربی عضو شورا به ایران هدایای گرانبهاتر از در و گوهر می‌دهند.