غیرمتعهدها: آژانس پرونده هسته ای ایران را پیگیری کند

بیانیه جنبش غیرمتعهدها درخصوص اجرای موافقتنامه‌های پادمان NPT و مقررات مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت

در جمهوری اسلامی ایران عصر  چهارشنبه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرائت شد.

به گزارش ایسنا، متن این بیانیه به شرح زیر است:

آقای رئیس

‌١- جنبش غیرمتعهدها مایل است مراتب تشکر خود را از مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی آقای یوکیا آمانو بخاطر گزارش وی در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران مندرج در سند ‌٢٩/٢٠١١/ GOV ابراز کند.

‌٢- قبل از بیان نقطه نظراتمان در خصوص گزارش مدیر کل، جنبش غیرمتعهدها مایل است مواضع اصولی خود را در باره این موضوع مورد تاکید قرار دهد:

a. جنبش غیرمتعهدها برحق اولیه و غیر قابل انکار کلیه کشورها برای توسعه، تحقیق، تولید و استفاده از انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز، بدون هر گونه تبعیض و منطبق با تعهدات قانونی مترتب، تاکید می‌کند. بنابراین، هیچ موردی نباید به گونه‌ای تفسیر شود که منجر به ایجاد ممنوعیت یا محدودیت حقوق کشورها در توسعه انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز شود. انتخاب‌ها و تصمیمات کشورها، شامل موارد ( مربوط به ) جمهوری اسلامی ایران، در زمینه استفاده‌های صلح آمیز از فن آوری هسته‌یی و سیاست‌های چرخه سوخت می بایست محترم شمرده شوند.

b. جنبش غیرمتعهدها، آژانس بین المللی انرژی اتمی را بعنوان تنها مرجع ذیصلاح برای راستی آزمایی تعهدات پادمانی مترتب بر اعضا مورد شناسایی قرار داده و تاکید می‌کند که هیچ فشار یا مداخله در فعالیت‌های آژانس بویژه در فرآیند راستی آزمایی که می‌تواند بازدهی و اعتبار آژانس را به مخاطره اندازد، نمی‌بایستی وجود داشته باشد.

c. جنبش غیرمتعهدها بر تفاوت بنیادین میان وظایف قانونی کشورها وفق موافقتنامه‌های پادمان مربوط به آنها با هر گونه اقدامات اعتماد ساز که بطور داوطلبانه اتخاذ می‌شوند تاکید کرده و این‌که این امر موجد وظایف پادمانی قانونی نیست.

d. جنبش غیرمتعهدها تاسیس منطقه عاری از سلاح هسته‌یی (NWFZ) در منطقه خاورمیانه را بعنوان گامی مثبت در راه نائل شدن به هدف خلع سلاح هسته‌یی جهانی مورد توجه قرار داده و مراتب حمایت خود از تاسیس چنین منطقه‌ای مطابق با قطعنامه‌های مربوطة مجمع عمومی و شورای امنیت را تکرار می‌کند.

e. جنبش غیرمتعهدها مصونیت فعالیت‌های هسته‌یی صلح آمیز را مورد تایید مجدد قرار داده و تاکید می‌کند هر گونه حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیسات هسته‌یی صلح آمیز اعم از در حال فعالیت یا در حال ساخت که بشریت و محیط زیست را در معرض خطر جدی قرار داده نقض عمده حقوق بین الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و آئین نامه آژانس بین المللی انرژی اتمی محسوب می‌شود. جنبش غیرمتعهدها نیاز به تدوین سند مذاکراتی چند جانبه جامع برای اعلام ممنوعیت حملات یا تهدید به حملات بر تاسیسات هسته‌یی مختص استفاده‌های صلح آمیز از انرژی هسته‌یی را تصدیق می‌کند.

f. جنبش غیرمتعهدها قویاً معتقد است که کلیه پادمان‌ها و موضوعات راستی آزمایی منجمله موارد مربوط به ایران می‌بایست در چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی و بر اساس مبانی حقوقی و فنی حل و فصل شود. علاوه بر آن جنبش غیرمتعهدها تاکید دارد که آژانس می‌بایست به کار خود برای حل موضوع هسته‌یی ایران در چارچوب اختیار و اساسنامه آژانس ادامه دهد.

g. غیرمتعهدها تاکید می‌کند که دیپلماسی و گفت‌وگو از طریق صلح آمیز و همچنین مذاکرات محتوایی بدون پیش شرط بین طرف‌های ذیربط می‌بایستی بعنوان تنها روش‌هایی که از طریق آنها یک راه حل فراگیر و پایا برای موضوع هسته‌یی ایران قابل دستیابی است، باقی بماند.

‌٣- جنبش غیرمتعهدها ملاحظه می‌کند که مدیر کل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌یی اظهار شده ایران براساس موافقتنامه پادمان تاسیسات و موقعیت‌هائی خارج از محل تاسیسات که بطور معمول مواد هسته‌یی استفاده می‌شود را ادامه دهد.

‌٤- غیرمتعهدها از تمایز روشن مدیرکل در خصوص وظایف ناشی از موافقتنامه پادمان و دیگر درخواست‌های شورای امنیت سازمان ملل استقبال می‌کند. در این رابطه غیرمتعهدها به اظهارات مدیرکل در گزارش اخیر مبنی بر عدم اجرای تعدادی از وظایف ناشی از مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت توجه می‌کند. غیرمتعهدها همچنین به اظهارات قبلی مدیرکل در خصوص اظهارات ایران مبنی بر اینکه برخی درخواست‌های آژانس هیچگونه مبنای حقوقی در چارچوب موافقتنامه پادمان ندارد که این موضوع بصراحت در سند آژانس بشماره ‌٨١٠ از سوی ایران تصریح شده است. جنبش غیرمتعهدها ایران را به ادامه همکاری‌اش با آژانس به منظور ارائه تضمینی معتبر در خصوص عدم وجود مواد و فعالیت‌های هسته‌یی اعلام نشده در ایران، مطابق با حقوق بین الملل ترغیب می‌کند.

‌٥- جنبش غیرمتعهدها خواستار ادامه پرهیز از درج گسترده جزئیات فنی اطلاعات حساس در گزارش دبیرکل است.

‌٦- غیرمتعهدها از همکاری مستمر بین آژانس و ایران همانگونه که در آخرین گزارش مدیرکل ذکر شده استقبال کرده و در این رابطه موارد زیر را متذکر می‌شود :

a. ایران براساس موافقتنامه پادمان ‌١٦ تاسیسات هسته‌یی و ‌٩ تاسیسات خارج از موقعیت تاسیسات را اظهار کرده است و آژانس به راستی آزمائی عدم انحراف مواد هسته‌یی اظهار شده در تاسیسات و محل‌های خارج از تاسیسات ادامه می‌دهد.

b. فعالیت‌های تولید مواد هسته‌یی، خصوصاً مواردی که به غنی سازی مربوط می‌شود همچنان تحت اقدامات کنترلی و نظارتی آژانس قرار داشته و تا به آن تاریخ کارخانه غنی سازی سوخت FEP در نطنز و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) دلالت بر آن دارد که عملیات کارخانه ها منطبق بر موارد اظهار شده بوده است.

c. آژانس تایید کرده است که کارخانه غنی سازی سوخت فوردو ( FFEP) با اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران مطابقت داشت و تاسیسات در مرحله پیشرفته ساخت قرار داشت اگرچه هیچ سانتریفیوژی به تاسیسات وارد نشده است. نتایج نمونه برداریهای محیطی در FFEP تا تاریخ ‌١٦ فوریه ‌٢٠١٠ وجود اورانیوم غنی شده را نشان نمی‌داد.

d. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلول‌های داغ در تاسیسات هسته‌یی مربوطه در ایران ادامه داده و هیچگونه شواهدی دال بر اینکه فعالیت‌های جاری بازفرآوری وجود داشته، در این تاسیسات مشاهده نشده است.

e. ایران امکان دسترسی آژانس به رآکتورآب سنگین را در اراک (IR-40) فراهم ساخت و آژانس قادر شد راستی آزمایی اطلاعات طراحی را انجام دهد. آژانس تایید کرد که احداث تاسیسات در حال انجام است و سیستم تبادل گرمائی به تاسیسات منتقل شده است براساس اظهارات ایران عملیات راکتورIR – ‌٤٠ برنامه ریزی شده است که تا پایان ‌٢٠١٣ شروع شود.

f. آژانس همچنین یک بازرسی و یک راستی آزمایی اطلاعات طراحیDIV را در کارخانه تولید سوخت (FMP) انجام داد و تایید کرد که ایران هنوز نصب تجهیزات ساخت سوخت، راکتور تحقیقاتی تهران را شروع نکرده است.

g. آژانس مواد هسته‌یی موجود در نیروگاه هسته‌یی بوشهر را مورد راستی آزمائی قرار داد و تائید کرد که بارگذاری مجموعه سوخت به قلب راکتور تکمیل شده است.

‌٧- جنبش غیرمتعهدها با عنایت به گزارش مدیرکل، درخواست اطلاعات ساخت و طراحی تاسیسات جدید هسته‌یی توسط ایران را می‌کند و ایران را به ادامه ارائه اطلاعات طراحی تاسیسات هسته‌یی‌اش را براساس موافقت نامه جامع پادمان به آژانس ترغیب می‌کند.

‌٨- غیرمتعهدها با توجه به گزارش مدیرکل که در آن نمونه‌ای از فعالیت‌های احتمالی درگیر با سازمان‌های نظامی در هفت بخش مورد نگرانی آژانس، توضیحات ضروری است. غیرمتعهدها حل سریع این موضوع را توسط ایران و آژانس براساس برنامه کار "تفاهمنامه بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس بر مدالیتی حل و فصل موضوعات باقیمانده (INFCIRC/‌٧١١)" را ترغیب می‌کند.

‌٩- غیرمتعهدها همچنین توجه می‌کند که مدیرکل ایران را به پاسخ مثبت به نامه ‌٦ ماه می ‌٢٠١١ و برداشتن گامهائی در جهت اجرای کامل توافقنامه پادمان و دیگر تعهدات مربوطه بمنظور بوجود آوردن اعتماد بین المللی در خصوص ماهیت خاص صلح آمیز برنامه هسته‌یی ایران که ترغیب کرد. غیرمتعهدها بعلاوه به پاسخ معاون رئیس جمهور اسلامی ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بتاریخ ‌٣١ می ‌٢٠١١ به مدیرکل آژانس توجه می‌کند که در آن اظهار می‌کند در پرتو رخدادها و اهداف تحلیل‌های معتبر و برنامه کار اجرائی شده بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس INFCIRC/‌٧١١ همانطور که در بالا ذکر شد آژانس موظف به اعلام اجرای کامل برنامه کار است که بر همین اساس اجرای پادمان در ایران بایستی بطور عادی اجرا شود. بعد از این اعلام توسط آژانس جمهوری اسلامی یران آماده است تا چون دیگر کشورهای عضو سوالات مرتبط در خصوص فعالیت‌های هسته‌یی را دریافت و نسبت به رفع ابهامات در صورتیکه وجود داشته باشد اقدام کند.

‌١٠- در این رابطه، جنبش غیرمتعهدها از درخواست‌های پیشین مدیر کل خطاب به آن دسته از اعضایی که اطلاعاتی را در ارتباط با « مطالعات ادعایی » به دبیرخانه ارائه کرده‌اند، برای موافقت با اینکه آژانس تمامی اسناد مربوطه را با ایران ارائه کند، کاملا حمایت می‌کند. جنبش غیرمتعهدها یکبار دیگر نگرانی‌های خود را نسبت به ایجاد موانع در این خصوص که فرآیند راستی آزمایی آژانس را با مانع مواجه می‌سازد، ابراز می‌دارد. جنبش غیرمتعهدها خاطر نشان می‌سازد که مدیرکل قبلا گزارش کرده است:

a. آژانس بطور مستقل ابزارهای محدودی را برای اثبات صحت مدارک ارائه شده که اساس مطالعات ادعائی را تشکیل می دهند، در اختیار دارد.

b. محدودیت‌های اعمال شده از سوی برخی اعضا در قبال در اختیار گذاشتن اطلاعات به ایران، انجام مذاکرات مشروح را با ایران در این خصوص برای آژانس مشکل‌تر می‌سازد.

‌١١- با مد نظر قرار دادن تحولات اخیر فوق الاشعار و همچنین گزارش‌های قبلی مدیرکل در خصوص اجرای برنامه عمل « تفاهم نامه جمهوری اسلامی ایران و آژانس در خصوص مدالیتی حل و فصل موضوعات باقی مانده» ((INFCIRC/‌٧١l ، جنبش غیرمتعهدها کماکان منتظر است که اجرای پادمان در ایران به صورت عادی به انجام برسد.

‌١٢- جنبش غیرمتعهدها موضع اصولی خود را مبنی بر اینکه دیپلماسی و گفت‌وگو تنها راه برای حل بلند مدت موضوع هسته‌یی ایران است، تصریح می‌کند جنبش غیرمتعهدها بدین منظور همه کشورهای عضو را نسبت به مشارکت مثبت، تشویق می‌کند. غیرمتعهدها دعوت بعمل آمده توسط جمهوری اسلامی ایران به رئیس غیرمتعهدها برای بازدید از سایت‌های هسته‌یی اراک و نطنز در ‌١٥ و ‌١٦ ژانویه برای دریافت اطلاعات روز آمد از مقامات جمهوری اسلامی ایران در خصوص برنامه هسته‌یی ایران را گامی مثبت در این رابطه تلقی می‌کند.

متشکرم، آقای رئیس.