نشست دیپلماسی انرژی ایران؛ فرصتها و چالش‌ها
گویا عده‌ای در داخل مامورند اوضاع کشور را به هم بریزند
وی در ابتدای بحث خود به مقایسه‌ای میان کشورهای توسعه یافته موسوم به جی سیکس با کشورهای در حال توسعه اصلی موسوم به بریک که شامل برزیل، روسیه، هند و چین می‌شود پرداخت و گفت: «بر اساس مطالعاتی که موسسه‌های مهم تخصصی در صنعت انرژی و توسعه انجام داده‌اند، آنها می گویند که روند اقتصادی به گونه ای پیش می رود که به زودی کشورهای بریکس از لحاظ رشد اقتصادی و تولیدناخالص داخلی از اعضای جی 6 جلو می افتمد و میزان مصرف را از آنها می گیرند.»
وی در ادامه افزود: «نتیجه مطالعات موسسه‌های مختلف همگی مشابه هم بوده‌اند. به گواه این مطالعات مجموعه بریک تا سال 2015 از اقتصاد جی سیکس پیش خواهد افتاد. این روندی است که نشان می‌دهد از لحاظ اقتصادی این کشورها به چه سمت و سویی حرکت می کنند. چون دو کشور از اعضای بریک در شرق و شمال ما واقع شده‌اند و بر ما تاثیر بسیار می گذارند. ما باید به این بازار رو به رشد آنها توجه ویژه ای داشته باشیم.»
ترکان سپس گفت: «اتفاقی نیز در بحث تکنولوژی در حال رخ دادن است. اگر در گذشته تولید انبوه و فروش را داشتیم اکنون نوآوری و بهره‌بری در اولویت است. اما به تدریج که می‌گذرد شاهدیم که این روند نیز به یک روند تازه در حالی منتهی شدن است. آغاز انقلاب صنعتی را از 1780 با اختراع ماشین بخار آقای جیمز وات می‌دانند. این روند تا سال 1980 ادامه داشت. پیشتازی تکنولوژی در پنجاه سال اول با صنعت نساجی بود. پنجاه سال دوم این پیشتازی با به وجود آمدن راه‌آهن شکل می‌گیرد. پنجاه سال سوم عصر برق و شیمیایی است. از 1930 تا 1980 عصر اتوموبیل محسوب می‌شود. این مجموعه دویست سال دوران صنعتی را شامل می‌شوند. کارشناسان می‌گویند در سال 1980 عصر صنعتی پایان می‌گیرد و پس از آن عصر تازه‌ای شکل می‌گیرد موسوم به عصر فراصنعتی. در این دوران جهان پیشرفته دیگر اصرار ندارد که خود تولید کند بلکه فقط دیزاین یا طراحی و برند را نگه داشته‌اند و تولید را از جهان پیشرفته به دنیای دیگری مثل هند و چین انتقال داده‌اند. در عصر جدید در کشورهای دیگر حتی فولاد کربنی دیگر تولید نمی‌شود، حتی تولید اتوموبیل نیز در حال خروج از کشورهای صنعتی است . آنها فعلا فقط برند و دیزاین را حفظ کرده‌اند.»
وی همچنین تاکید می‌کند، از این رو می‌توانیم با یک بررسی دریابیم که تقاضای انرژی نیز افزایش نیافته است. به ویژه میزان تقاضای کشورهای جی 7 در سال‌های اخیر به هیچ وجه رشد نکرده است. آنچه آشکار است این است که تقاضای آینده در اتحادیه اروپا نیست. اگر هم تقاضا باشد کاملا مدیریت شده است. ما می‌بینیم که تمامی کشورهای منطقه از شمال آفریقا مثل نیجریه و لیبی تا ترکیه، ایران و قطر همگی خط لوله انرژی به سمت اتحادیه اروپا روانه کرده‌اند. پس اروپایی‌ها تقاضای تثبیت شده و مدیریت شده‌ای دارند و تقاضای جدیدی را دنبال نمی‌کنند. تقاضای جدید در آسیا است، هند و چین. برای همین می‌بینیم که قیمت تقاضای انرژی در اروپا بر عکس گذشته کمتر از آسیا شده است. مثلا در گذشته قیمت نفت برای آسیا به ویژه ژاپن یک دلار بیشتر از قیمت نفت در اروپا بود ولی اکنون این قیمت در اروپا نیم دلار تا یک دلار کمتر از قیمت نفت در آسیا است.
مهندسی ترکان درباره نگاه ایران به این بازارهای انرژی نیز گفت: «اکنون در حال بررسی وضعیت بازارهای نفتی هستیم تا ببینیم چگونه می‌توانیم از آنها نهایت استفاده را ببریم که در وزارت نفت کمیسیون تحقیقاتی ویژه‌ای تاسیس شده است. مهم‌ترین آنها انتقال نفت و گاز به چین از طریق پاکستان و هند باز هم از طریق پاکستان است که در حال بررسی و اجرای آن هستیم. این یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی است که توانایی ایران را هم در حوزه اقتصادی و هم در حوزه دیپلماسی افزایش می‌دهد.»
وی درباره بازار اروپا نیز گفت: «برای اروپا نیز طرح‌های انتقال انرژی به اروپا است که به رغم بدرفتاری اروپایی‌ها خوشبختانه ما توانستیم با قرارداد سوریه و عراق کارهای مهمی در این زمینه انجام دهیم.»
ترکان درباره بازار انرژی منطقه نیز توضیحاتی ارائه داد و گفت: «در منطقه افغانستان همواره متقاضای انرژی است. شمال و جنوب عراق نیز فعلا متقاضای انرژی ما هستند. ما انرژی خود را از طریق شمال و جنوب عراق به صورت ترانزیت به آنها منتقل می‌کنیم یا در مقابل انرژی دریافتی ما در شمال عراق آنها انرژی به مشتریان خود در دیگر مرزها می‌دهند. در حوزه خلیج فارس نیز پروژه گنابه به کویت، پروژه سیری به دبی، پروژه هنگام به عمان و بحرین و عربستان را داریم که یا اجرا شده‌اند یا در شرف عملیاتی شدن هستند.»
وی در آخر به انتقاد از دستگاه دیپلماسی و انرژی کشور نیز پرداخت و گفت: «البته شرایط منطقه‌ای صادرات انرژی ما مربوط به زمانی بود که کمی وضعیت بین‌المللی ما بهتر بود. الآن وضعیت منطقه‌ای ما مناسب نیست. گویا در داخل عده‌ای مامور هستند که هر وقت قرار است اوضاع منطقه‌ای و بین‌المللی ما کمی بهتر بشود اوضاع را به هم بزنند و دوباره ما را وارد چالش و مشکل کنند. این مشکلی است که باید بیشتر به آن توجه شود و اجازه ندهند که وضعیت ما به حالت بغرنج برسد. ما باید با حفظ منافع ملی و کلان خود به پیشبرد سیاست‌هایمان بپردازیم تا بیشترین سود را در منافع ملی از آن خود کنیم.»
نظر شما :